Katalog

TIP TARİ Hİ Basamaklı pıramit, M.Ö. 2700'lerde Imhotep tarafından Kral Zoser için yapılmış, 65 metrc yüksekleğınde. (Ustte) Yanda ıse tannlar, krallar ve ilaçlar... 4700 yıl öncesinin ilac tanrısı •• Çağının en büyüklerinden İmhotep ve o dönemden bugüne sağlıkta değişenler ve kalanlar.... Uınu'l Çc/ıkkol* ısır ın en ebkı tarıhsel donemınde, ı gunumuzden 47 yuzyıl once, M ö I 2/00 lorde III Sulale Kralı Zoser, keııdınden oncekı krallar gıbı, bedenını ve ruhunu olumsuzlestırmek ıçın anıt mezar yaplıracaktı Bu ısı kralın vezırı. başrahıp fı/ıkçı matematıkçı tabıp, mımar Imhotep usllendı Irnhotop krallar ıçın yapılan anıt mezar mınidrısını degıştırdı ve bugun de hayranlık ve şaşkınlıkla ızlenen, Kahıre yakmındakı bakkara da Basamaklı Pıramıdı ınşa ettı Bugun Gıze pıramıtlerınden de eskı olan Sakkara Basamaklı Pırarnıdı soz konusu olunca Kral Zoser ve pıramıdın mımarı Imhotep bırlıkte hatırlanır Bu tarıhın en eskı pıramıdı olması yanında rnımarı du bıtınen bır yapıdır Cagının buyuk dın adamı, bılgını ve yonutıcibi Imhotep tarıhte kralı Zoser'den daha rok \? bıraktı, oyle bır dahı kı, tıp alanındakı tavsıyelerı unutulmadı, ıkıbın yıl sonra da Tıp Tanr.ısı Esculapıus gıbı tanrılastı M S II yuzyılda guney Mısır da, Luxor ıle Aswan arasındakı bolgede kurulan KomOmbo tapınagı bıtışığınde ınşa edılen Hastan^de ilaç Tanrısı Imhotep le karşılasırsını? Imhotep'ın hekımlığı, bırtakım liastalıklar ıçın onerdığı ilaçlar, aradan ıkıbın yıl geçmesıne rağmen unutulmamıştır ve artık Imhotep ılaç Tanrısıdır, Eskı Mısır ınEsculdpıus'udur Her gun dunyanın her koşesınden bınlerce kısinın hayranlıkla ızledığı TapınakHastane'nın gırış holunde Ilaç Tanrısı Imhotep önunde dız çokmuş, tanrısından goz rahatsızlığı ıçın ılaç dıleyen Kral Ptolemy XI karşılar sızı Kralın onunde stılıkaplarıyla tannlar, krallar Gâlerının sağ tarafında, Imhotep ın tam karsısında bın bır hıyerogrıf yazısı ve stılıze desenler arasında kuçuk bır taş pencere bulunmaktadır Pencerenın sağ ve solunda ıkı kulak ve goz resmı ıle sağlığı ze rolyefler ve hıyeroglıt yazıları arasınsımgeleyon şekıller yer alır Sağ kenardada, ınsana saskınlık veren zamanın tıbbı kı stıltze goz resmı R' harfıne benzemekaraçgereçlerın resımlerı gorulur Bunlar tedır ve bugun de reçeteler bu R'den alıarasında forseps skapel, bısturı makas nan Rp' ıle başlar Şıla arayan hasta bu bıçak gıbı gunumuzde de kullanılan cerrapencere onurie gelıp tanrısına derdını anhı aletlerı gorunce hayranlığınızı gızleyelatacak Ikı goz ve ıkı kulakla sımgelenen mezsınız Bunlar Eskı Mısır ın tıp alanıntanrı kendısıpı gorecek ışıtecektı ve tabıı da erıştığı yuksek duzeyı açiKça gosterhastayı srfaya kavuşturmanın bır yolunu mektedır Sonra yılların hasarını taşıyan, bulacaktır onunde kralların dız çoktuğu Tıp Tanrısı ımhotep Tanrısal koltuğunda oturmakta Hasta ıçın buraya ulaşmak kolay değıl sıfa sunmaktadır Ardında ellerınde ılac dır Hastaneye gelırken tanrılara rahıphekımlere kıymetlı armağanlar, yıyecekler getırecek, hastaneye kabul edıldıkten sonra, rahıphekımler denetımınde bırkaç gun O7el beslenmelı oruç tutacak, dualar edecek, çeşıtlı torenlere katılacak en sonunda bu pencere onunde tanrısına derılını anlatabılefektır Sonra pencereden, şılasının hangı bıtkı yaprayı hangı kutsal ya da kutsanmıs cıçek hangı bıtkı tohumu olduğunu bızzat .Janrının Ortada bugun de yabancısı olmadığımız cerrahı aletler. Sağ kenarda sesınden oğrenegonılen el, Imhotep'e aıttır. Bu lıgurler, KralPtolemy XI. ilelrnhotep cektır Ne var kı, arasında bulunmaktadır. 1 tannnın şıfa dağıtan sozlerının gerçekte pencerenın ardındakı gızlı bolmeye saklanmış rahıbın sesı olduğunu hıcbır zaman bılmeyecektır Öyle kı, yarıtanrı sayılan kral bıle tapınakhastaneyı zıyaretınde bu pencere. onunde tanrısından sağlık tavsıyesı adığında tebasının bıldığınden fazlasını bılmemektedır Rahıpler adeta kralın da ustundedır Eskı Mısırlılar ın ınancına gore her hastalığın bır ılacı vardır ve bu ılçlar Nıl kıyılarında yetısen herhangı bır bıtkının herhangı bır parçasıdır kokudur, govdesıdır, yaprağıdır meyvesıdır veya tohumudur(1,2). Bınyıllardan gunumuze gelırsek, Nıl kı yısında yaşayan bugunku ınsanlar her halde sağlık konusunda bırçok hurafeye buyuye hâlâ ınanmakta, şıfasını bu yollarla aramaktadır Bugun ulkemızde yapılan araştırmalarda ınsanlanmızın sağlık sorunları oldu ğunda, ufurükçuye, muskacıya basvur dukları oldukça sık gorulmektedır (2) Ufu rukçu muskacı onunde dız çokmekte ufurukçunun anlaşılmaz kıtaplar açıp bulduğu muskaları uygulamakta, şıfa aramaktadır(3). Bugun de dunyanın hemen her yerıne ınsana garip gelen ınanışlar, uygulamalar gorulebılmektedır Bugun de dunyanın hemen her yerınde buyuculukle falcılıkla ılgılı kıtaplar alıcı bulabılmektedır Modern kımya urunu ilaçlar gormezlıkten gelınıp, çesıtlı bıtkısel karışımlardan çaıe aranmaktadır Modern Tıp bır yana ınsa noğlunun 47 yuzyıllık macerasında neler değışmış neler değışmemış tarıh ıçınde kısa bır gezıntıyle açıkça gorulebılıyor KAYNAK: 1) Sayılı A Mısırlılarda ve Mezopotamyah larda Matematık Astronomı ve Tıp Turk Tarıh Kurumu Yayını Ankara 1982 2) Leca A La Medıcıne Egyptıenne Rpger Dakosta Yayınevı Parıs 1970 3) Alper Y ve Ark Ege Unıversıtesi Tıp Fa kultesı Psıkıyatrı Polıkhnığınde Gorulen Hasta lardakı Tıp Dışı Başvurular 26 Ultibal Psıkıyatrı Kongresı Izmır 1990 * Prol. Dr.Ege Üni. Tıp Fak. Psikiyatri ABD 30116