Katalog

B I LIM YAY IN DÜŞÜN BUL Tuhaf bu DNA'lılar Billy Aronson Çocuklar anne babalar için decanlıların nasıl oluştukları ve birini diğerlerinden farklı kılan özelliklerin neler olduğunu anlatan, çizimli resimli bir genetik bilgi kitabı... Nihayet TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları yayıncıları, çevirdikleri kitaplarına orijinallerinin künyesıni koymaya başladılar! Bütün yayınevlerinin genel tutumu, çevirdikleri kitabın aydan mı geldiğı, öbür dünyalılarca mı yazıldığı, 100 yıl öncesinin görüşlerini mi yansıttığı konusunda okura bir fikir vermekten kaçınmak şeklindeydi. Bu tutumun bir kaç nedeni olabilir. Bu nedenlerin başında tıcari kaygıları görüyorum. örneğin 1015 yıl öncesı veya 30 yıl öncesi yazılmış bir kitaba okur ilgi göstermeyebilir, dıye düşünuyorlardır. "En iyısi, kitaba ilk yazıldığı tarihi koyma lık yardır ve bilinçli okur, çeviri kitabın orijinal künyesini kitapta bulamazsa protesto edip kitabı almamalıdır... "Tuhaf bu DNA'lılar" kitabını alır almaz, hemen orijınal künyeyı aradım. Bu kitabın serisini dışarda görmüştüm ve Türkçe'ye kazandırılmasının çok iyi olacağını düşünmüştüm. Kitabın künyesi yazılmıştı. 1993 yılında ılk baskısı ABD'de yapılmıştı. Bundan sonraki kitaplarında da yayıncıların aynı tıtızlığı göstereceklerıne ınanıyorum... Bu genel eleştiriden sonra kitabı tanıtalım. Kitap, bir uzaylı yaratığın, bir görevle dünyaya doğru ışınlanması üzerine kuru lan bir öykü çerçevesinde gelişiyor. Göreyi, uzaylıların uzun süredir merak ettikleri "her bir dünyalıyı kendisi yapan, diğerlerinden ayıran, özgün kılan ş6y nedir?" sorusunun yanıtı aramak. Derken macera başlıyor, bir çöplükte, atılan yayınlardan ilk bilgilere ulaşıyor, kütüphaneye glriyor vs... Kıtap böyle bir senaryo içinde canlıların genetik özellikleri üzerine temel bilgileri okura iletiyor: DNA insanların hücrelerine nasıl giriyor? DNA, insanların oldukları gibi olmalarını nasıl belirliyor, Bir DNA bir canlı türünü zaman içinde değiştirmeyi nasıl başarıyor? DNA bir uzaylığı nasıl etkilıyor? Bu başlıklar altında canlıların kimlik yapılarının bütün temel özellikleri ve DNA'nın işleyiş mekanizması anlatılıyor. Burada, DNA gibi, anlamak için özel çaba gerektıren konuların iyi bir senaryo içinde ve anlaşılabilmek gayreti içinde okura sunulduğunu görüyoruz. Hatta bu uğraşın iyi bir örneğiyle karşı karşıyayız bile diyebilıriz. Okur, kitabın sonununda bir kısa sözlük bulacaktır.. (ob) 73 sayfa, geniş boy, renkli çizimli, kuşe kağıt baskılı, 200 bın TL. ARMAGANLI BULMACA Eski bir bulmaca Bu haftanın bulmacası hem klasik hem de eski bir bulmaca. MS. 735804 yılları arasında yaşamış CanterBulmacayı doğru olarak çözen 20 okurumuza Yılmaz Kalkan'ın Mustafa Denizli Fırtınası kitabını armağan ediyoruz. Bir demipyolu iükesi Demıryolu bulmacasının cevabı şekilde görülüyor. Bu arada kahramanımızın bir tek kez ziyarot etmek zorunda olduğu şehırler daha önce görmemiş olduğu şehirler olduğu için, seyahatin başında kendi şehrinden çıkıp tekrar geri dönmesı koşulu bozmuyor. Sorunu çözmenin en kolay yolu ana hattını bozmadan şekilde görüldüğü gibi stilize etmek. Soru bir satranç tahtasının üzerınde şahın hareketlerı gıbı algılanıp bir satranç tahtası üzerınde de çözülebilir. Biyoteknoloji (Bazı temel ilkeler) bury papazı Alcuin'e ait. özünü koruyup hikayesini değiştirerek aktarıyoruz. 100 çuval buğdayı 100 kişi arasında nasıl paylaştırabiliriz? Cevabı basit, herkese bir çuval buğday veririz ve olay basitçe çözümlenir. Ancak paylaşımın eşit olması gerektiğini kim söylüyor? Mesela herkesin ihtiyacına ya da herkesin katılımına göre bir paylaşım yapılabilir. Dünyadaki bütün savaşlar da zaten paylaşımın nasıl yapılması gerektiği üzerindeki görüş ayrılıklarından çıkmıyor mu? Bulmacanın politikası ise oldukça açık: Her erkek üç çuval, her kadın iki çuval, her çocuk da yarım çuval buğday alacak. İyi niyetli bir yaklaşımla bu paylaşımın boyuta göre yapıldığını varsayıyoruz. Soru ise bu verilere göre bu 100 kişilik toplulukta kaç erkek, kaç kadın ve kaç çocuk olduğunu bulmak. Eğer soruya bir başka şart daha eklemezsek 6 farklı yanıt bulunabilir. Ancak kadınların sayısının erkeklerden 5 kat daha fazla olduğu şartını eklersek olası cevap sayısı bire iner. Buna göre erkeklerin, kadınların ve çocukların sayısı nedir? 454'üncü sayıda"Köpeğime Mektuplar" kitabını kazananlar Kerem Ayvacı Ankara, Elif Bozdoğan Trabzon, Mehmet Akif Erdoğan Bursa, Hakan ÇalışkanÇorum, Tekmile Candan Manısa, Inci Somunkıran Istanbul, Azmi Sonay Ankara, Demir Faruk Hazırlayan: Zeze Günaydın Istanbul, Lütfi ÖzarslanIstanbul, Ayfer Özkolay Istanbul, Egemen Izci Izmir, Yalçın ÇelikSalihli, Ruhsar Özmen Istanbul, Abdurrahman Mescioğlu Istanbul, Nezahat Varh' Mudanya, Sevim Sezer Ankara yalım ve okur yeni zannetsin" ticari kurnazlığı veya suçlamayı hafifletelim ve iç güdüsü diyelim, düşüncesi yol gösterıcı oluyor kendilerine. TÜBlTAK'ın kitaplarında da orijınal yayın tarıhı yoktur veya yakın zamana kadar yoktu. 15 yıl öncesinın evrenı üzerıne yazılmış bir kitabı bir okur hangi özle okuyacak? 15 yılda dünyanın altından ne sular aktı! 15 yılda hem uzayda hem fizikte o kadar çok şey gelişti ki, o dönemin kitabının bunları göz önüne alması söz konusu bile olamaz. Hadi diyeceksiniz, bu tür kitaplar artık klasikleşmış bilgileri içeriyor!. Klasik bilgileri içerse bile, bunların en azından bugünkü yorumlarında değişiklik olmaz mı? Bu tutumu her zaman okura karşı büyük saygısızlık olarak görmek gerekir!... Iklnci bir neden, yayıncıların, okurun orijinalin künyesini bilmelerine gerek olmadığına karar vermeleri olabilir! Üçüncü neden, bunun farkında bile olmamalarıdır! Başka bir neden de vurdurnduymazlık olabilir... Bütün bu "neden"lerin de sonunda kitaba, okura, yazara vs saygısız Ankara Üniversitesı Veteriner Fakültesi mıkrobıyolojı bolümünden Dr. Mustafa Arda'nın Biyoteknoloji başlıklı kitabı uçuncu baskısını yaptı. Uçuncu baskı yeni eklerle biraz geliştirilerek 432 sayfa halınde 121 şekılle araştırmacılara sunulmuş. Yeni baskı kitaptaki 6 ana bölüm şuniar: Moleküler genetik Rekombınant DNA teknolojisı Hücre füsyonları Embriyonık manipulasyonlar Bitkilerde bıyoteknolji uygulamaları Biyoteknoloji ile ilgili diğer konular. Araştırmacılara yardımcı olması amacıyla yeni kitaba eklenen bilgiler arasında şuniar var: Genler ve fonksiyonları, pssödogenler, gen ekpresyonunun arttırılması, genlerin inaktivasyonu, gebeliğin önlenmesi, sunı genler, bitkilerde biyoteknolojik uygulamalar, REP ve ERIC sekanszları iie tıplendirme, RFLP, RAPD (Random amplified polymorphic DNA)... llişkı: Kadir Halkman, Tel: 0312 317 0550/1461; faks:317 6724 Proj. Dr. Mustafa Arda ( Bu programı i/kmcdcn öncc hat'ıza testi yaptırmayın 45671