Katalog

EĞİTİM Biyoloji eğitimi ve çağdışılık Bilim dışı yorumlarla dolu Biyoloji kitabında artık kanıtlanmış olan, değişimin mutasyonlarla olduğu, insanın evrim geçirdiği gerçekleri reddediyor A. Nıhat Bozcuk* umhurlyet Bılim Teknık'te (2 Nısan 1994'te, Sayı 367) o haftanın gundemlnı Sayın Orhan Bursalı'nın başlığı ile "Billm Bir Kez Dışlanmaya Görsün" konusu oluşturuyordu Arkasından Prof Dr Aykut Kence'nın "Biyoloji Eğitimin Dışına Itiliyor" adlı yazısı yer alıyor ve bu yazıda laıkllk ve biyoloji eğıtımı ılışkısi ırdelenıyodu Böylesi onemlı ve guncel bir konunun dergide ele alınması sevındirıcıdır Bılım çağdaş yaşamın vazgeçılmez bir parçasıdır Uygar ulkeler bllım ve teknoiojıde yoğun bir yarış ıçındedır Bu yarışın dışında kalanlar ılerı ulkelerın boyunduruğu altına gırmek tehlıkesıyle karşı karşıyadır Türkıyemız 1980'li yıllarda atılan bazı yanlış adımların sonucunu bugünlerde acı bir şekılde ve bıraz da şaşkınlıkla gözlemlemekte En değerli varlıklarımız arasında olan gençlerımiz çağdaş bilim pınarından sulanamıyorlar 1991'den sonra tum beklentılerımıze karşın bu durumun duzeltilmesı ıçın ciddi bir adım ne yazık ki atılamıyor örneğin M E Bakanlığı'nın resmen Turkçemıze çevlrttiğı C.A. Villee'nin Genel Biyoloji (1979 ve 1984) adlı kıtabı (son bilgımıze göre 8 ülkenin dılıne daha çevrilmıştır) 10 yıldır bakanlıkca depolarda tutulmuş, sattırılmamış ve adeta cezalandırılmıştır lımciyı bilim adamı yerine de alabılinz, ama burada anlatılmak istenen dupeduz "bılımsel davranış"tır "llmı problemln çözümu" için kullanılan "ilim metodu" (yani "bılımsel yöntem" demek ıstıyor) da "aklın ve akılcı davranışın bir sonucu" imiş "Aklın nerede kullanılacağını bılmek de akılcılığın bir gereğıdir" "Her şeyin akılla çözüleceğlni düşunmek ne kadar yersiz ise, aklın gücünü Inkâr etmek de o derece gerekslzdir" ıfadeleri çok koyu olarak yazılmış Bunlar gibi daha onlarca bılımsellıkten uzak cumle ve ifadelerı sıralamak olası Acaba bunları okuyan oğrenci nasıl değerlendırıyor tüm yazılanlan? Nasıl etkılenıyor bu uyduruk felsefı (!) betimlemelerden Hiç incelendı mi? Tarafsız ıncelemelerle bu metınlerın anlaşılmazlığı ve yersizliği belırdı ıse neden hâlâ okutuluyor? Şimdi, bılimsellikten uzaklaşarak uhrevı inanışlarla temel doğa bılımlerınden birisi olan bıyolojıyı bırleştırme çabalarına göz atalım "... son 1000 yıl Içinde ruhumuza işleyen Islamıyet" (s 67) ıfadesınden sonra "Islamiyet, aklı olmayanı dinden bile sorumlu tutmamıştır" denıyor (s68), "Akılcılık sorumluluk Ister" deyıp hemen arkasından "Ancak aklı olanın sorumluluğu vardır." Tum bu ıfadelerın bıyolojı kitabındakı yerini anlamakta güçlukle karşılaştığımızı ıfade edelim Çocuklarımıza okulda safsata okutuluyor C dınozorların yeryüzünden bir anda sılinmesı (s 72) gıbı Ayrıca yazarlar "yaratma olayı yalanlanamaz", "Insan, kendi varlığı uzerınde bıraz duşunurse, bir yaratıoının varlığını ancak o zaman Idrak edebilır" ve "günümüzde, biyoloji ile ilglll birçok biim adamı, hayatın ceşitllllğlnl görerek, Allah'ın varlığını Idrak ettlklerini bellrtmişlerdir" (s 73) gibi ifadeler kullanarak sankı daha sonra sunacakları bılımsel göruşlerı öğrencıye kuşkulu, sevımsız ve belkı dın dışı gıbı gösterme gayretkeşlığı ıçıne gırmışlerdır Alt başlık 7,2'de "Evrımle llgılı Göruşler"i anlatırken kıtap "Evrim, biyolojinin değişik görüşlere göre yorumlanabllen Dr. Kence'nın değındığl okul kıtaplarından bırisinin ıncelenmesını bu yazımızla surdurelim özellıkle 1980'nin ıkincı yarısından sonra Mıllı Eğıtim, Gençlık ve Spor Bakanlığı lıselerde tek kıtap olarak okutulmak uzere Lise Blyololl I ve II (1986) adlı kıtaplan, hangl ölçütle seçildiğı kuşkulu olan kişilere yazdırmış ve tum Türkçe eğıtim yapan okullar bu kıtabı ıstemese de okuma zorunluluğunda bırakılmıştır Bir Millı Eğıtim Bakanı zorakı olarak bılımsel evrım olayını lise kıtaplarından çıkarmayı tercih etmıştir Kısaca, bunlardan birisindeki (Lise Biyoloji I) bazı özellıklerı ele alalım Biyoloji I (s 7)'de "Billm Nedir?" şeklınde bir bölum başlığı var Fakat her nedense bu konu anlatılırken zaman zaman "lllm" ve "ilml" gibı sözcukler kullanılarak bugunku gençlerin artık yabancı kaldığı deyimlerle anlatım guçleştirilmıştır Aynı kitabın 10 sayfasında "Akılcı ve Blllmci Davranışın Onemi" alt başlığı, doğrusu kafa karıştırıyor Neden "bılımsel davranış" denmekten çekınip özellıkle "bilımcı davranış" kullanılmış? Çunku, bl Biyoloji kitapları Yaratılış görüşü Yazarlar, "Hayatın Başlangıcı İle llgili Görüşler" adlı 7 bölumun bir alt bölumunde "Yaratılış Görüşü"nu ele alıp açıklıyor Ancak burada ılgınç olan Darvvın'den alınma bazı bılımsel deyımlerı de sankı bu göruşun bir parçası gıbı sunuyor örnekler varyasyon, jeolojık devırler, bir felsefesidlr" dıyerek evnmi ya hafife almakta ya da bılgısızce bir ıfadeye yer vermektedır Yazarların da değındıkleri gıbı, biyolojık evrım olayını anlamak ıçın biyolojinin birçok bılım dalları ile ilgilı geniş bir bllgı bıriklmıne sahıp olmak gerekır Bu bırıkım yoksa, evrim böylesi eksık, yanlış ya da bılgısizce bir yaklaşımla anlatılamaz Kıtapta daha sonra "Lamarck'ın Görüşleri ve Kritiği" (s73) anlatılıyor 18 yy başında ılerı sürulen ve daha sonra bılımsel olarak yanlışlığı kanıtlanan bu göruşun kıtapta krtığı yapılıyor Arkasından "Oarvvin'in görüşleri ve kritiği" (s 75) yapılırken yazarların Darwın'ın göruşlerını (kı bugun eleştırılen yanları vardır) ne yazık kı hıç anlayamadıklan farkedılıyor "Darwin, tabiattan topladığı örnekleri ve yaptığı gözlemleri bazı yan lış yorumlarla zayıflatmıştır" denerek gerçek dışı olunuyor "Tabıı seçım (= tabiı seleksiyon)" yerine 'doğal seçim" ya da "Doğal seçilim" denmıyor ve bunlar da 1516 yaşındaki çocukların Türkçe bir kitabı anlamamasına neden oluyor Darwın'in asıl eleştinlecek yanını (genetık bılgi eksikllği) göz ardı edıp, anlamsız bir tarzda kendı bilim dışı ınançlarını ortaya koyuyoıiar Modern sentezden söz edip çağdaş genetık bılımı ile evrim arası ılışkıyi açıklamak, varken neden aşağıdaki ön yargılı ve yanlış saptamalara gidiyorlar? "Darvvin'ln tabiat görüşünü çürüten birçok misaller vardır" (s 76), bu "tabiat göruşu"nü de nerden uydurdular? "Evrimcllerin Iddla ettiği gibi, türierin başka türlere değişmesl tablatta gözlenemez", "Insan, ilk yaratıldığından beri insan olup, geçirdiği deglşmeler onun başka bir türe dönüştOrememiştir" (bu ıfadeyı cıddi bir bıyolog kullanmaz) "Yenl türierin oluşumunu mutasyon oluşumuna bağlamak mümkün değildir" ve "Astında evrimcller de bu gerçeği üstü kapalı olarak kabul etmektedlrler" cumlelerı adeta sımyacıların sezgı ve bılgılerini anımsatıyor Mutasyonu bugün moleküler düzeyde açıklamak ve yönlü mutasyon yapmak bile mümkun ıken hâlâ bunu anlamamış ınsanlara (degerli bilim adamlarımız varken) yuzbınlere okutulacak bir kitabın yazdırılması ve okutulması gerçekten uzucudür Sayın meslektaşım Prof Dr Ali Demlrsoy, 1992'de Mıllı Eğıtim Bakanımıza şöyle soylemıştır "Boyle kltaplan okutan okullarda çocuklanmın eğitim görmesıni istemlyorum." Yazarlar ve bu kitabın okutulmasını onaylayanlar, Türk ve Islam duşünürlerin Evrımcı Yaratılış görüşlerine hiç değinmemişlerdır Çunkü Cahiz, Ibn Miskeveyh, El Bırunı, Ihvan usSafa, Mevlana ve Erzurumlu Ibrahım Hakkı gıbı duşunurlerın bu konuda yazdıkları dıkkate değer nıteliktedır (M Bayrakdar Islamda Evrımci Yaratılış Teorısi, 1987, Insan Yayınlan) Çünku onlar da Evrımcı göruşu kabul edıp örneklerle açıklamaya çahşmışlardır Hatta bazı yerlı ve yabancı çevreler Biruni, Ihvan usSafa ve Ibrahım Hakkı'yı Danvın öncüsü olarak değerlendırmışlerdır Ylrmıbınnci yuzyıla girerken, gerçekten önem verdığımiz yenı yetışen gençlerımize boyle kalıtesız bir kitabı okutuyorsak cıddı olarak duşunüp bir karara varmamız gerekıyor Dılı geri, kavramları çarpık, bilımi ön yargılı ve yanlı, yanlış ve gençlen bir yönde yönlendırmeye yönelık olan bu kıtap bıyolojık eğıtim anlayışımızı yansıtması açısından bir ıbret abıdesıdir Biyoloji, insanın kendısını ve doğayı öğrenmesını, doğayı sevmesını, canlılık, üreme vo benzeri birçok olayı anlamasını sağlarken doğnj düşunmeyi de ögretmesi gerekır Gerçekleri, doğrulan ve doğrulan bulmayı öğrenemeyen toplumlar şaşınrlar Prof Kence'nın belırttığl gibi, 21 yuzyılın bılımı olan bıyolojıyı çağımıza uygun düzeyde öğretmek istiyorsak, Biyoloji kitabında dın konularına, Din Kulturu ve Ahlak Bılgisı kitabında da biyoloji konularına yer vermemelıyız Prof.Dr., Hacettepe Ünlversitesi 371 4