Katalog

DUYU R U * Kafa çiftlerinin parasempatik lişkileh Dr Metın Toprak,, Cerrahjaşa Tıp Anatomıde, 5 ocak, saat 11 00 H A F T A N I N G Ü N D E M İ Düne veyarına bakış Yıllar bır garıp oldu, sankı daha hızlı gelıp gec ı\orlur Iste bakın 1994'u deyazışaıak, konuşaıak sövleşerek, kızarak, üzülerek bazen de se\ meı ek ve herşeyden önemhsı tartışarak gerıde bıraktvoruz Umudumuz, 1994'ten de uzenmızde, havatımız bovunta kullanabıleceğımız ve aktarabıleceğımız olumlu kalmtılar kalmii olması Hevnımızın, duşuncelerımıztn durmadan venı gırdıleıe, venı uvaıılara, yenı değeı lendırmelere, \enı sentezlere, venı gelışmeleıe gereksınımı oldugunu unutmanıak gerek kger \ıl bovunca hunları alabılmı^sek, vaı olu^umuzun hakkını da veımış sa\abılııız kendımızı hu noktuM kı$ıselhesaplaşmalaıa bııakalım ve 1994'te vaşadıgımız bazı onemlı bılım nla\lanna degınelım *19'J4 \ıh bu anlamdu genetıkçılenn\ılı oldu denebılıı Neı ede\ se heı hafta molekuler bı\ ologlaı ın laboraluvaıiaı ından bır ozellıgımızı belıı lexen bu \enı genuı bulunduğu fnıben dun\a\a \a\ıldı Meme kanserı şışmanlıgm genetık bozukluklara bağlı olabıleceğı, en dıkkal çeken }>elı$melerdendı AJiD'de genetık mühendıslık üruıni olan, laf omıu uzatılmii ılk domatesm satışına ızın verılmesı de, genetık degışıkhge ugratılmiş \netekleı donemımn resmen başladıgmm haberc nı oldu I995'te canlılann kalılsal ozellıklerını belırle\en çok daha fazla sa\ıda venı gemn bulunacağmı \.e molekuler bıuüoglann kendılerınden çok daha fazla söz ettıreceğım sö'vleyebılınz. Canlılann sırlannın çözülme ıvmesı artıyor * Yaşadtgtmız en önemlı ola\lardan bın de bır ku\rukluyıldızm Jüpıter gezegenuıe (arpmasıvdı Bu, yiizvilm en astronomık ola\ı oldu Bu çarpışmayı neıedevse canlı yayın olarak ızledık Çarpışmadan kısa bır süresonra uzav bılımcıler, <,arpışmanm ızlermı gezegen üzerınde ınceleme şansmı vakaladılar KuMukluvıldızı keşfeden Shoemaker ve Lev\'ı de buı ada anmak gerek. Bu çarpı^madan çıkan en önemlı ders, J>Unva'nm da başına bâvle bujelaket gelebılecegı get\egı oldu Dınozorlarm soylanmn böyle bır çarpışma sonucu tükendıgt hıpotezı de kuvvet kazandı Yerı gelmışken. embrıvo halınde fosılle$mı$ bır dınozor vumurtasınm bulundugunu da behrtelım * Söz uzavdan a< ılmışken Bu vıl astronomlar Güne$ sıstemımızın dışında da bıze benzer sıstemler bulunduğunu ac ıkladılar * Makıo dunvadan mıkro dünva gecerek, atom çekııdeğının teorık olarak bılınen en ku<;uk \apı taşlarmdan sonuncusunun, altıncı Quark'm da bulunduğunu anımsatalım * Bugüne kadar ınsan sovunun en eskı üvelennın, Austıalopıthecus ajarensıs türüne aıt Lucy ve akrabaları olduğu sanılıvordu Ancak bu vılkı venı bulgularla ınsan sovunun tarıhı HOO bın vıl daha gerıye gıttı 4 4 mılvon vasındakı Australopıthecus ramıdus'un ınsanlaıla mavmunlar arasındakı en vakm bağlantı olduğu ortava çıktj Bakalım bu vıl evrım lanhınde venı neler olacak? Bılımc ılerın vakm geleceğe ılıskın bazı çalışmalarından soz etmek ıstersek * Arabaların çevrevı kııietmeyen pılleıie calışacağı günlere doğru ko^uyoruz (Bu ongoı u eşeğm onünde sallandırılan havuca benzıvorbıraz1) Kent havasmın bu numaıalı dusmanı, egzoz gazlarınm varattığı kırlılık Gelısmış ülkeler filtresız arabalara ızın vermezken, stmdı de kentler ıçın venı araba tasarımlarını gundeme getırdı V * Bılım adamları alerjmın belırtılerını tedavı etmek verıne, onu kokten \oketmeye vönelık çalışmalara başladılar (Bu arada onvıllar sürecekyenı bır araştırma alanı açılmıs ve aleıyısı olanlar ıçın süreklı bır haber kavnağı varatılmış olu\or') * Tabıı, genetık tedavı, bazı kalıtsal hastalıklar ıçın her zaman gündemde kalacak Bu alan her türlü spekülasyona açık Henüz genetık tedavı ıçın etkm bıryol ve yontem bulunabılmış değıl AIDS ve kanseraşısı umudunu doğuran çalışmalaryıne bütün canlılığtvla sürecek 'Biyoetik sözleşme dolayısıyla lenik Dr Asım Cenanı, Cerrahpaşa 3ETAM Kıtaplığı, 3 ocak saat 12 30 1 NNitrozopirolidin'in ganglio Eİdlere etkİSİ. Dr Mujgan Cengız, Derrahpaşa GETAM Kıtaplığı, 5 ocak saat 13 30 jcak Dergı kulubu onkolojı alerjı, 3 jcak lokosıt fonksıyonlar Dr Yıldız îoylemez, 5 ocak olgu sunumu * Cerrahpaşa Çocuk Sağlığı: 2 Dr Ozcan Ocakoğlu, Dr Nevbahar Tam?elık ve Dr Can Ustundağ, Cerrahpaşa 3öz 6 ocak saat 9 00 * E g e nöroloji: 4 ocak çocukiuk jelışımsel reflekslerı Dr A Gunçay, 9I0 00 ' Çeşitli glokom tiplerinde trateküler ağın fizyopatolojisi Psikosomatik psikoterapi & Semİnerierİ Erışkınlerde psıkodernatoloji, B Cığeroğlu, Cerrahpaşa Eskı 3 rofesorler Kurulu Salonu Bacalar parlak kıvılcımlarla denetleniyop Havaı fışek yapımıyla uğraşanların yılardır yakından tanıdığı ılkelerden yola çıkılarak bacalardan çıkan zehırlı metal gazlar kolayca saptanabılıyor Yontem, farklı elementlenn lazerle ateşlenınce ortaya çıkardığı ışığın rengını "oku/an" ve ışınlann çozumlemesıne dayanan azer kıvılcım spektroskopısınden yararlaiıyor Yontem ısıtılan her maddenın kendıie özgu bır rengı olduğu kuralına dayanı/or örneğın, gaz sobasının uzerıne sodyum klorün, yanı sofra tuzu dokuldüJunde o parlak turuncu renk her zaman gorülür Amerikan Temiz Hava Yasası'na göre, kazanlar, kurşun, kadmıyum ve cıvanın da ıçınde bulunduğu 11 zehırlı maddeyı ızleyebılecek özellıkte olmak zorunda. Sandıa Ulusal Laboratuvannın gelıştırdığı aygıt, çok yaygın bır lazer türü olan Nd YAG lazennden yararlanarak dumanın ıçıne yuksek enerjı yuklu bır ışık gonderıp çarptığı maddenın maden, tuz ya da kul olması durumlanna gore, bır sanıye ıçınde bu enerjıyı farklı renklerde bır başka ışığa donüştüruyor Bu ışık da bacaya optık bır lıfle bağlı bulunan bır spektrometre ıle olçulerek ıçenğındeki tum maddeler belırlenıyor. Bu yöntemın daha once kullanılan yontemlere kıyasla çok daha ucuz ve süratlı olduğu belırtılıyor Ancak yöntemın daha yaygın bır bıçımde kullanımı ıçın hükumetın uyguladığı ve geleneksel laboratuvar çozumlemelerıne dayanan kuralların değıştınlmesı gerekıyor. (ru, ns. 12.11.94) 4* r 1 s> \ *** Bılımm öngörü ve vaatlerının sonu vok En ıvısı bız bütün bılımseveıiere, bılım dunyasına, bılım okurlanna ve kendtmıze, geçmış yülardan çok daha ıvı, mutlu, sağlıklı bır yenı vıl; ınsana, topluma, çevreve, doğa\a, dünvaya dost ürünler sağlavacak bılımsel çalıyma dıleklenmızı sunalım Bütun okurlara mutlu vıllar1. Cumhurlyst BİLİMTEKNİK *No 406, 31 Aralık 1994 »Basan ve Yayan Yenı Gun Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A Ş «Genel Yayın Yonetmenı Orhan Efinç • Genel Yayın Koordınatoru Hikrmt Çetinkaya »Yazı Işlen Muduru Ibrahim Yıldız (sorumlu), Dlnç Tayanç »Yayın Yonetmenı Orhan Bursalı «Grafık Yonetmenı Tülas Hasdemir «Reklam: Roha Işıtman 4063