Katalog

ARAŞTIRMA ARKEOLOJİ D ınozorların fosılleşmış kemıklerın den DNA alınamaz an? Çok kısa bır sure oncesıne dek, boylesıne bır duşunce kımsenın aklına bıle gel mezdı Gelgelelım, en mınık DNA ızlerını bıle saptayabılen ve buyutebılen duyarlı donanımlar sayesınde, kımı bılım adamları fosılleşmış yaprak, kemık ve kehrıbar ıçınde korunmuş canlılardan eskı donemlere aıt az mıktarda da olsa genetık malzeme topladıklarını ılerı suruyor Bılım adamlarının bu savı ne denlı guvenılır? Scrıpps Okyanusbılım Enstitusu'nden Jeffrey Bada, bunların buygk bır bolumunun, buyuk bır olasılıkla geçersiz olduklarını one suruyor Bada ve ekıbı gerçek eskı DNA kalıntılarını, fosıllere karışmış toprak ya da yeraltı sularının kırlettığı DNA'dan ayıran bır yontem gelıştırdı Bu yontem DNA'yı doğrudan ıncelemek yerıne, proteınlerın alt bırımlerı olan amıno asıtlerın zamanla nasıl bozuldukuklarını saptıyor Bır hayvan olunce, kemık hucrelerı de dahıl olmak uzere, hucrelerındekı amıno asıtler gıderek bo zulmaya başlıyor ve ozgun bıçımlerı ay nada yansıyan qoruntulere donuşuyor Uç yıl onco Bada bellı bır amıno asıt tu ru olan aspartık asıdın bozulma hızının DNA nın bozulma hızı ıle uç aşagı beş yukarı aynı olduğunu ortaya koydu Bada bu buluşun bır fosıl ıçındekı DNA'nın gerçekten eskı olup olmadıgı konusun da bır sağlama yapılmasına olanak tanıyabılecegıne dıkkat çekıyordu Alınan ornektekı aspartık asıtte buyuk bır bozulma gozlenıyorsa o zaman ornektekı DNA'nın da bozulmamış olması duşunulemezdı Bada bu goruşunu Munıh Unıversıtesı molekuler bıyolojı uzmanı 'ya ılettı Bada ve Paabo, 4050 bın yıllık orneklerı bırlıkte ıncelemeye koyul dular Bu orneklerın bır bolumunun bozulmamış. kımılerının ıse bozulmuş DNA ıçerdıklerı bılınıyordu Sonuçta, aspartık asıdın yaklaşık % 10'u bozulan orneklerın eskı DNA'da ıçermedıklerı goruldu Dinozorlardan Alınan DNA Geçersiz mi? Dünyanın en eski dini ortaya çıktı vustralyalı ve Ingılız arkeologları, dünyanın en eskı dınının Avustral ya yerlılerının dını olduğunu açık ladılar Araştırmacılar bu goruşu, Kuzeybatı Avustralya'da Arnhem bolgebinde bulunan ve bundan 6000 yıl oncesıne aıt oldugu anlaşılan kaya resımlerıne dayanıyor Kayalarda Gökkuşağı Yılanı dıye adlandırılan duş urunu bır nesne resmedılmış Sydney'dekı Avustralya Muzesı'nden Paul Tacon, Cambrıdge Unıversıtesı'nden Chrıstopher Chıppındale ve Avustralya Ulusal Unıversıtesı'nden Meredıth VVılson, ılk Gökkuşağı Yılanı re sımlerını çızenlerın, bır kıyı hayvanı olan kurdelelı pıpo balıgından (Halıchthys ta enıophora) esınlendıklerıne ınanıyorlar Kurdelelı pıpo balığının bu bolgeye gelışı de son buz çağının sonlarına rastlıyor, zıra denız buralara kadar ancak o donemden sonra yukselmış Gunumuzde Avustralya yerlılerı Gökkuşağı Balıgı nı bırlığın, yaradılışın ve yo koluşun bır sembolu olarak goruyorlar Gökkuşağı Balığı, eskılerden gelen ve bır kaos zamanında dünyanın yaradılışını anlatan bır oğretının de temel oğesı Arkeologlara gore bu kaos ınanışı, &on bu zul çağında Kuzey Avustralya'nın nere A Avustralya'nın düş ürünü yarattığı gökkuşağı yılanı deyse beşte bırının sular altında kalması sonucu ortaya çıkan anı çevresel (ve sosyal) değışımler sonucunda ortaya çıkmış ve bugunlere kadar taşınmış Tacon ve drkddaşlarına gore Gokku şaqı Yılanı ışın başından berı hep kutsal bır sembol olagelmış, "Dünyanın başka hıçbır yerınde bu denlı eski bir inanç sıstemine rastlanmadı" dıyor Tacon Chıppındale, kaya resmı araştırmala rında şu ana kadar yapılanın hep, resmedılen nesnenın nereden kaynaklandığını araştırmak ve bu nesnenın o zaman ınsanı ıçın ne anlam ıfade ettığını anlamak olduğunu belırtıyor ve eklıyor "oysa Gökkuşağı Yılanı bugune kadar uzanan bır şey, burada ınceledığımız kaya resmının bır sureklilıği var". Gökkuşağı Yılanı fıgurlerıne Arnhem'den başka bolgelerde de rastlanmış ama en sık rastlandıgı yer burası oldugu ıçın gelenegın bu bolgede başladıgına ınanılıyor Araştırmacılar, Avustralya magara resımlerını 10000 yıl oncesınden 6000 yıl oncesıne, 6000 yıl oncesınden 4000 yıl oncesıne ve 4000 yıl oncesınden de gunumuze kadar olmak uzere uç ayrı doneme ayırmışlar Yapılan çalışmalar sonucunda ılk Gökkuşağı Yılanı re sımlerının yaklaşık 6000 yıl oncesıne, yanı ıkıncı donemın başlangıcınd karşılık geldığı ortaya çıkmış llqınç olan bır başka nokta da Gökkuşağı Yılanı fıgurunun zaman ıçınde stıl degışıklıklerıne ugramaması Yılana benzer vucut, kıvrık, ata benzer kafa ve noktalı kuyruk hep aynı kalmış Bazı donemlerde fıgurde boy de ğışıklıklerı olmuş ama ana karakterıstıkler hep korunmuş Araştırmacılar, kurdelelı pıpo balığıyla olan benzerlığını farkedene kadar, oldukça uzun bır zaman, Gökkuşağı Yılanı ıle bolgede yaşayan canlılar arasında bır ılışkı arayıp durmuşlar Kurdelelı pıpo balığı benzerlığı gerçekten ılgınç, zıra Gökkuşağı Yılanı sıklıkla, suyla bırlıkte resmedılmış Bu bulguların Avustralya arkeolojısıyle ılgılı olarak son yıllarda elde edılen en onemlı verıler oldukları soylenıyor (SÖ, ns,2054) arasında ılışkı var Uzmanlar, dunya qenelınde butun tumorlerın yuzde 10'na benvıruslerının yolaçtığına ınanmakta Heıdelberg (Almanya) Kanser Araştır maları Merkezı Bılımsel Kurul Başkanı Harald zur Hausen "Vırus enfeksıyonlarının kanser oluşumunda oynadıkları önemlı rol bugune kadar kuçumsendı" dıyor Vırus uzmanı, bakterıler gıbı dığer kanser tetıkçılerını de buna katıyor ve kanserlerın uçte bırıne enteksıyonların yolaçtığı sonucuna varıyor VVHO'nun vıruslerı kanser etkenlerı lıstesıne alması, vırologlar ıçın bır zafer sayılıyor Benvıruslerının bağışıklık sıstemını nasıl safdışı bıraktıkları da aydınlatıldı Ancak bır çok ınsanın bağışıklık sıstemı benvıruslerını omur boyu engelleyebılıyor Almanya'da 16 tıpındekı papılloma vırusu kapmış kadınların sadece yuzde 6'sında rahım kanserı ortaya çıktı (yıldd 8 bın olay) Jınokolo)ik muayeneler sıra sında yapılan on saptamalar ıse kanser vakalarının sayısını azaltmakta Servık karsınomu kadınlarda, meme kanserınden sonra en sık rastlanan kanser tu moru özellıkle az gelışmış ulkelerde her yıl yuzbınlerce kadın servık kanse rınden oluyor Buna karşılık gelıştırılecek biF aşının buyuk yararlarından sozedılıyor Uz manlar bu vıruse karşı aşının tıpkı qrıp aşısı ozellıgını taşıyacagını belırtıyoriar Bazı Amerıkan ılaç şırketlerı 16 ve 18 nolu tıplenne karşı ılk aşı maddelerını gelıştırdıler Farelerde yapılan ılk den emeler başarıh sonuçlar verdı Insan ların kullanacağı ılk aşının da bu yıl ıçınde piyasaya çıkabıleceğı belırtılmekte Uzmanlar VVHO'yu özellıkle çocuklar arasında buyuk bır aşı kampanyası yapmaya çağırıyor ve tıpkı çıçek vırusunun altedılmesı gıbı ben vıruslerının de kokunun kazmmasının mumkun ol duğunu belırtıyoriar (Kaynak DER SPIEGEL 47/1996) Enfeksiyonların ve bazı vırüslerın tümörleri tetikleyici rol oynadığı ortaya çıkınca, umut aşılara bağlandı. Ilk kanser önleyici virüs aşıları piyasaya çıkıyor Kanser bulaşıcı mı? G Bada ve Paabo daha sonra, eskı DNA ıçerdıklerı ılerı surulen tosıllerı ele aldı lar Bu fosıller ıçınde bır komur madenınden çıkartılan dınozor kemıklerı ıle bır de Tyrannossaurus rex kemıgı de bulunuyordu lum bu fosıllerde aspartık asıt oylesıne buyuk bır degışıme ugra mıştı kı, ıçerdıklerı DNA'nın eskı olması soz konubu bıle edılemezdı Bada çalışmaları sonucunda kemıgın ıçındekı DNA'nın ılımlı ıklımın egemen oldugu yerlerdo, en çok bırkaç bın yıl, Alaska ve Arıtarktıka gıbı soguk ıklımler de ıse 100 bın yıl kadar bır sure bozulmadan kalabıldığmı ortayd koydu Bada'ya gore bunun geçerlı olmadıqı tek durum, kehrıbarın ıçınde korunmuş olan canlıların DNA'sı Kımı 130 mılyon yıllık kehrıbar turlerının hıçbırının aspartık asıdınde bır bozulma meydana gelmedığıne tanık olan Bada, kehrıbarın su geçırmedıgıne suyun ıse bozulmaya yol açan etmenlerın başında geldığıne dıkkat çektı ıderek daha çok sayıda tumorun enfeksıyonlar nedenıyle canlan dıgı, açılıp saçıldığı ve gelıştığı gozlenıyor Doktorlar bu verılerden yola çıkarak onleyjcı aşının onemını vurgulu yor Eylul 1842'de Domınıco RıgonıStern dünyanın ılk kanser ıstatıstıklerını yayımlamıştı Bulgularına gore de olum cul tumorlerın en çogu kadınların cınsel organlarında bulunuyordu Araştırmacı, fahışelerın çok sık hastalanırken or negın hıç evlenmemış rahıbelerın he men hemen hıç hastalanmadıklarını saptıyordu Buradan şu sonucu çıkarttı Kadınlar kanserı cınsel ılışkı ıle alıyordu Tamamen unutulan bu saptama ve şuphe son yıllarda yenıden dıkkate alınmaya başlandı Kaıiber arabtırmacılan bu durumdan Papılloma vırusunu sorumulu tutuyorlar Bu vırus neredeybe herkeste bulunuyor Bu vırus ınsanlar da kuçuk benler yaratıyor Gerçı bugune kadar ayırtedılen ve bene yola açan 100 vırusten çogunun tehlıkesız oldugu saptandı Ancak Dunya Saglık Örgutu nun (WH0) uzmanlar konferansında açıklandığına gore,16 ve 18 numaralı vırus tıp lerı kesın olarak rahım kanserıne yol açıyor Bu vırusler de cınsel ılışkı yoluy la kadınlara geçıyor Hemen hemen her servık karsınomda bu vırusler tehlıkelı genetık maddelerını bırakıyorlar Yenı araştırmalar benvıruslerının dı Heıdelberg Kanser Araştırmaları Merkezı Başkanı Harald zur Hausen ger kanber turlerınde katkıları olduğunu qostermekte Ben vıruslerının bıyo kımyasal artıklarına derı, penıs dıl. bu run gırtlak yemek borusu kanserlerınde de rastlanıyor Çın'de yapılan son bır epıdemıyolojık araştırmaya gore papıl loma enfeksıyonu ıle pankreas kanserı 5069