Katalog

FOTOĞRAFARAŞTIRMA Dünya gözetim altında Astronotlarınuzaydançektiklerifotoğraflarlayeryüzünün durumu yakından inceleniyor. A Astronot, Kamsyi kasırgasının gözünü tam Hint Okyanusu üzerinde yakalamış. Tropik fırtmaların gücü deniz sıcaklıklarma bağlı olduğu için, kimi bilim adamlan, dünyadaki genel ısınmanın, kasırgalann gücünü yüzde 50 oranında arttıracağını düşünüyorlar. merikalı astronotlar tarafından çekilen bu fotoğraflar, insanoğlunun yaşadığı gezegeni nasıl etkiledığini gösterirken, dünyanın karşı karşıya bulunduğu tehlikelerin de açık birer kanıtı sayılıyor. Aşırı nüfus artışı, hava ve çevre kirlenmesi ve enerji tüketimı dünyayı, gezegen çapında yaygın bir ozon tabakası mcelmesi, ormanlık arazinin yok olması ve sera etkisinin neden olduğu sanılan ısınma ile karşı karşıya getıriyor. Bilim adamlan ise, bu endişeveren gelişmelerin kesin nedenlerini ve bunların kasırga ve yanardağ patlaması gibi doğal afetlerle olan etkileşimlerini tam olarak açıklayamıyorlar. Dünyanın genel durumunun araştırılmasına en büyük yardımı Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Daıresi NASA yapıyor. NASA'nın da desteklemesi beklenen yeni bir> proje ise, dünyayı etkıleyen ekolojik felaketlerı önceden belirlemeyı ve önlem alınmasını amaçlıyor. Programda yörüngeye yerleştirilecek hassas ölçüm aletlerıyle donatılmış bır dizı uydu ile dünyanın ısı, rüzgârlar, atmosferln klmyası gibi hayati sinyaller kaydedilecek. Bu bilgilerle desteklenecek yüksek çözülümlü uzay fotoğrafları ile dünyanın genel durumu hakkında sağlıklı ve g'üncel bılgiler elde edilebilecek. NASA tarafından desteklenmesi halinde gerçekleşecek olan program 1996 yılında her biri 15 tonluk iki EOS'un (Earth observıng syestem dünya gözlem sistemi) yörüngeye yerleştirilmesi ile başlayacak. insansız birer uzay platformu olan EOS'larla yapılacak in Fotoğrafta Afrika'nın doğu kıyılarında tarım yangınlannın yol açtığı bırbırlerine paralel beyaz durnan bulutlan görülüyor. Btrleşip yoğunlaşan bu bulutlar, gezegenin ısınmasına yol açan karbondioksit benzeri. gazlar taşıyorlar. celemeler için yaklaşık 20 milyar dolar harcanacak. En az 15 yıl görev yapması amaçlanan bu uydular, dünya çevreslnin zaman Içlnde nasıl farklılaştığını kapsamlı olarak gösterecek Detektörler, tropik ormanlardakl ve buzullardaki küçülmeyi saptarken, göller ve denızlerdekı kırlenme ve benzeri bilgiler bılgısayarlara kaydedilecek. Elde edilen tüm verıler toprak, su ve havanın etkileşimıni gözler önüne serecek. (B.T.) 16 Uzaydan çekilen fotoğraflar dünyadaki au kaynaklannı da gösteriyor. Nil üzerinde kurulan Assuan Barajı'nın (yukardaki koyu bölge) oluşturduğu Nasır Gölü, geçen yaz en alçak seviyeslne ulastı. Bu fotoğratın çekildiği eylul ayından beri yağan yağmurtar gölde suyun birikmesine yol açtı. Btrçok volkanlk tepe arasında Adonara Adası'ndaki Boleng krateri püskurüyor. Astronotlar bazen tesadütı olarak bu tür patlamaları kaydediyorlar. Bu fotoğraflar, doğal olayların atmosferin kimyasını nasıl etklledlğı hakkında bılgiler veriyor. Betsıboka Nehn'mn agzından Hınt Okyanusu1 oa dökülen kahverengi akıntılar ağaçsızlanmadan kaynaklanıyor. Yamaçlardakı ağaçların sökülmesi ile toprağı tutacak kök kalmadığı için yağmur toprağı denize doğru süpürüyor.