Katalog

YEŞİL SAYFA Giiven Park mı, otopark mı? Hafızasını yitirmiş ve bronşit olmuş bir kentte yaşamak ister miydiniz? Behiç Ak. S ürekli sizin dışınızdaki birileri tarafından yıkılan ve yeniden yapılan bir Kentte yaşıyorsanız, gelecekle ilgili düşlerin peşini daha kolay bırakabılırsiniz. Çünkü bütün düşler sonunda eskir ya da "sizin dışınızdaki birileri tarafından" buldozerle yıkılabilir. Tıpkı geçmişinizle ilgili duşlerınızı oluşturan, kentın referans noktalarının eskimesi veya yok olması gibi Yıllar önce Ankara'da Gıma binası yapılırken, "Nerede yapılıyor" sorusuna, "Güven Park'ın karşısında" diye cevap verirlerdi. Bugün ise Ankaralılar, "Gökdelenin karşısında bir park var ya, işte orası Güven Park" diyorlar. Kentin yeni referans noktaları, eskilerini psikolojık olarak öldürebiliyor. Bu, "psikolojik ölüm" işinin ehli olmayan yerel yönetimlerin idaresinde "mutlak bir ölüm"e dönüşebiliyor. Yeni kent, eski kentin bütün doğal ve kültürel değerlerini yok eden bir barbar istilası gibi taş taş üzerinde bırakmadan gelişiyor. Sürekli yeniden "fethedilen" kentler, hafızasını yitirmiş ve gelecekte ne olacağı tasavvur edilemeyen mekânlar haline dönüşüyor. Özellikle, politikanın "oy" ile smırlı görüldüğu, bu yüzden de "kamuoyu denetimının" ıktidarlar üzerinde yeterince kurulamadığı toplumlarda, iktidardaki "fatih"ler, bir çırpıda doğal ve kültürel değerleri yok edebilecek kararları alabılıyorlar. Nitekim geçenlerde Ankara Belediyesi, Kızılay'ın göbeğinde, küçük, yeşil bir koru oluşturan Güven Park'taki ağaçları söküp, parkın altına bir otopark yapmak için çalışmalara başladı. Hem de Ankaratı vatandaşlara sorma gereğini hiç hissetmeden... Fakat bu defa umulmadık bir şey oldu. Belediyenın kazdığı çukurlara şöy le bir göz ucuyla bakıp, geçen kalabalıkların "ilgisizliğine" güvenerek aldığı bu karar, bir grup Ankaralı tarafından tepkiyle karşılandı. Tepki, kısa bir süre içinde bir imza kampanyası haline dönüştü. "Otopark değil, Güven Park istiyoruz" talebiyle açıian imza kampanyasına binlerce Ankaralı katıldı. Ayrıca vatandaşlık hakları kullanılarak belediye mahkemeye verildi. Mahkeme, dava süresince yürütmeyi durdurma kararı aldı. Kampanyayı destekleyen bazı Ankaralılar, hafta sonları parkta piknık yaparak, gıtar çalıp şarkı söyleyerek, zaman zaman da yerleri temizleyerek parka sahip çıktı ve kamuoyunun dıkkatinı "Güven Park" üzerine çekti. Pakta bir de karikatür serglsi açıldı. Bir hafta sonu pikniğine katılan insanların o anda çizerek oluşturduğu sergı, ağaçlar arasındaki iplere karikatürler asılarak gerçekleştirildi. Sergi bir yarışmayla sonuçlandınldı ve yarışmada derece alanlara ödül olarak birer saksı çiçek verildi. Ayrıca, yanşmaya katılan herkese çiçek tohumları dağıtıldı. Kısacası, Güven Park'taki ağaçların kesilmesi, aniden "bir olay" haline geldi. Güven Park'taki karikatür sergısi Ankaralılar tarafından 12 Güven Park'tayaşananlar, belediyeyi olduğu gibi birçok Ankaralıyı da şaşırttı. Belki, şimdiye kadar, Ankara'nın soğuk gökdelenlerinin üzerine tığla örülmüş bir dantel örtü atmayı birçok Ankaralı kadın düşlemişti. Veya boş duvarlara kalın fırçalarla renkli resimler yapmak, birilerinin aklfhdan geçmişti. Veya otobüs durağındaki reklam panosune. "Sa/ıt 2.30'a kadar bekledim. Hani Sc it 2'de gelecektin" gibi bir not bırakmak isteği arada bir duyulmuştu. Fakat yıne de, kenti evı gibi hissedip, içinde bir "uzaylı" gibi değil de, bir "vatandaş" gibi dolaşma umudu hep bastırılmıştı. Güven Park'taki ağaçların sökülüp, yerine otopark yapılmasına karşı oluşturulan tepki, bazı çevrelerde böyle bir umudu su yüzüne çıkarttı. En azından, Ankaralıların bir kısmında, oy vermenin dışında, "vatandaşlık haklarını" kullanarak belediyeyı "denetleyebileceği", hatta belirli konularda kamuoyu oluşturarak "yerel kararlara" katılabileceği fikrini uyandırdı. Güven Park kampanyası, kent planlamasıyla ilgili de oldukça önemli bir tartışma yarattı. Bir mımar grubunca başlatılan tartışma, "Güven Park yerine otopark yapmanın, ajaçları yıllardır kök saldığı topraktan söküp atmanın yanında, şehircilik ve planlama ilkelerine de aykırı olduğu" nu ortaya çıkardı. "Bütün dünyada, büyük kentle'de kent merkezlerinin otolar için cazip bir yer olmaktan çıkarılmaya çalışıldığım" söyleyen grup, "Ankara'nın merkezinde otopark yapmanın, kent merkezine oto talebini fazlalaştıracağını, tam tersi bir etki yaratarak trafiği daha çok sıklaştıracağını, kısacası otoparkın kendisinin başlıbaşına bir trafik sorunu yaratacağını, bu yüzden de alınan kararın kamu yararına aykırı bir karar olduğunu" savunuyordu. Gerçekten de Batıdaki kentlerde uzunca bir süredir uygulama, belediyenin uygulamasının tam tersiydi. Kent merkezleri, "yoğun oto talebıne" karşı korunmaya çalışılıyor, bu talebi arttıran büyük otoparklar ise merkezden çok çevreye yapıhyordu. Hatta, otoyla ulaşılabilen ve alışveriş yapılan yerier tamamen kentin dışına ta şınarak, kent dışında başka merkezler oluşturulmaya çalışılıyordu. Kentin içindeki merkezlerde ise katlı otoparklar yerine, park saatiyle çalışan küçük park yerleri yapılması tercih ediliyordu. Park saatlerinin kullanımının ise "talebi düşürücü" olmasına dıkkat ediliyordu. Bu da, saatler yüksek ücretle çalıştırılarak ve saatin çalışma süresıni her oto için 510 dakıka ile sınırlandırarak gerçekleştırılmeye çalışılıyordu. Böylelikle otoparkın hem çabuk boşalarak yeni gelenler tarafından kullanılması hem de oto sahibinın otoparkı "ancak zorunlu hallerde kullanmayı tercih etmesi" sağlanıyordu Bütün bu tartışmalar, kentlilerın yavaş yavaş da olsa yaşadıkları mekânlara sahip çıkma, o konuda görüş üretme ısteğinin Türkiye'de de gelişmeye başladığının bir göstergesıydı. Şimdı birçok Ankaralı merakla sonucu bekliyor. "Acaba sonunda Güven Park, otopark olacak mı?" yoksa Ankara Belediyesı, Ankaralıların ısteklerine kulaklarını tıkayıp, ağaçları sökecek mi? Ya da Ankaralılar, bronşit olmuş ve hafızasını yitirmiş bir kentte yaşamaya razı olacaklar mı? D Kuçük Gamze, Güven Park'taki karikatür yarışmasında kazandığı ödülle.