Katalog

NOBEl Nobel lizik, kimya, tıp ve ekonon Bilim dünyasınm her yıl merakla beklediği, bilimin en büyük ödülü Nobeller, ağırlıklı olarak yine Amerikalılara gitti. Amerika, dünyadaki en iyi beyinleri ülkesine çekmenin semeresini, bilim ve teknolojide ödülleı toplayarak ve başa güreşerek görüyor. NOBEL FİZİK ODULU NOBEL KİMYA ODULU Atomlar nerede ve görevleri ne? Maddenin yapısı ve organik kimyada çığır açan iki çalışma fizik ödülü aldı. Hidrokarbon araştırmalapında yeni bir nefes Nobel Kimya ödülü, organik kimyanın karbokatyon adı verilen dalında buluşları olan ve hidrokarbonlar konusundaki araştırmalara yeni bir soluk getirer Macar asıllı Amerikalı bilim adamı George A.OIah'a verildi. Los Angeles Hidrokarbon Araştırma Enstitüsü'nde çalışan Olah, karbokatyon adıyla bilinen pozitif yüklü hidrokarbonları süper asit olarak bilinen çol< güçlü asitler kullanarak dengeledi. Böylece kararlı hidrokarbonları elde edip bunları sentetik, organik kimyada ve polimer kimyasında kullandı. Böylelikle hem hidrokarbon araştırmalarına kolaylık getirdi, hem de ağır yağların çözülmesi ve kömürün sıvıya dönüşmesi gibi sanayide başvurulan çeşitli süreçlerir geliştirilmesine katkıda bulunmuş oldu. Olah'ın buluşu, hava kirliliğinı arttırmadan yakıtın oktavını yükselttiğinden yakımlı motorlarda da gelişmelere yo açtı. Profesör Olah, bu çalışmasında süperasitleri icat etmedi, yalnızca bu asıtlerin nasıl yarariı olabilecegini ortaya çıkardı. Cambridge Üniversitesi Kimy? Fakültesi öğretim üyesi Dr.Tony Kirby, Profesör Olah'ın buluşunu şöyle değerlendirdi:"Kimya dalında çalışan herkes Profesör Olah'ı tanır. 1956'da Ma caristan'dan kaçtıktan sonra kimya konusunda yaptığı çalışmalar kendisini biı efsane haline getirdi. Son çalışmasına göre süperasitlerin içine herhangi bıı hidrokarbon yerleştirilince, sonuçta ortaya yüzde 15 oranında elmas şeklinde "admantane" çıkıyor." NOBEL TIP ODULU Solda Kanadalı bilimci Bertram Brockhouse sağda Ise Cllfford Shull 1994 Nobel Fizik ödülü, katı ve sıvıların mikroskopık yapısını incelemek üzere eski nükleer reaktörlerden yararlanan biri Amerikalı öteki Kanadalı iki bilim adamı taratından paylaşıldı. İki bilim adamı, reaktörlerden bol miktarda çıkan nötronlann atom çekirdekleriyle etkileşmesınden yararlanarak x ışınlarının başaramadığı derinlikte bilgı sağlamışlardır. Massachusetts Teknoloıi Enstıtüsü'nden (MIT) Clifford G. Shull ve Ontario'daki McMaster Üniversitesi'nden Bertram N. Brockhouse, savaş sonrası döneminde maddenin yapısı ve organik kimya alanında çığır açıcı niteliktekl buluşlarından ötürü yaklaşık 35 milyar TL. değerindeki ödüle bırlikte hak kazandı. Brockhouse ve Şhull'ın araştırması, aşırı soğukken elektrik akımını dirençsiz olarak geçirebilen seramik süperiletkenleri, araçlarda katalitik egzoz sistemlerı, DNA ve virüs yapılarının incelenmesi gibi alanlara ışık tutacak. Kısaca belirtecek olursak, Clifford G. Shull atomların nerede bulunduğu, Bertram, N. Brockhouse ise atomların ne yaptığı sorusuna açıklık kazandırdı. Shull ve Brockhouse 40 ve 50'li yıllardan beri ABD ve Kanada'daki ilk nükleer reaktörlerde birçok konuya öncülük eden buluşlarıyla tanınıyor. Her iki bilim adamı da yoğunlaştırılmış maddelerin araştırılması için geliştirdiklerl yeni nötron dağıtma yöntemlerinden ötürü ödüle hak kazandı. 1918 yılında Kanada'da doğan Prof. Brockhouse'un, Nobel ödülü ile ilgili haberi duyunca bir haylı şaşırdığı ve "Neden beni seçtller? Nobel ödülü bir bilim adamının elde edebileceği en saygın ödül. Buna alışmaya çalışacağım," dediği bıldirılıyor. 79 yaşındaki Amerikalı Prof. Clifford G.Shull'ın da haberi duyunca şaşırdığı ve neredeyse elli yılın ürünü olan çalışmasından ötürü Isveç Kraliyet Bilim Akademısi tarafından verilen ödülün kendisini olağanüstü bir biçimde mutlu ettiğı belırtilıyor. Gproteini ve rolii Bu yıl Nobel Tıp ödülü hastalıklann engellenmesi ya da körüklenmesinde bedendeki HÜCRELERİN nasıl bir işlevi olduğunu araştıran Amerikalı iki bilim adamına verildi. Alfred Gilman ve Martin Rodbell, bedene işlev kazandıran, ancak işlemez duruma geldiğinde hastalık ve rahatsızlığa yol açan, biyolojik bir trafik lambası niteligındeki Gproteınini buluşuyla 950.000 dolarlık (yaklaşık 35 milyar) ödülü paylaşacak. . Kuzey Carolina Ulusal Çevre Sağlık Bilımlerı Enstitüsü'nde çalışan 68 yaşındaki Dr. Rodbell ve ekibı, 60 ve 70'li yıllarda hücreler arası ıletışımın nasıl sağlandığını ortaya koymuş ve sureci üç aşamaya bölmüştü. Bu sürecin ikinci aşamasında hücre dışından gelen değişik tipteki uyarıların guanosıne trifosfata (GTB) bağımılı bir protein tarafındaı seltı/erek hücre içıne aktarıldığını . < mıştır. Bu çalışmadan yola çıkarak, T Üniversitesi profesörlerinden Dr. G hücrelerarası iletişimde meydana cek bir kopmanın bedeni nasıl eU ceğini araştırmaya koyulur. Uzun malar sonucu, normal hücrelerden I lı bir hücrenın zarına aktarıldığıı hücreye yenıden ışlevlik kazandır. proteinın önce varlığını belırler, sor bu buluşunu 1980 yılında kanıtlar. I likle, GTP molekulü ıle tepkıme go; ğinden ötürü Gproteıni adı verilen ın bulunmuş olur. Buluştan bu yana sürdürülen a malar Gproteınınin bedenın ışlev. açısından büyük önem taşıdığını, d rımızın büyük bir bölümünun bu prt farklı türleriyle yakından ılıntılı old 3948