Katalog

HAYVAN HAKLARI Hayvan deneyleri ne ölcüde insanca? Hayvan deneylerine karşı olanlar, bu deney sonuçlarının bazan hastalıklarla savaşı geciktirdiği görüşünde... Dr. Kaan Arslanoğlu vrupa'nın göbeğinde Bosna'da soykırım uygulanırken, tılı insan, birkaç kuşun, balinanın gözyaşını döküyor!" Insanı her konuda duyarsızlaştıran egemen duşünce kalıplarını kıramazsak, çoğumuz hayvan haklarını gündeme getiren yaklaşımlara böylesi yorumlarla bakmaktan kurtulamayız. Oysa ki Ingiltere'de etkinlik gösteren National AntiVivisection Society ve Animal Aid gibi kuruluşların yayınları bize gerçeğin bazı değişik yönlerini gösteriyor. Bu kuruluşlar canlı hayvan deneylerine karşı. Bilim adamlarının ve tıp öğrencilerinin hayvan deneylerinden vazgeçmelerini, yapılan deneylere katılmayı reddetmelerini savunuyorlar. Bunun nedeni yalnızca kendi haklarını gözetmek tt ten yoksun, savunmasız hayvanları koruma isteği degil. Bu kuruluşlar hayvan deneylerinin insan sağlığını ciddi olarak tehdit ettiğini iddia ediyorlar. Hayvanlar üzerinde denendikten sonra insanların kullanımına sunulan birkaç ilaç, yaygın ölüm ve sakatlıklara yol açan ağır yan etkileri yüzünden piyasadan geri çekilmiş. Opren, Clioquinol, Osmosin, Eraldln, Thalidomide, Flosint bunlardan bazıları. Hayvanlarda aynı dozlarda hiçbir yan etki oluşturmayan birçok drog insanlarda yan etkilere yol açarken bunun tersinin de olabilirliği kanıtlanmış. Hayvanlara toksik etkili bazı drogların (örnegin digitalis) insanlara aynı ölçüde toksik etkili olmadığı anlaşılamadığından kullanımı yıllarcagecikmiş. Ayrıca aynı yayınlar, kanser dahil birçok hastalığın neden ve tedavilerinin araştırılmasında hayvan deneylerinin yanıltıcı sonuçlar verdiğini ve za< man kaybına yol açtığı. nı bildiriyor. / Hayvan deneylerine damlarının df^ında da bunu doğrulayanlar var: "Birbiriyle uyuşmaz hayvan deneyi sonuçları kanserle savaştaki ilerlememızi sıklıkla geciktirip kösteklemekte, insanın tedavisi ve korunmasında tek bir onemlı gelişmeye yol açmamaktadır." (Dr. lrwin Bross, Rosewell Park Memorial Instute for Cancer Research, New York, 1981) Yalnızca Ingiltere'de 1986 yılında 750 000 kadar hayvanın deney için öldürüldüğü bildiriliyor. Itirazlar daha hayvanların deney için bekletildikleri koşullara karşı başlamakta, bıçime ve esasa ilişkin olarak sürmektedir Hayvanlar kendi çevrelerinde bile dönemeyecekleri kafeslerde sıkışık ve rahatsız koşullar ve pıslik ıçinde bekletilmekte, daha sonra çoğuna herhangi bir anestezik madde verilmeden, kesme, yakma, elektrik verme, kör etme, hastalık ve acı verici sıvılar injekte etme gibi uygulamalara tabı tutulmaktadır. "Kıvrandırma DeneyI" örneklerden biridir. Ağrı verici kimyasal madde hayvana injekte edilir. Daha sora denenmekte olan ağrı kesici ilaç verilir. Kıvran ^ a r ?' °' a n 'Dİ'im a" ma durmuşsa ilaç doğru ve yeterlidir; durmamışsa deneye devam edilir. Kozmetik maddelerin, deterjanların tahriş edici etkisi önce tavşanların gözlerinde denenir Fareden kan almak için kuyruğu kesilir ya da gozünün iç yanına pipet dürtülur Köpekten kan almak için büyükçe bir iğne ile doğrudan kalbe girilir. Buzağının ya da köpeğin derin damarlarına kateterle girilir ve anestezi etkisınde olmaksızın damar yüzeyine ya da organlara elektrik verilir, adrenalin ve öbür hormon yanıtları araştırılır. örnekler hâlâ rahatsız olmayanlar için çoğaltılabilir Bir orta yol bulunabilir mi? Hayvan deneyleri kurallara bağlanıp, sınırlandırılabilir mi? Her yıl milyonlarca hayvanın gereksiz yere işkence görmesi önlenebilir mi? Yakın zamanda, bu olası gorülmüyor. İnsan, Batılı ülkelerde bile şiddete olan tutkusunu açığa vuruyor, insanla rın çoğunluğu insanın insana yaptığı işkenceye duyarsız kalıyor. Tıp çevrelerinde de duyarlılık açısından bir fark yok. llginçtir ki, duyarlılık öğretimle, kültürle gelişmiyor. Hayvan deneylerinin sınırlandırılmasını savunmak, insan "haklarını savunmakla aynı yönde bir duyarlılık sorunudur. Bakmayın siz, samur kürklerıyle dolaşan hayvanları koruma derneği gönüllülerine; bakmayın siz, Boğaz'da, Bodrum'da villa yaptıran çevrecilere. Bosna'da tecavüz edilen kıza üzülen insan, Istanbul'da işkence gören, Diyarbakır'da öldürülen gazeteciye de üzülür; bilim adamının kör ettiği köpeğe de. llgilenenler İçin adresler: Animal Aid, 7 Castle Street, Tonbrıdge, Kent TN9 IBH England, Tlf 0732 364546; The National AntiVivisection Society Ltd. 51 Harley Street, London W1 33216