Katalog

İNSAN VE DA V R A N I Ş I Nasıl etkili yasam yöneticisi olurum? Etkili Yaşam Yönteminde, insanı değerli yapan, bütünleştiren, sağlıklaştıran her türlü süreç ve faaliyet birinci plana geçmeye başlar. İnsana sağlık ve mutluluk getiren ilke ve değerler bireyin uğraşlarının temelini oluşturur. Doğan Cüceîoğlu, Los Angeles Etkili yaşam yönetimine geçiş Etkili Yaşam Yonetıcısı olabılmek ıçın once kalıplanmış ınsan paradımınden gelışmış ınsan paradıgmasına bır donuşum yapılmalıdır Gelışmış ınsan paradıgmasına geçtıkten sonra, bıreyın dort temel adımı bılınçlı olarak atabılmesı gerekır Bu adımları kısaca aşağıda ınceleyelım 1. Yaşam rollerinin tanımı: Bırey en bellı başlı rollerını yazarak bır lıste çıkarmalıdır Bu pek kolay olmayabılır, fakat bırey zamanla kendısı ıçın onemlı rollerın bır lıstesını çıkarmayı başarabılır Bjreyın kendıne verdığı bazı roller şunlar olabılır bunlara ktşısel roller dıyelım "lyı oğrencı, "hassas sevgılı," "doğayı seven ınsan, "haftada bır kıtap okuyan kışı' gıbı Aıle ıle ılgılı olarak duşunduğunde bırey şu rollerı gorebılır Çocuğuna "babaana, babasının "oğlukızı ' eşının "karısıkocası kardeşının "ağabeyıablası, akrabalardan bırıne "amcahala," başka bırıne "dayıteyze," hatta buyuk babanıza "torun olabılırsınız Iş, ya da meslekle ılgılı roller "memur, "mudur mudur yardımcısı," "esnaf" "ıs adamı" "oğretmen," "subay," "avukat," "şofor ' "doktor," "helvacı," "gazete yazarı', ya da "pılot" olabılır Yukarıdakılere benzer olarak bırey, toplumla ılgılı olarak "lyı komşu,' "camı yaptırma derneğı başkanı,' "okul aıle bırlığı başkanı' gıbı roller almış olabılır kışı butun bu rollerı duşunur ve bır ıkı hafta ıçınde bunların hangılerı onemlıyse onların bır lıstesını yapar Bu aşamada bırey ıkıncı adımı atmaya hazırdır 2. Amaçların seçimi: Bırey seçtığınız onemlı her bır rolle ılgılı olarak bır hafta ıçın gerçekçı olarak başarmak ıstedığınız ıkı uç amacı yazar Bu amaçları yazarken bırey kendı kışısel yaşam felsefesını, hızmet ıfadesinı göz onune alır ve rollerıyle kişısel yaşam felsefesı arasında bır bağ olup olmadığını gozler Kışısel hızmet ıfadesı olmasa bıle, her bır amacın kendı temel değer ve ılkelerıne uygunluk derecesını goz onunde tutar 3. Planlama: Bu aşamada yazılan amaçların nasıl bır zaman cetvelı ıçınde gerçekleştırılebıleceğı duşunulur ve her amaca hangı gun ne kadar zaman vereceğı planlanır Bazı amaçlar ıçın hergun zaman ayırmak gerekır, bazı amaçlar ıse bır kereye ozgu bır zamanla gerçekleştırılebılır örneğın daha sağlıklı olmak ıçın egsersız yapmayı amaç olarak koymuşsanız buyuk bır olasılıkla hafta ıçınde her gun ya da bırkaç gun egsersız yapmayı planlarsınız ama, sevdığınız bıEtkili Yaşam Yöneticisi olmak ısteyen rıne mektup yazmak ıçın ancak bır kere zaman ayırmak yeterlıdır Boylece her bır rolle ılgılı amaçları hafta ıçıne dağıtarak zaman planlaması yaparsınız Bu plan sızın tum zamanınızt almamalı, gerıye kendılığınden oluşacak ılgı arkadaş zıyaretlen, zevk ıçın okuma ve gezı yapma gıbı faalıyetlere zaman bırakmalıdır başında, o gun ıçın yapmış olduğunuz planlamayı gozden geçırerek gunun ge4. Günün akışına uydurma: Her gunun le tutarlı etkınlıklerden oluşan bır butün ortaya çıkar Uygulama Yukarıda ana hatlarıyla verdığımız planlama tamamlandıktan sonra ış uygulamayakalıyor "Uygulama kolay olacak mı?" sorusuna kolaylıkla, "Hayıri" cevabını verebılırız Çunku uygulamada bırey sadece man kısıtlaması koymayın 10 dakika ayırdığınız bır zaman daha çok zaman gerektırebılır ve bu nedenle hem sızı, hem de karşınızdakını rahatsız edebılır Rahatsızlık ve duş kırıklığına uğrama ınsanın beklentılerının bır sonucudur, beklentıler ıse bıreyın kendı değer ve oncelıklerınden zıyade toplumun beklentılerının bır yansımasıdır Ama, bırey gelışmış ınsan paradıgmasını yaşamında uygulamaya kalbını ve kafasını lyıce vermışse, o zaman toplumun beklentılerınden daha çok, değerlerını kendı davranışlarında yaşatmayı duşunecektır Gunluk planlarını kendı temel değerlerının olçusunde kolaylıkla uygulama olanağı bulamayan kışı, uyumlamaya yonelerek esneklık gostermelıdır Belırlı bır planı gerçekleştıremedığı zaman kendını suçlu hıssetmemelıdır reklerıne gore yenı uyumlar yapılabılır Gunluk planı sabahleyın gozden geçırmede yarar vardır, boylece gunun gereklerıne dalmadan, temel roller, amaçlar ve onların altında yatan temel değer ve ılkeler hatırlanmış olur Bu tur gozden geçırme, neyın onemlı ve neyın onemsız olduğunu bıreye hatırlatarak oncelıklerını yenıden belırleyecektır Boyle bır bılınç ıçınde bırey kendıne ozgu gunluk yapılacak ış lıstesı gelıştırebılır Bu tur bır çalışma ay, mevsım ve yıl gıbı daha uzun zaman donemlerının daha etkili bır bıçımde gelışmesının temelini oluşturur Her haftanın faalıyetlerı birey ıçın onemlı olan değerleri ve amaçları gerçekleştıreceğı ıçın, onda bır enerjı ve uretım bırıkımı olur, boluk porçuk parçalardan oluşan bır yaşam yerıne, bırbırıy kendı planıyla değıl, dığer kışılerın "acıl," anlayışıyla da uğraşacaktır Etkili Yaşam Yonetıcısı olmaya çalışan bırey bırçok kereler kendı oncelıklerıne göre değıl, başkalarının oncelıklerıne göre hareket etme durumunda kalır Bu durumdakı bır kışı ıçın kolay cevaplar yoktur Insan kendı butunluğunu koruyarak, korkuyla değıl, kişısel mısyonu, yaşam felsefesı çerçevesınde, ıçten gelen bır anlayışın verdığı guçle yenı uyumlar yapabılme durumunda olabılmelı onemlı olan ınsanın kendı değer ve ılkelerının korku ve çekıngenlık nedenıyle göz ardı edılmemesıdır Insanlarla ılgılı olarak planlama yaparken verımlılığı değıl, etkili olmayı duşunmek gerekıyor Başka bır ıfadeyle, ınsanlarla ılgılı sorunları konuşurken, za Uçuncu kuşak zaman yonetım modelı, "sonuç ınsan ılışkılerınden daha önemlıdır," anlayışına dayanıyordu Etkili Yaşam Yonetımı (buna "dorduncu kuşak" da dıyebılırız) bunun tam tersını soylemekte, ' ınsan ılışkılerı sonucun temelınde yatar, bu nedenle daha oncelığı vardır 'anlayışına dayanmaktadır Bu amaçla, insanı değerli yapan, zengın yapan butunleştıren, sağlıklaştıran her turlu sureç ve faaliyet bırıncı plana geçmeye başlar İnsana sağlık ve mutluluk getiren ılke ve değerler bıreyın faalıyetlerı nın temelini oluşturmaya başlar Etkili Yaşam Yonetımı , uçuncu kuşak zaman yonetım modelınden beş yönde dahaustundur 1. Ilke merkezlıdır Nelerın onemjı olduğunu, olmadığını oncelıkler koyarak ayıklar ve bıreyın zamanını onun ıçın onemlı olan faalıyetler uzerıne yoneltmesıne yol açar 2. Bıreyın vıcdanıyla ılgılı değerlendırme yapma esneklığını verır Bırey planı nı uygularken kendı ıç değerlerıyle mı yoksa dış baskılarla mı faaliyet yaptığını gorur ve bır seçım yapar, eğer daha yuksek değerler onun değışıklık yapmasını ıstıyorsa, çekınmeden esneklık gosterır, temel değerlerıne uymayan baskılara ısedırenır 3. Bıreyın kışısel mısyonunu, onun değer ve ılkelerını ve uzun vadelı amaçlarını planlamanın temelı yapar ve insana yon verır Bır anlamda onu kalıplanmış ınsan paradıgmasından kurtararak gelışmış ınsan paradıgmasına yoneltır 4. Bıreyın rollerını ve bu rollerın gerektığırdığı amaçları belırlemeyı temel aldığından onun yaşamına bır denge getırır 5. Daha genış bır ılışkıler çerçevesı yanı bağlam çızerek yaşamın tum anlamını her gun goz onunde tutmaya olanak sağlar Butun bu yukardakı beş ustunluğun altında yatan temel anlayış ınsan ılışkılerının ve ınsan etkılılığının onemlı olduğu, dış başarılarına donuk zamanın ıkıncı plandakaldığıdır Etkili Yaşam Yönetimi'nin Üstünlükleri 3344