Katalog

nli lüşük güçte ışınları eğlence kullamTırken, daha güçlü letaller kesiliyor, hatta lıyor. görünen tüm izgede (spektrum) lazer ışını üretilmekte. Ayrıca kısa dalga (mıkrodalga) boyunda elde edilen ışınıma da mazer denilır. Bugün lazer ışınlarıyla elde edilen güçte de artık zengın bır çeşitlenme söz konusu. Lazerin gücu de elektrik ampüllerinde olduğu gıbı watl bırimiyle ölçulür. Bir fikir vermek ıçın bır yaz günü açık havada guneşe doğru tuttuğunuz parmağımızın uçuna düşen ışık gücü onda bır watt kadardır. Lazerler de güç watt ile de ölçülebılır mılyonlarca watt ıle de. Örneğin değdiği yerı ısıtmayacak kadar zayıf lazer ışınlarının yanı sıra bugün endüstrıde birkaç santimetre karo çelik üzerine on mılyar watt gücünde ışın yoğunjaştıran lazerler de kullanılmaktadır. Öyle kı, kımı lazerleri demır ya da benzeri bir metal üzerine odaklayıp elde edilen bır nükleer (çekirdek) tepkimesinden çok daha hızla ve yoğun enerji üreterek metali buharlaştırmak olanaklı. Lazer ışınlarında farklı guç ve dalgaboylarında üretılmelerınin ötesinde çok önemli, bâşka özellıklerı de var. Işın demeti normal ışıkta olduğu gibi dağılıp etrata saçılmadığı içirı çok uzak noktalara keskin bır ışın demeti yollanabilidiği gibi kimi durumlarda geri yansıyan ışınlar aracılığıyla duyarlı uzaklık ölçümleri de yapılabilır. Işın demeti dağılmadığı içın çok dar bir alana odaklanabılır Böylelıkle lazer çok, ince işlemlerde kullanılabılır. Bugün lazer ışınlarıyla göz ameliyatları yapmak, elmas ya da ıönplerde delik açmak, milimetrenin elli binde biri mertebesinde ölçüm yapmak ve hücreleri, hatta hücrelerin belirli bölümlerini hedefleyen tedaviler gerçekleştirmek artık söz konusu. Lazerin bır dığer özelliği de, ışını çok kısa bir süre için üretme olanağını sağlaması. Bu alanda yenı bir rekor ABD'de Bell Labs'de kırılmış Bir lazer aracılığıyla sanıyenin yalnızca milyarda birinin otuz milyonda biri kadar bır süre bir ışın üretilmış. Bu alandaki gelişmelerle, zamanlama, hızlı iletişim, çabuk gelışen fizikokimyasal olayları inceleme gibi konularda yeni bir dönemin eşiğinde olduğumuz söylenebilir. Lazer yalnızca bilimsel ve teknolojik konularda kullanılmıyor artık; Lazerli yazıcılardan yenı tür dısklere kadar çok çeşitli konularda günlük yaşama da gırdi, başta müzık olmak üzere sanat etkinlikilerinde de kullamlmaya başlandı. Örneğin geçenlerde Eurovısion yarışmasında TRT de televizyonda lazerli görüntüler kullanmıştı. Batıda birçok ünlü müzik grubunun, konserlerinde lazer "show"larından artık yaygın bir bıçımde yararlandıkları da biliniyor. Lazerin bugünü ve yarını Lazerler, bugün geleneksel araç ve guç kaynaklarının yanında yerını almış ve birçok kullanım alanında artık tercıh edılır duruma gelmiştir. Kimi durumlarda makastarın makası, cerrahın neşterı, pılotun gözü, kasabın bıçağı, oduncunun baltasıdır lazer, biberona delik açar, gözün ağtabakasını yapıştırır, metal keser, Ay'ın uzaklığını ölçer, elbise diker, ses iletir, resım çızer ve binlerce işte günlük yaşamın bir parçasını oluşturur. Ne yazık kı, ınsanların birbırlerını öldürmesıne, uzayda savaşa, uzaktan tahribe de olanak tanır ve yanlış ellerde öldürücü olabilir. Bütün bu özellıkleri olan lazer artık çeyrek yüzyıtlık bir geçmişle vazgeçilmez bır araç durumuna gelmiş. Kımilerıne göre buhardan sonra insana en etkili güç kaynağını sağlamıştır. Olumlu ve olumsuz yanları ne kadar tartışılırsa tartışılsın hemen hemen herkesin paylaştığı bir görüş, lazerin önümüzdeki yıllarda yaşamımıza daha da ağırlıklı bır biçimde gireceğı ve transistörle başlayan elektronik devriminin ardından bir lazer döneminın yaşanabıleceğıdır. Bu konuda ılk akla gelen yenilik, pek de uzak olmayan bır gelecekte bilgisayarların temelde transistörler yerıne lazer teknolojisinden yararlanmasıdır. Bugün bir ölçüde gerçekleştırılen lazerli ıletişımın ve müzik üretiminin yakın bır gelecekte daha da y? >'qınlaşması yüksek bır olasılık. Bunun oışında x ışınları üreten lazerlerın gelıştırılmesıyle, yenı ve bugune dek bılınenden çok aaha ustun bir güç kaynağı elde edilmesi; hologramlar aracılığıyla üç boyutlu görüntunün yaygınlaşması ve belki de en önemlisi, hidrojen izotoplarının kaynaşması sonucu yeni tür bir enerji kaynağının hizmete girmesi söz konusu. D Keskin ışık demeti LaZBr ŞOV 1970 ortalanndan bu yana rock konserlerinin aynlmaz bir parçası oldu. Lazer teknolojisinin gelişmesi ve görüntülerl düzenleyen bilgisayarların yaygınlaşması ito iazerin bu tür etklnliklerde kullanımı artıyor (üstte). Batı Almanya 'da Daımler Benz 'de bir tasanmcı, araba modelinln kesin ölçümlerini bir lazer tarayıcı ile saptıyor. tuvarfanna da glrdi. Argon lazeri ışınlarıyla bir sMptaıtfk mumkün.