Katalog

YENİÜRÜNLER Bip tren daha mı kaçıpıyoruz? Mehmet Tuna* vrupa 12. Solar Enerji (PhotovoltaicPV) Konferansı 1115 nisan tarihleri arasında Amsterdam'da toplandı. Avrap ve öteki dünya ülkelerınden bilim adamlannın, politikacılann ve işadamlarıpın katıldığı toplantıda yeni projeler tanıtıldı, araştırma sonuçları tartışıldı, karşılıklı bilgi ve deneyim alışverişi yapıldı. Konferansa ne yazık ki Türkiye'den hiç kimse katılmadı. Katılan dört Türk'ten biri Ingiltere'den, biri ABD'den, biri Kuzey Kıbrıs Doğu Akdeniz Üniversitesi'nden ve biri de Almanya'dan idi. Üniversite ve araştırma enstitüleriyle özel ticari kuruluş temsilcileri, solar hücreleri, PVmodüllerini, PV sistemlerini ve elemanlarını, PV güç merkezi istasyonlarını ve bu konucte az gelişrntş ülkelerin durumlarını görüştüler. Konferansın önemli yönlerinden biri de, üyelerin birbirierini daha yakından tanımaları ve işbirliği önermeleriydi. Genel kanı, ya da tartışılmayan konu, teknolojinin güneş enerjısinınin doğrudan dogruya elektrik akımına çevrilmesine hazır olduğu merkezindeydi. Güneş ışığının yoğunlaştırılmasında, tek kristal olarak yüksek verimli Si ve GaAs güneş hücreleri kullanıhyor. Geniş alanlı gereksinmeler içın, daha ucuza gelen, öncelikle GaAs, CdTe, CulnSe2 ve amorf silisyumdan oluşan ince tabakalı güneş hücrelerinden yararlanılıyor. Uluslararası uygulamalara örnek olarak, Ispanya ile Almanya'nın ortak geliştirip işlettikleri 1 MVV'lık TOLEDO proıesi gösteriliyor. Kuruluşun asıl amacı, enerjınin daha ekonomikleştirilebilmesi için PVsistem ve elemanlannın araştırılarak geliştirilmesidir. Sistem, su ve güneş enerıisi üniteleri olmak üzere iki ayrı birimden oluşuyor. Ünlteler yaz ve kış aylarında dönüşümlü olarak kullanıhyor. Sulartn bol olduğu mevsimlerde su santralı; yaz aylarında da güneş santralı devreye sokuluyor. Bu şekilde her iki kaynaktan da azami verim sağlanabiliyor. Bazı Akdeniz ülkelerinde ve Amerika'daki küçük işletmelerden elde edilen elektrik enerjisinden, evlerde, tanmsal sulamalarda ve küçük yerleşim birimlerinde yararlanılıyor. Dünya enerji gereksiniminin giderek artması, petrol ve kömür gibi fosil yakıt rezervlerinin hem sınırlı oluşu, hem de günümüzde bile hava kirliliğiyle iklim değişiklıklerinde sorun olmaları, endüstri ülkelerini yeni enerji kaynakları aramaya yönlendiriyor. Araştırmaların ağırlık noktasını, küçümsenmeyecek boyutlardaki ilk yatırım ile, bedava sayılabilecek sınırsız güneş enerjisi oluşturuyor. Güneş kuşağında bulunan, üstüne üstlük enerji gereksinmesi yönünden büyük oranda dışa bağımlı olan ülkemizde, çük yazık ki bu konuda ciddi bir girişim görülmüyor. Böyle önemli bir konferansa üniversıtelerimizden, ticaret ve devlet sektöründen bir tek kişinin bile katılmaması, konuya ne ölçüde önem verdiğimizin simgesi ve geleneksel aymazlığımızın, ya da geri kalmışlığımızm tesliminin resmidir.... Bu "aymazlıkta" bu üç sektörden acaba hangisi daha aymaz? Bilim kuruluşlarımız teknolojiyi ürettıler de, yatınm yapacak kuruluş mu bulamadılar! Yoksa geliştirildiği öne sürülen teknoloji günümüz için ekonomik mi değildi? Ya da kolay ve ucuz kazanca alışmış ticari sektörümüz bu işe yanaşmadı mı? Yoksa devlet hiçbirisine arka mı çıkmadı? * Diplom Fiziker. Nümberg, Almanya Teknolojide yeniliklen A Suyaduşen çocuklar Gerçek bir ses duvarı patlamasının ilk resmi T38 teleskobu kullanılarak ilk kez gerçek bir uçak tarafından oluşturulan şok dâlgaları tespit edildi. NASA'da araştırmacı olan Leonard M. Weinstein'ın, başka amaçlar için üretilmiş olan bir teleskobun yapısında değişiklikler yapmasıyla, şok dâlgaları ilk kez laboratuvar dışında göruntülendi. Deniz tatiline çıkan ailelerde anne ve babaların en büyük korkusu, plaj kargaşasında çocuklann suya düşmeleridir. Bu kâbusa bir son vermek için tasarianan bu minik alet, suyla temas ettiğinde otomatik olarak bir alarm sistemini çalıştırıyor. Bir sualtı motosikleti 20 kg ağırlığındaki bu aletin üzerine yerleşerek su altında 3,5 km/saat hızla dolaşabiliyorsunuz. 65 W kapasiteli bir elektrik motouyla çalışan alet, 40 metreye varan derinliklerde kullanılabiliyor. Yorucu bir ortam olan su altında dalgıçlar için büyük bir kolayfık sağlayan alet su yüzeyinde de kullanılabiliyor. Radiomause Logitech, 110 ve 140 kHz frekansları arasında çalışan, kablo bağlantısız bir mouse üretti. 1.8 metre uzakhktan bilgisayarı kontrol etmeye imkân veren bu mouse, diğer kablosuz mouse'lar gibi kızılötesi ışınlar kullanmadığı için bilglsayardaki algılayıcıyla doğrudan temas halinde olmak zorunda da değil. Çevredeki diğer bilgisayarlarla karışma olmaması için dört ayrı kanalı var. Fotoğpaflap videoya Fotovix IIXS ile fotoğrafları (negatif ve saydamları) video kasetlere aktarmak mümkün. Normal olarak 24 X 36 filmler elde ediliyor ama çevirici yardımıyla 4,5 X 6 'dan 20 x 25'e kadar olan büyüklüklere ulaşmak mümkün. 470000 pixel hassasiyetinde görüntüler elde edebilen bu yeni alet, isteğe göre resimle ilgili birçok değişiklik yapmaya da imkân tanıyor.