Katalog

SAÖLIK SAYFASI Sağlık sohbeti Nezle ve kulak çınlamasında yeni araştırmalar Edip Emil öymen, Londra Bır ses duyuluyor, ama ortada ses kaynağı yok Uzaktan bır telefon zılı gıbı ya da bazan bır uğultu gıbı Ama ortada, bunu doğuracak bır ses kaynağı yok Telefon zannedıp yerınızden kalkıyorsunuz telefon çalmamış meğer Ara sıra olup geçen tur kulak çınlaması, nedenı açıklanamayan bır garıp durum Ama bu ya sureklı olursa? Ve,sadece çınlama değıl de gumburtu zonklama, gumgum davul vuruşu gıbı olursa ne olacak? Sınır lıflerını telefon hatlanna benzetırsek, hattakı bır bozukluk, ılerleyen mesajın da nıtelığını ve nıcelığını bozuyor Araya ıstenmeyen sesler karışıyor, hışırtı oluyor ya da dupeduz anlanlanlar anlaşılmaz hale gelıyor Işte kulak çınlaması da aşağı yukarı aynı Ama hemen soyleyelım Hastalık değıl Sadece bır belırtı Yanı bır aksaklığa ışaret edıyor o kadar Bu tur seslerle bazı ınsanlar gecegunduz yaşamak zorunda Bır leğene damlayan su veya tıpası bozuk bır musluk nasıl sınır bozarsa, bu tur bır gurultuye tahammul zorunda olanların da sınırlen bozuluyor Kulak çınlaması yuzunden intihara kalkışanlar olduğu bılınmekte u hafta ıkı konudakı yenılıklerı aktaracağız Bınncısı, kulak çınlaması. Hanı, "birı galiba beni anıyor" dedığımız tur, bazan kulağımızda duyduğumuz çınlama Bu aslında bu çok kışı ıçın gelıp geçıcı bır olay değıl, kalıcı bır sorun Ikıncı konumuz da bıldığımız nezle. Bır anda burnu sureklı akıtan, gozlerı yaşartan, kafayı bulandıran nezle Ne gıbı'yenı araştjrmalar yapılıyor bu ılletı bertaraf etmek ıçın? B Sağırlar da şikâyetçi Tıp dılınde tınnıtus denen bu ıllet neden oluyor' Kulağın ıç kısrnında "Iç kulak" denen bölgedekı sınır uçlarının çeşıtlı nedenlerle harabıyetı sonucunda olduğu sanılıyor Tıpkı bıraz oncekı telefon hattı orneğınde olduğu gıbı, hatta bır bozukluk meydana gelıyor Sınır uçlarında harabıyet neden olsun? Bunun ıçın de çok çeşıtlı nedenler olabılır Oradan geçen sınır ezılmıştır Enfeksıyon olmuştur Ardında tortu bırakmıştır Dupeduz kır vardır, ondan sınır lyı çaltşmıyordur Bazı ılaçlar burayı etkıleyerek kulak çınlaması yapabılır Ayrıca yuksek tansıyon nedenıyle ge rılen damarlar da Bır goruşe gore ıç kulaktakı sınırlere yeterınce kan gıtmıyorsa, sınırler oksıjensız kalıyorlar ve kulak bu yuzden çınlıyor Bunlar çeşıtlı tıbbı göruşler Tabıı bır de hızlı ve yuksek sesli muzık dinlemenin de uzun surelı çınlamaya neden olduğu soylenmekte Anı patlamalar, tufek top patlamaları gıbı olayların da ız bıraktığı hep bılınır Her uçdort kışıden bırınde kulak çınlaması olduğu duşunulurse, hıç de uzak ve bılınmeyen bır konudan soz etmedığımız anlaşılır Bu noktada Doktor Jonathan Hazel'ın goruşlerını alalım Kralıyet Sağırlar Hastanesı uzmanlarından Dr Hazel "Genellıkle tız bır sestır Hışırtı gıbı Ama gayet karmaşık bır nıtelık de gosterebılır Bır hastam 40 değışık bıçımını tarıf edıyordu bana Kulağında farklı yerlerde, hatta başının ıçınde dahı duyduğunu soyluyordu Bu tur garıp seslerle yaşayanların, ruhı hayatlarının epey altust oluşuna şaşmamak gerekıyor Hastanın, kulak çınlaması yuzunden beyın tumoru olduğu ya da felç geçıreceğı ya da aklını kaçıracağı şeklınde korkulara kapılmaması gereklı Ancak bunu kontrol edebıleceğınızı gosterırsenız, bu ılletın hıç olmazsa ruhı baskısı azalıyor bır olçude Kulak çınlamasından yakınanlar, bunun tehlıkelı bır şey olmadığına >nanırlarsa bu ılletle bırlıkte yaşamaya da katlanıyorlar, alışıyorlar Ancak tıp, bu konuda tamamen çaresız sayılmaz Doktor Hazel, sesı sesle onleme yonteml dıyebılecegımız bır yontemle kulak çınlamasının bır olçude gıderılebıldığını anlatıyor Dr. Hazel: "Kulak Çınlaması Maskesı dedığımız bır alet var Kulağı ağır ışıtenlerın taktığı turden bır kulaklık bu Bu alet kulağa yaygın frekansh bır ses dalgası yolluyor Bu ses dalgası, kışının duymakta olduğu sesle çakışıyor ve sesler bırbırlerını yok edıyor Tabıı, bu aletın kışıye göre ayarlanması ayarın sık sık kontrol edılmesı şart Alet, kulak çınlamasını ortadan kaldırmıyor sadece daha bır katlanılır hale gelmesını sağlıyor" Kulak çınlaması, sadece normal duyma duyusuna sahıp kışılerde olmuyor Kulakları duymayan sağırlarda da oluyor Çunku bıraz once kulak çınlamasında ses kaynağı yok dedık Sağır bır kışı ses kaynağını duyamıyor ama sınır lıflerının bızzat çıkardıkları parazıtı o da herkes gıbı duyuyor Daha doğrusu buna "duyumsuyor' hıssedıyor demek daha doğru Sağırlarda kulak çınlamasının onune ıse cerrahı mudahale ıle geçmek mumkun. iç kulağı oluşturan salyangoz kabuğu blçlmlndekı koklea yapısını alıp yerıne mınık bır elektronık aygıt koyarak Bu aygıt, duyma sınırıne elektrık dalgaları vererek kulak çınlamasını tıpkı kulağa dışardan takılan özel aletın yaptığı gıbı karşılıyor Dr. Hazel: "Sağır olup da kulağı çınlayanlar var elbette Bu ınsanlarda kulak çınlaması çok daha ağır olur Çunku duyumsadıkları tek ses budur Normal bır kulak, her turlu ses arasında kulak çınlamasını duyar Bundan ra hatsız olur Ama bır sağırın ses duyma olanağı yok Tek duyduğu ses kulak çınlaması Bunu da ya kulağında ya da başının ıçınde duyuyor Bu tur bır durum çok daha buyuk bır sorundur kışı ıçın tabıı Işte bu tur kışıler içln mınık elektronık aygıt kullanıyoruz Aygıt naklı yapıyoruz kulağın ıçıne Herkesın sorununu çozmuyor ama gayet yararlı olanlar da çok dıyebılırım ' Kulakburunboğaz uzmanı Doktor Jonathan Hazel... Bu dertlerı dınledıklen sonra, artık ınsanın kent trafık gurultusunden, ınşaat gurultusunden, komşuların gurultusunden şıkâyet etmeye pek hakkı olmuyormuş gıbı hıssedıyor değıl mı? Ne de olsa bu tur sesler kesılıyor ya da sız, oradan uzaklaşıp gıdebılıyorsunuz Ama kulak çınlaması, nereye gıtsenız kulağınızda ve başınızda sızle beraber Uzaklaşıp gıtmesını hep umduğumuz bır dığer sorun da nezle olmuştur hep Hafıf bır kırıklıkla başlayıp, ondan sonra sızı hukmu altına alan, burnunuzu çeşmeye çevıren nezle "Tedavı edersenız bır haftada geçer, etmezsenız 7 gunde" denen nezle Amerıka Bırleşık Devletlen'nden, tedavı konusunda lyımser haberler alınıyor Nezle, blr vlrüstik hastalık. Yanı vırusun, vucudun savunma mekanızmasını kırması ıle oluyor Bu nedenle araştırmalar, hep bu vırusun neyı, nasıl yaptığını anlamaya çalışmaya yonelık Vırusun nasıl ışledığı anlaşılsa, bır çok sorun çozulecek Işte Amerıka'dan alınan haberler bu yonde bır adım atıldığını gosterdı Nezle vırusu, burunda bır reseptore, yanı alıcı noktaya takılıyor Bunlar aslında kımyasal molekuller Burun çeperınde yuzeyde bulunuyorlar Harvvard Ünıversıtesı Tıp Fakultesı'nde yapılan çalışmalar ve tıcarı amaçlı bır tıp araştırma kurumu olan Molecular Therapeutlcs fırmasının ışbırlığı sonucunda ortaya şu goruş atıldı Burnun çeperını, bu kımyasal maddenın sentetığı ıle yanı laboratuvarda hazırlanmış sahtesı ıle kaplasak, vırus nereye tutunacak? Bunlara Ama burnun ıç yapısına geçme fırsatı bulacak mı? Hayır Çunku tutunduğu reseptor, yanı alıcı nokta sahte Çalışmayı yuruten gruptan Doktor Timothy Sprınger'e bu buluş hakkındakı goruşunu sorduk "Bilimsel açıdan çok heyecan verlci, çunku nezle virusumın vucuda hangı yolla ve nasıl gırdığıni gostermiş bulunuyoruz. Bu, aynı zamanda viruslerin vucuda nasıl glrdiği konusunda da yenı ufuklar acacak Nezle turden bır gelişme. Belki de kısa surede bu molekulu ılaç olarak sunabıleceğiz. Burun damlalarına katılabılır ornegın " Araştırma grubu. bu molekulu ıçeren bır damla gelıştırdı bıle Ama şımdılık sadece laboratuvarda kullanılıyor "Vırus Aldatan Sprey ' ya da "Vırus Atlatan Burun Damlası" bıcımıne donuşturmeye hazırlar Boyle bır burun damlasının, koruyucu olarak da kullanılabıleceğı duşunuluyor Yanı vıruse yakalanma olasılığı varsa, onlem almak ıçın Acaba böyle bır gelışmenın, eczane raflarına varması ne kadar zaman alır? Aynı araştırma grubundan bu kez de Doktor Geoffrey Grıeves'e yonelttık bu so rumuzu "Soylemek guç. Bence bır ıla on yıl arasında dıyebılırım. Bu çok onemlı adımın, gerçekten işe yarayan bır urune donuşturulebllmesıni isterlm Ayrıca güvenlı olmalıdır. Şımdı karşımızdakı sorun budur. Ellmizde şımdi sadece çok iyı bir ıpucu var: Reseptoru bulduk " Bılım adamları daıma ıhtıyatlı konuşuyor buyuk ıddıalarda bulunmuyor Ancak Amerıkalı bılım adamlarının çalışmalarının Ingıl tere'de de ılgıyle ızlendığını belırtmek gerek Nezle Araştırma Grubu Başkanı Doktor David Tlrrell'e goruşlerını sorduk "Nezle konusunda sanki kımse hıçbir ilerleme kaydedemıyor gıbı bır hava yaratılıyor. Oysa Amerıka dan alınan bu tur bır haber, nezle araştırmasında pekâlâ da ilerleme olduğunu gostenyor." Şu kesın Kımse, yenı bu tur ılacın, başlayan nezleyı tedavı edeceğını ıddıa etmıyor Ancak hem onlemede hem de kısa surede geçmesıne daha yardımcı olacağını duşunuyorlar Nezle araştırmasının yan bır urunu de çok daha cıddı ve oldurucu nıtelıkte bır baş ka hastalık konusunda olacağa benzer Bu da AIDS hastalığı. AIDS de vırus aracılığı ıle ınsanın bağışıklık sıstemıne gıren ve deyin\ yerındeyse kaleyı ıçerden vuran, yıkan ve cokerten bır hastalık AIDS'ın de hangı reseptorler yanı alıcı noktalar aracılığı ıle vucuda gırıp yerleştığı kesın olarak anlaşıldıktan sonra benzer bır ılaç gelıştırılmesı, hıç olmazsa teorık olarak mumkun gorunuyor Ayak baş parmağı uzerındekı tırnakta bulunan selenyum adlı kımyasal maddenın azlığı ya da çokluğu kalp krızlerının bır habercısı olarak goruluyor Kalp krızı geçırenlerde tırnaktakı selenyum duzeyı duşuk bulunmuş Rotterdam'da Erasmus Unıversıtesi'nde Doktor Franz Kok, ve Albert Hoffman, kalp krızı oncesınde de selenyumun azaldığını gosterdıler Amerıkan Tabıbler Odası Dergısı'nde yayımlanan bulgulara gore kandakı selenyum duzeyı, kanda zararlı maddelerın arttığı, kalbın zorlandığı damarların zorlandığı sırada azalıyor Selenyum araştırması nıçın ayak baş parmağının tırnağında yapılıyor'' Bilimsel araştırmada hıçbir şey tesadufe bağlı değıl Ayak tırnağı çok yavaş buyuduğu ıçın vucudun bıokımyasal harıtasını, buraya bakarak çıkartmak mumkun Bu, radyoaktıf bır yontemle gayet dakık olarak yapılabılıyor Işte Doktor Franz Kok ve arkadaşları yakında kalp krızı geçıren 84 hasta uzerınde yaptıkları araştırma sonucunda, duşuk selenyum duzeyı ıle kalp krızı arasında ılışkı bulunduğu selenyum duzeyı az çıkan kışılerde kalp krızı olasılığının 4 kat arttığını hesaplıyorlar Selenyum duzeyının neden duştugu ıse meçhul Boylece, tıp bılgısıne, nedensonuç ılışkısıne bağlı olmayan, daha çok "o varsa bu da olur" turunden korelatlf, yanı karşılaştırmalı turden bır bılgı daha eklenmış oluyor I j Kalp krizi ve tırnak