Katalog

SORUN YANITLAYALIM D Ü Ş Ü N BUL Kuyrukluyıldız^ Guneş, Jupıter Oort Bulutu Gecis Yıldızı Kuyrukluyıldızlar zamanlannın büyuk bır kısmını guneş sisteminin Obür ucundakl Oort Bulutu'nda geçirirler (Bilım TeknikSayı 98) Oort kuşağı nedir? AydınÇıne'den Arlf Uzun'un sorusu şöyle "Guneş sistemlmizfn alanına, yenl yeni kuyruklu yıldız surulerinln geldiği varaayılan Oort kuşağı nedir'' Bizım galakslmiz içinde midır? Yerf nerededir? Sistemlmlze ya da dünyamıza uzaklığı ne kadardır?" Bu soruyu Istanbul Unıversıtesı Fen Fakultesı Astronomı ve Uzay Bılımlerı Bölumu'nden Prof. Dr. Dursun Koçer yanıtlıyor Oort kuşağı: Yörungelerı belırlenen yaklaşık 600 kuyruklu yıldızdan (ky) 100 kadarı, 200 yıldan kuçuk perıyotla (dönemle) "Kısa dönemlı ky'lar" olarak sınıflandırılmıştır Bunların çoğunun yörungesı Jüplter'e değın uzanır ve Jupıter'İVı çekımı ıle yenı bır yörungeye otururlar Bunlara Jupıter aılesı de denır Guneş çevresındekı dolanma surelerı 200 yıldan buyuk olan yaklaşık 500 ky ıse "Uzun dönemh"dır ve gezegenlerın çekımınden çok az etkılenırler Bunların yörungelerı çok buyuk elıpslerdır 1950 yılında Jan Oort bu ky'ların Guneş etrafında 10 000 ıle 100 000 Astronomık Bırımı (AB), (1 AB 1 5x1011 m ) yarı çaplı kuresel bır bulut ıçınde yer aldıklarını ılerı surmuştur Buna Oort kuşağı denır ve yaklaşık 200 mılyar ky ıçermektedtr Bır yaklaşık hesaba göre de bu kuşaktakı tum ky'ların toplam kutlesı dunya cıvarındadır (Dunya kutlesı, 6x1024 kg ) mun'den Prof. Dr. Dursun Koçer yanıtlıyor Kutup şafağı = Kutup ışıması = Aurorae: Dunya tıpkı bır mıknatıs gıbı manyetık özellığe sahıptır Dev bır manyetık çubuğun dunya eksenı ıle yaklaşık 20° açı yaparak bu manyetık alanı oluşturduğu duşunulur Söz konusu manyetık alan ekvatorda 0 31, kutuplarda ıse 0 63 Gauss cıvarındadır Guneş ruzgârı adı verılen olay ıle guneşten gelen parçacıklar, sözkonusu manyetık alan kuvvetlerı nedenıyle yollarını değıştırırler ve dunyanın manyetık kutuplarına doğru yoğunlaşırlar Guneş ruzgârlarının dunya yörungesı cıvarındakı yaklaşık hızı 400 km/s ve yoğunluğu 210 ıyon/cm3'dur Bu ruzgârlarla guneşten gelen yuklu parçacıklar, lyonosfer katmanlarındakı atom ve molekullerle çarpışınca onları uyarırlar ve dunya atmosfenne aıt bu uyarılmış lyon ve atomlar Kutup Şafağı adını verdığımız yeşıl, yeşılsarı hatta kırmızı renkte ışınım yayınlarlar En görkemlı ışıma dunyadan 80300 km yukseklıkte ortaya çıkar Armağanlı bulmaca Kim hangl dersi alıyor? Aygul, Gulter» ve Nazan lıse öğrencılerıdır Her bırı, bıyolojı, kımya tarıh ve matematik derslerınden uçunu almaktadırlar Bır gun aralarında şu konuşma geçtı Aygul Hepımızın aldığı bır ortak ders var • Aranızda matematik dersını alan tek kışı benım • Ikı kışi aynı uç dersı almıyor • Nazan, Gulten ve benım kımya aldığımızı söylerken yanılıyordu Gulten Aygul, aramızda tarıh dersı alan tek kışı • Nazan ve ben aynı derslerı alıyoruz •• Hepımız bıyolojı dersı alıyoruz • Aramızdan ikı kışı hem kımya, hem biyolojı alıyor Nazan Hepımız matematik dersı alıyoruz • Gulten tarıh dersı alıyor • Aygul, benım almadığım bır dersı alıyor • Aygul ve Gulten kımya dersı alıyorlar Kızların yalnızca ıkı cumlelerı doğrudur Hangi derslerl aldıkiarını bulabllir misiniz? Bılmeceyı doğru olarak çözen 20 okurumuza, "Algılama, Duyma ve Bilme" kitabını armağan edıyoruz Çözümlcr ve kazananlar Kaç parçaya ayrılmalı? Çözumlerden bırı aşağıdakı gıbıdır "Genel Dilbllim Dersleri" kitabını kazananlar Ercan CanbaySıvas, Necati Genç Istanbul, Hallm CermikliAnkara Hayrettln ÜnsalAdana Bayram AydınAntalya, Erdoğan SarıSamsun Utku FıratEdırne Burcu Yaprak GulbasAmasya Yusuf BayrakAnkara Coşkun Onderizmır Medet BilginAnkara, Ömer GemiclBalıkesır Bulent AnturkKonya, Mustafa KanatKonya, Oğul GüvenSamsun Ekrem AydınTekırdağ, Volkan Çilıngiroğlulzmır, Nalan Bulent AkpınarKutahya, Hasan DoğduAnkara, Cenglz UlusoyUşak Bazı kuyrukluyıldızlar yukanda West Ömeğınde görulduğu gıbı çok parlaktır Kutup şafağı nedir? Gelıbolu'dan Melih Kalmaz, "Kuzey kutbunda, daha kuçuk çaplı olarak Guney kutbunda gorçekleşen Kutup Şafağı hakkında bilgi verır mısiniz9 dıye soruyor Bu soruyu istanbul Unıversıtesı Fen Fakultesı Astronomı ve Uzay Bılımlerı BoluBu da ılk modellerımızaen öın' Bağış kampanyası Nasıl bayılmasın'' Kendısı de aynı vaatte bulunmuş, yapılan toplam bağışlar kadar bağış yapacağını söylemıştı Şımdı uçuncu bır kışı çıkıp 100 lıra bağışta dahı bulunsa, bu ıkı hayırsever de birbirlerinin bağışı + 100 llra'yı denk getırmek ıçın habıre bağışta bu lunacak ve servetlerını tuketecekler* 15