Katalog

B İ L G İ S A Y A R İ L E T İ S İ M Ekrana dokun öykü değişsin Dünyanın en ileri laboratuvarında bilim adamları el kol hareketleri komutuyla ekranda hareketli şekiller çizme, üç boyutlu şekiller yaratma aşamasında... B ılgısayara bağlı TVekranmda fılm seyredıyorsunuz Sahneler bırbırinın peşı sıra akıp gıdıyor Sıkılıyorsunuz, parmağı nızla ekrandakı ınsanlardan bırıne dokunuyorsunuz, bırden her şey değışıyor Bu defa ekrandakı oyku, dokunduğunuz kişinin çevreslnde dönmeye başlıyor İstersenız, gereklı komutları vererek, oykunun sonunu da belırleyebılırsınız Veya, kendı pslkolojik profilinizl bılgısayara vererek, kendınıze "uygun bir son" yaratılmasını da ısteyebılırsınız Yukarda hıç de "hayal ürunu" bır olaydan bahsetmıyoruz Bu olay, dunyanın en ilen laboratuvarı sayılan Medla Lab'da gerçekleştirildi. Medıa Lab ıse Turkıye'den de super öğrencılerın oğrenım gorduklerı unlu M IT, yanı Massachusetts Instıtute of Technology: nın bır urunu Ekrana dokunarak haber veya öyku beğenılen bu laboratuvarda, bılgınler, munendısler, psıkologlar ve muzısyen ler, bilgısayarlarla haberleşme araçları arasındaki ılişkıleri araştırıyorlar Me Kişileştirilmiş gazete dıa Lab'ın çeşıtlı bölumlerınde ayrıca, mekanık zekâ ve hesap makınelerı bılgınlerı, çızımcıler, grafıkerler, matematıkçıler, elbırlığıyle, radyo, telefon, TV ve benzerlerı dışında, geleceğin haberleşme araçlarım uretmeye çalışıyorlar Medıa Lab'ın yonetıcısı Nıcholas Negroponte "Herhangı bır sekiorun şu anda pıyasada saiılan urunlennden en az 10 yıl daha ılerdeyiz " dıyor Negroponle'ye gore, bılgısayarla ıletışımı kolaylaştırmanın ıkı yolu var Birincisi, bılgısayarı olabıldığınce ınsanın benzerı halıne getırmek, ikincisi ınsanla bılgısayar arasındaki ıletışım kanallarını çoğaltmak MedıaLab (Iletışım Laboratuvarı) da uzerınde çalışılan önemlı projeler şunlar Elektronık yayıncılığın en onemlı projelerınden bırıdır Geleceğin gazetesıdır Bu projenın yaratıcılarından Walter Bender anlatıyor "Aktıf olan bu gazete radyo ve TV'ye bağlı olarak çalışır Nevvspeek adı verılen bu özel gazete vıdeo dısk Dunyaca unlu MIT okulunun özel laboratuvarı MedıaLab'da çalışan uzmanlar, ekranda uç boyutlu hareketli göruntuyu gerçekleştırmek uzereler Yakm bır gelecekte, telefonun ekranında da konuştuğumuz kışının uç boyutlu şeklını gorebıleceğız sıstemıne bağlıdır Gazetenın sozunu ettığı kışıyı bılgısayara aktarıyoruz Bilgisayar radyo TV kanalından bılgı ayıklamaya başlıyor, gerekırse elektronık posta ve telesekretere de bılgı almak ıçın başvuruyor Soz konusu kışıyle ılgılı ne kadar bılgı depolanmışsa, hepsı ekranınıza gelıyor Bır polıtıkacının resmıne dokunursanız, kendısıyle daha önce yapılmış bır roportajı ızleyebılırsınız " Yürüyen iskeletler Yeni bir teknoloji harikası oyuncak İleri teknolojinin ürünü olan bu oyuncak sadece bir ışık oyunundan ibaret. merıka'da seksenlı yılların ustun teknolojısıne sahıp bır oyuncak pıyasaya suruldu Hologram ısımlı bu uç boyutlu goruntu, saydam bır sılındırde asılı olarak boşlukta yuzuyor SıImdırın ıçıne elınızı uzatıp parmağınızı değdırmeye çalıştığınızda ıse buyuk bir şaşkınlıkla goruntunun ışık oyunu olduğunu goruyorsunuz Geçmış yıllarda, yaşayan ve hareket eden konular uzerıne yapılan hologramlar, uzun çahşmalar sonucu yuksek malıyetlerle yapılabılıyordu Bugun ıse, multıplex uretımı teknolojısındekı ılerfemeler sayesınde 35 mm'lık sıradan bır kamerayla herhangı bır konuda çekılen fılm holograma donuşturuluyor ve lazer aydınlatmasına gerek olmadan göruntu elde edılıyor Bunun ıçın basıt bır ampul yeterlı Bu oyuncağın nasıl yapıldığını ıse San Fransısco'da kurulu "Multıplex" adlı şırketın uzmanlarıpdan Peter Claudıus şoyle açıklıyor "Ilk once, 35 mm 'lık kamera kullanılarak, yavaşça donen plat formda konu fılme alınır Her karede hareketın uçte bırlık açısı kaydedılır Boylece 360 derecelık hologram 1 080 kareden oluşturulur "Sonra basılan fılm, her karenın lazer ışınıyla aydınlatıldığı ve sılındır bıçımınde bır mercekten geçırıldığı objektıflere gonderıldığı ozel bır agrandızore yerleştırılır Burada göruntu dık bır çızgı uzerınde odaklanır Bu dar, dık goruntu holografi yontemlerıyle yuksek kalıtelı bır fılme her kare ıçın ıkı kez kaydedılır insanmakine yüzü grup uzman da ınsanların sesınden başka, el hareketlerını, bakışını, dudak hareketlerını algılayabılen makıneler uzerınde çalışıyor Daha önce "put that there" adlı bır sıstem gelıştırılmış Bu sıstemde, manyetik bir kolluk takan uzman, buyuk bır ekran uzerınde sadece konuşarak ve el hareketleri yardımıyla cısım yaratabılıyor ve cısımlerı hareketlendırebılıyor Uzmanlar şımdı aynı deneyı manyetik kolluk olmadan gerçekleştırmeye çalışıyorlar Bu bölumde ayrıca "Leap readıng", yanı dudaktan okuma sistemi de gelıştırılmış Seslerl algılayabilen bu yapay görme sıstemı, yanıldığı takdırde, hatasını duzeltebılmek ıçın dudak hareketlerınden de söylenenı anlamaya programlanmış Tıpkı ınsanlarda olduğu gıbı Bır başka grup bılım adamı da, bitglsayarda gözlerln hareketlerinl programlamaya çalışıyor A Bilgisayarcılara "kolaylıklar" BHimTeknik eki, okurlara bilgisayar programları sunacak, zaman zaman da bilgisayar kullanımını kolaylaştıracak önerilerde bulunacak. Bu hafta Commodore 64 Vic 20 ve Sinclair Q1 kullananlar için Basic dilinde kısa, ancak faydalı öneri ve programlarımız var. 200 KFıne FuNctıaı bınllıl 210 LX»1 bi,y 220 b» " (2y))=2^y TtCN "1" O 230 FOR y =7 T 0 STEP 1 240 IF (« U 250 b»=b» t 260 ELSE 270 btt>» 4 " 0 280 END IF 290 END FOR y 300 RETurn b » 310 END DEFıne # Holografi MedıaLab'ın önemlı projelerınden bırı de, normal buyukluktekı bır fıguru, bır tıyatro sahnesınde aktörlerın arasına katabılmeyı gerçekleştırmek Bu yolda ılk adım atıldı ve "hologramma alcova" denılen yenı bır hologram tıpı keşfedıldı Bu yontemle 180 derecelık bır bakış açısından ıncelenebılen boşluktakı bırcısmın goruntusunu canlandırabılıyorsunuz Bu grubun yonetıcısı Mıchael Teıtle şoyle dıyor "Bugune kadar yapılan hologramlar, sadece bır açıdan bakıldığında gorulebılen uç boyutlu cısımlerdır Veya bu cısımler kendılerını tumuyle saran bır ekran ıçınde ancak 360 derecelık bır açıdan bakıldığında görulebılırler Bızım keşfettığımız hologram alcova hafif bombelı bır ekrana yansıtılır ve seyırcı ıle göruntu arasında herhangi bır engel yoktur Bugune kadar yaratılan hr lograf fıgurlerınde lazer ışınları kullanıldığından yeşıl renk hâkımdır n 4 QL ıçın yazılmış bu programla 0 ıle 300 arasındaki tamsayıların faktorıyel değerlerını almak olanaklı Örneğın, Prınt Fak(i2) = 4 790016E8 100 DEFıne FUNLÜUI Si\ Inl 110 LOCıl R 120 İF n<0 O 'n|NI(n)İN>Ö T«N 130 »=0 IBO F R «=2 10 n O 190 <<< » 200 E O FOR . N 210 tND IF N 220 E D IF 230 RETurn t 240 E D DEFıne N 1 C64 ve Vıc 20'de For/Next aracılığıyla gecıktırme yöntemı yerıne aşağıdakı komutları deneyebılırsınız POKE 161, O WAIT 161 ,S Burada gecıkme suresı $ ıçın kullanacağınız değerı (örneğın 1, 2, 4 vb) dortle çarparak yaklaşık gecıkme suresını belırleyebılırsınız 2 QL ıçin yazılmış aşağ.dakı programla pozitıf bır tam sayının ıkılı değerinı bulabılırsınız Örneğin, Bın$ (35) « "00100011" 140 fiSE 150 IF n n K n l . l l 2 160 IF n = T * N 170 i 1 3 C64 ve Vıc 20'de INPUT komutundakı ">' ışaretını kaldırmak ıçın INPUT komutundan hemen önce POKE 19,1, hemen sonra da POKE 19,0 ekleyın Örneğın 10 POKE 19,1 20 INPUT "ADINIZI YAZIN", NS 30 POKE 19,0 Boşlukta yaratılan holograf şakılller, oyuncak dunyasına gırdı