Katalog

14 4 MAYIS 2021 SALI KÜLTÜR Çalmıyor artık sazlar Çaresizliğin fotoğrafı MEHMET İNMEZ Pandemiden dolayı 1 yılı aşkındır çalışamayan müzisyenler, 17 günlük kapanma sürecinde de yine mağdur oldu. Binlerce sigortalı, sigortasız müzisyen devletten destek alamadı. Salgın döneminde 4 müzisyen intihar etti. Evlerine ekmek götürebilmek için müzik aletlerini sattı. Müzik emekçilerinin yaşadığı en acı tabloyu İzmir Müzisyenler Derneği Başkanı Oktay Çaparoğlu, Pandemi var yasak var Çalmıyor artık sazlar Susmuş bütün şarkılar Küskün kırgın yaralı Müzikle yaşayanlar bir fotoğrafla anlattı. “Çalmıyor artık sazKaybolmuş ezgilerin Uzağında seslerin Yankısını ararken Bekler gününü bu can İçinde gölgelerin lar” diyen Çaparoğlu, yıllardır kullandığı enstrümanlarıGeçer zaman bu demden Aşk ile ezgilenen Yürekten seslenirken Bulacak şarkılarda Anlamını yeniden nı, okuduğu kitapları, müzik CD’lerini ve Kuranıkerimi yaKavga, isyan, yalnızlık Umut, neşe, sevdalık Ölüm, hasret, ayrılık Can bulur ezgilerde Her yönüyle insanlık tağın üzerine koyarak paylaştı. Müzisyenlerin hayatının aylarÇaparoğlu sazımız Susmamalı özümüz Yaşasın sanatımız Yarınlara mirastır Ezgilenen sözümüz dır odada geçtiğini anlatan Çaparoğlu, “Bizler artık dayanamıyoruz. Çaresizlik, yalnızlık ve ekonomik sıkıntı bizleri yıprattı. Binlerce müzisyen arkadaşımız evin içerisinde müzik aletleri ile baş başa kaldı. Çaresiziz artık” diyerek “Çalmıyor artık sazlar, bitsin bu pandemi” dedi. Başkan Çaparoğlu, sosyal medya üzerinden bir de yaşadıkları durumu anlatan şiir yazarak paylaştı. l İZMİR İngiltere’de mesafesiz müzik festivali Planlı bir şekilde normalleşmeye başlayan ve aşılama sürecinde de büyük bir hız kazanan İngiltere’nin Liverpool kentinde uzun bir aradan sonra ilk müzik festivali yapıldı. Yaklaşık 5 bin kişinin katıldığı etkinlikte maske tercihe bağlı olarak takılırken, sosyal mesafe kuralı da yoktu. Katılımcıların etkinliğe katılmadan önce Covid19 testi yaptırması ve negatif sonuç alması gerekirken, etkinlikten beş gün sonra da koronavirüs testi yapılması zorunluluğu getirildi. l AFP Daniska ve Yaşar’dan düet ‘İyi Ki De’ bitmiş, Müzisyenveçevreaktivisti Zeliha Sunal, pandemi döneminde söz ve müziği Şehrazat’ın olan “İyi Ki De” isimli single’ını çıkardı. Zeliha Sunal, yıllarını sahnede geçirmiş bir müzisyen olarak en çok canlı konserleri özlediğini anlattı. YAZGÜLÜ ALDOĞAN dönüşü de yok! Zeliha Sunal, baterist müzisyen eşi Nazmi Sunal ile kendini bildi bileli sahnede, kaç dilde şarkı söyleyebildiğini kendi bile unutmuştur! Yıllarca devlet protokolünde Türkiye’yi temsil etti. Her ortamda her gruba şarkı söyledi. Kendi şarkılarını yaptı, kendi kostümlerini, kendi aksesuvarlarını, on parmağında on marifeti vardır! Yıllardan beri de çevre sorunlarına duyarlı, sıfır atık projesinden okullarda çevre programları yürütmeye, ÇEVKO ile çalışmaya kadar her anlamda sahada. Yeni parçasını bahane edip müziği, çevreyi, müzisyenlere yardımı konuştuk. O nasıl sahneyi özlediyse biz de canlı sohbetleri özledik, bu söyleşileri yüz yüze yapmayı... n Son şarkın, İyi Ki De Şehrazat’ın. Sözlerini kadınlara mesaj olarak değerlendirdim. Kadınlar kendilerine şiddet uygulayan, aldatan, haksızlık yapanları affedip ilişkiyi sürdürüyor ve bunun sonu bazen ölümle bitiyor. Ne diyorsun? Bu şarkıyı melodi olarak çok beğenmiştim. Sonra sözlere baktığımda başka bir yere doğru gittiğini fark ettim. Şehrazat gibi donanımlı bir kadından boş söz çıkmaz zaten. İlişkiler bir kez bozulmaya başladıktan sonra kolay olmayan bir süreç başlıyor. Hele bunun farkında olan taraf kadın ise ve maddi bağımsızlığı da yoksa iş zorlaşıyor. Halbuki hatanın kimde olduğu değil, ayrılık kararı verildiğinde iki tarafın da birbirine saygı göstermesi önemli değil mi? Bitmişse bitmiştir. Kırıklar yapışmıyor. Güçlü bir kadının yazdığı güçlü bir söz. Severek söyledim. n Çok uzun zamandır müzik yapıyorsun, devlet protokolünde de şarkı söyledin, her türlü sahnede de. Bir yıldır sahneden uzaksın, ne hissediyorsun? Ben en son işimi geçen yıl 10 Mart’ta yaptım. Geri dönerken önce Kıbrıs, sonra biz kapandık. Pandeminin ilk aylarında biraz daha lay lay lom bir hava vardı hepimizde. Bu geçecek diyorduk. Konserler, söyleşilerle birkaç ay geçirdik, sıkılmadım açıkçası. Ama ne zaman yaz gelip de konser yapamayınca motivasyonum yavaş yavaş kayboldu. Müzik yapmak başka, sahne yapmak bamZeliha Sunal başka! Online konserler yapmaya çalıştık, ulusal ve uluslararası sempozyumlarda müzik yaptık. Seyircilerin gözlerine bakamamak nasıl yapay bir duygu sana anlatamam. Bütün sahne kıyafetlerimi, ayakkabılarımı, aksesuvarlarımı özenle topladım. Odada onları görünce ağlamak istiyorum. Tek tesellim halen şarkı yayımlayıp iletişimimin devam etmesi. n Müzik kadar çevre duyarlılığın da çok gelişti. Pandemide çevre için ne yaptın? Eurovision’da jürideyim n Paylaşımlarından Eurovision’da oy kullandığını okudum, nasıl oluyor? ZS: Uzun süredir Türkiye, Eurovision şarkı yarışmasına katılmıyor ama her sene Türkiye’den bir jüri seçiliyor ve bu jürinin oyları Eurojury olarak değerlendirmeye alınıyor. Bu değerlendirme, yarışma öncesinde yapılıyor. Birkaç sene önce de seçilmiştim. Bu sene de oy kullandım. Türkiye jürisinin oyları Azerbaycan’a gitti. Bu sene çok sıkı şarkılar var. Fransa, Almanya, Malta, İsviçre, Kuzey Makedonya çekişecek. Pandemide hijyen deliliği nedeniyle tüm dünyada tek kullanımlık plastikler, ıslak mendiller, kargo kolileri arttıkça arttı. Zaten bizim bunları ayrı toplama alışkanlığımız yoktu.. İyice gevşedik. Atık miktarımız arttıkça tüm dünyada küresel ısınma hızlandı. Kış ortasında yaz sıcağı, hortum, kum fırtınaları yaşamaya başladık. Kaliteli suyumuz öngörülen zamandan daha önce tükenecek. Bu süreçte sosyal medyadan eğitici yayınlar yaptım ancak fiziksel projelerim ertelendi. Maden ve inşaat mühendisi müzisyen arkadaşım Yücel Karakuş ile bir araya gelerek müziğini onun yaptığı sözlerini de benim yazdığım bir şarkı yarattık. Üzgünüm çocuk, küresel ısınmayı biz yarattık diyoruz. Epey oldu biteli, ancak açılmalar, kapanmalar bizi doğru zamanı aramaya itti. ÇEVKO şarkımızı sahiplendi, yakında dinleyeceksiniz. Projelere devam. n Müzisyenler bu dönemde en çok sıkıntı çeken meslek gruplarından oldu. Çalışamadılar, parasız kaldılar, intihar edenler oldu. Siz dernek olarak da onlara yardım etmeye çalıştınız. Ama yeterli oldu mu? Müzisyenler için en başından çalışmaya başladık. Çünkü tüm dünyadan gelen haber akışı müzik dünyasının 2023’ün başına kadar açılmayacağı idi. Buna göre önlem almak gerekiyordu. Ama en çok para kazananın bile akan geliri olmadıktan sonra hazır para çabuk tükenir. Bu arada bundan kazançlı çıkanlar evinde stüdyosu olan ve şarkı üretebilen müzisyenler oldu. Aralık ayında müzisyenler için devlet 4 aylık bir yardım paketini 50 bine yakın müzisyene yaptı. Nisan ayında bu paket bitti. Yenisinin gelmesi için meslek birlikleri toplanarak bakanlığa gitme kararı aldı. Umarım yardımın yenisi gelir. Günlük kazanan müzisyenler perişan oldu. Hele küçük bebeği olanlar çok zor durumda. Hayat devam ediyor, evler kira. Sokakta çalmayı denediler, olmadı. Düğünler durdu.. Özellikle gündelikçi müzisyenler arasında başlayan intiharlar durmuyor. Duygusal insanlarız biz. Belirsizlik bizi mahvediyor. Bu ramazan ayında da yardım kolileri toplandı ve TEGSEB ile dağıtımda şu an. En önemli eksiğimiz çocuk maması ve çocuk bezi. Geçen haftalarda Prof. Dr. Ferhan Öz ve Türkiye Ses ve Yutma Bozuklukları Derneği ile bir sempozyum yaptık. Buraya katılan hekimlerimizden bir heyet, şarkıcılar için özel bir çalışma yapacak. Eğer Bilim Kurulu kabul ederse açık havada belli bir mesafede şarkı söylemenin zarar getirmeyeceğini belirteceğiz. Umarım tıbbi bir raporu ciddiye alırlar. PANDEMI DÖNEMININ GETIRILERI DE OLDU. IÇE KAPANMA, SANAT YÖNETMENI MERAL BIÇAKÇI’YI KURUMSAL YAŞAMDAN KOPARIP RESME DÖNMESINI SAĞLAYARAK OSMANLI SÜSLEMELERINDEN ‘BEREKET BALIKLARI’NA YOL ALDIRDI. İçe kapanma bereket getirdi Pandemi döneminin insanların davranış biçimlerini ve alışkanlıklarını değiştirdiği kesin. Ama en iyisini yeteneklerini geliştiren, özellikle eve kapanılan dönemde sanatsal üretimlere yönelenler yaptı. Meral Bıçakçı da bunlardan birisi. Bıçakçı, aslında evde oturduğu için resim yapmaya heveslenmiş değil. Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Resim bölümü mezuniyetinin ardından İTÜ Görsel ve Çevresel Sanatlar bölümünde lisansüstü eğitimini tamamlamış. 15 yıl boyunca medyada türlü kurumlarda sanat yönetmenliği yaptıktan sonra sadece resim yapmaya, kendi kanatlarıyla uçmaya, pandemide karar verdi. Kendi tarzını yaratmak için kolları sıvadı. Bu arada MB Art Studio’yu kurdu. Ve özellikle “Bereket” teması üzerinde çalışmaya başladı. Doğa zaten kendisi için en büyük ilham kaynağı. Bereket balıkları Nedir bereket teması? Yüksek lisans yaparken Türk sanat tarihi dersinde incelediği Osmanlı dönemindeki geometrik süslemeleri baz alarak ortaya çıkardığı “Bereket” serisinde hikâyesi olan desenler üzerine eğildi. Anadolu motiflerinde stilize edilen göz biçimindeki tılsım, bolluk ve bereket motiflerini renklerle çeşitlendirerek tablolara dönüştürdü. Yarattığı “Bereket Balıkları” koleksiyonu ile deniz bereketini ve canlılığını tablolarına yansıtan Meral Bıçakçı, Anadolu motiflerini balıkların kuyruğunda resmin taşıyıcı unsuru olarak kullanıyor, motiflerin geometrisini de balıkların bedenine taşıyor. Meral Bıçakçı, pandeminin sanata dönmek için fırsat yarattığını söylüyor. “Kurumsal hayatta hep kafamda olan ve yapamadığım şeyi, pandemi döneminde gerçekleştirdim. Evimin bir bölümünü atölyeye çevirdim. Dış dünyaya kapanma sonrası benim içimden bereket fışkırdı. Sanatçı her türlü gelişmeden etkilenir, sürekli dünyayı sorgular. Ancak iç dünyasına döndüğü zaman gerçek yaratıcılık başlar. Bu dönem de benim iç dünyama dönmemi sağladı” diyor. Hayatının en üretken dönemini geçen yılki tam kapanma döneminde geçiren Bıçakçı, 17 günlük yeni kapanma döneminin kendisi için yine üretim ve bereket dönemi olacağına yürekten inanıyor. Sanatçı pandemi sonrası açacağı yeni atölyesi için tam kapasite üretime devam ediyor. l Kültür Servisi Bienal radyoda İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından, 20072026 Bienal Sponsoru Koç Holding’in desteğiyle düzenlenen 17. İstanbul Bienali, mayıs ayında radyoda... Bienalin hem katılımcısı hem de mekânlarından biri olarak konumlanacak Açık Radyo 95.0’da dinleyicilerle buluşacak Radyo Bienal başlıklı serisi başladı. 17. İstanbul Bienali katılımcılarının Açık Radyo’ya özel üretecekleri işler, arşiv sesleri, ses müdahaleleri, söyleşiler ve şiir okumalarını içerecek program vasıtasıyla, bienal kapsamındaki pek çok projeye ait farklı üretimler bienal izleyicisiyle ilk defa Açık Radyo 95.0 üzerinden buluşma imkânı bulacak. Zeyno Pekünlü tarafından hazırlanan 17. İstanbul Bienali’nin kamusal programı da farklı disiplinlerden birçok sanatçı, araştırmacı, akademisyen ve edebiyatçıyı Açık Radyo’da konuk edecek. 3 Mayıs’tan itibaren, 25 Ekim’e kadar her pazartesi 15.3016.30 saatleri arasında Açık Radyo 95.0’da yayımlanacak Radyo Bienal programının kayıtları acikradyo. com.tr adresi üzerinden dinlenebilecek. Anneler Günü’ne özel konser Nükhet Duru, 9 Mayıs’ta Anneler Günü’ne özel hazırladığı repertuvarı ile Zorlu Performans Sanatları Merkezi’nin (PSM) dijital platformu, PSM Online’da konser verecek. 9 Mayıs Pazar günü saat, 21.00’de Anneler Günü’ne özel ücretsiz yapılacak konser, www.online.zorlupsm.com adresinden izlenebilecek. Müzik grubu Daniska, kısa bir süre önce Ümit Besen ile düet yapmış ve yeni çalışması için takipçilerinden Yaşar’a ulaşmak için yardım istemişti. Binlerce insanın Yaşar’a daveti sonuç verdi! Daniska ve Yaşar, stüdyoya girip yeni bir şarkı kaydetti. Şarkının mayıs ayında yayımlanması bekleniyor. Kurt Cobain’in fotoğraf çekimleri NFT olarak satılacak Fotoğrafçı Jesse Frohman, Kurt Cobain’in ölümünden birkaç ay önce gerçekleştirilen “The Last Session” adlı ikonik çekim görüntülerini de içeren çok yönlü bir NFT açık artırması yapacak. Görseller, 1993 yılında yapılan çekimden 104 görüntü ve polaroidlerden oluşuyor. Cobain’in en çok kullanılan görsellerinden olan bu fotoğrafların NFT satışa sunulanları, daha önce hiç görülmemiş negatif basımlı versiyonlarından oluşuyor.