Katalog

GERİYE BAKIŞ DÜŞÜNBUL Saf usun elestirisi Ikı yuz on yıl once 1781de unlu Alman duşunuru Immanuel Kant (17241804) Saf Usun Eleştınsı' adını taşıyan felsefı yapıtını tamamlamıştı Aydınlanmacı duşunur Kant, usçuluk ve deneycılığın senteztnı yapmaya çalışmış ve metafızık duşuncelere karşı çıkmıştı Kant'a göre bılgı, duyularımız yoluyla edındığımız deneylerle başlar ama usumuzla bıçımlenır Butun kavramlarımız, deney ve gozlem yoluyla edındığımız verılere dayanır öte yandan usumuz olmadan deney ve gozlem anlam taşımayacaktır Deneye dayanrnayan kavramlar boş, kavramsız deneyler ıse kordur Bılgı, deneyle başlar, us ıle tamamlanır Deney, bılgı edınmek ıçın gereklı bır koşuldur ama yeterlı değıldır, ıkısının bır arada olması gerekır Bu goruşlerıyle Kant, dogmatıkusçu nıtelıktekı metafızıkçılerı ve deneyı her şeyden ustun tutan empırıstlerı eleştırmıştır Saf us tek başına hıçbır bılgıyı gerçekleştıremez dıyen Kant boylece felsefede usun egemenlığtne son vermıştır Saf Usun Eleştınsı nde Kant onermelerı analıtık onermeler ve sentetık onermeler olarak ayırmıstı örneğın bekarlar evlı değıldır onermesı analıtık (çozumleyıcı) nıtelıkteydı çunku evlı olmamak bekarlık kavramının ıçınde bulunan bır ozellıktı Dolayısıyla bu onerme bıze yenı bır bılgı sağlamıyordu Analıtık onermeler, deneye dayanmayan a prıorı (onsel) onermelerdı Kant matematıksel onermelerı bu gruba sokuyordu Oysa sozgelımı ' bu taş yumuşaktır onermesı sentetık bır onermeydı çunku bu yargıya varmak ıçın taşın yumuşaklığına Mışkın bır deney yapmak gerekıyordu Bu tur deneysel (a posterıorı) onermeler bılgı sağlayan onermelerdı Kant felsefe dısında astronomı coğrafya jeolop gıbı konularla da ılgılenmıştı Genel Doga Tarıhı ve Gokler Kuramı adlı yapıtında (1755) daha sonra fızıkçı Laplace tarafından gelıstırılen ve ' KantLaplace kuramı olarak bılınen nebula kuramını ortaya atmıştı Sozkonusu astronomı kuramı Guneş sıstemının oluşumunu baslangıçta tek bır gokcısmının parçalanması ve sogumasıyla açıklıyordı Sal Usun Eleştınsı karmaşık ve soyut dılı nedpnıyle baslangıçta zor anlaşıldıysa da sonraları felsefenın basyapıttarı arasında kabul edıldı Ondokuzunr ıı yu/yıl lelsefesı buyuk olr,ud»' Karr. lclsol' sındcn etkılenınıstır, bu Armağanlı bulmaca Üniversitede turnuva (17241804) yuzyılda çeşıtlı fılozoflar Kant'ı donuşturerek, genışleterek ya da ona karşı çıkarak kendı duşuncelerını oluşturmuşlardır G A B C D Y n Unıversıtemızde dort takım arasında bır futbol turnuvası duzenlendı Takımlar bırbırlerıyle bırer kez karşılaştılar Aşağıdakı tabloda takımlar alfabetık sıraya gore sıralanmış bulunuyor Gallblyete üç puan, beraberliğe bır puan verildiglne göre oynanan altı rr.jçın nasıl sonuçlandıgını bulabillr misiniz? B k 0 AG I n YG m r P p s Behiç Ak (Yanıtlar A B yı yendı' A ıle B berabere kaldı seklınde olacak ) G: Galıbıyet Y: Yenılgı B: Beraberlık AG: Attığı gol YG: Yedıgı gol P: Puan Bulmacayı dogru cozen 20 okurunuı/a "Duşünmenin Tadı Başka" adlı kıtabı ar mağan edıyoruz Araba ne kadar yol alıyor? Çözümlep ve kazananlar Araba baslangıc noktasından 840 km uzaklıktadır Son yarım sa.iltPkı hı ı (îO km dır (saatte 120 km) "Babalar Senlonisi" kitabını kazananlar: Aydın Uysal Manısa Tuncer Tanır l/ mır Hakan Gurdal Meısın Taylan Akman Denızlı Ahmel Vahapoglu Adan.ı Göhçe özyurt Balıkesıt Irfan KızanlıkIstanbul Ulku Savaş T.ıvs.ınlı Meral Oz can Bursa Eralper Yılmaz EskiM<nn Bige Bulul Ankara Mehmet Kılıç Ank.t ra Tevfik Ofluoglu l/ııın Şukru ŞahinBursa Bedran Cebiroglu H.ılav Hamı Pekor Ankara Muruvvet Karasoylu ı mır Türkkan Gulyurdu Balıkosn Mural OranAnkara Osman Kuruoglu1 tım Sadıam mıVTabıı cok avakka lerısındpn mamul 12yı aşan ıeıı nıuhli'incl) ıik topl değer 13 olacaktn1 Son .ttıstan hn loplanı 7 ıle 1? aıasınıi.ı olm.ıluiıı I son atıştan bıı oncrkı ıioıioı ıso sım ğer 13 ıle 17 arasınd.ı ol.u .ıklıı Y.ını durumda 13 soccnoklcııit'n hııısı rak kalac.ıklıı Oul.ıvı^ıvl.ı on ol.ısı l laın 13 tıır Kimler zar atar? tl' •01 l.ı 'I' 2271