Katalog

H AVACILIK Türkiye iizerinden balon geçecek Kasım ayında dört balon birbiriyle yarışarak hiç durmadan ve yere inmeden Dünya çevresini dolaşmaya çalışacaklar. Ikisi Türkiye üzerinden geçecek... olan Earthvvind, 1920'lerdekı Atlantik'i uçakla aşma rekabetine taş çıkartacak rakipler kazandı. D ünyanın etrafında bir balonla dolaşmak iki yüzyıldır havacıların rüyası oldu, ancak bazıları çok feci biten birçok denemeye rağmen hiç biri başarıh olamadı. Son zamanlarda ise yeni ve başanlı olacakları görünen girişimler var. Dünyanın önde gelen baloncuları tarihin en büyü£ balon yanşı olabilecek yarıştak ekiplere katılabilmek için ellerinden geleni yapıyorlar. Şu ana kadar balonculuğun en üst noktasına yani hiç yere İnmeden dünyanın etrafında dolaşılmasına ulaşmak isteyen beş yanşmacı saptandı. Ancak bunlardaki başarı umutları yalnızca hevese dayalı değil; yeni teknolojiler ve özgün balon tasarımları da onları u çuracak gibi görünüyor. Tüm katılımcılar kolaylıkla herhangi bir denizde kaybolabileceklerinı, düşman bir çölün ortasına düşebileceklerini veya Sibırya ortasına' mecburi iniş yapmak zorunda kalabıleceklerıni veya en ufak bir kazada oracıkta ölebileceklerini biliyorlar. Nihayetinde ise bir kaza 1 milyon doları aşan bir yatınmın kaybı da olabilmektedir, çünkü dün 4 balonun dünyada ideyeceği rota O Llttoff Holland Fry«r Baloncuların bu telaşı uçuşlaBunun yerine ödül, Uluslararası Balonnn bazılarından culuk Federasyonu'nun tuttuğu resmi reönemli bilgiler .orlar kıtabına girme şansı. elde etmeyi u"~ Federasyon her rekor deneman bilim amesinde balonlann içerısidamlannın ilgisine mühürlenmiş yükni çekti. Sonunseklik ölçerler yerda bu bilim aleştiren hakemler damlan diğerlegöndermektedir. rine göre çok Kurallara göre daha büyük (futbalonlann yere bol stadyumu indığı tespit ekadar) bir balon dilirse diskalitasariadılar. Bufiye oluyorlar. nun la tüm diğer ' Yarış ise, yola balonlardan daçıkılan yerin ha yüksekte uboylamına çup (40 km) üst tekrar ulaşatmosfer içerimakla tasindekı bazı mamlanmış kımyasal reakssayılıyor. yonlan ve Himalayalar üzerinde Böyle bir reyeni keşfedilen kora ilişkın en esrarengiz xson başarısız deışını yayınımlarıneme geçen ocak anı doğrudan yında oldu. Earthvvind ölçmek istlyorVVindstar adını alan ve dörduncü Earbwind adındaki bu balon dörduncü denemesine çıktı kalkışlar. denemesine çıkan balon, kaltan 4 saat sonra ise inm ik zorunda kaldı. kışından yalnızca dört saat sonra tekrar Diğer balonlar lek zorunda kaldı. Diğer balon ekıpleri de, bu işe ömürledünya turunu 1012 günde saate 200 Bu ve buna benzer başarısızlıklar diğer rini vermış ve bu alanda kendilerıne göre km'lik bir hızla tamamlamayı planlarken, tüm baloncuları kızıştırmışa benzıyor. Karekoriarı olan kişilerden kurulmuş. ProjeOdyssey adını alan bilimsel girışım 22 sım ayında yeni bir denemesı gerçekleşeler hep kendi tasanları ve tek sorunları gün havada kalmayı öngörüyor hızı ise cek ve sponsorlarına 7 milyon dolara mal sponsor bulmak. Bu balonlardaki bir ilsaate 5060 km. Projede yer alan bir biginçlık, balon elyafı olarak kullanılan ve lim adamına göre dünya etrayeni geliştirilen spectra adlı çok dayanıklı fını dolaşacak ilk balon olmabir polimerin genelde kurşun geçırmez salar bıle hem yükseklik hem yeleklerde kullanılan malzeme olması. de mesafe rekorunu kırmak iBalonlann tümü havadan hafif olan Helçin şanslan oldukça yüksek. yum gazı ıle uçarken bazılannda basınçlı Ayrıca başka bir özellikleri hava denge malzemesi olarak kullanılEarthw',nd« Odysasy dünyayı diğeıierinın aksine VVindstar mış. Hepsı kendı hesaplanna göre uçabatı yönünde dolaşan ilk bacakları yükseklıklerdeki değışik rüzgarlarloncular olacak olmalan. dan faydalanmayı planlıyor. Bilimsel balonun bir diğer Yarışmacıların üçü Amenka'dan, bırı özelliğı 1.3 milyon dolar maliIngiltere, bir diğeri de Hollanda'dan kalyetle en ucuz balon olması. kacak Ekıpler ise çeşıtlıliği aratmayacak Balonun malzemesi esas olaşekilde değışik ülkelerden gelen ınsanlarrak bildiğimiz hamburger podan kurulu. , şetlennın malzemesi ıle aynı. Teknolojinın geldiği bügünkü durumda Pahalı olan kısmı, üç kişilik kırılmadık rekor aşılmadık dağ kalmadı mürettebatı taşıyacak ve kenderken, bir ıkı tanesı Türkiye üzerinden di paraşütü olan kapsül bölüde geçmesi planlanan ancak yüksekliklemü. Balonda diğer balonlann ri dolayısıyla çıplak gözle görünemeyeaksine jeneratör bulunmuyor; cek olan mekanik dünyanın bu son rekor her şey güneş enerjısi ve pille girişımcilerinı kıskanmamak elde değil. çalışıyor. ^r, (Ik) 3907 7 ya etrafını dolaşmak için tasarlanmış bir balonun asgari maliyeti bu rakamı buluyor. Ekiplerden bırl başarsa bile bunun için herhangi bir nakıt ödül de konmuş de 40 km. yüksekliğe