Katalog

BİLGİİLETİŞİM ARAŞTIRMA Elektronik iletişim dünyasından yeni haberler Nezihe Bahur Şizofreni ile ilgili yeni bulgular • nsan beyninln sanrılama ve kişilik I bölunmesinden (şızofren) sorumlu • bölümleri geçtiğimiz günlerde Amerikalı ve Ingıliz bilım adamları tarafından su yüzüne çıkartıldı. New York Cornell Tıp Merkezı'nin yayınladığı rapora göre, bilim adamları pozitron yayılımlı tomografi (PET) taraması ve manyetik rezonanslı görüntüleme (MRI) yöntemlerini geliştirip uygulayarak insan beyninin sanrılamayla ilintıli geçici etkinlik dizgelerini saptamayı başardılar. Beynin, örneğin olmayan sesleri algılama gibi, kendi yarattığı gerçekliğin gösterilmesıyle, anlak ile beyin ve düşünce ile duygular ve bunları üreten organlar arasındakı ayrımın farklı bölümlerde çözümlenmesi olası kılındı. En belirgın özellıklerı gerçekliğin çarpıtılması, düşuncede düzensizlik ve davranış bozuklukları olan şızofrenının dünyada her yüz kişiden bir tanesini etkiledigi bildiriliyor. Araştırmacılar, sık sık olmadık sesler duydugundan yakınan bir grup hastanın tümünün beynındekı ıki beyaz çıkıntıyı oluşturan hıpokampus, talamus ve stnatum bölgelerındekı etkınlığın normal bıreylere kıyasla daha yogun olduğuna, bu bölgelerin de anlaksal etkınlığı doğuran sınır devrelerının temel ögelerini oluşturduğuna dikkat çikiyorlar. (ru) * INTERNETTE EMLAKÇ I L I K : Emlakçılık işlemleri elektronıkleşiyor. Elektronik iletişim servisleri kanalıyla yeni ev bulmak yaygınlaşıyor. Istatistiklere göre ABD'de ınsanların yüzde 62'si 10 yıl içinde 1 6 defa ev değiştiriyor. Bu durumda emlakçılığın ne kadar önemli bir sektör olduğu anlaşılıyor. Elektronik yöntemler hem ev arayanlara hem de emlakçılara zaman kazandırıyor. Bugün Internet üzerınden yapılan ev bulma ışlemlerinde insanlar hiç dolaşmadan isteklerine uygun evlere kavuşabilıyorlar. Önce aradıkları evde bulmak ıstedikleri özelliklerin girişini yapan kullanıcılar bu isteklere uygun bır seçenek lıstesi elde edıyor, yazılı ve resimli bilgileri inceleyerek seçenekleri kıyaslıyor, sonra görmeye gıdiyor ve kesin kararlarını veriyorlar. nanımı XTG Systems tarafından yapılan evde 12 mıl kablo döşeli olduğu söyleniyor. Belli bir satın alıcı hedefi düşünulmeden yapıldığı belirtilen evin fiyatı 5.3 milyon $. Bu fiyatla bir alıcı bulunmasının 2 yıl kadar bir zaman alacağı tahmin edilıyor. çocuklara uygun hale getiren yeni bır cihaz gelıştirıldi: "EasyBall". EasyBall bilgisayar oyunlarını yönetmekte kullanılan izleme topu (trackball) denen cıhazın oldukça büyük bir şeklı. Orta boyda bir oyuncak top büyüklüğünde olan EasyBall'u çocuklar avuçluyor ve ona rahatça egemen olarak oyunları yonetıyorlar. Bazı büyüklerın de EasyBall'u küçük izleme toplarından daha çok sevdiği anlaşılıyor. * EASYBALL Bilgısayarları çalışması gerekeceği belirtiliyor. NetScape sıstemlerı halen 40 bitlik şifreyle çalışıyor, bunun nedeni ABD'de 40 bıtten daha uzun anahtar kullanmanın yasak olması. Ulusal Güvenlik Bürosu şifreli verilerin gerektiğinde çözülebilecek kadar kısa anahtara sahip olmasını istiyor. Ancak artık hükümetın bu kısıtlamanın sakıncalarını farkederek 80 bitlik anahtar kullanmaya izin verecek bir yasa çıkarılmasına çalıştığı bildirıliyor. En az 48 bitlik anahtar kullanıldığında, sistemi bugünkü bilgisayar sistemlerıyle çözmenin mümkün olmayacağı söyleniyor. Sistemı çozmek mümkün bıle olsa, çözmek için gerekecek bilgisayar sıstemleri, kadro ve zaman şıfreyı çözmekle elde edılecek gelirin çok üstunde maliyet gerektireceği için sistemın çözülemeyecek kadar güçlu olduğunu söylemek mümkün. Wındows 95 gelışmış bır dosya yönetım sıstemine ve yapısına yerleşık pek çok yardımcı programa sahıp. Windows 95 ıçın hazırlanan ek yardımcı programlar da gücünü arttırıyor. Mıcrosoft'un 49.99 $'lık ek paketı Plus! Windows 95'i güçlendiren ürünlerden bırı. 8 MB RAm ve 25 MB dısk alanı gerektiren Plus! Windosw 95 kullanıcılarına görsel gelışmeler, ılerı dısk sıkıştırma işlemleri, iletişim araçları, fontların boyutlarının ayarlanmasıyla ılgılı ılerı bır teknoloji getiriyor. Plus! Internet'le ilgili yardımcı programlara da sahıp. tansa Hava Yolları ıle Frankfurt'tan Berlın'e uçan yolcular biletsiz (yani kağıda basılı bilet olmadan) seyahat etmenın yararlarını keşfedıyorlar. Kagıt biletlerin yerıni yolcular bir yer ayırttıklarında ana bilgisayar tarafından üretilen "elektronik bıletler" alıyor. Bu elektronik biletler müşteri kartı kullanıldıgında aktif hale geliyor. Havaalanında yolcular müşteri servis termınalınde müşteri kartlarını kart okuyucu makinenin 10 cm yakınından geçırıyorlar. Sıstem otomatık olarak müşterinin adını ve numarasını okuyor ve ılgılı uçuş bılgılerını görüntülüyor. Burada yolcu dokunmatik ekranı kullanarak nerede oturmak ıstedığını belırtıyor, bırkaç sanıye içinde yolcunun uçağa binişi için gerekli bilgileri (hava yolu adı, uçuş numarası, tarih, gidilen yer, kullanılacak kapı vb.) kapsayan bır kupon yazıcıdan çıkıyor. Bu sistemle daha ucuz bilet üretimi, yolculara daha hızlı hızmet ve zaman tasarrufu saglanıyor. * BİLGISAYAR GÖSTERİL E R İ Dünya'nın en büyük bılgısayar gösterisi olan COMDEX bilgisayar gösterileri yapıldı. Yüz binlerce zıyaretçinın ızlediğı gösterılerde bilgisayar dünyasının starları konuşmalar yaptılar. Özellık le Bıll Gates çok ılgı topladı. Gösterilerde Toshiba, Canon ve Sony ve daha bır çok şırket ılgınç yeni ürünlerini tanıttı. Comdex'te Sony'nın bılgısayarlara takılan ses sıstemlerı, Goldstar'ın Phone Fax denen hem telefon, hem faks hem l|İİMWi''i'î"•"•• de kişisel yardımcı bilgisayar olarak kul lanılan el aracı, Motorola'nın Çin yazısı nı tanıyan el yazısı tanıma sistemı, Acer'ın klavyesı bıl gisayarın altına itilerek masada yer açılan PC modeli (SlideAway Keyboard rnodelı) ve artık arzu edilen her şeyın bilgisayara yüklenmesinin mümkün hale geldığını gösteren, görüntülerı sayısallaştırarak kaydeden küçük sayısal kameralar en çok ılgı toplayan ürünler arasındaydı. ven ve özellikle de köpek seven bılgısayarcılara mu|de. Yeni bır yazılım bilgisayar ekranınızda minik köpeklerin dolaşarak sizi mutlu kılmalarını saglıyor "Cyber Dogs" denen bu köpekler, Internet'den ücretsız olarak alınabılen bır ya zılımın ürunu. Yazılımla yaratılan 5 farklı tipte ve farklı özellıklere sahıp hareketlı köpek var. Yazılımı yükledıgınızde Windows masaustünüzde köpeğınız dolaşıyor. Kopegı yetiştirmek sıze kalıyor, ıstersenız ona bazı hileleri, bazı şeyler yapmayı öğretebı lıyorsunuz veya bırakıyorsunuz ekaım randa gezınıyor Siz çalışırken ekranda ıkonlar arasında oradan oraya atlayan mınık bir köpek dolaşıyor. Elektronik köpekler gerçeklerıne çok benzıyor. yazılımın kısa sürede yayılacağına kesin gözüyle bakılıyor. * C Y B E R D O G S Hayvan se * MICROSOFT PLUS! * BİLETSİZ SEYAHAT Luf Lucy'ye yeni bir rakip * INTERNETTE GÜVENL I K Başından berı emniyetsız bır ortam olan Internet özel malı ışlemlerin yapılabılecegi bir foruma nasıl dönüştürülebılir? Buna bır yanıt NetScape Communıcatıons'ın RSA şifreleme sistemine sahip Secure Sockets Layer (SSL) protokolünü kullanmak. Bu şifreleme yontemı Fransız Ulusal Bilgisayar Bılımı Araştırma Enstitüsü'nde bır araştırmacı olan Damien Doligez tarafından çozüldu, ama bunu gerçekleştirmek onun 120 ış ıstasyonu ve ikı super bilgisayar kullanarak 8 gun çalışmasını gerektirdı. Bu yöntem de çözulmüş olduğu için Internet'in tıcarı faalıyete uygun olmadıgı söylenebilır. Fakat sorunun şifreleme sıstemınde olmadıgı, ABD hükümetinin şırketlerın kullanacağı güvenlik duzeyı konusundakı sınırlamalarında olduğu ilerı sürülüyor. RSA verılerı bır matematık formul kullanarak şıfreleyen bir algoritmadır. Şifrelemede kullanılacak anahtarın uzunlugu 40 bıt ıle 1024 bit arasında degışebılıyor. Doligez'ın 40 bıt uzunlugunda bır anahtarı çozduğu. eger kullanılan annhtar 41 bit u?unluqunda olsaydı şıfreyı çözmenın 8 degıl, 16 gununu alacagı, eger bıt sayısı 256'ya çıkarsa şıfreyı çözmek ıçın kabaca 5 yıllık bilgisayar S A L O L A Y L A R Internet ınsan *INTERNET VE TOPLUM ların toplumsal olaylar hakkında fikirlerini belirtip içlerini boşalttıkları bir yer oldu. Internet'te ABD'deki bütçe açığı ve ardından gelen kamu harcaması kısıtlamalarına karşı tepkıler çeşitli mesajlarda dile getirildi. Yine son günlerde Internet Israıl Başbakanı Rabin'ın öldurül mesınden duyulan üzüntünün dile getirildiği mesajlarla doldu. Internet sayfalarında Rabin'in biyografisi de yer aldı. Binlerce kişi duygularını dile getirdi. * YÜKSEK TEKNOLOJİLİ E V Yüksek teknolojı çoğumuzu yaşamımızı kolaylaştıracak bır şey olarak ılgılendirir. Bılgisayarın yönettiği bir ev böyle bir ürün olabilir. Işte böyle bir şey Texas'ta gerçekleştı. "Geleceğin Evi" olarak adlandırılan 22000 metrekarelik bu ev dışardan bakıldığında büyük malikanelerden biri gibi görünüyor. Ama ıçı bir megabayt makinesi Evdekl herşey bılgisayarın kontrolünde. Kahvenin pişmesinden bahçenin sulanmasına kadar herşey bilgisayar yönetiminde oluyor. Bir elektronik dokunmatik panodan tüm odalar ve tüm sıstemler kontrol edılebi lıyor. Işıklar, ses, güvenlik ve alarm sistemleri bilgisayara bağlı. 6 yatak odası ve bır yüzme havuzu bulunan evde alt kat eğlenme salonu olarak düzenlenmış. Bır uzaktan kumandayla uydu kanallı TV'den, lazer dıske kadar her şeyın kontrolü elınızde oluyor. Elektronik do rosoft'un Başkanı Bıll Gates'in Internet'in Microsoft için grafik kullanıcı arabırımden daha önemli olduğunu söylediği bildirıliyor. Microsoft tum uygulamalarını "Internet'e yönelık" yapma planı uyguluyor. UUNet'dekı yatırımıyla Microsoft ABD'de önde gelen Internet servısı sağlayıcı olmak ıstiyor. Microsoft Netvvork'in Internet erişım araçlarıyla sıkı entegrasyonu da bu amaca hizmet edıyor. Şimdi Netcom ülkenın onde gelen Internet servısı saglayıcısı, ama 1996'da liderliği Microsoft'un alabılecegı belirtiliyor. Internet'te yazma araçları da Mıcrosoft'un ılgisini odakladığı bir alan. Mıcrosoft'un Vısual Basıc temellı bır Web komut dili üzerinde çalıştığı da belirtiliyor. * M I C ROSOFT'UN BİRİNCİ HEDEFİ INTERNET M.C I ki araştırma grubunun Nature dergısınde yayımlanan makalelerınde, insanlıgın atasının sadece Doğu Afrika'da ortaya çıktığına daır teze duyulan şupheleri kuvvetlendirdiler. Fransız paleontologlar, Merkezı Afrıka'da Çad'da buldukları A.Afarensis'e ait çene kemıklerini 33,5 milyon yıla tarıhlendırdıler. Bu tarıh, tam da Lucy'nin yaşadığı döneme denk geliyor. Lucy'nin kemiklerı ıse 2500 km daha kuzeyde Etyopya'da bulunmuştu. Amerıkalı araştırmacılar ıse Çın'de bır magarada buldukları insan dişlerinı ve bazı ılkel taş gereçlerı 1,9 milyon yıl öncesıne tarıhlendirdıler. Amerikalı araştırmacılar, Homo erectus'un Afrıka dışında da aynı zamanlarda ortaya çıkıp çıkmadığı sorusunu tartışıyorlar. 455