Katalog

TIP ARAŞTIRMALARI KIS A HABERLER Prostat kanserli hasta artıyor mu? Ameliyatların hayat kurtardığına dair kesin kanıtların olmamasına rağmen 1984ten bu yana ameliyat sayısı 6 katına çıktı. Mttstafa Özuııt* aklaşık bır yıl kadar once Turgut özal prostat kansprınden gereklı olup olmadığı tartışmalı bır ameliyat geçıımıştı Geçtığımız gunlerde 7 Cumhurbaskanı Kenan Evren e de prostat kanserı tanısının konduğunu ve Turgut Ozal ı amelıyat eden Dr. Peter Scardinoya 12 7 1993 te amelıyat oldugunu og rendık Bellegım benı yanıltmıyorsa Fransa Cumhurbaskanı Françoıs Mıtterrand da prostat kanserınden tedavl gormektedır Bu hastalığın Cumhurbaşkanları ıçın kotu bır rastlantı olmadığı prostat kanserının aslında bır yaşlı erkek hastalığı olduğu bılınmektedır Gerçekten 5059 yaşları arasında %29 6069 yaşları arasında %30 7079 yaşları arasında %40 ve 8089 yaşları arasında ıse hastalığın gorulme sıklığı %67 yı bulmaktadır Ayrıca lyı huy lu prostat buyumesı nedenıyle kapalı prostat amelıyatı (TURP) uygulanan hastaldrdad alınan parçaların ıncelenmesı sonucunda %10 ıle %28 arasında kanse re rastlandığı bılınen gerçekler arasındadır Yalnız ABD de 1993 yılı ıçınde 165 000 ypnı prostat kanserı tanısının konmuş olarağı ve yaklaşık 35 000 erkeğın bu hastalıktan oturu olecegı hesaplanmıştır * Prostatspesıfıkantıjen (PSA) prostat epıtel hucrelerının salgılandığı bır serın proteazıdır Prostat dokusu olan her erkeğın serumunda olçulebılen duzeyde PSA vardır Serum PSA duzeyı 4 ng/ml den dusuk olanlar prostat kanserı olasılıgı en az olan grubu oluşturmaktadır PSA yoğunlugu tek başına ne ıdeal duyarlıkta ne de ozgunlukte bır kanser olçutudur Ama elımızdekı laboratuvar değerlerının en guvenılır olduğuna kuşku yoktur Ultrasonografı ınsan kulağının duyabıleceğı sınırın ustundekı yusek rekanslı ses dalgalarıyla (ultrases) doku ve organların gorunur duruma getırılmesıdır Bu fızık olaydan yararlanarak prostat rektal yolla goruntulenebılır Ancak ultrasonog rafı prostat kanserının erken evresınde her zaman ayrıntılı bılgı vermez Yontemden yararlanarak kuşkulu bolgelerden bıyopsı alınır Parçaların ıncelenmesı sonucunda kesın tanıya varılır Bu verılerın karşılıklı degerlendırılmesı asağıdakı şekılde yapılmalıdır 55 yasını geçen her erkeğı rektal muayene etmek ve serum PSA konsantrasyonunu bılmek akılcı bır yaklasımdır Rektal bulgu ve PSA duzeyı normalse yıllık kontrollerle ızlenebılır Rektal bulgu normal olmasına karsın serum PSA duzeyı hafıf yuksekse (4 110 mg/ml) transrektal ultrasonografı (TRUS) alınmalıdır RT bulgusu normal, serum PSA duzeyı belırgın şekılde yusek se (10 ng/ml nın ustunde) TRUS de kuşkulu gorunen bolgeden bıyopsı alınır Anormal muayenr bulgusu (RT) varlığın da serum PSA duzeyı ne olursa olsun kuşkulu bolgeden alınacak parçalar ozenleıncelemelıdır Erken evre prostat kanserınde Avrupa nın bazı ulkelerınde tedavıye gıdılmeden beklemek yeğlenırken ABD dekı standart uygulama radıkal (koklu) cerrahı gırısım seklınde ozetlenebılır Medıcal Trıbune de yayımlanan bır ya zıda prostat kanserı amelıyatlarının hayat kurtardığına ılışkın kesın yanıt bulunmamasına karşın yapılan amelıyat sayısının 1984 dekının neredeyse altı katına çıktığı bıldırılmektedır Dığer uzmanlar da amelıyatın hayat kurtardığına ılışkın kesın kanıtlar olmadı ğını ancak gene de onumuzdekı 1015 yılda araştırmalar sonuçlanana değın bas langıç aşamasındakı prostat kanserı ıçın uygulanabılecek en lyı tedavı yontemının amelıyat olduğunda fıkır bırlığı ıçındedır ler CA CancerJ Clınıcs 43 9 1993 • JglesE Harrıs JAMAcıl!6 sayı 2Şubat 1993 Yeni üpünlep, yeni teknîkler Denizaltı Füp Geçidi Japonya Muhendıslığı Gelıştırme Derneğı (Örgutu) tarafından teklıf edılmış olan bu yeni tu nel sıstemı karşı kı yılar arasında ula şımda buyuk kolay lık sağlıyor Bu tunel sıstemı karada ınsa edılıp parçaları yuzdurulerek montaı yerıne getırılebılecek ve taşıma ayakları (kolonları) uzerıne yuzer vınçler kullanılarak yerleştırılebılecek Bu sayede yeni sıstem uzun açıklık koprulerıne ve denız tunelıne kıyasla yapım kolaylığı ve malıyet duşukluğu açısından daha avantajlı olabılecek Y Zahmetsiz Pedal Çevirmeler Çoğu bısıklete takılabılen MX5 Superbıke motoru sayesınde artık bısıkletle gezınmek tepelerı aşmak daha kolay Tek sılındırlı, çıft zamanlı motordan oluşan MX5 ıstenıldığı zaman dıreksıyonda bulunan bır kol aracılığıyla devreye sokulabılen motor motosıklet tıpı bır donen gaz verıcı sayesınde hızı rahatlıkla ayarlanabılmekte Enfazla 50 kılometre hız yapabılen MX5 7 kılo ve fıyatı da $ 425 Amerıkatla yası 55 ya da daha ılerı olan nutus toplum nufusun beşte bırınden fazladır 2010 yılında bu oranın nufusun dortte bırıne yukseleceğı (74 1 mılyon) ya da daha yukarı yasta olacağı gerçekçı bır varsayımdır ** 1993 yıl ortası tahmını Tur kıye nufusu 60 229 750 kısıdır Bu sayının %4 7 sını (2 830 800 kısı) 55 yaşının ustundekı erkekler oluşturmaktadır Toplumda yaşlanan erkek nufusu arttıkça onunla paralel olarak prostat kanserli hasta sayı sı da çoğalacaktır Prostat kanseri sıklık sıralamasında akcıger kanserınden son ra ikincigelmektedır Bılgı bırıkımlerıyle ust duzeyde uretken durumdakı orta yaşlı erkeğın onemlı saglık sorunu prostat kanserınden erken olumu azaltmanın yolu tumor organın ıçınde sınırlı ıken yanı başlangıç donemınde yakalamakla olasıdır Bu açıdan bakınca 55 yaşını geçen her erkek prostat kanserı bakımından potansıyel hasta ko numundadır Prostat kanserının tanısında kullanılan uçlu rektal tuşe (RT) bulgusu prostat spesıfıkozgu anti|enı (PSA) ve rektal yolla yapılan ultrasonografı (TRUS) ıle bıopsıden oluşuyor Rektal tuşe prostata elle ulaşılabılen tek yoldur Ellı yaşının ustundekı bır erkeğın prostatınddkı sertlığın kanser olma olasılıgı yude 50 dır Slayt SÜPÜCÜSÜ Artık bır dısket surucusune dısket sokar gıbı slayt da sokup bılgısayardan dırekt olarak okuyabıleceğız Nıkon Coolscan ıçınde bulunan LED scanner (optık tarayıcı) sayesınde 35mm slayt ya da negatıfı dıjıtal bır dosyaya donuşturup bılgısayar tarafından ulaşılabılır hale getırıyor Standart bır Mac ve ya PC surucu yuvasına sıgabılecek boyutta olan Coolscan ın malıyetı ıse $ 2195 ıle $ 2495 arasında değışıyor Taşınabilir DCC llk taşınabilir DCC (Dıgıtal Compact Casette) Ağustos ayında Amerıkan mağazalarında DCC analog yerıne dıjıtal olarak ses kaydetmesı sayesınde CD nın ses kalıtesıne yakın kalıtede ses uretebılmekte ve buna ek olarak normal analog kayıtlı teyplerı de çalabılmekte Phılıpsve Panasonıc markaları altında satılacak kasetçaların fıyatı $550 ' Uludafi Ûniv. Tıp Fak. öğratkn Ûyasi Huzıı luyıuı: Kenuıl Aşkar 3342