Katalog

EDİTÖRE MEKTUP TARTIŞMA ji iiretmek Bilgi çağında teknolojiii //// Akııı^al T arım toplumundan sanayı toplu muna geçışı Avrupalı ulkelere qore daha yakın zamanda yaşayan ul kemız banayıleşme açısından yapılan masını en azından ternel uriburlarda ta mamlamış qıbı gorunmektedır Buna baglı olarak banayı toplumlarının ortaya koyduğu emeqı yonetpcek ve bununla katma deger ekleyerek sanayı urunlerı ortaya çıkartacak ıç ve dış bermaye bırı kımı ve akışı bellı oranlarda gerçokleş mış bulunmaktadır Ulkemız tarım toplumu sınıfından çıkmış en azından hızla sanayıleşmekte olan toplumlar sınıfında bulunmaktadır Sanayıleşmeyı daha da htzlandırmak ve tabim yaymak ıçın ıse dış kaynaklı sermayenın ulaştığı buyuk kumluşların yanı sıra orta ve kuçuk ol çeklı ışletmelerın de çoğalması ve kuv vetlenmosı ıçın bırçok onlemler alınmak ta teşvıkler ya da kredıler sunulmakta dır Sermayenın emeğı yonettığı sanayı çagından sonra bılgı çağı bu zıncıre bıl gının sermayeyı yonettığı bır halka daha ekleyecektır Bu halkanın nelerı ıçerecp gını bıı ornek ıle ele almak mumkundur Dıyelım kı ulkemızde bır sermaye bırıkı mı bır ılaç fabrıkası kurdu Ulkemızın yetışmış eczacıları hokımlerı laborantları emeklerını ortaya koyarak bu kuruluşta çalışmaya başladılar Hangı ılacı urete cekler^ AIDS ıçın bır ılaç mı kansere ya kalanmayı ortadan kaldıran bır mucıze aşı mı 7 Hıçbırını degıl ya da hepbiııı Daha dogrusu hangılerının formulunu alabılıyorlar ıse onu Uretım teknolojısı ne kadar ılerı olursa olsun kullandıkları hammaddoler ne kadar kalıteh olursa ol bun bu kurulusun ve onu oluşturan ser mayonın Uotun urunler ortaya koyabılmek ıçın bnqımlı oldııgu şey uretecegı ılacın forınulu ternel teknolo|isı dıger bır deyışlp bılqı olacnktıı Denılebılır kı sermaye gereklı bılgı neredeyse onu bulacak ucretı ne ıse verıp onu satın alanktır Bır yere kadar geçerlı olan bu goruş ıçerısıne zaman unsuıu konulunca geçerlılıgını kaybet mektedır rormul satın alınmasından başlayaıak gereklı yapılanma nedenıyle ancak ıkı yıl sonra kullanıma sunulacak bır ılaç bu arada bınler ya da mılyonlar ca hastanın çaresızlık ıçınde olumu an lamına gelecektır Ya da tıcarı açıdan bakıldıgında bınlerce ya da mılyonlarca iTiuşterının elden kaçırılması anlamına1 Kendı bılgını kendın uret Bılgı açısından başkalarına bağımlı kalmamanın bır yolu kendı bılgısını ken dı uretmektır Bu eyleme AraştırmaGe lıştırme kısaca AR GE adını verıyoruz ARGE çalışmalarının gırdısı bılgı çıktısı ıse bu bılgıye eklenen katma değer ıle gene bılgıdır Dıger bır deyışle AR Gfc bılgıden yenı bılgıler uretebılme sanatıdır Bılgı uretebılmenın bırınrı şartı her uretım eylernınde oldugu gıbı urunun hammaddesıne gene bılgıye temel bıl gıye sahıp olrraktır AR GE ıçın kullanılacak bılgı gırdısı yurtıçınde ya da dışın da çeşıtlı odaklarda bulunabılmektedır AR GE de dunya çapında geçerlı bonuç lara ulaşabılmek ıçın temel bılgıye dog ru vo guncel temel bılgıye erışebılmek gereklıdır Bılgıye erışmek ıçın çeşıtlı yollar vardır Yurdumuzda yıllardır temel teknoloji uretmib olan unıversıtelerımız ıle son yır mı yıldır TUBİTAK bılgıye ulaşmanın odak noktaları olarak yer almışlaıdır Ya banu yayınları ızlemekte ve degerlendır mpktp uzmanlaşan bLi kurumlarımız bu bılgıyı banayının hızmetınp sunaıak sa nayımızın gelışmesı ıçın gereklı temel teknolo|ilerı saglama gorevını ustlcnmış lerdır 7aman zaman unıveısıtelerımızın ya bancı yayınları ızlemekte sıkıntı çpktıklerı olmuştur Buna kaışılık geliben ıletibim teknolo|ilerı ve kuresellpşpn dunya ulke leı arası bılgı akışı ıçırı yenı yenı yollar yaratmıştır Internet de bunlardan bırıdır Bugun Internet fırtınası ıle bılgıye erışmeyı onde gelen hedef olarak algılayan ınsanlarımız kısa surede yıllardır akidp mık kuruluşlarımızın yaptıgı gıbı eribtıgı bılgıden faydalanmayı ve ona katma de ger ekleyebılmeyı de ogreneceklerdır AR GE duzeyınde bılgı uretmek ıçın gereklı temel bılgılere sahıp olanlar sa nılmasın kı herkes yararlanabılsın dıye bunları dosta duşmana daqıtmakta In ternet sayfalarıııa koymaktadırlar Tersı ne eqer bırısı bu degeıdo bır temel bıl gıye sahıpse onu korurnak ve başkala rından gızlemek ıçın her turlu onlemı al maktadır Kendı yerel bılgı aqı ıle kamu ya açık aglar arabina engeller şıfreler kılıtler koymaktadır Bırçok yazılım gu venlık kurulubu yangın duvarı dıye ad landırılan ınternet turu kamuya açık ag lar uzerınden bılgı sızıntısını engelleye cek koruma yazılımları yapmakta ve bu iblerı de lyı bır gelır elde etmektedırler Kısacası bılgının degerını ve bermayeyı yonlendırmesını vıırgulamak ıçın verdıgı mız orncge gerı donecek olurbak AIDS ıçın mucızp ıların formulunu kımso In ternet te aramabin1 Internet te ancak bu bılgının neıede oldugunun adresı bulu nabılır Gunumuzde uzerındo AR GE çalib rnası yapılacak urunler gıderek daha karmaşık yapılara yonelmekte ve daha fazla sayıda dısıplınden unsurlar ıçeı mektedırler Bu nedenle bu çalışmaları yurutpcek takımlarda hem s,ayıca hem de uzmanlık dalı açısından bırçok dpgı şık elemanın yer alması gerekmektedır Dıger bır deyışle bır AR Gf çalışması yapabılmek ıçın gereklı krıtık kutle bu yumektedır Dolayısıyla AR GE çalışma sı yapabılmek ıçın yeterlı dogrulukta ayrıntıda ve guncellıkte bılgının yanı bira bellı sayı ve yapıda araştırmacıya da qe rek&ınme duyulmaktadır Berı yanda guncel ılerı tpknolojı ıçe ren urunlerın AR GE çalışmaları ıçın yapılan harcamalar oyle yuksek toplamlara ulaşmaktadır kı bu toplamı bır ulkenın oluşturdugu pazara batılacak urun sayı sına boldugunuzde urun başına duşen gehbtırme gıderı o urunu uretmek ıçın qereklı malzeme ve ışçılık toplamının ya nında onemlı bır orana ulaşmakta bazı durumda ıse araştırma gıderı malzeme VP ışçılık gıderını geçmektedır Ustelık gıderek kısalan ve bır yılın altı ıid ifien urun yemleme surelerı aynı urunden yapılarak satış mıktarını da azaltmaktadır Yerlı sanayıı kollamak ıçın konulmuş olan gumruk duvarları fonlar gıbı korumacılık unsurları da serbest re kabetı ve ona dayalı tuketıcı yararına gelışmelen onledıklerı ıçın gıderek ortadan kaldırılmaktadır Bu durumda daha bu yuk pazarlara ulaşabılen çogu çokuluslu olan kuruluşlar, aynı urunden daha fazla ndct satabıldıklerı ıçın tuketıcıye bolge sel ya da ulusal pazarlarda etkın olan kuruluşlara gore daha uruza ve daha guncel urunler sunabılmektedırler Ulu bal pazarlara yonelmış kuruluşlar ıse bu nedenle kısa surede daha gunoel uru nu daha ucu7a sunabılen dev ler karşı sında erıyıp gıtmektedırler çok hızmet ve urunu bır yana bırakıp örnek olarak bır çalışmaya degınmek yeterlı olacaktır GSM cep telefonlarının temel teknolojısını (3 000 sayfa) ETSI or taya koymuştur Cep telefonlaıı temel teknolo|ilerının sağladığı kapasıteyı hızla doldurmakta dırlar Yakın zamanda konuşma trafıgının yuksek oldugu yer ve anlarda çevır sesı alamama borunu ortaya çıkaraktır Gerek bu sorunu ortadan kaldırmak ge rekse yenı ek hızmetlerı de sunabılmek ıçın DCS 1800 DECI A ınterface / (3ınterface Dual mode Multı mode Adap tıve ve UMTS ısımlerını verdıgımız temel teknolo|iler sıraya konmuştur bıle Yenıden yapılanma gerek Yukarıda verdıgımız guncel ornekte sozu edılen temel teknolojılerın Avrupa pazarında ne zaman ypr alacagı ETSI de sıraya konulmaktadır Avrupa ıletışım pazarının en azından teknolojık bır uzan tısı olan ulkemızde de kısa bır sure farkı ıle bu temel teknolojılerın uygulamaya konulması beklenmelıdır lletışımdp tek nolojı transferı çevrımını kırtp tuBHdı tek nolojısını kendı uretmek ıçın AR GE yap ma gırışımınde bulunacak kuruluşlarımızın yapması gerekon, bu sıralamaya ve AR GE çalışmasının beklenen suresıne gore çalışmalarını yapıp urune pazar ta lebı oldugu zaman kendı tasarımı ıle serı uretımo cevap verecek duzeye gelmeyı planlamaktır Temel teknolojısı E1SI tarafından orta ya konmuş bır ıletışım urununu kendı uygulama teknolojısı ıle tasarlayarak pa zara sunmanın bır sonrakı adımı sozu edılen temel teknoloji oluşturulurken katkıda bulunmaktır Uretım agırlıklı kuruluşlarımızın temel teknoloji gelıştırılmesı çalışrnalarına hele gelerekte rakıp olacakları dıger kuruluşlar ıle bırlıkte or taklaşa katılmaları bır kısım yapısal ve davranış değışıklıklerı gerektırecektır Bılgı çagında teknolojı uretmeyı plan layan kuruluşlarımızın kendılerını bu yonde yapılandırmaları gprekmektedır Bu baglamda bır unıversıte sanayıı ışbırlığının nasıl gerçekleşebılpcegını ılerıde ele alacagız kaynaştılar mı? Yoksa, onları yok edıp her yere kendılerı mı yerleştıler? Yerlı halkla kaynaştıiarsa, kendı dıllermı koye kente kabul ettırebıldıler mı ? Bunlarla ılgılı bulgular var mı? 3. Anadolu'yu ışgal eden Persler Ro malılar ve Romalılar'ın devamı olan Bı zanslılar dönemlerınde IndoAvrupa dılle rının devam ettığını soyluyorsunuz Bunlar, Anadolu'da yaşayan halka kendı dıl lerını mı ogrettıler? 4. Turkler gelınce Anadolu da yaşa makta olan halk ne oldu? Bunların hepsı nın aynı dılı konuştuğunu sanmıyorum Bugun bazı ulkelerde oldugu gıbı, o za manlar da, Anadolu'da çeşıtlı dıller konuşulmuş olmalı1 Bazı yazarlar, "Xl'ıncı yuz yılda, Anadolu'nun nufusu 8 mılyon 1071'den sonra gelen Turkler 1 mılyon kadardı," dıyorlar Gunumuzde, Doğu ve Guneydogu Anadolu'nun bır kısmından başka, Anadolu'nun her yerınde en kıyı koşedekı koylerde bıle Turkçe konuşuluyor Selçuklu ve Osmanlı aydın ları Farsça ve Arapça yazdıklarına göre, bır mılyon Turk 67 mılyon ınsana, Turkçe yı nasıl oğretebıldı? 5. Selçuklu ve Osmanlı sultan ve vezır lerının yabancı kadınlarla evlenmelerı butun halkın etnık yapısını etkıler mı? Yenı temel teknolojıler Ve sorun yalnız ulkemız gıbı gelış mekte olan ulkelerde degıl gelışmış ul kelerde do yaşanmaktadır Orrıegın Av rupa da yaklaşık 60 ar mılyon nufuslu In gıltero Almanya ve Frariba nın oluşturdugu parçalanmış pazarın butunleştırıl mesı ve ıletibim (telekomunıkasyon) alanında gelıştırılecek temel teknolojıler ıçın yeterlı ekonomık buyukluge ulaştırılması ıçın Avrupa Toplulukları Komibyonu nun (CEC) başlattığı bır oluşum yaşanmıştır CbC nın kurulmasına orıayak oldugu ve butçpsının bır kısmını karşıladıgı Avrupa lletibim Standartları Enstıtusu (FTSI) bır kısım uygulamalar ıçın standartlar hazır lamibtır CEC bu standartların gereklı gorulen lerıne Avrupa nın tumunde uyulmasını zorunlu kılmib bır yandan pazar butun luqu saglanırken dıger yandan da bu pazara Avrupalı olmayan urunlerın gırmpsı de zorlaştırılmıştır Bu hareketın ne kadar olumlu sonuç hı vı rrlıgını gostermek uzere dıger bır Akupgal'a sorular... julabıldığım yazılarınızı severek lOkuyorum ve çok yararlanıyorum M9 Ekım 1996 tarıhlı 'Cumhurıyet Bılım Teknık dergısındekı "Anadolu'nun Etnık Yapısı başlıklı yazınızı da ılgıyle okudum Anadolu halkının degışık etnık halkların karışımından oluştuğuna kuşkum yok Fakat bu konuda aklımı kurca layan bazı sorular var Bunları aydınlatıcı bılgıler verebılırsenız sevıneceğım 1. M O Anadolu da yaşayan halklardan Hattıler ı, Hurrıler'ı Indo Avrupa soylu kralların yonettığını soyluyorsunuz Bu kral soyları, yakın tarıhte, Ingıhzler'ın Hındıstan'ı yonettıklerı gıbı, Anadolu'yu ışgal eden kuçuk bır grup muydu? Yoksa yonetılenler de Indo Avrupa soylu muydu? Hattıler, Hıtıtler, Hurrıler kendılenne ozgu, ayrı dıller konuştuklarına gore, yaşadıkları bolgelere dıllermı yaydıklarını gosteren bulgular var mı? 2. M ö 2200'den M S 1071'e kadar Anadolu'da IndoAvrupa dıllerı konuşuldugunu soyluyorsunuz Bu donemde Anadolu ya Doğu Avrupa'dan gelen Pelasglar Lelegler, Nezıler, Luvıler, Palalar Helenler Frıgler Muşkıler Guneydogu Anadolu'ya Guneyden gelen Aramlılar, Fenıkelıler kendılerınden once geienlerle Erneklı oğretmen Erdal Gliratl S ayın A M Celal Şengor Bılım ve Teknık ın 500 sayısında ' Populer Bılım ve Gelecek başlıklı yazısında ılgınç bılgıler verdıkten sonra fen bılgısının toplumlar uzerındekı etkılerı konusunda benre yanlış sonuçlar çıkarmaktadır Bırıncısı fen demokratık dunya goruşlerını desteklemekte de ırkçı veya mıllıyetçı veya koktendınu dunya goruşlerını desteklemekte de kullanılmıştır ve daıma kullanılabılır Ne şekılde kullanılacagına fennın kendibi yol gosteremez çunku bu karar deger yargılarına başvurmayı gerektırır Felsefe akıl dışı değildir Ikıncısı, felsefe, akıl dışı değıldır bılakıs bılgı kaynağı olarak aklı naklın karşısına dıker Sayın Şengor un akıl dışı de dıgı varoluşçuluk gıbı felsefeler ınsanlara fennı kullanırken ahlakı sorumluluklarını hatırlattığı ıçın yararlıdır Bu sebeple toplumsal mucadelelerın da ha akılcı bır duzeyde yurutulmesı ıstenıyor ıse fennın populerleştırılmesı kadar top lumların felsefı duşunce ıle de tanışık hale getırılmesı gerekır Aksı takdırde toplumlar fen adamlarının deger yargılarını sıyası tercıhlermı tabıatın buyruğu sanıp onlara teslım olurlar Saygılarımla C cııı Somcl 504 4