Katalog

12 4 MAYIS 2021 SALI DOLAR AVRO STERLIN FAİZ ekonomi@cumhuriyet.com.tr BORSA EKONOMI ALTIN CUMHURİYET ALTIN 24 AYAR 8.2820 Sabit 10.0020 0.1 kuruş 11.5510 3.2 kuruş 17.94 0.14 puan 1421 23.33 puan 3222.56 52.39 lira 470.19 Sabit İlk 3 ayda prim hayatdışında yüzde 21 artarken hayatta yüzde 6.4 düştü Kaskoda hareket çok Hayatı kolaylaştıracak çözümler temel hedef Anadolu Hayat Emeklilik’in ilk çeyrek sonuçlarına göre şirketin aktif büyüklüğü yüzde 29.5 artışla 35.6 milyar liraya ulaşırken, özkaynakları 1.3 milyar TL, net kârı 132.9 milyon TL oldu. BES fon büyüklüğü toplamında özel emeklilik şirketleri arasındaki sektör liderliğini sürdürdüklerini belirten Anadolu Hayat Emeklilik Genel Müdürü Yılmaz Ertürk, “Müşterilerimizin hayatını kolaylaştıran çözümler üretmek öncelikli hedeflerimiz arasında. Bu dönemde de dijital kanallardaki çalışmalarımızı kesintisiz olarak sürdürdük. İnternet sitemiz üzerinden online satışına başladığımız ürünlerimize yenilerini ekledik” dedi. Ayrıca FonMatik ROBO’nun katılımcı sayısı 50 bini, fon büyüklüğü 2.1 milyar TL’yi aştı. Yılmaz Ertürk SEKTÖRDEN KISA KISA n Aksigorta, sektörün gelişimini desteklemek ve daha ileriye taşımak amacıyla “Bambaşka Sigortacılık Akademisi” eğitim projesini hayata geçirdi. 6 aylık eğitimler ücretsiz olacak. n Türkiye Sigorta Genel Müdürü Atilla Benli, yılın ilk çeyreğinde prim üretiminde yüzde 15.21 pazar payı ve 3.3 milyar TL prim üretim ile sektör liderliğini pekiştirdiklerini açıkladı. n Generali’nin “Global Acente Mükemmellik Yarışması”nda, 165 bin kişilik listede Cüneyt Demir Özada Sigorta ile ilk 10’a girdi. Mehmet Ardıç, “Kusursuz Dağıtım Kanalı Müşteri Deneyimi”nde ilk 6 acenteden biri oldu. n MetLife Türkiye, Genç Başarı Eğitim Vakfı’nın “JA StartUp Türkiye” programını uzun yıllardır sürdürdüğü “LifeChanger” projesine dahil etti. Programdaki gençlere girişimcilik desteği verilecek. n Allianz Türkiye, “HackZone Scale Up Accelerator” programı için başvuruların 24 Mayıs’a kadar yapılabileceğini duyurdu. 6 aylık destek programı startup girişimlerini hızlandırmayı hedefliyor. Bu yıl prim üretiminde kasko öne çıkan branşlardan biri. İlk 3 ayda üretim yüzde 30 artarak 3.1 milyar lira oldu. Türkiye Sigorta Birliği’nin (TSB) ilk 3 aylık verileri, özellikle hayatdışındaki hareketliliği ortaya koyarken, kredi kullanımını azaltan politikalar hayat branşını olumsuz etkiliyor. İlk 3 ayında geçen yılın aynı dönemine göre toplam prim üretimi yüzde 15.8 artarak 25.3 milyar liraya çıktı. Bu kapsamda hayatdışı üretimi yüzde 21 artışla 21.4 milyar lira olurken hayat üretimi yüzde 6.4 düşüşle 3.9 milyar lirada kaldı. Hayatdışında özellikle kaskodaki hareketlilik dikkat çekiyor. Bu branşta artışlar ocakta yüzde 27.3, şubatta yüzde 25.5 ve martta yüzde 36.8 oldu. İlk 3 aylık prim ise yüzde 30 artışla 3.1 milyar lira. Doğa Sigorta Üst Yöneticisi Nihat Kırmızı, bu konuda şu yorumu yaptı: “Bu yıl oto sigortalarında pandemi öncesi büyüme ivmesinin tekrar yakalanacağını öngörüyoruz.” En büyük alt branş zorunlu trafikte ise yine ilk 3 ayda yüzde 1.9 artışla 4.8 milyar liralık prim üretildi. Prim üretiminde bu tür gelişmeler yaşanırken, salgınla birlikte değişen tüketici davranışlarına sektörün verdiği yanıt ve önümüzdeki döneme ilişkin yol haritası da tartışılmaya devam ediyor. Birleşme artacak EY’nin “Sigortacılık Sektörü 2021 Görünümü Raporu”na göre salgının yarattığı değişim dönüşüm için bir fırsat ve müşteri odaklılık, çeviklik, maliyetsermaye optimizasyonu en önemli gündem maddeleri. Ayrıca sektörde birleşme ve satın almada artış bekleniyor. TSB Genel Sekreteri Özgür Obalı ise şu noktaya dikkat çekti “Sigortacılıkta dijitalleşmenin artırılması planlanırken, bu yolla hizmet kalitesinin standartları da yükselecek. Ancak dijitalleşme ile hayatımıza giren siber riskleri en aza indirmek için sigortalanmak son derece önemli.” DEVLERIN DEĞERI YÜZDE 6 AZALDI Marka değerleme danışmanlık firması Brand Finance, dünyanın en değerli sigorta markalarıyla ilgili 2021 yılı listesini açıkladı. Bu kapsamda en değerli 100 şirketin toplam marka değeri, 2020 listesine göre yüzde 6 azalarak 433 milyar dolara geriledi. Listeyle ilgili raporda Covid19 salgınının özellikle ekonomik durgunluk etkisine dikkat çekilirken şu vurgu yapıldı: “Ancak sigorta markaları geçen yılki salgınla ilgili yapılan ilk tahminlere göre daha başarılı oldular.” İlk sırada ise 44.8 milyar dolarla Çin merkezli Ping An yer aldı. ‘TASARRUF BILINCININ YÜKSELDIĞI BIR DÖNEM’ AvivaSA’nın, yılın ilk çeyreğinde net dönem kârını yüzde 160 artırarak 138 milyon TL’ye yükselttiği açıklandı. Otomatik BES dahil toplam fon büyüklüğünü yüzde 28 artışla 30 milyar TL’ye çıkardıklarını, katılımcı sayısının 1.5 milyon kişi olduğunu, hayat ve kaza prim üretimindeyse yüzde 24 büyümeyle 406 milyon TL’ye ulaştıklarını belirten ve salgının etkilerine dikkati çeken AvivaSA Üst Yöneticisi Fırat Kuruca, “Sektörümüz açısından bu dönem tasarruf bilincinin yükseldiği bir dönem oldu” dedi. Fırat Kuruca 65 YAŞ ÜSTÜ IÇIN ‘BAĞIMSIZ YAŞAM HATTI’ Sanem Çıngay AXA Sigorta, pandemide yaş sınırlaması veya ameliyat nedeniyle evlerinde kalan sağlık sigortalılarının kendi ihtiyaçlarını karşılayabilmeleri için “AXA Bağımsız Yaşam Hattı” adlı dijital danışma hattını geliştirdi. AXA Sigorta Bireysel Teknik Başkanı Sanem Çıngay, bu hat kapsamında teknolojik danışmanlık, alışveriş desteği gibi ihtiyaçlardan ikamet edilen evde veya yazlıkta elektrik, su, çilingir, tadilat gibi beklenmedik zamanlarda ortaya çıkabilecek durumlar için pek çok hizmet sunulduğunu belirtti. İstanbul Belediyesi Avrupa Kalkınma Bankası’nın ‘yeşil kentler’ platformuna katıldı Yeni metro hatları geliyor MASTERCARD VE TEPAV Salgında KOBİ’lerin ekarnesini çıkaracak MasterCard ve Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV), küçük ve orta ölçekli işletmelerin (KOBİ) ekarnesini oluşturmak üzere bir araya geldi. MasterCard’dan yapılan açıklamaya göre salgınla büyük firmalar, dijitalleşen iş modellerine daha hızlı adapte olabildi, KOBİ’ler ise dijital dönüşümde birtakım adaptasyon sorunlarıyla karşılaştı. “KOBİ’lerin EKarnesi” projesi kapsamında, 12 ilde 13 farklı sektörde faaliyet gösteren, farklı büyüklükte yaklaşık 2 bin 600 KOBİ’ye uygulanacak anket ile firmaların teknolojiye erişim ve kullanım, siber güvenlik ve bilgi teknolojileri (BT) yatırımlarının detaylı olarak incelenmesi hedefleniyor. ŞEHRİBAN KIRAÇ İBB Başkanı İstanbul Büyükşehir Belediyesi Ekrem (İBB) ile Avrupa İmar ve Kalkın İmamoğlu, ma Bankası (EBRD) kentin sür yaklaşık 25.5 dürülebilir şekilde geliştirilmesi kilometre için mutabakat zaptı imzaladı. uzunluğundaki İBB böylece EBRD’nin yeşil şehirler platformuna katılmış oldu. Bu imza ile İBB’nin yeşil olarak nitelenen projelerine EBRD’den finansman bulması kolaylaşacak. yeni metro hattı projesi için kredi aldıklarını belirtti. Mutabakat zaptının ilk projesi ise 25.5 kilometre uzunluktaki İncirliSefaköyBeylikdüzüTÜYAP metro hattı olacak. ederek “Hat nüfusu hızla artan 3.5 milİBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, yakla yon kişinin yaşadığı beş ilçeden geçeşık 25.5 kilometre uzunluğundaki yeni cek. Hattı ikiye bölerek yapmayı da hemetro hattı projesinin bir bölümünün fi defleyebiliriz diye bir altyapı çalışmamız nansmanı için EBRD ile görüştüklerini var” ifadesini kullandı. söyledi. İmamoğlu, EBRD’nin Yeşil Kentler programına İstanbul’un katılması 186 milyon Avro kredi dolayısıyla düzenlenen toplantıda hatİmamoğlu, Kanal İstanbul’un konutın 11.5 ve 14 km’den oluşan iki etap sunda ise projenin İstanbul için bir tehtan ve 15 istasyondan oluşacağını ifade dit ve İstanbulluların yüzde 6570’inin kanala karşı olduğunu belirterek “Şu anda projeyle ilgili olgunlaşmış bir süreç yok. Bizim de iptaline dönük süren davalarımız var” diye konuştu. EBRD Başkanı Odile RenaudBasso da şu ana kadar İstanbul’daki metro projelerine 186 milyon Avro kredi sağladıklarını anlatarak EBRD’nin, projenin 14 km’lik bölümüne finansman desteği vereceğini aktardı. RenaudBasso, “EBRD olarak halihazırda İstanbul’daki iki metro hattına finansman sağlıyoruz, toplu taşıma ve kent hayatının diğer alanlarında yapılacak diğer iyileştirmeleri de finanse etmeye hazırız” dedi. JÜRİ ÖZEL ÖDÜLÜ ALDI Otomotivcilerden Ecoplas’a yeni ödül Türk tedarik sanayi şirketleri arasında yer alan Ecoplas, Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) tarafından Jüri Özel Ödülü’ne layık görüldü. Geçen günlerde Toyota tarafından “Regional Contribution Awards Bölgesel Katkı Ödülü”nün de sahibi olan şirketin aldığı ödülü değerlendiren Ecoplas Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Yazıcı, ödülün kendileri için son derece kıymetli olduğunu belirterek şunları söyledi: “Türk otomotiv sektörünü yönlendiren, OSD gibi kıymetli bir dernek tarafından verilen bu ödül, geleceğe hazırlık yolunda ne kadar doğru bir yolda ilerlediğimizi bir kez daha gösterdi” dedi. ‘Yerli milyoner’ 300 bini geçti Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) 2021 yılı mart sonu itibarıyla yayımladığı verilere göre “yurtiçi yerleşik” mudi sayısı Aralık 2020’ye kıyasla 2 milyon 62 bin 794 artarak 122 milyon 182 bin 682’ye ulaşırken, toplam mevduat büyüklüğü de yüzde 5.1 artışla 3 trilyon 183 milyar liraya ulaştı. Bu kapsamda en dikkat çekici sonuca ise bankalarda “1 milyon liranın üstünde” mevduatı olanlarda ulaşıldı. Buna göre “yerli milyonler”in sayısı yine geçen aralık sonuna kıyasla 20 bin 868 mudi artışla 300 bin 662’ye yükseldi. Böylece bu konuda 300 bin barajı da aşılmış oldu. Bu sayı geçen şubat sonunda 283 bin 595, geçen yılın mart sonunda 202 bin 260 mudiydi. Yerli milyonlerin toplam mevduatı ise geçen aralık sonuna kıyasla yüzde 6.7 artışla 1 trilyon 966 milyar liraya yükseldi. Bu kapsamda yerli milyonlerin döviz türü hesapları yüzde 10.1 artışla 1 trilyon 71 milyar lira, içinde temelde altının olduğu kıymetli maden depo hesapları ise yüzde 2.3 artışla 58 milyar liraya yükseldi. Ayrıca Türk bankalarında hesabı olan “yurtdışı yerleşik” milyoner sayısı da aralık ayı sonuna göre 2 bin 948 artışla 31 bin 432 mudiye çıkarken, bunların toplam mevduatı yüzde 13.9 artışla 133.5 milyar liraya ulaştı. l Ekonomi Servisi Büyüyen şirketlere 1 milyar TL yatırım Ak Portföy, kurduğu girişim sermayesi yatırım fonlarıyla (GSYF) Türkiye’deki girişimlere yaptığı yatırımların bu yıl 1 milyar TL’ye ulaşmasını hedeflediğini açıkladı. Bu kapsamda en son bulut teknolojileri şirketi Bulutistan’a, esnek ambalaj çözümleri üreticisi Üçsa Ambalaj’a ile propolis, arı sütü ve ham bal gibi inovatif arı ürünleri üreten gıda teknoloji şirketi BEE’O’ya yatırım yapıl dı. Ak Portföy Genel Müdürü Mehmet Ali Ersarı, yeni nesil ürün ve hizmetlerle yatırımcıların ihtiyaçlarına yenilikçi çözümler geliştiren, sürdürülebilir değer yaratma odaklı bir kurum olduklarını vurguladı. l Ekonomi Servisi Mehmet Ali Ersarı Enflasyon ve faizde daha kötüsü gelebilir Dün açıklanan enflasyon rakamlarıyla birlikte tüketici fiyatlarındaki yıllık artış oranı yüzde 17’yi aştı. Şimdi bu rakamın en kötü rakam olup olmadığı, bundan sonra enflasyon ve faiz oranlarının ne olacağı tartışma konusu. Baz etkisi nedeniyle, önümüzdeki birkaç ay, yıllık enflasyonun daha fazla artmayacağını bekleyenler çoğunlukta. Buna karşılık 6 Mayıs’ta toplanacak Para Politikası Kurulu toplantısında Merkez Bankası’nın, iktidarın çok istemesine rağmen faiz indirimine başlayamayacağı tahmin ediliyor. Merkez Bankası’nın faiz oranlarında bu yıl indirim yapması bekleniyor ama ne zaman yapılabileceği konusunda yerli ve yabancı uzmanların değişik görüşleri var. Bunun nedeni de enflasyonun bundan sonra daha fazla yukarı çıkmayacağı varsayımı. Bu çerçevede yıl sonunda enflasyon oranlarının yüzde 1314 oranlarına ineceği tahminleri ağırlık kazanıyor. Yani enflasyonun daha fazla yükselmeyeceği ama bundan sonra çok fazla düşmeyeceği beklentisinin hâkim olduğu söylenebilir. Şahsen hem enflasyon oranlarında hem de Merkez Bankası faiz oranlarında en kötü oranların geride kaldığını düşünmüyorum. İktidar, klasik hale gelen yanlış ekonomi yaklaşımı nedeniyle, bulduğu ilk fırsatta faiz indirimine gitmek isteyecektir. Ancak bu ay ya da haziranda reel faiz oranlarında önemli bir düşüş olmayacağı için, bu ayları pas geçse de 34 ay sonra faiz indirimi yapmak için her şeyi deneyecektir. Bu yıl biriki kez indirim yapsa bile yeniden faiz artışına gitme ihtimali bence hiç de azımsanmayacak ölçüde yüksek. Nisan ayı fiyat gelişmeleri ve makro dengelerine baktığınızda enflasyon ve faizde en kötüsünün geri kaldığını söylemek için erken olduğunu görebilirsiniz. Türkiye İstatistik Kurumu’nun dün açıkladığı enflasyon verilerine göre tüketicide yıllık enflasyon yüzde 17.1’e çıkarken çekirdek enflasyondaki yıllık artış yüzde 17.8 oldu. Nisan sonu itibarıyla üretici enflasyonu ise yüzde 35.2’ye kadar yükseldi. Bunun yanı sıra sepet kurdaki yıllık artış yüzde 25 olarak hesaplanıyor. Bu verilere, Merkez Bankası’nın da itiraf ettiği gibi, iç talepte beklenen daralmanın yaşanmadığını, kredilerdeki artışın hız kesmesine rağmen devam ettiğini eklersek, hem kurların fiyatlara etkisinin hâlâ devam ettiğini hem de iç talepte canlılık korunduğu için üretici fiyatlarındaki artışların tüketici fiyatlarına büyük ölçüde yansıyacağı ihtimalini göz ardı etmemek gerekiyor. Buna, eşelmobil sistemi kullanılarak artan petrol fiyatları ve kurlara rağmen akaryakıt fiyatlarında vergi indirimi yapılarak fiyatların artırılmadığını eklemek gerek. Gelirlerde sıkıntı yaşanacağı belli olan bir yılda bu vergi kaybına daha ne kadar tahammül edileceğini, akaryakıt fiyat artışlarının devreye girme ihtimalinin giderek yükseldiğini de göz ardı etmemek gerek. Bütün bu nedenlerle yıl sonu ve gelecek yıla ilişkin enflasyon beklentilerinin giderek yükseldiğini de unutmayalım. Dış etkenler henüz fiyatlarda yok Bu rakamların dışında, enflasyonun ve faizlerin düşmesini bekleyenlerin dikkate almadıkları önemli bir nokta, küresel gelişmelerden gelecek etkiler olacak. Petrol ve emtiada, tarımsal girdi fiyatlarında, taşımacılıkta ciddi fiyat artışları yaşandığını, bu artışların tümüyle iç fiyatlara yansımadığını biliyoruz. Bununla birlikte gelişmiş ülkelerde başlayan canlılık, yüksek büyüme eğilimi ve enflasyona bağlı faiz artış beklentilerinin giderek hız kazanacağı bir döneme giriyoruz. Bizim gibi gelişmekte olan ülkelere kaynak akışının bu yıl duracağı beklentilerinin arttığını unutmayalım. Türkiye’nin olumsuz ayrıştığı dönemin devam ettiğini de buna ekleyerek hesap yapmak gerekiyor. Yanı sıra Türkiye’nin uluslararası ilişkilerinde biriken risklerin artık realize olacağı bir döneme girdiğimiz de unutuluyor. Haziranda yapılacak NATO toplantısına, ABD ve AB ile çetin görüşmelerin yapılacağı bir döneme girdiğimizi göz ardı etmemiz lazım. Türkiye’nin uluslararası ilişkilerinde keskin bir tercihe zorlanacağı, bunun hem dış politikada hem ekonomide hem de iç politikada önemli yansımalarının yaşanacağı bir döneme giriyoruz. ABD ile yapılacak müzakerelerde artık Halkbank davasının pazarlık konusu olmadığını, buradan gelebilecek cezaların ve davalar sırasında ortaya dökülecek itirafların içeride yönetimi zor duruma sokabilecek nitelikte olabileceğini akıllarda tutmak lazım. Türkiye’nin risk primini gösteren CDS’ler 420’ler düzeyinde seyrediyor, IIF daha yeni dolarTL kuru için adil değer öngörüsünü 7.50’den 9.50 TL’ye çıkardı. Dolayısıyla yurtdışındaki finans çevrelerinde Türkiye’ye ilişkin beklentilerin bu yıl içinde iyileşmesi pek mümkün gözükmüyor. İyileşmenin aksine, önümüzdeki dönemde bozulan denge ve beklentiler nedeniyle rating kuruluşlarının not indirimlerinin gelmeyeceğini kim söyleyebilir? Kurlar düşmeden enflasyonda yükseliş trendinin kırılmasının çok zor olduğu ortada. Kurların düşmesi için Rusya ve Çin ile ilişkilerin bozulmasının getireceği sıkıntıları göze alarak Batı ile radikal sıkı bir işbirliğine girilmesi, bunun uzantısı olarak iktidarın içeride hem ittifak hem parti içindeki yol arkadaşlarını değiştirmesi şart gözüküyor. Tabii ki bununla birlikte yönetici kadrolarda rasyonel anlayış ve liyakat sistemine dönülmesi, radikal ekonomik reformların hayata geçirilmesi, belki IMF ile kaynağa bağlı yeni işbirliği gerek. Bunları yapmadıktan sonra, Türkiye ekonomisinin mevcut iktidar anlayışıyla düzelmesini beklemek hayal olacaktır. Bunlar olmadan, “Enflasyonda da faizde de en kötüsü geride kaldı” demek pek akla yakın değil...