Katalog

T A R T I Ş M A Aypupa'da Türkler Dergınızın 391 sayısında çıkan "Avrupa'dakı Turk ışçılpnnın psıkolo|ik sorunları" başlıklı yazı hakkında Avrupa'da psıkıyatrı alanında çalışmış VP halen sosyal pedıatn alanında çalışan bır doktor olarak goruşlerımı belırtmek ıstıyorum Öncelıkle Avrupa'da yaşayan Turklerın sağlık durumlarının çok kotu ımış gıbı gosterılmesını bır talıhsızlık olarak nıtelendırıyorum Çunku ulkelerın gelışmışlığını gosteren sağlık gostergelerıne bakıldığında, Avrupa'dakı Turkler'ın durumlarının Avrupa'nın kendı ınsanına gore daha kotu olduğu ancak Turkıye'nın sağlık gostergelerınden çok daha lyı olduğu Avrupa ulkelerındekı araştırmarılar tarafından ortaya konulmuştur Şımdı de makale ıçerısınde yer verılen konulara degınmek ıstıyorum Yazar yapılan araştırmalara gore Avrupa dakı Turk çocuklarının dengelı beslenmedığını, gelışme gerılığının sık olarak goruldugunu kendılerl ıle aynı yaşta olan Avrupalı çocuklara gore daha kısa boylu vo az kılolu olduklarını belırtmektedır Hollanda'da yapılan araştırmalarda 5 yabina kadar Hollandalı çocuklarla dığer etnık gruplara aıt çocukların (Hollanda'da en buyuk etnık grup Turklerdır) buyume eğrılerının farklı olmadığı saptanmıştır 5 yaşın dan sonrakı boykılo oğrılerındekı farklılık ıse etnık kokenın farklılığından kaynaklanrnaktadır Yazar tarafından Avrupa'dakı Turk çocuklarının daha erken çalışma hayatına atıldıkları ve okumadıkları belırtılmektPdır Avrupa ulkelerınde 1516 yaşına kadar okula gıtme zorunluluğu vardır Turkıye de olduğu gıbı bu zorunluluğun delınmesı rnumkun değıldır Ayrıca Avrupa'dakı Turk çocuklnrının lıse ve unıversıte eğıtımı yapma oranları Avrupa dakı dığer etnık gruplarla karşılaştırıldığında daha yuksektır Yınc yazar tarafından Avrupa'dakı Turk ka dınlarındakı kansızlığın onemlı bır nedenı olarak evde dogum yapma gosterılmektedır Avrupa dakı kddınların doğumu sıklıkla evde yaptıkları doğruduı Hollanda'da bu oıan % 30 dolaylarındadır Avrupa'da doğıımlar, evde doğum ıçın bır kontrpndıkasyon hulunmadığı tdkdırds butun hıjyenık şartlar yerıne getırılerek evde yapılabılmektedır tvde doğum yapma, Turkıye'de bır sosyoekonomık duzey duşukluğu gostergesı olmasına ragmon, Avrupa'da durum bunun tam tersıne olup bılınçlı kesımler doğumlarını sıklıkla evde yapmaktadırlar Evde doğumdan dolayı yenı doğan bebeklerde sakatlıkların olduğu ıse, Avrupa şattları ıçın asılsız bır ıddıadır Kaldı kı Avru pa'da hastanelerde yapılan doğumlardakı gereksız tıbbı mudahalelerı ve hastane enjeksıyonlarını önlemek ıçın evde doğum*zendırılmektedır Avrupa'dakı Turklerde karşılaşılan psıkıyatrık sorunların buyuk bır kısmı, bu grubun goçmenlıkten kaynaklanan orselenımı ıle ılgılıdır Turkiye'dekı safjlık bırımlorının ıse bu tur problemle hıçbır tecrubcsı yoktur Avrupa'nın bırçok ulkesınde bu Tirunların onceden tanınması ve onlemlprın alınmabiıçın, 1 derece ruhsal sağlık hızmetı veren kurumlarca goçmen bırımlerı oluştu rulmakta ve bu yonde bırçok araştırmalar yapıl maktadır Yazının son bolunıunde yazar, Avrupa'dakı Tuıklerın sağlık sorunlarının tespıtı ve çozumu ıçın, Sağlık Bakanlıgı'nı, unıversıtelerı, Turk Tabıplerı Bırlıgı tıı ve TUBİTAK ı goreve çağtrmaktadır Hâlâ kendı ulkesınde çağdaş bır sağlık sıs tenıı gelıştırememış ve ulkesındekı sağlık sorunlarınıçozememib bu kurumların, Avrupa'dakı Turkler'c yardım edebılebılmesı utopyadan başka bır şey değıldır A. Fokkerstr 32 3331 KBZwiJndrecht HOLLAND Universitelerde yükselen değerlerle alçalan etik Yaman Örs* Big Bang ve Determinizm Sayın Belgıl'ın Bıg Bang ve Kuran (Bılım Teknık 391/11) konulu yazısı ıle ılgılı olarak katkıda bulunmaya çalışacağım Hawking "Eınsteın, zamanın onbeş mılyar yıl önce bır tekıllıkte, bır başlangıca sahıp olması gerektığı kestırımınde bulunmuştur" (1 sh 52) dedıkten sonra evrenln bır başlangıç ve sonunun olması gerektığını vurgulayarak "Gerçek zamanda başlangıç buyuk patlama tekıllığı olacaktır" (1 sh 96) dıye ılave edıyor ve oluşan "şışmenın" (enflasyon) duzgun bır bıçımde ve "yenıden çökmeyı önleyecek şekılde kritık bır hızda" devam ettığını belırtıyor "Şışme aynı zamanda evrenın tum ıçerığını, sozcuğun tam anlamıyla hıçbır şeyden yaratmış olduğudur " (1 sh 98) dıyor Aiberg de "Evren, 1015 mılyaryıl kadar önce ığne uçundan kuçuk tnlyonlarda bırı kadar bır mınık mesafeden bır aknoktada pariayarak açıldı" (2 sh 27) demektedır Evrene bır başlangıç tanıyan modelı/ modellerı Lemaitre ve Gamovv yapmışlardır Ve Gamovv kuramına "buyuk patlama adını vermıştır Ayrıca Hartle ve Havvkıng evrende "sınır koşulunu" sınırsızlık "neboundary" koşuluna bağlamaktadırlar (1 sh 95) Havvkıng "noboundary onermesı evrenın ışlennde Tanrının rolu konusunda koklu sonuçlara sahıptır Evrenın lyı tanımlanmış yasalara gore evnmleştığı kabul edılmekte ve bu yasalar Tann taıafından duzenlenmış olabılır " (1 sh 99) dıyor Evrenın dört kuvvetının bir "ust sıstemde" bırleşerek "fefc kuvvet" halıne gelmesıyle "bırieşık alanlar teonsının ortaya çıktığını belırten Aıberg"e (2 sh 64) karşın Hawkıng bu kuramın ortaya bazı guçlukler çıkardığını soylemektedır (1 sh 126) "Günun bınnde, eksıksız bır bırieşık kuram bulursak, bız ve Evren nıçın vanz"* sorusunu tartışabıleceğız " (3sh 220) Havvkıng, Darvvın'ın doğal seçme fıkrıne dayanarak çok ılkel yaşam bıçımlerının atomların "rastlantısal" bıleşımınden "kendılığınden" ortaya çıktığı şeklınde yorum yapıyor ve bu rnuhtemelen "buyuk bır molekuldu"(1 sh 128) dıyor Burada bır saplama yaparak Lecomte du Nouy'nın "Insan ve Kaden" adlı eserıne başvuracağım "Yırmıbın molekuler ağıriıklı sanal bır proteın molekulune rastlantısal olarak bıçım verebılmek ıçın gereklı madde oylumunun on ussu seksenıkı ışık yılı yançapında bır yuvara eşıt olacağı hesaplanmıştır (4 sh 76/ 77) Havvkıng "Bu muhtemelen buyuk bır molekuldü" dıyor ama hemen arkasından "muhtemelen DNA değıldı Çunku bır tum DNA molekulunu rastgele bıleşımlehe otuşturma şansı kuçuktur " (1 sh 128) dıye de ılave edıyor Gerçekten genler "her bın organızmanın belırtı bır ozellığını ıçeren kuçuk bılgı paketlerıdır (5 sh 20) genler DNA'dır Bılgı DNA 'dır ve DNA bılgıdır " (5 sh 22) Havvkıng "Her şey belırienmış mıdır?" sorusunu evet dıyeıek yanıtlamakta ancak "Neyın belırienmış olduğunu hıçbır zaman bılemeyız " dıye de eklemektedtr 1 Siephen Haurkıng Kara Delıkler va BetMk Evrenler 1 Baskı 1994 Sannal Yayınevı Ist 2 Hantt von Atberg Arz dan Ars a Sonsuzluk Kulesl 1 Bant 1 Cılt 1987 Kıl San Yayınlan Ist 3 Stephen Hawkıng Zamanın Kısa Tanhı 1 Baskı 198B Mılliyet Yayınlan Ist 4 Lecomtf du Nouv L'homme et sa destlnAe 1948 La Colombe Parıs ') Mahlon B Hoagland Hayatm Köklerl 3 Baskı 1994 TUBİTAK Ankara D Dr Omerlialuk nı oluşturmuş durumdadır Böylece akademık uretım, eğıtımın duzeyı ve (en başta sağlık uğraşlarında, muhendıslıklerdekı) evlet kesımının ve ış yaşamının ılerı uygulamaların nıtelığı, maddı kaynakların gelenlerının, onların basındakı saazalması gıbı başka etkenlere de bağlı olvunucularının, son yıllarda sık olamak uzere çok duşmuştur Burada bır rak ulkemızde ve dunyadakı değışımden, başka temel belırleyıcının kışılerdekı sobu değışımın gereklılığınderı soz ettıklerırumluluk duygusunun azalması olduğunu ne tanık oluyoruz Bunun gerekçelerı araduşunuyorum Bunun nedenlerınden bırısında "yükselen değerler" gorunuşe gore nın ıse, toplumda dınsellığın, bır toplumsal çok anlamlı bır yer tutmaktadır Bunların kurum olarak dının etkısının gıderek bu başında, çoğu zaman açıkça soylenmese yuk boyutlara ulaşmış olmasıdır kanısınbıle ıktısadı gırışımcılık gelmektedır 12 dayım Ozellıkle pğıiım ve kulturde gerı Eylul faşıst duzenının onde gelen, toplukalmışlıkla bırlıkte dınsel ınançların topma benımsetılen ılkelerı arasında belkı en lumsal yaşamda egemen oluşu kışının bıbaşta bu vardı Ancak bır yandan bu ılke reyselleşmesını, dolayısıyla bıreysel sogeleneksel değerlerın uzerıne eklenırken rumluluğu benımsemesını engelleyıcı etkıote yandan bıreys>el gelışme, sanat, bılım de bulunmaktadır O zaman, toplumsal felsefe, vb alanlarında gırışımcılık, yaratıbağlamda kendıne duşen ışı gerektığı zacılık neredeyse korletılmıştır Çunku salt manda gprektığı bıçımde, çağa uygun ıktısadı gırışımcılıkle ınsanın, kışının benduzeyde yapamayan kışı bundan bır racıllığı başka alanlardakı ışbırlığını, bıreysel hatsızlık duymamakta, kendını sorumlu yaratıcılığın yanında toplumsal paylaşımtutmamaktadır cılıgı çok gerıleıe ıtebılmektedır Bugun toplumumuzda yaşadığımız "değer yukYeteneksız. tembel, dar goruşlu, yenı selmesı" ıle bırlıkte gelen, bencıllıkten de ve ozgun bır uretımde bulunamayacak kıote aşırı çıkarcılık durtusu, "etıksel alçalşıler ıçın bundan daha uygun bır ortam manın" temel kaynağı olmuştur kanısındaduşunulebılır mO Gerekçelerınden bırısıyım Iktısadı somuruyu derınleştıren aşırı nın unıversıtelerı sıyasallıktan, "ıdeolojıbıreycılık, herkesın kendı ıktısadı çıkarını den" kurtarmak olduğu 12 Eylul gerıcı one alması, onun dunyadakı bolgesel kaydarbesı, bu kurumların neredeyse tumden nağı olan AngloSakson ulkelerınde ve sıyasallaşmasına yol açmıştır, kuşkusuz başka gelışmış ulkelerde bır blçude olsun en başta da, kendı sıyasal doğrultu!>una bırtakım duzenleme ve kurumlaşmalarla uygun bıçımde Çoğu daha sonra kurulan dengelenebılmekte Ancak ulkemız gıbı Anadolu "unıversıtelerınde" yerıne gore bır yandan değışım gorunumu altında aşırı ırkçılığa varan bır "mıllıyetçılık" ve dınsel bıreycılığe ıtılen, ote yandan da (duzen kodevlet ozlemlerının dıle getırıldığı bır dıncı ruyucularınca) "geleneksel" değerlerını kolık boy atmıştır ruması savunulan yarı gelışmış toplumsal Bır toplumda kışılerın ve kurumların duzenlerde bu gelışmeler kışısel, kurum kendılerınden beklenen ışlevı çaga uygun s>al, toplumsal çökuntu yaratmakta bıçımde yerıne getırememelerı ıktısadı, sıyasal vb olanların yanında çok cıddı etık Bırer toplumsal kurum olarak unıversısorunlar doğuracaktır 12 Eylul'un gptırdıtelerımız, bu sozde ya da yalancı değışımğı "ıstedığımı yapar, ama bunun hesabını den paylarına duşen etık duzey alçalmasıvermem" alışkanlığı toplumda öylesıne nı denebılır kı yeterınce almıştır Bır yanyerleşmıştır kı bu etıkdışı tutum "koşeyı dan parasal ve başkaca çıkar, unıversıte donme" felsefesıyle bırleşerek toplumsal oğretım uyelerının ve ogretım yardımcılarısorumsuzluğun en buyuk pekıştırıcısı konın, bunun yanında (gelecege yonelık dunumuna gelmıştır Çağdaş akademık uğşuncelerınde) öğrencılerın başlıca kaygısıraşın ve yaşamın gereklerını yerıne getıre meyen "hocalar" ve Özür dilerim Neler yaptığ "hoca adaylan" ıse, hatırlamıyorum! universitelerde medrese anlayışını egemen kılarak genelde de toplumsal etıkle bagdaşmayan sorurnsuzluklarına sozde destok sağlamaktadırlar Bır başka anlatımla, bır ulkenın unıversıtele rınde etıksızlıyı kurumlaştırarak etığ> alçaltan bır tutuın, belkı en uygun bıçımde sozde yükselen gerçekte ıse köhneleşmış degerlere sığınılarak ger(,ekleştırı lebılırdı Ulkemızde bu onemlı olçude başarılmıştır * Öğretım Elemanları Sendıkaşı (OES) Onur Kurulu Üyesı. Referanslar Dr Günhan Yayla 3964