Katalog

DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr Libya’yı ziyaret eden Çavuşoğlu ve Akar, birlik hükümeti temsilcileriyle bir araya geldi 7 4 MAYIS 2021 SALI 8 yıl sonra önemli adım Trablus ile kritik temas Libya’da ülkeyi bu yıl sonunda yapılacak seçimlere taşıyacak Ulusal Birlik Hükümeti’nin (UBH) geçen ay Ankara temaslarının ardından dün Türkiye’den Libya’ya sürpriz üst düzey ziyaret düzenlendi. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar ve MİT Başkanı Hakan Fidan, Libya’nın başkenti Trablus’u ziyaret ederek UBH Başbakanı Abdülhamit Dibeybe ile görüştü. Libya’da 10 Mart’ta Sirte kentinde toplanan Temsilciler Meclisi’nden güvenoyu alarak göreve başlayan yeni hükümet, 12 Nisan’da Ankara’ya 14 bakan ve 5 başbakan yardımcısının katılımıyla kapsamlı bir ziyaret yapmıştı. Bu çerçevede Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve Libya Başbakanı Dibeybe’nin başkanlıklarında TürkiyeLibya Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi’nin ilk toplantısı düzenlenmişti. Ayrı açıklamalar İlk olarak dün Milli Savunma Bakanlığı, Bakan Akar’ın Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Güler ile Trablus’a gittiğini duyurdu. Akar ve Güler, Libya Görev Grubu Komutanlığı’nı ziyaret etti. Libya Genelkurmay Başkanı Orgeneral Muhammed El Haddad ile görüştü. Milli Savunma Bakanlığı’nın açıklamasından yaklaşık yarım saat sonra, Dışişleri Bakanlığı Çavuşoğlu’nun, Akar ve MİT Başkanı Hakan Fidan ile birlikte Libya’ya resmi ziyaret düzenleyeceğini duyurdu. Çavuşoğlu ve Fidan da Libya Dışişleri Bakanı Manguş, bütün yabancı kuvvetlerin ülkeden çıkmasına yönelik işbirliği vurgusu yaptı. Çavuşoğlu ise Libya ile yapılan savunma ve deniz yetki anlaşmalarını hatırlattı. Manguş, Akar ve Çavuşoğlu ile görüştü. Akar’dan yaklaşık 1 saat sonra Trablus’a ulaştı. Ziyarette AKP Dış İlişkiler Başkanı Efkan Ala’nın da yer alması dikkat çekti. Heyetler, Başbakan Dibeybe tarafından kabul edildi. Çavuşoğlu, sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı açıklamada, “Ülkemizin Birlik Hükümeti’ne desteğini vurguladık. Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi’ndeki konuların takibini ele aldık. Şirketlerimiz Libya’ya dönerek ülkenin kalkınmasına katkı sağlayacak” dedi. Çavuşoğlu, daha sonra UBH Dışişleri Bakanı Nejla Manguş ile bir araya geldi. Ortak basın toplantısında Manguş, “Türkiye’nin, savaşın durdurulması ve ateşkesin devamı konusunda gösterdiği çabalardan dolayı memnuniyet duyuyoruz. Berlin Zirvesi ve BM Güvenlik Konseyi kararlarının sonuçlarının uygulanması konusunda kendisine davetimizi yineliyoruz. Libyalıların egemenliğine saygı çerçevesinde Libya topraklarında bulunan bütün yabancı kuvvetlerin ve paralı askerlerin çıkarılması konusunda işbirliği yapmayı arzu ediyoruz” dedi. ‘Mevcudiyet paralı askerlerle bir değil’ Çavuşoğlu ise “Yabancı kuvvetlerin çıkarılması” çağrısına üstü kapalı yanıt vererek şu ifadeleri kullandı: “Libya ile yapılan anlaşma çerçevesinde burada eğitim ve danışmanlık desteği veren meşru mevcudiyetimizle bu ülkede para karşılığı savaşan yabancı grupları eş tutmaya çalışanlar var. Biz Ankara’daki Yüksek Düzeyli Stratejik Konsey toplantısında bu anlaşmalara bağlı kaldığımızı bir kez daha teyit ettik. Görev başındaki hükümetin tüm Libya’ya hizmet götürme çabaları var, bunu destekliyoruz. Bugün deniz yetki alanları anlaşmamızı ve bundan sonra atacağımız adımları da birlikte ele alma imkânımız oldu.” Libya’da Birleşmiş Milletler (BM) arabuluculuğundaki barış süreci kapsamında bir geçiş hükümeti kurulması kararlaştırılmış, Cenevre’de 5 Şubat’ta Libya’nın 74 ayrı bölgesinden gelen temsilcilerin yaptığı seçimde Tobruklu Muhammed el Menfi ve Misrata bölgesinden Dibeybe’nin listesi seçimi kazanmıştı. Libya’da BM gözetiminde yapılan görüşmelerde Libyalı tarafların vardığı uzlaşı, tüm yabancı askeri güçlerin ülkeden ayrılmasını öngörüyor. Birlik Hükümeti’nin kurulmasının ardından Libya’daki yabancı savaşçıların ülkeden ayrılması için uluslararası çağrılar da yoğunluk kazanmıştı. Bu uzlaşı, öncelik olarak yabancı paralı savaşçıların ülkeden ayrılmasını öngörse de UBH’nin öncülü Trablus merkezli Ulusal Uzlaşı Hükümeti ile imzalanan anlaşma kapsamında bu ülkede “eğitim ve danışmanlık” için bulunan Türk Silahlı Kuvvetleri birliklerini kapsayıp kapsamayacağı konusunda bir netlik bulunmuyor. Öte yandan ülkenin doğusunda etkin Halife Hafter güçlerine ilişkin kaygılar da sürüyor. Dibeybe’nin yaklaşık iki hafta önce kabine toplantısı için yapmayı planladığı Bingazi ziyaretinin Hafter güçlerince engellenmesi gündeme yansımıştı. Libya Devlet Yüksek Konseyi Başkanı Halid el Mişri, SirteMisrata arasındaki sahil yolunun açılmasının önündeki en büyük engelin Hafter milislerine destek veren paralı askerler olduğunu kaydetmişti. AA’nın haberinde, Rus Wagner grubuna bağlı paralı askerlerin Sirte kenti ile havalimanında konuşlu olduğu da aktarılmıştı. lANKARA/Cumhuriyet İHVAN’DA YENİ ARAYIŞ! Libya’daki Müslüman Kardeşler Cemaati, “Diriliş ve Reform Cemiyeti” adı altında bir sivil toplum kuruluşuna dönüştüğünü açıkladı. Duyuruda, “İslamın orta yol yaklaşımına ve öğretilerine uyma çağrısını yeniden canlandırmak için Diriliş ve Reform Cemiyeti adlı bir derneğe dönüşüldüğü” ifadeleri yer aldı. AA’nın haberine göre açıklamada, kararın oluşum üyelerinin katıldığı11. kurultayda alındığı ve cemaatin Libya’daki çeşitli kamu alanlarında yoğun çalışarak mesajını ileteceği aktarıldı. Eski İhvan üyesi ve cemaatin siyasi kanadı Adalet ve Bina Partisi üyesi Abdurrezzak Sergen, oluşumun çalışmalarının yalnızca Libya içinde olması gerektiğine karar verdiğini söyledi. Sergen, bu kararla oluşumun Libya dışında hiçbir bağlantısının kalmadığını, küresel bir cemaat olarak Müslüman Kardeşler örgütüne de bağlı bulunmadığını savundu. Ağır Covid19 tablosunun yaşandığı Hindistan’da iktidar partisi tepkilerin merkezinde Narendra Modi Modi’ye seçim darbesi Beşşar Esad ŞAM’DA SÜRPRIZ YOK Suriye’de 26 Mayıs’ta yapılacak devlet başkanlığı seçimleri için adaylar kesinleşti. Geçen hafta adaylara ilişkin mecliste oylama yapılmıştı. Anayasa Mahkemesi dün üç adayın belirlendiğini duyurdu. Bu isimlerin mevcut Devlet Başkanı Beşşar Esad’ın (55) yanı sıra eski bakanlardan Abdullah Sallum Abdullah ile Şam’la diyalogdaki muhalif cepheden Mahmud Marei olduğu açıklandı. Adaylık için 51 kişinin başvurduğu gündeme yansımıştı. Esad, 21 yıldır iktidarda. Seçimlere ilişkin Batılı ülkelerden geçen hafta tanımayacakları çıkışı gelmişti. Şam’ın yakın müttefiki Rusya’dan ise Batı’ya tepki yükselmişti. BAKANDAN KÜFÜRLÜ MESAJ Filipinler’den Güney Çin Denizi’ne ilişkin gerilim yaşadığı Pekin’e ağır çıkış yükseldi. Dışişleri Bakanı Teodoro Locsin’in dün paylaştığı “Çin, dostum, daha nasıl kibar söyleyebilirim... Bir bakalım... S..r git” küfürlü tweet’i gündeme yansıdı. ManilaPekin hattında kriz geçen ay alevlenmişti. Filipinler, Çin teknelerini, kendi Ekonomik Bölgesi’ne giriş yapmakla suçlamış, geri çekilme çağrısı yapmıştı. Pekin’den buna ret gelmişti. Güney Çin Denizi’nde uzun süredir egemenlik konusunda anlaşmazlıklar sürüyor. Filipinler Dışişleri Bakanlığı, bölgede devriye gezen sahil güvenlik gemilerinin, Çin tarafından taciz edilmesine tepki göstererek Pekin’in eylemlerinin ilişkilere zarar verdiği açıklaması da yaptı. Pekin’den ise Locsin’e “diplomatik söylem kurallarına uyma” çağrısı geldi. Yeni tip koronavirüs (Covid19) salgınının kontrolden çıktığı, her gün Tamil Na aylarda muhalefetin güçlü şekilde kardu eyaletin şı çıkmasının çekirdeğini oluşturabileceyüzlerce kişinin hayatını kaybettiği de ise Dra ği yorumunu yapıyor. BJP’nin yönettiği Hindistan’da, sağcı, milliyetçi Başbakan vida İlerle büyük eyaletler Uttar Pradeş ve Gujarat Narendra Modi’nin partisi kısmi eyalet me Federas dahil 2022’de düzenlenecek eyalet seseçimlerinde ağır yenilgi aldı. yonu Partisi çimlerinde bu sonuçların etkisinin olabiVaka ve can kaybı sayısının nisankazanırken leceği görüşlerine dikkat çekiliyor. dan itibaren sert bir yükselişe geçtiği BJP ile ittifak Hindistan’da 11 gündür vaka sayısı küHindistan’da, Batı Bengal seçimleri salyapan Tüm resel çapta en ağır tabloyla günlük 300 gından çok seçimlere odaklanmak ve Hindistan binin üzerinde seyrediyor. Önceki gün 3 muhalefeti susturmaya çalışmakla suçAnna Dravi bin 689 kişinin daha yaşamını yitirdiği üllanan Modi için sınav olarak görülüyorda Munnet kede, toplam can kaybının 218 bini geçdu. Başbakanın liderliğindeki Hindistan ra Kazhagam tiği belirtiliyor. Hastanelerde yatak ve Halk Partisi (BJP), Batı Bengal için yoğun Mamata Banerjee bir kampanya yürüttü. BJP buna karşın ikinci çıktı. tıbbi oksijen sıkıntısı yaşanıyor. Vaka saBJP, Kerela yısının bu kadar artmasında Modi yönetiseçimlerden üçüncü kez yenilgi ile çıkar eyalet meclisinde hiç sandalye kazana minin seçim mitinglerine, dini festivalleken 294 koltuklu mecliste çoğunluğu, mazken Sol Demokratik Cephe iktidar re izin vermesinin, oy verme sürecinin de 200’den fazla koltuk kazanan Mamata daki yerini korudu. BJP, Puducherry, Ta payı olduğuna işaret ediliyor. Banerjee liderliğindeki Trinamool Kong mil Nadu, Kerala ve Batı Bengal’de kayre Partisi (TMC) elde etti. Siyasi gözlem da değer bir başarı elde edemezken, sa Aşı sıkıntısı yaşanıyor ciler, BJP’nin bu eyalet için harcadığı za dece Assam eyaletinde başarılı olabildi. Dünyanın en büyük aşı üreticisi Hindisman ve para göz önünde bulunduruldu Seçimlerin yapıldığı eyaletlerde çiftçiler, tan Serum Enstitüsü Başkanı Adar Pooğunda kadın aday Banerjee’nin başarısı BJP’ye karşı kampanya yürüttü. Modi hü nawalla ise ülkede Covid19 aşısı sıkıntının sürpriz olduğunu söylüyor. kümeti, ülkede çiftçilerin tepkisini çeken sı yaşanmasından hükümeti sorumlu tutBatı Bengal’deki sonuçlarla Banarjee, ve aylarca protestolara neden olan yeni tu. İngiliz Financial Times gazetesine koüçüncü kez eyaletin liderliğini üstlene tarım yasasını çıkarmıştı. nuşan Poonawalla, hükümetin, koronacek. Abla anlamına gelen “Didi” lakaplı Kimi uzman sonucun Modi’ye gelecek virüs salgınında ikinci dalganın başladığı Banarjee, aynı zamanda Hindistan’ın tek Mart ayına kadar şirketine büyük çaplı aşı kadın eyalet başbakanı. Zafer Forbes’un 1 siparişinde bulunmadığını söyledi. konuşmasında, Mayıs’ta yayımladığı ve dünyanın İlk etapta yalnızca 21 milyon Batı Bengal’in OKSİJEN Hindistan’ı “kurtardığını” KAZANCI! ve Covid19’la mücadeleyi önceliği yapacağını söyledi. en zenginlerinin bu haftaki kazançlarının yer aldığı aşı siparişi verildiğini belistede adı geçen Hint işadamı Mukesh Ambani’nin ülkenin lirten Poonawalla, aşı bdua(sRyıIrLea)rdbaaaldRşıIk.LaF,noHıriAnbdemissb,taAaeüonnmlink’k,ısbnbebiajnuüeeniynnnhi’ünabsükfiaünrtseğyabıtlüvı4umkık.o4kestakieymszsektaiiejlmnbeymcanaerışiyrü“ldkalçreeoeyezaltişallingiicrtisilpl(siiı3veikt6ıhataorarymotklniıknişsaliymiekmjaelagarynlreaaTdülrLdşaır)ieniarğkkt”leiaieneczvtiidanlsieniiRnonaheddrratlaiiilğaraikndyinneliaci.isePgbçtaıeeeIknnnllmdiddrintiaueğisrs3miknıt.eriisdianeıerç,saıt’ksianılmnad dı.asıkmınsuutüzlıyruseaaınnbyrdıııinsnuleıa.ntcedkemaağdibaurMeydanlar sesini duyurdu Kolombiya Devlet Başkanı Ivan Duque, parlamentonun büyük bölümünün karşı olduğu, halkın sokaklarda protesto ettiği vergi reformu yasasını geri çekeceğini açıkladı. Önceki gün televizyonlardan halka seslenen Duque, hükümetin yeni bir vergi reformu için diğer partilerle görüşüp mutabakat arayacağını söyledi. Duque, pandeminin ekonomik etkileri nedeniyle bir vergi reformunun kaçınılmaz olduğunu savunuyordu. Cuma günü yaptığı açıklamada ise yasanın bazı ürün ve hizmetlerde KDV’nin arttırılması gibi en tartışmalı kısımlarının gözden geçirileceğini söylemişti. Ancak tepkilerin dinmemesi üzerine önceki gün tamamen geri adım attı. Salgın döneminde gündeme getirilen tasarının zorlu hayat şartlarını daha da ağırlaştıracağını belirten eylemciler geçen perşembe gününden beri meydanlarda. Polisin sert müdahalede bulunduğu protestolarda, en az 17 kişinin yaşamını yitirdiği, 800 kişinin yaralandığı belirtildi. Türk heyetine Dışişleri Bakan Yardımcısı Sedat Önal başkanlık edecek. Kahire’ye ‘normalleşme’ ziyareti Dışişleri heyetinin Mısır’a yapacağı ziyaretin bu hafta gerçekleşmesi bekleniyor. Yaklaşık 8 yıldır fiilen donmuş durumda olan Türkiye ile Mısır arasındaki ilişkilerin normalleştirilmesi kapsamında Ankara’dan Kahire’ye kritik bir ziyaret düzenlenecek. Dışişleri Bakan Yardımcısı Sedat Önal başkanlığındaki Türk heyetin, bu hafta Kahire’de Mısır Dışişleri Bakanlığı’ndan bir heyetle görüşmesi bekleniyor. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, 21 Nisan’da yaptığı açıklamada, bu hafta Türkiye’den Mısır’a Dışişleri Bakan Yardımcısı seviyesinde bir ziyaret yapılacağını duyurmuştu. Ziyarete ilişkin dün çeşitli kanallarda farklı haberler yer aldı. Dışişleri Bakan Yardımcısı Sedat Önal başkanlığındaki Türk heyetin Kahire’de olduğu iddia edilse de bu iddianın doğru olmadığı ve ziyaretin henüz gerçekleşmediği öğrenildi. Ziyaretin, bu hafta gerçekleşmesi bekleniyor. Elçilik ataması gündemde Müslüman Kardeşler destekli Muhammed Mursi’nin 2013’te askeri darbeyle devrilmesinin ardından Mısır’la ilişkileri fiilen koparan Ankara’dan, ilişkileri normalleştirmek için yılbaşından bu yana çeşitli mesajlar ve adımlar gelmişti. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, 16 Mart’ta Mısır’la çeşitli kanallardan görüşmeler yapıldığını duyurmuş ve “En üst düzeyde değil de bunun bir tık altında devam ediyor. Gönlümüz ister ki bu süreci çok daha güçlü bir şekilde devam ettirelim” açıklaması yapmıştı. Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, 10 Nisan’da Mısırlı mevkidaşı Semih Şükrü ile “Ramazan tebriği” için telefonda görüşmüş, bu görüşme iki yılın ardından bakan düzeyinde yapılan ilk görüşme olmuştu. Çavuşoğlu, son olarak 21 Nisan’da yaptığı açıklamada Mısır ile normalleşme görüşmelerinin dışişleri bakanlıkları seviyesinde sürdürülmesine karar verildiğini, mayıs ayının ilk haftasında Mısır’ın davetiyle Kahire’de dışişleri bakan yardımcıları düzeyinde görüşmeler yapılacağını, bu görüşmelerin ardından büyükelçilik atamaları dahil ilişkilerin geleceğini ele alacaklarını söylemişti. Geçen hafta da TBMM’de Mısır Dostluk Grubu kurulmuştu. l ANKARA/Cumhuriyet ‘Son söz Hamaney’in’ Cumhurbaşkanlığı seçimleri için geri sayımın sürdüğü İran’da gözler, Dışişleri Bakanı Cevad Zarif’in Devrim Muhafızları’nı, Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani’yi eleştiren ses kaydının sızmasıyla reformcumuhafazakâr cephe arasındaki mücadelede. İran’ın dini lideri Ali Hamaney, Zarif’in ifadelerine tepki gösterdi, “büyük bir yanlış” olarak niteledi. Hamaney, önceki gün yaptığı konuşmada, “İnsan bu sözleri duyunca üzülüyor. Bu sözlerin bazıları düşmanlarımızın konuşmalarının tekrarıdır. ABD’nin sözlerinin tekrarıdır” dedi. ABD’nin İran’ın bölgedeki nüfuzundan rahatsız olduğunu ve Süleymani’yi bu nedenle öldürdüğünü söyledi. AA’nın haberine göre Hamaney, “Kudüs Gücü, İran’ın Batı Asya’daki siyasetini gerçekleştiriyor ve İran’ın buradaki en etkili gücüdür” ifadesini kullandı. “Batılıların İran dış siyasetinin kendilerine meyletmesini ve Dışişleri Bakanı’nın da onların bayraktarlığını yapmasını istediği” görüşünü savundu. Hamaney, “Dünyanın hiçbir yerinde dış politika bakanlıkça belirlenmez, ülkenin üst organları tarafından belirlenir. Dışişleri Bakanlığı karar alıcı organ değil bunu icra edendir. Bir taraf, diğer tarafı yok saymamalıdır. İranlı yetkililer bu büyük hatayı işlememelidir” dedi. Zarif’ten özür Hamaney Hamaney’in konuşması öncesinde ise Zarif, bir kez daha bunun kişisel bir konuşma olduğunu, yayımlanacağını bilseydi bunları söylemeyeceğini aktardı. Süleymani’ye yönelik eleştirilerine işaretle ailesinden özür diledi. Dini liderin açıklamasının ardından da bunun konuyla ilgili en üst düzeyde, son söz olduğuna işaret etti. Zarif, “Ben ve meslektaşlarımın, dini liderin emirlerinin kusursuz şekilde uygulanması için diğer kamu görevlileriyle birlikte çalışabileceğimizi umuyorum” dedi. İran’daki iktidar savaşını yansıtan kayıtta Zarif, Devrim Muhafızları’nın hükümetin de üstünde olduğunu, tavsiyelere kulak asmadığını söylüyordu. Süleymani’nin kendisinin etkisini zaman zaman sıfıra indirdiğini, nükleer anlaşmayı sabote etmek için Rusya’yla çalıştığını savunuyordu. Ülkede seçimler 18 Haziran’da düzenlenecek. Reformcu kanattan Ruhani yönetimine karşı muhafazakâr Hamaney cephesi arasında çekişme haberleri sık sık gündeme geliyor.