Katalog

Bl LlM YAYIN DÜŞÜN BUL Kozmos Üzerine LO/HOS I Vlil \İV VI 1\NUII\ sıısı \nı da burada belırtmek ıstıyorum Kıtap olarak anmak ıstedığım Dennis Overbye'ın 1991 yılında yazdığı "Kozmos'un yalnız kalplen" ısımlı kıtabıdır (9) Dennis Overbye bu kıtabında evrende kı yıldızları dolaşmak kadar onemlı bır ışı yeryuzunde bu ışle ılgılı tum kalburustu bılım adamlarını dolaşarak gerçekleştırmış ve bunu bır edebıyatçı ustalığıyla okuyucuya sunmuştur Yazar ıse Kozmos ve evrenle ılgılı çok sayıda populer bılım kıtabının yazarı olan John Gribbin'dır Cambrıdge Unıversıtesı'nı astrofızıkçı olarak bıtıren Dr John Crıbbın son kıtabında Cobe araştırma aracının verılerını de değerlendırerek daha önce yazdığı "Buyuk patlamayı araştırmak ıçın" (10) adlı kıtabını onemlı oranda zengınleştırmış ve guncelleştırmıştır 1. Kosmos, Carl Sagan, Altın Kıtaplar, 1990 2. Cennetın Ejderlerı, Carl Sagan, e ya yınları, 1986 3 Kozmık Bağlantı, Carl Sagan, e yayınları, 1986 4 Mesaj, Carl Sagan, Inkılâp Kıtabevı, 1987 5 llk Uç Dakıka, Steven VVeınberg, TUBİTAK Yayınevı, 1995 6 Stephen Havvkıng'ın Evrenı, Cumhurıyet Bılım Teknık Ek Sayı 407, 7 Ocak 1995 7 Evrenın Evrımı ve Yıldızların Oluşumu, VVıllıam J Kaufmann III, Arkadaş Yayınları, 1979 8 Rolatıvıte ve Kozmotoljı, VVıllıam J Kaufmann III, Çevıren Sacıt Tameroğlu, Sarmal Yayınları, 1994 9 Lonely Hearts of the Cosmos, London, Macmıllan, 1991 10 In Search of the Bıng Bang, John Grıbbın, London, Heınemann, 1986 ' Prof.Dr. İTÜ Inşaat Fakültesi ARMAĞANLI BULMACA Nasıl intihar etmiş olabilir? Bu haftanın sorusu oldukça trajık Bır ıntıhar olayı uzerıne En ınsanlar bırbırını oldurduklerı gıbı arada bır kendılerını de ölduruyorlar Sorumuzun kahramanı olan genç adamın ıntıhar nedenının ayrıntıları uzerınde durmayacağız Bu bır aşk sorunu olabilir, ekonomık sıkıntılar olabilir, eğıtım sıstemının baskısı olabilir Ya da adam yaptığı kotuluklerden dolayı vıcdan azabı çekıyordur Bırden Ataol Behramoğlu'nun şıırı gelıyor aklıma Cellat uyandı yatağında bır gece Tannm dedı bu ne acayıp bılmece Her çağrışımın bır nedenı vardır Bulmacada ıntıharın nedenlerınden çok nasıl ışlendığı uzerınde duracağız Genç adam kendısını bır mınare yıkıntısına asarak ıntıhar eder (Bakınız şekıl) Renklı basın olsaydık bu olayı ayrıntılarıyla fotoğraflar ve basardık Cumhurıyet sıyah beyaz bır gazete olduğu ıçın ıllustrasyonla yetınmek zorundayız Bu mınare yıkıntısı yaklaşık dört metre yukseklığınde Mınarenın ıçı bomboş Genç adam mınarenın ust kenarına yerieştırılmış bır tahtaya bağlı bır ıpın ucunda asılıdır Ayakları da yerden yaklaşık ıkı metre yukseklıkte Dıkkatı çeken bır nokta mınarenın yerindekı ıslaklık Mınarenın dışında bır kamyonet duruyor ve kamyonetle mınare arasında ıkı yönlu pek çok ayak ızı var Bu ayak ızlennın hepsı adama aıt olduğu ıçın faılı mechul bır cınayet olasılığı yok Mınarenın ıç duvarlarda tırmanmayı sağlayacak hıç bır çıkıntı olmadığına Kemal Özüdoğru Yolcular fuzelerden çoktan ındı ıçımdekı yıldıza Duşumde ışıttığım dılle konuşuyoriar Komuta, böburlenme, yalvanp yakarma yok Nâzım Hlkmet Sanırım kozmos sözcuğu ona ılgı duyan herkesın aklına Carl Sagan adını getırır Aynı adlı kıtabı (1) 198O'lı yılların başında dunyada en çok satan kıtaplar lıstesınden aylarca duşmemış sonra da ulkemız dahıl tum dunyada televızyon fılmı ilgı ıle ızlenmıştır Carl Sagan'ın benım ıçın özel anlamı ıse lıselı yıllardan berı gözlerımı yeryuzunden gökyuzune yenıden çevırmemı sağlamış olmasıdır Turkıye'de de yayınlanan dığer ıkı kıtabıyla bırlıkte (2,3) Carl Sagan evrenle ılgılı en modern bılımsel bılgılerı bıze olanca basıtlığı ve guzellığıyle bırlıkte aktarma becerısını başaran ender kabılıyetlerden bırıdır O gun bugundur yanı Kozmos kıtabı yayınlanalıberı geçen on beş yıllık sure ıçınde bu alanda onemlı ılerlemeler olmuş, uzayda araştırmalar yapan Cobe uzay aracını verılerı değerlendırılmış ve Amerıka'nın keşfının 500'uncu yılına rastlayan 1992yılında "Evrende var olması muhtemel dığer canlıların varlığının araştırılması"na ılışkın Carl Sagan'ın önculuğunu yaptığı çok kapsamlı bır proje başlatılmıştır Bu proje on yıl surecektır Carl Sagan evrende başka canlıların olduğuna kuvvetle ınanmaktadır Bunun mesajını da şımdıden yazdığı bır bılım kurgu romanı (4) ıle vermıştır Şımdıye kadar yapılan araştırmalar ve elde edılen verılerın değerlendırılmesı evrenın varoluşuna ılışkın "buyuk patlama" teorısını doğrular nıtelıkte gorunmektedır Bu teorının hayranlık verıcı açıklamasını bu gunlerde dılımıze çevrılen "llk uç dakıka (5)" adlı, bu konunun klasığı sayılan kıtapta bulmak mumkundur Bu hususta Turkçe'de Stephen Havvking'le ılgılı ge çen yazımda (6) belırttığım referanslara ikı tane daha ılave edılebılır (7,8) Bununla bırlıkte henuz Turkçe'ye çevrılmemış bır kıtap adıyla bır yazar adını göre bu adam nasıl ıntıhar etmış olabilir? ^ .i Hazıriayan: Zeze Bulmacayı doğru olarak çozen 20 okurumuza Rıfat llgaz'ın "Radarın Anahtarı" kıtabını armağan edıyoruz Paralar ve torbalar 1 1 Tl 2 2TI 3 4TI 4 8TI 5 16 Tl 6 32 Tl 7 64 Tl 8 128 Tl 9 256 Tl, 10 485 Tl örneğın 17 lıra gerektı, 1 ve 5 torbayı alabılır, 131 lıra gerektı, 8 ve 1 ve 2 torbayı alabılır 418. sayımn kazananlan "Mekanık Gozyaşı" kıtabını kazananlar Nurten Onay Izmır, Alper ÖzkanIstanbul, Fatma Gorkem Çankın, Gürsa Atar Istanbul, Tuncay Ulusoy Istanbul, Mehmet Serkan Bayram Mersın, Doğan ÖzdemirSınop, M. Saıt Yıldınm Antalya, Mehmet Koyuturk Ankara, Hakan Cenkciler Ankara, Münevver Köksal Istanbul, Selahi DurusoyIzmır, Ömer Anöz Eskışehır, Hafize Buçan Antalya, Orhan KeskınaySamsun, Hüseyın An Adana, Nurgul Açıkgöz Istanbul, Erdoğan Demırdoken Kırklarelı Boray Konuk Atay Içel, Salıha TurkmenKonya 420 15