Katalog

TVBELGESEL > « r . S ORUN • < YANITLAYALIM TV1 04.10 Belgesel "llginç Tutkular" TV1 05.30 Belgesel "Yasama Savaşı" TV 211.30 Belgesel "Hayvanlann Dünyası" Yaşamın çeşitliliğl konu ediliyor. TV 2 12.00 Seyahat Magazinl TV 2 14.25 Tıp Dosyası KANAL6 12.10 Belgesel "Sımrsız Cesaret" HBB 10.55 Çevre ve Çocuk TGRT 09.30 Bilim Dünyasından Haberler FLASH TV 19.30 Doğa Belgesel "Zaman Içinde Kast" TV 2 09.10 Belgesel " Dünya Cografyası" TV 2 12.25 Çocuğunuz ve Siz TV 2 20.55 Cumhuriyet'e Kanat Gerenler TV 318.10 Belgesel "Altın Atlar" TV 3 23.15 Belgesel "Biyoloji" TGRT 07.10 Belgesel "Hayvanlar Dünyası Gorillerin yaşamı konu ediliyor. Yeni Zelanda ve Kanada tanıtılıyor. 18 Haziran Cumartesi Uzay ve yıldızlar Okurumuz Cengiz Akdoğan'in sorusu şoyle: "Uzayın bOyOklüğüyte ilgili son veriler ne asamada? Uzayın göremediğimiz yerteri hakkında neler bllryonız? Yıldızlann miktan nedlr? Çevrelerinde gezegenler var mı? Varsa, bu Güneş sistemi dısındaki gezegenlerin miktan nedir? Onlaria ilgili neler biliyoruz?" Soruyu Prof. Dr. ömür Akyüz (BÜ.Fizik Böl.) yanıtlıyor, Uzayın büyüklüğüne ilişkin olarak söyleyebileceklerimiz çok fazla değil. Çeşitli teleskoplarla erişilebilen derinlik 10 milyar ışık yılını saniyede 300.000 km. giden ışığın bir yılda aldığı yolu aşmakta. Uzayda göremediğimiz iki tür nesne var: birincisi teleskop duyarlılığının, kaynağı uzaklaştıkça zayıflayan yıldız ışıklarını algılamaya yetmediği uzaklıklarda olanlar; ikincisi ise teleskopların "görebileceği" uzaklıkta oldukları halde "görünemeyenler". Uzayın görülebilen bölgelerinde yaklaşık 2 trilyon kadar gökada (galaxy) görülmektedir. Uzayın derinliklerine erişildikçe bu sayının en az 500 kat artması beklenebilir. Sıradan bir gökadada bulunan yıldız sayısı ise 100 milyar kadardır. Güneş sıradan bir yıldızdır. Bunun çevresinde on kadar gezegen bulunduğuna göre evrende sayıları trilyonlan aşan benzerlerinde de gezegen bulunmaması için hiçbir gerekçe yoktur. Dahası, gerek gökadalarda gözlenen bazı dav Kardelen kontrol altında Derginizin 373. sayısında yayınlanan "Kardelen Soğanını Nasıl Saklarım" başlıklı .yazıyı, üzülerek okudum. Bu yazınıza sebep olan okurunuzun sorusuna ülkemizin odunlu bitkiler konusunda en bilgili Üniversite öğretim Üyesi Prof. Dr. Faik Yaltınk'ın verdiğt cevabın ilk paragrafı doğru ise de, değerli hocanın "Merak edenler için " diye başlayan ve soru ile ilgisi olmayan yorumuna doğrusu hayret ettim. Değerli hoca, bu paragrafın sonunda şu fikirleri ileri sürmektedir ki, bunlar doğru değildir. Ooğrusu aşağıda belirtilmiştir. 1 Kardelen soğanları doğadan toplanarak 100 yıldan beri yurtdışına satılıyor. 2 Bu olay izinsiz değil, 1989, 91 yıllannda çıkarılan ve şu anda, eskileri revize edilerek, bir yenisi yayınlanmakta olan yönetmenliklere göre yani tamamen yasal olarak yapılmaktadır. 3 Bu konuda yeterli önlemler alınıp alınmadığı konusu değerli Prof. Yaltınk'ın kendi fıkri olabilir. Ancak yukandaki 2 maddeden kendisinin bu konuda olduğu gibi, alınan önlemler konusunda da bir fikri olmadığı anlaşıhyor Kardelen ile birtikte diğer çiçeksoganlannın doğamızdan toplanarak yurtdışına ihracını, gazetenizin koruduğu kitlelerden birisi olan fakir toros köylülerinin, bu yoldan e)de ettikleri belli bir ekonomik katkıyı engellemeden, ancak doğanın tahribini de önleyip, devam ettirmek, kısaca bu olayı disiplin altına almak için yaklaşık 20 yılını vermiş ve bu konuda, tam yeterli olmamakla biriikte, oldukça mesafeler alınmasına katkıda bulunmuş bir öğretim üyesi olarak hassasiyetimi normal karşılayacağınızı umanm. Aynca, hangi kaynaktan aldığınızı bilmediğim, gazetenizde yayınlanan resim de ' Kardelen olmayıp Göl Soğanı diye bilinen bir bitkiye aittir. 19 Haziran Pazar Biyoloji alanındaki gelişmeler konu ediliyor. 20 Haziran Pazartesl 21HazlranSah TRTINT 00.15 Belgesel "Her kıyı Ayrı BirYaşam" Edremit, Ayvalık ve Çandarlı Körfezinde yolculuğumuz sürüyor. TV1 12.15 Salıncak Görme özürlü vatandaşlanmıza yardım eden derneklerin faliyetleri, kendi irade ve çabalarıyla toplum ve iş dünyasında sivrilmiş görme özürlüler konu ediliyor. TRT INT 00.10 Matematiğin Aydınlık DUnyası TV 2 20.00 "Yerll Belgesel" Her Kıyı Ayn Bir Yaşam TRT INT 15.10 Belgesel "Seyir Günlüğü" TRT INT 14.05 Tıp Dünyası ranışlardan, gerekse diğer birtakım astronomi gözlemlerinden evrende görülen madde miktarının görünmeyenlerin en çok onda biri kadar olduğu çıkanlmaktadır. Yani, evrende görünenin on katından çok görünmeyen madde bulunmaktadır. Bu "karanlık" maddeyi oluşturan adaylar arasında dev gezegenler de bulunmaktadır. Bu "karanlık" maddeyi oluşturan adaylar arasında dev gezegenler de bulunmaktadır. Ayrıca evrenin oluşumu kuramları karanlık maddenin bir on katı kadar da 'yitlk" madde olmak gerektiğini öngörmektedirler. Bu kuramlar ne derlerse desinler, son günlerde güneş sisteminin dışındaki bir gezegene ilişkin sağlam kanıtlar edinildiğini gazeteler bile yazdı. Prof. Dr. Tuna Ekim 22 Haziran Çarşamba İlginç sorular... SORU: Birçok insan, karanlık bir yerden parlak ısıklı bir ortama geçince hapşırmaya başlıyor. Neden ? YANIT: Parlak ışığa çıkınca meydana gelen hapşırmaya "ışıksal hapşırma" denir. Bu, kuşaktan kuşağa geçen genetik bir karakterdir ve toplumun %18 ile %35 arasındaki bir oranını etkiler. Bu tür hapşırmalann nedeni gözün koruyucu refleksleridir (bu durumda, ışığa karşı). Benzer şekilde, hapşırdığımız zaman gözlerimiz kapanır ve sulanır. Işıksal hapşırmadan en tehlikeli şekilde etkilenenler, uçaksavar projektörlerine veya doğrudan güneş ışığına yakalanan savaş uçağı pilotlandır. SORU: Evlerlmizde kullandığımız elektrik ampulünün içindekl filament, ampul mikrodalga hnnın Içine konulduğunda neden parlamaya baslar? YANIT: Yüksek dirençli küçük bir anten, elektromanyetik radyasyonun bol olduğu bir ortama konulursa, elektronları 28 Hazlran Perçemba normalden daha yüksek bir frekansta titreşmeye başlarlar. Ampulün filamenti de aynı şekildeki hareket nedeniyle ısınır ve parlar. Mikrodalga fınnın içine bir çatal konulduğunda daha da etkileyici sonuçlar alınabilir. Not Siz yine de böyle şeyleT denemeyin. özellikle ampul deneyi çok riskli, zira aşırı ısınma ampulün patlamasına neden olabilir. SORU: Arabamın ön camının iç tarafını temlzlerken, camın Ince ve yağlı bir tabakayla kaplı oiduğunu farkettim. Bu tabaka, camı temizledlğlm kumaşın Ozeıinde siyah bir kalınt bırakıyor. Daha önce boyle bir seyle karşılasan var mı? Nedeni ne olabilir ? YANIT: Otomobil üretiminde bir çok plastik kökenli madde kullanılır, özellikle ön camın içinde Ve çevresinde. Bunlann bir çoğu esnekliği sağlayan katkı maddeleri içerirler. Bu maddeler sıcaklık arttıkça buharlaşırlar ve yapışkan bir film tabakası olarak pencereyi kaplaıiar. Yapışkan olmaları nedeniyle içerde uçuşan minik parçacıkları da tutaıiar. Bu katkı maddelerinin buharlaşmalarının bir diğer etkisi de otomobilde kullanılan plastiklerin esnekliklerini kaybederek gevrekleşmeleridir. SORU : Haşlanmış patateslerin tadı, haslanmalanndan bir gün sonra felaket bir hal alır. Bunu engellemenln bir yolu yok mudur ? YANIT: Patatesin haşlanması, içindekl nişastanın jelatinleşmesine neden olur. Patatesin cinsine göre değişen ölçülerde hücre duvan yırtılmaları olur. Bunlara ek olarak, pişirme esnasında patatesin yumrularında klorojenik aslt ve demir tepkimeye girer. Patates soğumaya bırakıldığında ise oksidasyon olur ve koyu renkli bir pigment oluşmaya başlar. Bütün bu etkenler patatesin renginin, kokusunun ve tadının değişmesine neden olur. Bazı patateslerde bu değişimler çok çabuk olur ve patates yenllmez bir hale gelir. Ama "salata patatesi" gibi, soğumaya bırakıldıktan bir gün sonra bile afiyetle yenilebilen patates çeşitleri de vardır. TV 1 02.45 Belgesel "Bataklıkta Yaşam Düzeni" TV 2 19.45 Çevre TV 2 20.40 Yeril Belgesel "Yedl Tepe Yedi Ikllm" TRT INT 00.45 Yerli Belgesel "Kınm Belgeseli" Kırım'ın Çariık Rusya tarafından işgal ve ilhak edilmesinden sonra bu sahada kopkoyu bir karanlığa gömülen Kınm Türklerini bu kararlılıktan çıkaracak olan Ismaii Gaspıralı'nın hayatı konu ediliyor. TV 1 06.15 Belgesel "Dünya Dosyası" TV 2 21.00 Gerçeğin öteki Yuzü TV 3 24.00 Avrupa'nın Doğa Harikalan TRT INT 12.15 Bir Nefes Sıhhat Dünyanın değişik yörelerinde sürdürülen çevre hareketleri 25 Haziran Cuma