Katalog

SORUN YANITLAYALIM B İ L İ M YA Y I N Kalp hastası doğum yapabilir mi? Istanbul'dan yazan okurumuz Aysun D. "Hangl kalp rahateızlıklan doğum olayını engeller, kalbinde bir rahatsızlığı olan sezaryenla doğum yapabilir mi, bunun yaşam açısından bir tehllkesl var mıdfr?" dıye soruyor Okurumuzun sorusunu Istanbul Unıversıtesı Istanbul Tıp Fakultesı Kadın Doğum Klınığı nden Doç. Dr. Tank Attı* nok yanıtlıyor Doğumla ılgılı kalp rahatsızlıklarının bir sınıflandırması mevcuttur 1 Grup rahatsızlıklar hastanın hiçbır yakınması yoktur Rutın, sistemık muayene sırasında bazı belırtıler ortaya çıkar, bunlar doktor tarafından farkedılır 2 Grup, ağır effor sonrasında çarpıntı hıssı nefes darlığı gıbı behrtılerle ortaya çıkar 3 Grup, çamaşır, bulaşık yıkama supurme gıbı bazı egzersızlerde yukarıda sayılan belırtıler ortaya çıkar 4 Grup, dınlenme sırasında bıle çarpıntı hissı, nefes darlığı belırtılerı ortaya çıkar Kalp hastalıkları da dığer hastalıklar gıbı aylık kontrollerle ızlenır özel dıyetlerle hamile kadının 7 kılodan fazla alması engellenır Doğum sırasında da blrtakım onlemler alınır Doğumun bırıncı donemınde, yanı ağrıların başlamasından, rahım ağzı tam açık olana kadar geçen surede ağrı kesıcl, sakınleştırıcı ılaçlar uygulanır Doğumun ıkıncı donemınde, bebeğın ıtılme donemınde hasta ıkındırılmaz, vakum veya forseple doğum sonuçlandırılır Doğumdan sonra ayakları aşağı sarkıtılarak kalbe kan yuklenmemesı sağlanır Kanamayı azaltmak ıçın rahım sıkıştırıcı ılaçlar kullanılır Hastalığın derecesine gore, gereklı ılaçlar, dahılıyecilerle yapılan konsultasyonlar doğrultusunda verılır Eğer sezaryen endıkasyonu varsa doğumun sezaryenla yapılması doğaldır, tehllkesl yoktur Boyut nedir? İnsan nasıl algılar? Eskışehır'den yazan okurumuz Ercan Ünsal'ın sorusu şoyle "1,Boyut nedir, kaç boyut vardır, 2Insan kaç boyutu algılayabillr, 3Algılayamadığımız boyutlar insanın yetersizllğlnden ml, yoksa boyutun sınırsızlığından mı kaynaklanır, 4Boyutla ilgill fazla bilimsel olmayan kaynaklar gösterebllir misinız, 5Boyut ve perspektH arasındaki lllşki nedir?" Okurumuzun sorusunu Boğazıçı Unı versıtesı Fızık Botumu'nden Proi Dr. R. ömür Akyüz yanıtlıyor "Duyularımızla algılayabıldığımız uzunluk genışlık ve kalınhk dıye adlandırdığımız oğeler ılkel boyut kavramını oluştururlar Bunu daha temel oğelerle tanımlayabılmek mumkun değıldir En azından "uzunluk" bile, çevreden algılayarak edındığımız kuvvetlı ızlenımlerden ote tanımlanamaz Dışımızdakı dunyadan edındığımlz kuvvetli ızlenımlerı zıhnımızın suzgecınden geçırerek soyutlaştınnca ıstedığımız sayıda boylesıne boyut tanımlamak ve bununla çok ılginç matematıksel kuramlar gelıştırmek mumkun olmuştur Hatta bunlar olağan maddenın fızıksel davranışlarını inceleyıp açıklamakta çok yarar lı olmaktadır Sanıyorum ılk ıkı sorunun cevabını yukarıdakı satırlar ıçınden çıkartmak gerecek Uçuncu sorunun cevabı ıse hem yukarıda hem sorunun ıçınde Kaynaklara gellnce, herhangı bir cıddı ' Unıversıte Fızığı' kıtabı bu konuda açıklamalar ve anlaşılabılır kaynaklar ıçermelidır Son soru ıçın kendımı hıç yetkıli hıssetmıyorum Bunun deneyımlı bir mimara sorulması doğru olur" termıştır Kahverengımsı kırmızı renktekı bu alg su yuzeyının hemen altından başlayarak 40 m derınlığe kadar ınebılır Besın değerıne gelınce yok denecek kadar azdır, çunku buyuk çapta selulozdan oluşur Fakat ıçerısınde agaragar vardır bu da bağırsakları çalıştırır kısacası kabızlık gıbı sorunlarda ışe yarar oksuruğe iyi gelmesı sozkonusu değildır Denız yosunlarından çıkarılan bazı maddelerın antıbıyotık değerı vardır, fakat altını çızmek gerek, yosunların kendılerı değıl, ıçlerınden çıkarılan bazı maddeler kullanılır Denız yosunları yenılebılıyor, ozellıkle Japonyada turlu turlu denız yosunu yemek olarak tuketılmektedır Ayrıca ıçerısınden çıkarılan bazı maddeler, orneğin agaragar, katkı maddesı olarak çıkolata dış macunu vb yapımında kullanılmaktadır Turkıye de tuketimı yoktur, yalnız Izmıt Korfezı'nden ıhracat vardır" SürekH Tıp Eğitimi Dergisi Turk Tabıbler Bırlığı'nın birıncı basamak hekımlerın sürekli eğitimi amacıyla ytlda 12 sayı yayınlamaya başladığı bu yenı dergının edıtörluğünu Dr. FOsun Sayek ustlenmiş Yardımo ları Dr. All Sflha Çahkoghı ve Dr.Şükrü Hahın Edıtorler ılk merhabalarında dergıyı gorçekleştırmek ıçın gerekli enerjiyı, "iyi hekimlHc yapma duygusu"ndan aldıklarını belırtıyorlar 'sureklı tıp eğıtımı meslekı geleceğımız ıçın bir dayanışmadır dayanışmayı mumkun kılan bir ılışkııletışim bılım ortamına ihtıyaç vardır' TTB'nln sureklı eğıtım proğramı ıçın başka projelerı da olduğu belirtılıyor Bırıncı basamak hekımlerı içın bilimsel bir ortam oluşturulmasına katkıda bulunmayı amaçlayan dergı "bılım adamları, oğretım uyeleri, hekimler arasında canlı dostça yaşayan bir kopru olmak' ve çağdaş tıp bılgısısını sıkıcı olmayan kalıplar ıçınde ıletmek nıyetınde Bu amaçla yazılar problem yonelımh" Ayrıca dergıde bir okuyucu danışma kurulu oluşturulmuş Ilk sayıda neler var? "Sut Çocukluğu ve Erken Çocukluk Donemınde Beslenme"(Dr. Imran özalp..) Hepımızın OrtaK Sorunu Doktor Bey Romatızmam Var" (Dr.Çlgdem An, Dr. Aysen Sivrl, Dr. 06man Basgöze). Akut Karın nasıl tanımalı. ne yapmalı? (Dr. Metln Çakmakçı, Dr. M. Bulent Tırnaksız) Bırıncı Basamakta Laboratuvar (Dr.Ahmet Şahin, Dr. Çağalay Güler.) Kaşıntılı Hastaya Yaklaşım (Dr. ömer Erdemli, DrNllgun Atakan) Halk Sağlığı Başlarken (Dr.Hande Gençel) Farık ve Mumeyyız Raporları (Dr. Yasemln Gunay) Yenı Ilaçlar (Dr. F. Cankut Tulunay, Dr.Hakan Gürdal). Tıpta Bılgısayar Kullammı (Dr. Murat Hayran) Yönetım ve lletışim Adresl Mithatpaşa Cad 62/18 06420 Yenışehir Ankara Tek fiyat 7500 TL abone 75 bın TL Ekım 1991. eılt 1 sayı A Türk Matematik Derneğı tarafından ıkı ayda blra yayınlanan Matematik Dunyası dergısının bu son sayısında şunlar var Homotetı ve Benzerlık yazısı H Demlr Alev Topuzoğlu, Fermat nın Son Teoremı yazısında, matematik dünyasını 350 yıldır uğraştıran uıılu bir prohlemı tanılıyor (Dergl bu unlu matematlkçının bir de portresını hedıye edıyor!) E.S«çkin, F Şenı n ve B Ünal ın yazıları 'Latın Kareler' Menelau3 ve Ceva Teoremlerı nı C*m Tezer yazmış Teoremlerın bir ozpllığı de aralarında 1500 yıllık bir zaman dlliml bulurıan ıkı ayrı matematıkçıye alt olması A. Erk«p, Olımpıyat Koşesl nde 'Bazı Temel Eşıtsızlıkler" uzerinde duruyor Sorular ve Çozumler koşesınde beş alıştırma beş yarışma konusu var Dergının son konusu Ş Alpay ın Turkıye doki matomatık ödullerı Dergıyı ısteme ve abone adresı Matematik Dunyası, ODTÜ Matamatlk Bölümü 06531, TeMon223 71 00 2978/2979 Üstüniletkenlik hakkında bilgi TÜRDOK'la nasıl ilişkiye geçebilirim Istanbul'dan yazan okurumuz Ümlt Yılmaz, "derglnızın 228. sayısında Türklye Bllimsel ve Tfknık Dökümantasyon Dalre Başkanlığı (TURDOK) Bllgl Erlşlm Hlzmeti tanıblmıştı. Yazıda hlzmetten yararlanabllmek Içln TURDOK Bilgi Erişim formu'nun doldurularak gönderllmesi gerektlğl bellrtlllyordu TÜRDOK'la nasıl lllşklye geçebilirim?" dıyc sormuş Daha ayrıntılı bılgı alabılmesı ıçın okurumuza TURDOK un telefon numarasını verıyoruz, (Ankara)9412643 79 25022 Öksürüğe iyi gelen bir yosun var mı? Istanbul'dan yazan okurumuz Atakan Bahadır'ın sorusu şu "Denlz kadayıfı dlye blllnen bir yosunu, öksürüge lyl geldlği söylenUsine dayanarak aldım. Fakat yine de kullanmadan once danışmak ıstedlm Denız kadayıfı öksürüge iyi gelir mi, ya da herhangi bir besleyici değerı var mıdır, dlğer başka yosun turleri de besın maddesı olarak kullanılıyor mu?" Okurumuzun sorusunu Hidrobiyolog llham Artüz'e danıştık Aldığımız yanıt şoyle Denız kadayıfı (gracılarıa verrucosa) turu algler, aşırı organık madde yuklu, nıspeten sakın sular ıçın tıpıktır Yurdumuzda da once Izmıt Korfezı nın kırlı sularında sonraları da Izmıt Korfezı'nın or ganik madde yuklu yorelerınde artış gos ODTU Metalurjı Muhendıslığı nde oğrenımını surdurmekte olan Hıkmet Fersoy, unıversıtemız kıtaplarının eskı oluşu, dergı vb yayınların bulunmaması bızlerı bilimsel gelışmelerden uzak tutuyor örneğın Super lletkenlık konusundakı bılgılerim sınırlı Bu konu hakkında sureklı ıletışım kurabıleceğım dergı kaynak ıslmlerını, adreslerını açıklar, konu hakkında bılgı verırsenız çok sevınırım," dıyor Okurumuzun dıleğını Boğazıçı Unıversıtesı Fızık Bolumu'nden Prot. Dr. R. ömür Akyüz e ılettık Kendısınden aldığımız yanıt şoyle 'Okurumuzun üstüniletkenliğe ılgı duyması, ozellıkle okuduğu bılım dalı bakımından çok guzel Ancak ODTU kutuphanesı konusunda söyledlklerıne katılmak ıstemıyorum Emınim ki, "Scıentıfıc Amerıcan" "Physıcs Today", 'Scıence", "The New Scıentıst gıbı dergılerın tam koleksıyonları orada mevcuttur Bunların 2030 yıl oncekı sayılarında 'olağan ustunıletkenlık' son 56 yıllıklarında 'yuksek sıcaklıkta ustunıletkenlık" konularında çok guzel yazılar bulabılır Bir de Bılım Teknık'ın eskıce sayılarını karıştırısa Gulen Aktaş tarafından yazılmış bir yazı buluna caktır (sayı 25) Ayrıca Turkıye nın en iyi fızık bolumlerınden bırısı de ODTU'ndedır, oradakı her meslektaşım kendısıne zevkle yardımcı olabılır" Matematik üünyası