Katalog

AĞ AÇLJ Nefes darlığında Yeşil ciğerler Kent ağaçları, tozu ve zararlı maddeleri filtre ederler. Ağaçsız kentte hava filtresi de olmaz. Ağaçlar, kişinin psikolojik yapısını da olumlu etkiler. Kent ağaçları iklimi olumlu etkiler. Nefes almak için daha iyi bir hava yaratır. Bir ağaç 1 saatte 5 bin metreküplük havayı karbondioksitten arındırır. Büyük kentlerde ağaçların üçte ikisi hasta S ehirlerimizdeki ağaçlar kimsenın dıkkatinı çekmeksizin ölüyorlar. Herkes ormanların korunmasından dem vururken f kapılarımızın önündekı ağaçlar çürüyüp gidiyor. Eldeki bilgilere göre kentlerdeki ağaçların üçte ikısi hasta. Işvıçre kentlerı^de yapılan bir araştırma bu olayı dahı iyi açıklıyor: 1 Zürih 1985. Ya.'laşık 1300 ağacın kontrolünde %40'ının sağlıklı, %40'ının hasta, %17'sinin olmek üzere, %3'ünün ise ölü olduğu belirlendı. 2 1985 yılında Basel kentınin tüm ağaçlarında yapılan araştırmada şu sonuç ortaya çıktı: %14'ü sağlıklı, %59'u zarar görmüş, %27'si hasta veya ölmek ürere. 31983 yılında Gonf kentinin parklarında yaklaşık 20 hektarlık ağaçlı alanda yapılan araştırmada bunlardan %28'inın sağlıklı, %58'in n zarar görmüş, %14'ünün ise hasta veya ölmek üzeıe olduçıu anlaşıldı. Tüm bu sonuçlara rağnen kentlerdeki ağaçlar ;çın nenüz hiçbir şey yapılmıyor. Kent ağaçlarının gördüğü zararları belirleyen raporlar park müdürlüklerinin dolaplarında yatıyorl.ır. Kent ağaçlarının tıpkı ormanlar gibi ole alınmaması için hıcbir neden yok tur. Zira kentlerdekt ağaçlar beton yığınları arasında yalnızca bir yeşillik değildır. Eğer ölürlerse insanlar için çok daha zor problemler çıkabılır: 1 Kent ağaçları tozu ve zararlı maddeleri filtre ederler. Bir santimetre küp havada dört milyona varabilen toz parçacığı vardır. Bunlarm içinde zehirli ve zararlı maddeler de barınırlar. Bu toz parçacıklarının sayısı park çevresinde veya ağaçlandırılmış caddelerde ağaçsız yerlere oranla 750 bıne kadar düşüyor. Ağaç olmayan şehir merkezlerinde hava temizlenmesi olayı da gerçekleşmez. 2 Kenttekı ağaçlar iklim üzerine olumlu etkıde bulunurlar. Kentlerimiz kent çevresine oranla 05.1.5 derece daha sıcaktır. (Bu sayı yıllık ortalamaya göre verilmiştir) Ozel durumlarda, yani yazın, kent ıçi sıcaklığı çevreye oranla 10 15 derece daha sıcak olabilir. 50100 metre eninde bir yeşil alan, birbirine girmiş ev yığınlarına oranla bulundukları yerin ısısını sıcak ve rüzgârsız yaz gününe rağmen 3.5 dereceye kadar düşürür. İnşa edilmiş alanlarla ağaçlandırılmış ahnlar arasındaki ısı farklılığı küçük bir hava sirkülasyonu yaratır. Isınmış kirli hava yükselir, yerıne serin temiz hava gelir. 3 Kent ağaçları nefes almak için daha iyi bir hava yaratır, Orta büyüklükteki bir ağaç yaklaşık 5000 metre küplük havanın karbondioksitini bir saatte temizler. 25 metre karelik bir yaprak yüzeyi yazın bir insanın gereksinim duyduğu oksijeni aynı zaman birimi içinde sağlar. Bir kayın ağacı yaklaşık 1600 metre karelik bir yaprak yüzeyine sahiptir. Bu 600 insandan fazlasının oksijen gereksinimini karşılar. 4 Kent ağaçları kişinin psişik ve psikolojik yapısını olumlu yönde etkiler. Viyanalı Çalışma Psikoloğu Prof. VVİIIİ Piperek'in yaptığı bir araştırmaya göre, yeşil alan yönünden fakir bir şehir, soru yöneltilenlerin üçte ikisinde psişik rahatsızlıklara neden olmuş. Buna karşın yapılan araştırmaya göre yeşillendirilmış bir kent, üzerinde araştırma yapılanhrın %85'ini olumlu yönde etkiliyor. Kent ağaçları susuzluk çekerler. Çevrelerindeki kaldırım taşları ve asfalt, onların su almalarını zorlaştırır. Ayrıca havasızlıktan boğulurlar. Caddelerin ve yolların yapımı onların havasını keser. Silindir ve diğer yol inşaatı araçlart toprağı presleyerek köklerini yaralar. Yollarda çeşitli nedenlerle açılan kanallar ise köklerinin kopmasına neden olur. Asfalt, beton kaldırım taşı çalışmaları toprağın alt yapısını değiştirir. Yer altındaki oyukjar kapanır ve toprak hava alamaz. Kökler, gıda alamazlar. Toprak altındaki milyonlarca yararlı mikroorganizma bu koşullarda yaşayamaz. Ama bu her zaman böyle olmaz. Amerikalı ağaç uzmanı Dr. Alex L. Shigo ağaçların enfeksiyonlara karşı kendini savunabildiğini belirtiyor. Zaten öy Maçka Parkı yamacında kış sonrası o le olmasa dünyamızda 400 mılyon yı dır var olma başarısını gösteremezle di. Alex Shigo'ya göre ağaçlarda üç an savunma şekli göze çarpıyor: Ağaçlar da kendini savunu 1 Ağaç, zarar görmüş bölgesiyl sağlam kısmı arasına güçlendirici bı set çekıyor. Bu set zararın daha ilerik re gitmesini engelliyor. Hücreler, tıph derinin tabaklanmasında olduğu git değişıyorlar. Bu değişen maddelerin bı kısmı anti mikrobikleşiyor. 2 Yukardaki bu kimyasal savunm, anatomik bir savunmayla tamamlan yor. Ağaç gövdesi içinde gıda naklir sağlayan ve "Kambium" denilen da marların dikey olarak çalışması durur Böylelikle hastalık ağacın öz suyu için de yayılamaz. Ayrıca "Kambium" sa vunmaya yarayan birtakım yeni hücre ler türetir. Bunlar ağacın gövdesınde sı yahlaşmış yerler olarak göze çarpar. 3 Dr. Alex Shigo'ya göre "Eğe ağaçlar yeterli zaman, enerji ve güc< sahiplerse hastalık ve yaralanmaları at latırlar." Ağaç yaralı veya hastalıklı kıs mı bulup yerine yeni doku yapacak ka dar zaman ve güce gereksinim duyar Bu teori bugüne kadar hasta veya ya ralanmış ağaçlar üzerinde yapılan teda viyi doğru bulmuyor. Zıra halen hastc veya yaralanmış bölgeler iyice temizle nerek açılıyor. Tıpkı dış doktorunun çü rük diş için yaptığı gibi. Shigo, eğer böy le yapılırsa açılan yerlerden zararlı bakterilerin girmesinin daha kolay olacağ Ağaçlar gerek cadöelere renk katarak, gerekse kentın karanlık kısımlanna laze yeşillik sunarak konteyaşem venrler. Yaşam kalttesını arttınrlar. Ağacın kökünden mantarlar tı&kırmaya başladı mı, artık önlemler ıçln geç kahnmıştır. Mantar enfeksıyonu tüm kökü sarar. Bu mantarların türemesinln ana nedeni ağaç kabuğundakı minıcık yaralardır. Yol yapımı çalışmalannaa sık sık görüldüğü gıbı çovrenın sor suz davramşının ağaclan nasıl oiumsuz etkiladiğı ortaya çıkıyor. Ağaç kabuğu zedelonır, kökler açığa çıkar, kopar veya kırılır ve hepsı hiçbir önlem alınmaksızın öylece bırakılır. Ağaç bekımcılan ise bir enc mp yardımıyla küçük bir delikten, odunda oluşan mantar hastahklarını erken teşhıs edebılıyorlar.