Katalog

GERİYE BAKIŞ DÜŞÜNBUL llk fermuar Yü7yıl önce 1893 yılında ilk fermuar, Chicago'da düzenlenen Colomb Dünya Fuan'nda Whitcoınb L. Judson tarafından sergilenmişti Mucit Judson'un bu yeni buluşu, bir di?\ kanca ve gözcükten oluşan bir zincir bıçimindeydi Kancalar ortadaki bir kapatıcının yardımıyla gözcüklere geçiriliyordu Çizmeler ve ayakkabıların açık uçlarını •birleştirmek için geliştirilen yeni buluş, dünya fuarında albay Levvis VValker'in dikkatini çekti VValker, aynı yıl "Automatic Hook and Eye Co." adlı bir şirket kurarak üretime geçti Judson'un buluşunda bazı tasarım hataları vardı Bunlarm en onemlisi, kolayca açılabilir bir yapıya sahip olmasıydı. Fermuarın daha gelişmiş bir modeli 1902 yılında 'VVal&er's Universal Fastener Co." adlı şirket tarafından "CCurity" markası altında üretilerek piyasaya sunuldu Ancak halkın fermuara karşı ilgisizliği devaru etti En sonunda 1912de Isveç asıllı ABD'Iİ mühendis Gideon Sundback, kancaların ve gözcüklerin yerine birbirine geçen dişlerden oluşan fermuar türünü gelıştirdi vo 29 Nisarı 1913 günü patentini aldı Modern görünümlü bu fermuar, kenarlarında metal dişler bulunan iki şerit ile bir yönde hareket ettirildiğinde dişleri birbirine kilitleyen, ters yönde harekei ettirildiğinde ise dişleri ayıran kayıcı bir parçadan oluşuyordu. 1917de ABD'nin Birinci Dünya Savaşı'na girmesiyle, bu pratik buluşun önemi hemen anlaşıldı ve ordunun fermuar talebi üzerine adeta bir gecede fermuar endüstrisi ortaya çıktı. yaşayabilecekti Halley'in tablosu, 18 yüzyılda faaliyete geçen ilk sigorta şirketleri tarafından yaşam sigortası isteyen müşterilerle ilgili risklerin hesaplanması için kullanıldı. Daha önce 1662 yılında da Londralı tuhafiyeci John Graunt, ölüm rapO'ları üzerine bir araştırma yaptı ve kaç kişinin hangi nedenle öldüğünü sayıla la saptayarak yayımladı. Bu yayını, nüfus verilerinin istatistiksel analizine ilk örnek oldu. Graunt, salgın hastalıkların gö: ülmediği yıllarda bile, kalabalık kentlerde ölüm oranının doğum oranından çok yüksek olduğunu, kırsal yörelerde ise böyle bir durumun söz konusu olmadığını saptadı Eskı Roma'dan beri bilinen istatistik, günumüzde çeşitli alanlardaki her türlü bilimsel çalışma yanında ticaret ve sanayi ile ilgili pek çok araştırmada kullanılır Siyasal alanda da pek çok karar istatistik bilgilerin ışığında alınmaktadır. Istatistikle incelenen toplulujjun (nüfus, popülasyon) çok büyük olduğu durumlarda standart istatistiksel işlemler için gerekli örneklemin büyüklüğü topluluğun buyükluğunden bütünüyle bağımsızdır Bu durum, siyasi görevler için yapılan genel seçfmlerde son derece çarpıcı biçimde gözlenir Istatistikçiler son derece küçük örneklemlerden elde edilen verilere dayanarak seçim sonuçlarıyla ilgili doğruya çok yakın tahminler yapabilmektedir Arsayı 4'e nasıl böleceğiz? Bulmacada ölümün işi ne? Soru mıras sorusu olunca işin içine kaçınılmaz olarak ölüm de giriyor Miras kendi içinde ölümü de taşıyor, çünkü mirasın ön koşulu ölüm. Ölüm olmasa miras da olmaz Arna ölümün illa olumsuz olanı simgelemesi gerekmiyor Insanların bombalandığı, arabaların altında ezildiği bir ülkede (neresi ola ki) ölüm kelimesinin olumlu bir anlam taşıması beklenemez ama güzel bir yaşamın ardından gelecek güzel bir ölümün hiçbir korkutucu yanı yok. Ötanazi (euthanasia) karşılığı olan güzel ölüm tartışmaları hâlâ güncelliğini koruyor. Son olarak bazı Avrupa ulkelerınde insanlar matbu kâğıtları doldurarak beyin ölümü durumunda yapılması gerekenler konusunda vasiyotlerini bırakıyorlar. Gen'/e dönüşü olmayan bir hastalık/beyin ölümü durumunda yaşamlarını sonlandırmaya kendileri karar veriyorlar. Bulmacamızdaki adam ise yaşlılık sonucu no; mal bir ölümü bekliyor Başucuna dort çocuğunu çağırıyor (klasik bulmacalarda hep oğlanlar çağrılır ama bu sefer kız oğlan karışık) "Güzel bir hayat geçirdim, şlmdi de ölüyorum. Size bırakacak bir arsadan başka bir şeyim yok, blliyorsunuz. ARMAGANLI BULMACA Yaşadıgım sürece hiçbirinizi diğerinizden ayırmadım, onun için de arsayı dört eşit parçaya (ve benzer) parçaya ayırmanızı istiyorum," dıyor ve hepsini teker teker öpüp muzip bu gülümsemeyle gözlerini yumuyor Arsanın şeklini gördüğünuz zaman siz de yaşlı adamın niye gülumsedığını anlayacaksınız. Bulmacayı doğru olarak çözen 20 okurumuza " Termik Santrale Hayır " kitabını armağan ediyoruz İlk Kalp Elektrosu (EKG) Kalbitı vuruşları bilindiği gibi kalp kasındaki elektriksel gerilim (voltaj) değişimlerinden kaynaklanır. Vücudun iki noktasından deriye bağlanacak bir voltmetre (gerilim ölçen aygıt) ile söz konusu elektriksel değişimler ölçülebilir. Kalpteki bu elektriksel olay, ilk defa doksan yıl önce. 1903te Leyden üniversitesi'nde Hollandalı doktor William Einthoven. tarafından il~ kel bir galvanometre aracılığıyla saptandı Elektrokardiyogram aygıtı, kaydedilen bazı gelişmelere rağmen temelde hâlâ bu sisteme göre çalışır. EKG aygıtında kalpteki voltaj değişimleri bir kalemle özel bir kağıt üzerine çizilir. Kalp uzmanı bir doktor, bu kağıdı incelediği zaman kalp atımlarının düzeni, kalp kasının durumu ve kalp hastalıklarıyla ilgili çok önemlı bilgiler elde eder Çözümlep ve kazananlar Bahçıvanın hesabı adlı bulmacanın çözumü aşağıdaki gibldir. Bahçıvan 1 deve, 39 koyun, 60 horoz almış böylece toplam 100 hayvan için tam 500 riyal harcayarak, şeyhinin isteğini yerine getirmiş. "Kadının Tutkusu" adlı kitabı kazananlar: Muzaffer Adıyaman Ankara, Nevin Tezel, Bursa, All Oral Balıkesir, Mustafa OkanAdana, Şahin Savaşcı Sıvas, Aylln Pervane izmir, Nilhan özyüzer Istanbul. Israhim Carus Içel, Elif Kılıç izmir, Nazlı Karataş Kayseri, Sevim Türker Artvın, Turgay öztürk Çanakkale, Ahmet DelilBalıkesir, Slnan Poslu Kadıköy. Gül Aygün İzmir, Erdal Efe Aliağa/lzmir, Gülsen Atan Mersin, Nurgül Açıkgöz Istan bul, Nadir Yavuzkan Burdur, İsmet Özkolay Istanbul,. 31415 İlk istatistikler Üç yüz yıl önce, 1963te ingiliz bilgin Edmund Halley, geçmiş yıllara ait verileri değerlendirerek, her bin kişiden kaçının, kaç yaşına kadar yaşayabileceğini gösteren bir çizelge hazırlamıştı Bu tabloya göre o yıllarda Ingiltere'de her bin kişiden 598i 30 yaşına, 445i ise 40 yaşına kadar