Katalog

TIP Yıl 2000: AIDS'ten 100 milyon insan ölüyor... Etkili bir aşı bulunmazsa, AIDS hastaları, virüs kapanları kırıp geçirecek. Bundan 10 sene ewel New York'taki eşcinsellerde bir nevi "Incelten hastalık" saptayan doktorlar bu hastalığa Acquired immune deficiency sendrome" yani 'edinilmiş yetersiz bağışıklık hastalığı' ismini verdiler. ingilizce hastalık isminin baş harfleri yan yana yazılınca "AIDS" diye yeni bir kelıme ortaya çıktı. Bu hastalığı ilk tanımlayan doktorlar, 10 sene evvel dünya tarihini değiştirecek bir hastalıkla karşı karşıya olduklarını herhalde tahmin bile edemezlerdi. İkinci Dünya Savaşı'nda 30 milyon dolayında insan hayatını kaybetti. Açlıktan ise hor yıl hemen hemen aynı miktarda insan ölüyor. Nedense açlık denen illeti bizi savaş kadar ilgilendiren bir tehlike olarak algılayıp üstünde durmaya gerek duymuyoruz. Türkiye'de ölüm nedeni olarak açlık yok. Ölenler de Habeşistan gibi bizden uzak ülkelerde. Maalesef AIDS, ilacı bulunmazsa önümüzdeki yıllarda dünyada, ikinci Dünya Savaşı'nda ölenlerin birkaç misli can alacaktır. Türkiye'dekı AIDS hastalarının sayısı veya tespit edilebilenlerin sayısı halen herkesin ilgisini çekecek boyutlara varmadığı için bu hastalık hakkındaki kamuoyu bilgısi yelersizdir. "Nasıl olsa bana Isabet etmez" şeklinde bir antiMilli Piyango hissi yaygın. AIDS ilk önce sadece homoseksüellerin yani eşcinsellerin hastalığı olarak biliniyordu. Kan ve kan mamulleri ile tedavı olanlarda sık sık görüldü ve artık biliniyor kı bu hastalık aynı zamanda heteroseksüellerin, yani karşı seks ile ilışkide olanların da hastalığıdır. Selçika'da yoğun iş ilişkileri olan Afrikalı bir işadamı, AIDS olduktan sonra ilişkileri araşt:r:ldı. Cinsel temasta bulunduğu 17 kadından 10'unun kanında bilim adamları AIDS virüsü buldular. Batı Avrupa bu illet konusunda nasıl Amerika'nın birkaç adım gerisinde gidiyorsa biz de Avrupa'nın birkaç adım gerisinden gidiyoruz. Amerika ise Orta Afrika'yı belki birkaç yıl, belki onlarca yıl arkasından takip ediyorl Batı Avrupa'da AIDS virüsü taşıyanların erkekkadın oranı 14/1, yani 14 erkek hastaya bir kadın hasta düşüyor. AIDS, Batı: da hâlâ daha zıyade erkeklerın hastalığı. Orta Afrıka'da bu oran bire bir! Yani kadın ve erkek arasında bir fark yok. Eşcinseller kadar karşı cins ile seks yapanlar da bu hastalığa yakalanabiliyor! Kuzey Amerika'da kanında AIDS virüsü taşıyan, ama hastalık belirtisi olmayanla2504 Dr. Mahmut Tolon rın sayısının beş milyon'a yakın olduğu tahmin ediliyor. Almanya'da bu sayının çeyrek milyon olduğu tahmin ediliyor. Bu sayıların tahminlere dayalı olmasında sebep taşıyıcı, yıllarca hiçbir hastalık belirtisi olmadan etrafta dolaşabilmesinde. Orta Afrika'da ise tahminler daha da az istatistiğe dayanıyor. Ama çok ciddi bilim adamlarının tahminleri Orta Afrika'da yaşayan her üç kişiden birinin kanında AIDS virüsü olduğu! Amerika Sağlık Teşkilatı etkili bir aşı bulunmazsa 2000 yıltna kadar yüz milyon Insanın AIDS'ten öleceğini 1988'de tahmin etmişti Tam etkili olabilecek bir aşı hâlâ bulunamadı. Bu tahmine göre önümüzdeki 1015 yılda İkinci Dünya Savaşı'nda ölenlerin 3 mislinden fazlasını AIDS'ten kaybedeceğiz. Dünya Sağlık Teşkilatı Başkanı Dr. Halfdan (vlahler'in bir tahminıne göre önümüzdeki yıl sonunda dünyadaki AIDS taşıyıcılarının sayısı yüz milyonu geçecek. Şu anda ABD'dekı büyük hastanelerde hastaların takriben yüzde 15'i AIDS sebebiyle yatıyor Amerika'da AIDS olan bir dişçının 5 insana bu hastalığı bulaştırmasından sonra Almanya'da bile hekimlerın ve doktorların aylık AIDS testi olması önerılıyor Sağlık personeli, polis, itfaiyeci tehlike altında olan ve korunması için azami gayret gösterilmesi gereken meslekler olarak kabul ediliyor. Batı Avrupa'da yapılan bir araştırma, hayat kadınlarının bazı şehırlerde yüzde 50'yi geçen bir oranda taşıyıcı olduklarını qös terdi. New York şehrinde ise bu oran yüzde 80'i geçmiş durumda. Yani her beş hayat kadınından en az dördü AIDS virüsü taşıyor! Batı ülkelerinde hayat kadınlığı ve genelev patronluğu kârlı moslekler olmaktan hızla çıkıyor... Elle tutulamayan gözle görülemeyen korkular ile yaşamayı öğreniyoruz. AIDS, çevre kirlenmesi... Bunlar anında elimizi yakmayan, kulağımızı tırmalamayan, ama belli bazı kurallara uymaz isek seneler sonra faturasını ödeyeceğimizi bilmemiz gereken tehlikeler. Lemmingler diye Norveç'te fare türü hayvanlar vardır. Bu hayvanlar genellikle sürüler halinde yasariar. Son derece meşhurdurlar. Ünlerini de toplu bir şekilde intihar eden tek hayvan türü olmalarına borçludurlar. Nüfus sayısı muayyen oranlara gelince sürü halinde uçurumlardan denize atlayarak ölürler. AIDS'te 1970'lerdeki seks devrimi ve serbest seks adı altında bilmeden uçuruma atlamış olan lemmingleri hatırlatıyor. Genelevlerde artık ülkesine göre haftada bir veya ayda bir AIDS testi yapılıyor. AIDS korkusu Batı ülkelerinde telefon seksi ve peep shovv denilen bir kabin içinde jeton atarak açılan bir pencereden soyunan veya erotık dans eden kadına bakarak tatmin olma yönünde alışkanlıkları değıştirdi. Sağlık yetkılileri, Batı ülkelerinde prezervatiflerin her köşede satılır hale gelmesine uğraşıyorlar. Batı'da zaten prezervatifsiz seks, satılık sekste de yok. AIDS olmayan hiçbir hayat kadını bu riske girmek istemiyor. İsveç ordusunda, ABD'nin bazı eyaletlerindeki kişilerde askerlere prezervatif bedava dağıtılıyor. Kısacası birçok resmi sağlık kuruluşu konservatıf bir sağlık politıkasından prezervatıf bir sağlık politıkasına geçmiş durumda! Çatık kaşlar, sert bakışlar ve emirler ile bu illet önlenemiyor. Güler yüzle, ikna ederek ve prezervatif kullanarak önlenmeye çalışılıyor Batı ülkelerinde AIDS. AIDS virüsü olarak taşıyıcı olanın ilk hastalık belirtilerini göstermesi vakaya göre beş ile on beş yıl sürebiliyor... insan, AIDS taşıyıcısı olarak ve hiçbir şikâyeti olmadan 15 yıl kadar bir süre sağlıklı olarak etrafa AIDS bulaştırabiliyor. Bu yıllarca süren zaman içinde hiçbir şikâyeti olmadığından şüphelenip tedbir alması, tedavi olması için de sebep yok. Bu süre için AIDS: Kadına büyük iş düşüyor AIDS Derneği Başkanı Prof. Dr. Melahat Okuyan ile pöportaj Prof. Okuyan, Hacettepe Tıp Faküttesi'nde 15 yıl çalıştıktan sonra 1979'dan beri 9 Eylül Tıp Fakültesi'nde çalışmıştır. 5 yıl ABD, ikibucuk yıl Ingiltere'de VirolojiMikrobiyotoji konusunda araştırma yapmıştır. AIDS Yüksek Kurulu üyesi olup Batı Anadolu AIDS Doğrulama Merkezi'ni kurmustur. Prof. Okuyan, Türkiye AIDS Derneği kurucusu ve başkanıdır. Bugün AIDS n« durumadadır? PROF. OKUYAN: Sırayla Afrika, Amerika ve Avrupa'da 1978'den beri epidemiler halinde yayılmış, 1985'te virüsün özelliği ve bulaşma yolları aydınlanınca önlemler alınmışsa da aşının olmayışı ve kesin tedavisi yapılamadığı için devamlı yayılmaktadır. Türkiye de 1985'ten beri nasibini almıştır. AIDS şu anda tüm dünyada katlanarak yayılmaktadır. Toplumsal bir sorun halini alan hastalık için her yaşta. her kesimde insanın kişisel olarak bilinçlenıp kendini koruması gerekır. Artık resmi otoritelerin yapacağı fazla bir şey kalmamıstır. AIDS hastalığı önlemle nlçln durdurulamıyor? PROF. OKUYAN: Seksüel yol İle bulaştığı, kişilerin yaşamları ile ilgill olduğu için önlem almaya imkân yoktur. Gerek eşcinsel gerekse heteroseksüel temas ile hastalık bulaşmaktadır 1988 Dünya AIDS Günü ilan edildi. 1989 AIDS Çocuk Yılı, 1990 ise AIDS Kadın Yılı olarak anıldı. Kadın mücadele vermezse kondom (prezervatif) kullanımını zorlamazsa toplumda seksüel yol ile bulaşmaya devam edip duracaktır. Zengln Batı ülkelerınin sağlık bütçelerine AIDS için ayırdıkları mıktar karşılanamaz hale geldi. 1991 başında ingiltere'de yapılan uluslararası toplantıda bir deklerasyon yayınlanarak AIDS ve HIV pozıtif kişilerin İnsan Hakları Beyannamesi'ndeki tüm haklara sahip olduğu kararına vanldı. Ömeğin evlenmelerl, hatta isterlerse çocuk yapmaları serbest olup, isten atılamazlar, isımleri afişe edilemez, sigorta şirketleri AIDS testi ısteyemezler. Hayat kadınlannın zorunlu muayenesi Batı ülkelerınin çoğunda yoktur. Bizde üç ayda bir frengı ve diğer veneral hastalıklar gibi AIDS testi yapılması zorunlu olmustur. Bu nedenle Türkiye'dekı genelev kadınlarının nispe