Katalog

SAĞLIK KISA KISA Ağrısız bir yasamın ipucları Sırt ve bel ağrılarının, acılarının üstesinden gelinebilir mi? Belki de suçlu, fazla kilolarınız... B ır şey kaldırmak ıçin yere eğılip ansızın sırtına bır acı saplanan kışıler ıçın, sırt ve bel ağrılarının en basta gelen yakınmalardan bırı olduğu gerceğı saşırtıcı gelmeyecektır Çoğumuzun bu tur bır deneyımı olduğuna gore sırt ağrılarını daha lyı kavramak hepımızırı yararınaolacaktır lur Belkemığının artrıd ve osteoporosıs ıle bırlıkte olusan çatlamalara daha eğılımlı olduğu 50 lı yaşlarda da dıskler gıderekbuzulur Sırtınızdaki dünya Aşırı kılolu olmak bırçok sureğen rahatsızlığın nedenı olduğu gıbı sırt ağrılarının da temel nedenlerınden bırısını oluşturur Bunun çeşıtlı açıklamaları vardır Fazla kılosu olanlarda durus ve bıcım bozuklugu genellıkle kaçınılmazdır Dışarı sarkan bır mıde belkernığıne baskı yaparak dıskal sorunlara yol açar Sırt ağrıları kılolulara daha çok acı verır Kılo vermek bu tur sorunların çozumunu kolaylaştıracaktır Sasırtı cı bır gercek de ruhsal durumun sırt ağrılarında çok onemlı bır rol oynadığı Sırt kaslarının sıkışmasına yol açan stres sırt ağrılarının daha kolaylıkla ortaya çıkmasına neden olur Mutsuzluk ınsanda sırt ağrısı rıs ve urların) habercısı olabılır Hekıme başvuran hastalar ıçin ya cerrahı onlem alınır ya da fızık tedavısı uygulanır Kas gevşetıcı ya da antıenflamatuar (şış engelleyıcı) ılaçlar, masaj, kılo verme ve belkemığı konusunda hastanın eğıtılmesı sırt ağrılarının çozumu ıçın uygulanan bellı başlı yontemlerdır Bu yorıtemlerden sonuç alınamazsa rontgen, manyetık rezonans ımgeleme ya da tomografı gıbı yontemlere başvurulur Tüberküloz test tekniği uberkuloz ılaçlarını test etmek ıçın gelıştırılen yenı bır teknık, bırçok hastanın yaşamını kurtarabılecegı gıbı ılaçlara dırençlı bakterı suşlarının yayılmasını durdurmakta yardımcı olabılır Bronx, New York takı bılım adamları test tubunde bakterının parlamasını sag lamak amacıyla atesboceğının ışık ge nınden yararlandılar Testın yaratıcılarına gore ılaç etkılı olup bakterılerı olduruyorsa ısık gorulmuyor ancak bakterıler ılaca dırençlı ıse ışık yanıyor Klasık teknıklerle yenı testı karsılastırmak ıçın denemeler yapılıyor Yapımcılara gore tuberkuloz basılı Mycobactenum Tuberculosıs ın ılaç duyarlılığı ve dırencını test etmek ıçın gereken sure yarıyarı ya azaltılabılecek Klasık metodlarla so nuç alınması 10 hattayı bulurken bu yenı test en geç 5 haftada sonuçlanacak As lında 5 haftanın buyuk kısmı bakterılerın uremesını beklemekle gecıyor (tuberkuloz bakterısı yavas uruyor), test ıse ıkı gun suruyor Arastırıcılar bakterı kulturune gereksınım duymayacak daha duyarlı bır test gelıştırmeye çalışıyorlar O zaman sonuçlar, gunler hatta saatler ıçınde alınabılecek Tuberkuloz bakterısı her yıl 8 mılyon ınsanı hasta edıp uç mılyonunu da oldur meye devam edıyor Tedavıde zaman çok onemlı Dırençlı mıkroplarla hastalanan kışıler kultur ve ılaç dırencı sonuçlarını beklerken yetersız ılac kullanma nedenıyle olebılırler ayrıca çevrelerıne de hastalığı bul»6tırırlar Sonuçlar ne kadar hızlı alınırsa hastanın uygun ılaçlarla tedavısı de o kadar erken baslar Science dergısının yenı sayısında (vol 260 p 819) tanıtılan bu test Bronxda Albert Eınsteın Tıp Okulu ndan Bıll Jacobs ve Barry Bloom ıle bırlıkte çalısan arkadaşları tarafından gelıştırıldı Ekıp ateşbocegının ışık enzııîıı lusıferaz ın genını bır faja aktardı Bakterılerın yapısına gıren bır vırus dıye nıtelenen faj hızla tu berkuloz basılıne bulaşıp kulturdekı her hucreye DNA yı yerleştırdı Boylece faj ıle temasa geçen bır bakterı artık lusıferaz genını taşımakta Ortalama lusıferın denılen madde eklendığınde bakterı ışıldamakta M Tuberculosıs ın bır suşuna karşı tarklı tuberkuloz ıraçlarını test etmek ıçın bu suşun kulturu bırkaç test tubune bolunur Her tube genı tasıyan lajla beraber tarklı bır antıbıyotık eklenır ve enkubasyona bırakılır Eğer antıbıyotık etkılıyse ısık yanmayacaktır çunku bakterıler olmuştur Suş dırençlı ıse ışık yanacaktır Araştırmacılar bu metodun ucuz olacağı ve vakaların % 95'ının ortaya çıktığı gelışmekte olan ulkelerde kolayca kullanılabıleceğı konusunda lyımserler Çalışma ekıbı. bakterılerde lusıleraz enzımını yerleştırmek amacıyla kullanılabılecek ozgun genlerı bulmak peşınde koşuyor T Temele Dönüş Sırt duzenogının karmaşık yapısı gozonunde tutulursa sırt ağrılarının neden bu denlı yaygın olduğu daha lyı anlasılır Dayanıkh olmasına karşın cok kolay ıncı nebılen kemık kıkırdak ve kaslardan olusan omurga bedenın tum yukunu laşıyan bır dızgedır Belkomıgı adı da verılen bu dızge tekıl ızlenımı verse bıle boyundan kuyruk sokumuna dek bır S bıcı mınde uzanan omur adı verılen 23 yu varlak kemıkten olusur Omurların besı sırtın alt bolumunde toplanmıstır Bedenın en cok yuklenılen bolgesi oldugun dan sırtın da en sorunlu bolgesi olma nıtelığını tasır Omurga denen bır sınır kumesı omurların arasından dallanarak bedene yayılır Her omuru bırbırınden ayıran ve koruyan. ortası |Oİemsı dısı sert ve dayanıkh kıkırdakla cevrılı d.irbeye dayanıkh dıskler bulunur Bu dıskler esneklıgı saglamanın yanı sıra kısının dık durmasını olası kılan kas ve kıkırdaklara destek olusturur Sırta destek veren kasların ıncınmesı aşağı sırt bolgesıne agrı veren en yaygın ancak en onemsenmeyecek nedenlerden bırıdır Yaslandıkça beden daha az devındığınden bu kasların bıçımlerı bozuktur Işte bu durumda olan kaslar ıncınmelere daha açıktır Az kullanılan kaslar aşırı gerıldığınde ıstem dışı buzulurler Bundan etkılenen çevre kaslarında da buzulme ve sertlesme olduğundan, eğılme ve araba kullanma gıbı en basıt eylemler bıle acı verır Yaslanmayla bırlıkte belkemığı dısklerının kaçınılmaz olarak t>ozulmasından oturu sırtla ılgılı çok daha cıddı sorunlar ortaya çıkabılır 3055 yaşları arasında dısklerın çekmeye başlamasıyla darbelere karşı dırenç azalır ve omurlar kqrunmasız kalır Sonuçta normal gerılme ve ıncınmeler belkemığıne daha çok yuklenır Ender durumlarda, orneğın şıddetlı bır darbeden dısklerde meydana gelen bozukluklar, ortadakı |olemsı bolgenın dışarı sarkmasından fıtığa neden olabılır ve bacaklara uzanan sınırlere baskı yapar Bu durum kışıye acı veren sıyatıkle sonuçlanabılır Bu da sırttakı ağrının bacaklara kaymasına neden o Çarpma ve Vurmalardan Kaçının Geleneksel sagaltım yontemlennın etkısız kaldığı sureğen ağrıların lyıleşmesı uzun zaman alabılır Bu durumdakı hastalar baska seçeneklerden yararlanma yoluna gıderler Ayak sağlığı merkezlerı ve osteopatı uzmanları hastalara ağrıları ıle baş edebılmenın yollarını gosterırler Bunun dışında eskıden Çınlılerın gelıştırdığı ığne batırma yolu ıle sağaltım yontemı olan akupunktur guncellığını koruyor Yontem geçıcı olarak ağrıyı dındırmesıne karsın kesın ve kalıcı bır çozum sayılmıyor önemlı olan, ağrının engellenmesı ya da gıderılmesı ıçın sağlık kosulları ve yaşam bıçımınde yapılan değışıklıklerın yaşanı boyu uygulanması gerektıgı Ancak bırçok kısı artık bır omur boyu agrı çekmektense daha sağhklı bır yaşam bıçımını yeğlıyor Toparlanma kını de arttıran bır etmen Sırt ağrılarıyla başa çıkmanın en lyı yolu bırkaç gun yatakta uzanarak dınlenmek Ancak yatakta kalma suresı uzadıkça bedende olumsuzlukların ortaya çıkabıleceğı ve ruhsal açıdan bunalıma gırılebıleceğı akılda tutulmalıdır Ağrının dınmesı ve şıslerın ınmesı ıçın aspırın ya da ıbuprofen alınmalı, ılk 24 saat ıçınde buzla kompres yapılmalıdır Ağrı surerse bu kez sıcak kompres uygulanmalı. ağrı goz ardı edılmemelıdır Normal kas ağrılarının en geç ıkı hafta ıçınde geçmesı gerekır Bu sureyı aşan ağrılarda derhal hekıme baş vurulmalıdır Uzun surelı kas ağrıları çok daha cıddı sorunların (bobrek, rahım, prostat, hatta enfeksıyon Ağrısız bir gelecek: Sıgarayı bırakın Uzun sure aynı durumda oturmaktan kaçının Sert bır yatakta yatın Uzun bır sure oturmak ya da araba kullanmak zorundaysanız, sırtınızı yastık ya da rulo edılmıs havluyla destekleyın Yerden bır şey kaldırırken dızlerınızı bukerek eğılip kalkın, belınızı bukmekten kaçının Duruşunuza ozen gosterın Fazla kılolardan kurtulun Spor yaparak bedenınızı zınde tutmayaçalışın Elitc Scıvice NewScientist,sayı:1873 Ozlcn Tiiıner 33472