Katalog

TÜBİTAK ÖDÜLLERİ BİLİŞİM HUKUKU oranında farklıdır Transformatör çekırdeklerının bağıl permeabılıtelennın frekansa bağımlılığının ıncelenmesı (uçüncüluk ödulu) Can Par Cıhat Özbekli (Istanbul FMV Özel Nışantaşı Işık Lısesı) Yüksek frekanslarda daha az kayıpla çalışabılecek demır çekırdeklerının elde edılmesının hedeflendığı projede, 1000 kHz'e kadar yuksek verımde çalışabılecek çekırdeğın akrılık maddesı ve demır tozundan elde edılen çekırdek olduğunu ortaya çıkardı Bu da akrılığın transformatör çekırdeğı yapımında kulianılabileceğı sonucunu doğuruyor BİLGİSAYAR: Seslı iletişıme sahıp mesaj bırakılabılen şıfrelı kılıt (Ikıncılık ödulu) Aykut Sevim (Adana Fen Lisesl) yansıtılması ve benzerı yollarla elde edılmış goruntulerın art arda gosterılmesınden oluşuyor Grafık ekranında çalışan ve Wındows benzerı bır ortamın yaratıldığı dosya denetleyıcısı (ıkıncılık odulu) Furkan Kıraç (Istanbul Kadıköy Anadolu Lısesi) Projede, grafık ekranın ve bırlıkte kullanıldığında kullanıcının uzerınden buyuk yuklerı alan tuş ve duğme nesnelerının bırleştırılmesı ve basıt bır wındows ortamının yaratılması amaçlanıyor Wındows gıbı ışletım sıstemlerınde guzel dosya denetleyıcılerı bulunmasına karşın kullanıcılar sadece bır ıkı dosya kopyalamak veya sılmek ıçın koskoca bır ışletım sıstemı programını çalıştırmak zorunda kalır Belırtılen eksıklığı gıdermek ıçın basıt goruntu rutınlerını bunyesınde barındıran ve VGA, EGA desteğı sağlayan bır dosya denetleyıcısı programı oluşturuldu Bilişim suçları ve hukuku Amaç bilişimi ve getirdiği olanakları smırlamak değil, makineye karşı kişisel hak ve özgürlükleri güvenceye almaktır. Dr tsmaıl Kılınç U Şıfrelı kapı kılıtBoot sektör lerının anahtarlı ve koruma sıstemı tamamen mekanık ise öğrencileri (ıkıncılık ödulu) kılıtlerden ustun İS araştırma projeleri olduğu bılınıyor ararışması, gençleri Murat Hüseyln Bılgısayar kontroCandan (Yozgat lunde gelıştırılen geleceğe hazırlayan ve modelde, şıfrenın Anadolu Lısesi) denendığını anlabilime özendiren faydal ması ve modem Projenın amacı, bir proje... gıbı ıletışım cıhazbılgısayar kulları sayesınde dılanıcılarını boot ğer bılgısayarlarla sektor vıruslerıne karşı korumak, klasık antı vırus yaklaşımı ıletışım kurabılmesı özellıklerı sayesınde dışında bır yaklaşım gelıştırerek, sıstemm guvenlığı buyuk ölçude arttırır Polıs meryazılım tarıhınden sonra ortaya çıkacak kezlerıne bır bılgısayar kurmak ve bılgısayenı vıruslere karşı da etkılı olmasını sağyar kontrollu guvenlık sıstemlerını bu lamak ve sıstemın kurulumunu oldukça merkeze modemle bağlamak yoluyla bılkolaylaştırıp, sıradan kullanıcıların da sısgısayar, eve bır hırsızın gırdığını veya gırtemı ınstall etmekte ve kullanmakta zormeye çalıştığını polıse haber verebılır luk çekmemesını sağlamak Gelıştırılen Programın bır başka ozelhğı de mesaj bısıstemle, koruma altına alınan surucuye rakabılmesıdır Evden son çıkan kışı kabır boot sektör vırusunun oluşmasının pıyı aç tuşuna kılıt açılıp kapıyı açtıktan mumkun olmadığı, sısteme eklenen parsonra bır daha basarak bılgısayara evde tısyon tabloşunu tekrar oluşturma ozelhğı kımsenın kalmadığnı belırtmış oluyor Bılıle de yuzde 70 oranında sıstemde var gısayar da bırı kapının onune gelıp de olan boot sektör vırusunun de temızkapı zılıne bastığında evde kımsenın ollenebıleceğı anlaşıldı madığını belırten seslı mesajı dınletıp mesajı olup olmadığını sorabılıyor Varsa bunu alıyor ve normal program akışına KİMYA: Stıren uretlm atığındakl lak eldönulüyor desı (uçunculuk ödulu) L Graph 3d unıt 3 boyutlu anımasyon unıtesı (bırıncılık ödulu) Osman Şen (Izmir Özel Yamanlar Fen Llsesi) Gunluk yaşamın herhangı bır aşamasında, bır konu ıle ılgılı uç boyutlu bır anımasyon yapmak ıstendığınde, cısımlerın tanımlanması ve hareketlerının ekrana yansıtılması ıçın uzun suren bır çalışma yapılması gerekır Proje, bu alanda yapılacak olan genış çaplı projelere ışık tutmak amacı ıle hazırlanırken, bu tur anımasyonların yapılması ıçın gereken verı yapısını oluşturarak, cısımlerın bırkaç komut ıle tanımlanmasını ve yıne bırkaç komut ıle hareket ettırılmesını ve hareketlerın ekranda ızlenmesını sağlamaktadır Bu tur programlara en lyı örneğı 3D (three dımensıonal) demo programları oluşturur Bu programlar, cısımlerın uzerıne golgelerının duşurulmesı ve yuzeylerının aydınlatılması, saydam cısımlerın ılışkılerı, goruntulerının cısımler uzerıne Eytan BehmorasKerem Çakırer (Istanbul FMV Özel Ayazağa Işık Lisesl) Bu araştırmada, stıren uretımı destılasyon atığının polımerızasyonu ve çokturerek saflaştarılmasıyla kalitelı laklar uretımı amaçlanıyor. Ayçıçeğı kabuklarından asıtsaz ındıkatöru eldesı (ıkıncılık odulu) Akif ÖzenlerArda Çakan (Istanbul FMV Özel Ayazağa Işık Lisesi) Bu araştırma sonucunda, ayçekırdeğı kabuklarında elde edılen pıgmentm duyarlılık yönunden asıtbaz tıtrasyonlarında kullanılan dığer ındıkatörlerle rahatlıkla kıyaslanabılır olduğu goruluyor Pıyasadakı PH kâğıtlarında ındıkatör karışımları kullanıldığı halde, ayçekırdek kabuklarından elde edılen pıgmentm kendısı farklı pH'larda farklı renkler oluşturuyor lkemızde bılışım suçları kavramı yenı yenı oluşmaktadır ve ceza yasamızın kımı maddelerı, bılgı uygarlığına koşut olarak, bu suçlara uyarlanmış, kımı yenı maddeler de eklenmıştır Ancak bılışım suçları dendığınde akla ılk gelen dısket, manyetık ortam çalınması, bılgılerın verılerın çalınması ya da bunlarla yapılan sahtekârlık gıbı suçlar akla gelmektedır Oysa bugun Avrupa ya da ABD'de hukuk fakultelerınde ayrı bır hukuk dersı olarak okutulan, Anayasa ya da Devletler Hukuku gıbı kendıne bır yer edınen bılgı toplumunun ortaya çıkardığı "Bılışım Hukuku"nun sadece bır yönudur, yanı Ceza Hukuku yönudur Oysa "Bılışım Hukuku"nun gelışmesindekı esas nedenler bunlar değıldır, yanı bılışım suçları değıldır Bu hukukun yazılıgorselışıtsel medyada yankı bulan bır parçasıdır Bılışım Hukuku'nun gelışmesınde ıkı onemlı duşunce vardır, blrincisi bılışım sıstemlerının, dolayısıyla bu sıstemlerın kullandığı verı ya da bılgılerın kışısel hak ve ozgurluklere zarar verıp vermeyeceğı, sınırlama getırıp getırmeyeceğıdır Bugun kışıler hakkında devletın ve ozel sektörun değışık yollarla topladığı yığınla bılgı vardır (sayım, anket, araştırma, adlı sıcıl, nufus, sağlık, emeklılık kayıtları gıbı) Işte Bılışım Hukuku bu bılgılerın nasıl toplanacağını, nelerın toplanacağını, kımın toplayabıleceğını, bılgılerı alan kışılerın haklarını (bılgılere erışme, duzeltme, denetleme, ıtıraz, kullandırmama), toplanan bılgılerın nasıl ve kımler tarafından kullanılacağını (kötu nıyetlı kullanma, uçuncu kışılere verme) ne tur guvenlık önlemlerıyle korunacağını, bılgılerın, uluslararası ağlara bağlanması durumunda, ne gıbı kuralların gözetılmesı gerektığını araştıran, duzenlemeye çalışan bır hukuk dalıdır Amaç bılışımı ve getırdığı olanakları smırlamak değıl, O'na egemen olmaktır Makineye karşı kışısel hak ve özgurluklerı guvence altına almak soz konusudur Orneğın, Fransa'da bu sayılan etkınlıklerı gözeten, kollayan, denetleyen, onerıler getıren, gerekırse suç duyurusunda bulunan "Bılışım Ve uzgurlukler Ulusal Kurulu" vardır Ikinci duşunce ıse bılışımın getırdığı yenı zengınlıklerın (yazılım, programyazılım, telıf hakları, bılgısayar desteklı tasarımlar, bılgısayar sozleşmelerı, donanımlar vb) ve bılışım sıstemlerıne karşı ya da sıstemler aracılığıyla ışlenen suçlann bu gunku hukukda yer ve yanıt bulamaması nedenıyle, bışılım hukukunun bunlara yanıt aramasıdır Işte burada bılışım hukukunun dığer hukuk dalları ıle olan ılışkılerını goruyoruz Yazılım aracılığıyla mallar hukuku devreye gırer Yazılımda önemlı olan ıçerıktır Içeren (dısket) değıl Elle tutulabılır bır nesne olmadığından ekonomık yönden "mal" olup olmadığı konusunda tartışmaları başlatmıştır Zaten yazılımın ortaya çıkardığı zengınlığı ılk dıkkate almak ısteyenler de muhasebecıler olmuştur Yazılım nasıl kaydedılecektır? Taşınır ya da taşınmaz bır mal mıdır? Her şeyden önce mal mıdır? Bu tartışmaların ardından ya zılımın telıf hakları gundeme gelmıştır Bu haklar kıme aıttır (yazılımı yazan kışıye mı, ışverene mı?), nasıl korunacaktır, bır sanat eserı gıbı ele ahnabılır mı? Yenı malzeme, yenı araçların ortaya çıkması ve bunların dığer mallara gore ozellık gostermesı borçlar hukukunu da etkılemıştır Bılışım donanımlarının sozleşmelerı, bakımı, sıgortası yıne ayrı konu ve tartışmaları gundeme getırmış ve getırmektedır Bılışım Hukuk'nun Ceza Hukuk ıle olan ılışkılerı ıse en çok duyulan, konuşulan ılışkılerdır Burada da ıkı ayrı yonden olaya yaklaşmakta yarar vardır, bırıncısı bılışım araçları yardımıyla ışlenen suçlar olup kışı ve mallara verdığı zararlar farklıdır (paramatık ten hılelı yolla para çekme, banka bılgısayarına gırme) Ikıncısı ıse bılışım sıstemlerıne karşı ışlenen suçlar olup bunlar donanım, yazılım ve verılerı bozma, kotuye kullanma ıle yazılım ve verı soygunculuğudur (s/stemı tumuyle bozma, dısketı bozma, verılerı saklama, sılme, başkasına verme, satma, başka sıstemlere gırıp bılgı çalma, kullanma, sılme gıbı) Ulkemızde ele alınan sadece Ceza Hukuku Ile olan kısmıdır Halbukı bılışım dunyasının temelı bılgı olduğundan ve bılgısayar hemen hemen her alana ve her yere gırdığınden, kışılerle ılgılı bılgılerın ve dolayısıyla hakların duzenlenmesı çok daha onemhdır Radyo ve TV konusunda nasıl bır ust kurul varsa, yukarıda sayılan konuları ınceleyecek, kurallar getırecek, denetleyecek, koruyacak, onerıler getırecek uzmanların oluşturduğu bağımsız bır "Bılışım Yuksek Kurulu"nun (ya da başka bır adverılebılır) oluşturulmasının, kışılerın hak ve ozgurluklerının korunmasında, onemlı bır adım olacağına ınanmaktayız 437 10