Katalog

DAEDALUS'UN HAYALLERİ DÜŞÜNBUL Yolda yetişen bitkiler enerji iiretecek Mucit Daedalus'un araçların enerji sorununu kökten çözecek bir projesi var. Yollar beton yerine otla kaplanacak. Araçlar yolda ilerlerken bu otları traşlayarak yakıt elde edecek. Daedalus, bır zamanlar kendı kestıklerını yakanbuharlı bır çım makınesı ıcat etmıştı Çım ne kadar uzun ve kalınsa, o kadar daha fazla yakıt elde edılıyordu ve makıne o derece lyı ışlıyordu Iş bıtınce kendı kendıneduruyordu Daedalus'un keşıflerınden bır dığerı ıse toz halıne gelmış bıtkı atıklarını yakan tarım amaçlı bırdızel motordu Daedalus un son gelıştırdığı makıne ıse butun bu oncekı ıcatlarını daha ılerı bır noktaya goturuyor Makıne, atıkları toz halıne getırmek ve egzosu bitkiler, su ve nıtratlar halınde yoğunlaştırmak ıçın sıvı hava sıcaklığında çalışan bır kıyojenık sıstem ıçerıyor Bu, toprağa gubre olarak gerı donuyor Daedalus, bu ılkeyı, ekolojık açıdan zararsız yenı bır taşımacılık sıstemının temelı olarak goruyor Daedalus onerdığı yenı sıstemı şoyle anlatıyor Betonla degıl de çımle kaplı bır yol duşunun Bu yolda, aracın tekerleklorının uzerınde gıdebıleceğı bır beton kaplama gerekecektır ancak yolun buyuk bır bolumunde bitkiler yetıstırılecek Yol boyunca ılerleyen bır otomobıl, çımın çok az bır kısmını traşlayarak bunu yakıt olarak kullanacak Yenı araç gelınceye kadar, çım yenıden buvumuşolacak Boyle bır yol, hafıf bır trafık akışı ıçın hıçbır malıyet olmaksızın sonsuza kadar enerji sağlar Çım, guneşenerjısını yuzde 10 a ulaşan onemlı bır fotosentetık verımlılıkle yakalayabılırse, guneş ışınlarının guçlu olduğu saatlerde, yol her on sanıyede bır araç ıçın enerjı sağlayabılır Pratıkte ıse, en kotu olasılıkla bırkaç dakıkada bır araç ıçın enerji sağlayabılır Yol genışletılerek verım arttırılabılır, boylece her araç değışık serıtten kendı enerjısını elde edebılır Bu sıstem, hafıf bır raylı ulaşım sıstemı ıçın çok daha lyı ışleyecektır Raylı sıstemlerde trafık bıryolla karşılaştırıldığında çok seyrektır Ustelık belırlı bır ağırlığı taşımak ıçın gereklı enerjıdahaazdır Çırn, bu ış oldukça lyı bır bıtkı turudur Bır tekerlek tarafından duzeltılır, ancak onemlı bır zarar gormez Çım makınelerı ve ıneklerın ust uste tuketıme gırmelerınp karsın ayakta kalabılır Kendısını yaramaz otlara karşı koruyabılır Karışık, dengelı bır ekosıstemı yonlendırecektır Bıyologlar daha yuksek bır fotosentetık verımı olan bır bıtkıy4 yeğleyebılır Ancak bu kategorıye gıren en lyı bıtkılerın suda yetişen Chlorella alglerı olduğu soylenebılır Bu nedenle, Daedalus, bu sıstemı kanallar uzerınde ılerleyen bır taşıma sıstemıne uyarlamak ıstıyor Bu kanallar, buyuk olasılıkla kanalızasyon şebekesınin kolları olacak Her zaman yeşıl olan ve bol mıktarda alg yetişen bu kanallar, suyun uzerınde yuzen bıtkılerı yakıt olarak kullanan gemılere enerji sağlayacak Bu hoş sıstemın, sanayı toplumları ıçın uygun olmadığı kolaylıkla gorulebılır Daedalus, bu sıstemı, kendı kendısıne yeterlı, ekolojıye zarar vermeyen bır sanayı sonrası toplumu ıçın onerıyor Örneğın petrol tukendıkten sonra bu tur sıstemlere bır geçış olabılır Bu Daedalus öyküsü Nature dergisindç yayımlanmıştır Fındık nasıl gececek? Ayşe ufak tefek bır kızdır Zaten o yuzden de adı Fındık kaldı Bahar geldığı ıçın herkes gıbı Fındık da hayatından çok memnun Insan buyuk şehırde de yaşasa baharın geldığını hıssedebılıyor Tek tuk kalmış ağaçlar yeşerıyor, bahar dalları açıyor, havalar ısınıyor, ınsan vucudunda değışımı hıssedıyor llkokul kıtaplarındakı bahar tanımını yaşamak ıçın ıse ınsanın kendını buyuk şehırlerden dışarı atması gerekıyor Fındık da oyle yapıyor, oğlunu da alıyor, şehır dışına, kırlara çıkıyorlar Kuzuları okşuyorlar, çıçeklerı kokluyorlar, kısaca baharı yaşıyorlar Yuruyorlar, koşuyorlar çıtlerden atlıyorlar Ama bırden onlerıne bir kanal çıkıycr Fındık ufak tefek ya ıslanmayı goze alsa bıle oğlunu kucağına alıp kanalı yuruyerek geçmesı ımkansız Acaba atlasam mı dıye duşunuyor Ama o da olacak gıbı değıl 1 metre genışlığınde Hadı kendısı atladı dıyelım oğlunu atlatması mumkun değıl ARMAGANLI BULMACA Bırden gozune ıkı tane kalas ılısıyor Tabıı hemen kalaslardan bırını alıp kopru yapacak Ama bulmacalar hayat ka dar kolay değıl Kalasın boyu 95 cm Ka nalın genışlıgı ıse 1 m Bu sefer obur kalası denıyor ama bulmaca gereğı o da tam 95 cm Fındık Cumhurıyet Btlım Teknık ın yalnız bulmacalarını okuduğu ıçın bulmaca çozmeye alışkın Bıraz duşunuyor ama sorunu çozuyor Ve oğlunu da alarak kanaldan karşıya geçıyor Nasıl? Hazırlayan: ZZ Bulmacayı doğru olarak çozen 20 okurumuza "Işlevsel Genel Dilbilim" kıtabını armagan edıyoruz Bir fareye gereksinim vşr. Geçebılır Daırenın çevresı 2 r Çevre 15 metre uzun olduğu zaman yarıçapı da 15/2 = 2 4 metre daha fazla olacaktır kı, 2 4 metre yukseklığın altından dunyanın en besılı faresı bıle geçebılır HasanYazar IzmırNazlıKarataş Kayserı, EnverYassı, izmıt, Cem Say istanbul, Yücel Usman Ankara. Yasemln Metin Bursa, CemilTurhanTurgay Avcı, Ankara, Belma Sevinç Erzurum.CengizAladağBandırma, Ayhan Kopan, izmır, Gökhan Eryıldırım Bursa, Fadlme Karataş, istanbul, AN Yakaryılmaz Ankara, Elza Erklp, Ankara, Tarık Ûzcan, Ankara, Aydın Çakır istanbul. EIHKoçak Bursa. ErdalEfe İzmır 322 15 Istanbul, KeremTaşdemirBalıkesır