Katalog

DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 7 11 MAYIS 2021 SALI İsrail güçleri Mescidi Aksa’yı yine bastı, Filistinlilere sert müdahalede bulundu Kudüs ateşi yayılıyor İşgal altındaki Doğu Kudüs’te, Filistinlilerin evlerinden zorla tahliyesi planları nedeniyle tırmanan gerilim sürüyor. İsrail güçlerinin dün Doğu Kudüs’te Mescidi Aksa’daki Filistinlilere müdahalesi sonucu onlarca kişi yaralandı. İsrail güçlerinin geçen cuma günü Mescidi Aksa’ya saldırısı, Yahudi yerleşimcilerin işgal altındaki Doğu Kudüs’teki Şeyh Cerrah Mahallesi’nde Filistinli ailelerin zorla evlerinden çıkarılması yönündeki şiddetli baskısıyla bölgede tansiyon yüksek. Dava ertelendi İsrail’in işgal kutlaması “Kudüs Günü” nedeniyle, bölgeye fanatik Yahudi grupların girmesine karşı nöbet tutan Filistinlilere İsrail güçleri saldırdı. En az 300 kişi yaralandı. Hamas’ın roket saldırısı üzerine İsrail, Gazze’yi bombaladı, 9’u çocuk 20 Filistinli yaşamını yitirdi. Peş peşe suikastlar Irak’ın güneyinde Kerbela’da hükümet karşıtı protestolara destek veren bir aktivistin öldürülmesinden bir gün sonra Divaniye’de bir gazeteci hedef alındı. 2019’da hizmet yetersizliği ve yolsuzluklara karşı patlak veren halk gösterilerine önderlik eden aktivistlerden İhab Vazni geçen cumartesi gecesi evinin yakınında motosikletli bir kişi tarafından öldürüldü. Vazni’nin önceki gün düzenlenen cenaze töreninde yönetime sert tepki gösterildi, faillerin bulunması çağrısı yapıldı. Suikasttan bir gün sonra ise gazeteci Ahmed Hassan’ın silahlı saldırıya uğradığı, yaralandığı bildirildi. Kimi kaynak saldırıların arkasında İran yanlısı grupların olduğunu savundu. Uluslararası tepkilerin merkezindeki Tel Aviv, Filistinli ailelerin evlerinden çıkarılmasına yönelik dün Yüksek Mahkeme’de görüşülecek davayı gelecek aya erteleFransız askerinden me kararı aldı. Adalet Bakanlığı, kararın başsavcının talebi doğrultusunda alındığını, 30 gün içinde duruşma tarihinin yeERDOĞAN, niden düzenleneceğini duyurdu. Kudüs Sulh Mahkemesi, Yahudi yerleşimcilerin karşı bazı noktalara barikatlar kurduğu, İs na gitmesiyle gerilim arttı. ABBAS VE HENİYYE başvurusu ile 2019 yılında Şeyh Cerrah Mahallesi’nde ikamet eden 12 Filistinli airail güçlerinin Filistinlilere müdahale ettiği kaydedildi. İsrail’de, Doğu Kudüs’ün 1967 Gazze’ye bombardıman İLE GÖRÜŞTÜ lenin evlerini tahliye etmeleri yönünde karar vermişti. Filistinli aileler o zamandan bu yana hukuk savaşı vermeye devam ederken, birçok Filistinli ailenin ise temyiz başvurusu şu ana kadar reddedildi. savaşıyla işgal edilmesi “Kudüs Günü” olarak kutlanıyor. Filistinliler, bu yıl ramazanın son günlerine gelen yürüyüşü provokasyon olarak görüyor. Ajanslarda hem külliyede hem çevresinde plastik mermi, Gazze’de yönetimde olan Hamas’tan, İsrail’e güvenlik güçlerini Mescidi Aksa ve Şeyh Cerrah Mahallesi’nden dün 18.00’e kadar geri çekmemesi halinde saldırıya geçileceği ültimatomu geldi. Bir süre sonra da roİsrail işgali, şiddetine karşı Ankara’dan sert tepkiler sürerken Filistin’e destek vurguları yinelendi. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Filistin Devlet Başkanı Mahmud AbFilistinlilerin eylemlerine önceki gece yi ses bombası, göz yaşartıcı gaz kullanan İs ket saldırısı düzenlendiği bildirildi. İsrail or bas ve Hamas Siyasi Büro Başkane sert müdahalede bulunan İsrail güçrail güçlerine karşı bazı grupların şişe ve dusu 7 füzenin atıldığını, savunma sistemi nı İsmail Heniyye ile ayrı ayrı telelerinin dün sabah namazı sırasında da taş attığı aktarıldı. Sosyal medyaya yansı “Demir Kubbe” tarafından birinin etkisiz hale fon görüşmesi gerçekleştirdi. İleMescidi Aksa külliyesine baskın düzenle yan videolarda bazı ses bombalarının ca getirildiğini, can kaybı yaşanmadığını duyur tişim Başkanlığı’ndan yapılan açıkdiği bildirildi. Filistin Kızılayı, çatışmalar mi içine düştüğü ve camların kırıldığı gö du. Ardından ise Filistin Sağlık Bakanlığı, İs lamaya göre görüşmelerde Erdoda 300’den fazla Filistinlinin yaralandığını açıkladı. AA kameramanının da yaralandığı duyuruldu. İsrail de 20 polisin yaralandığı açıklaması yaptı. Sabah namazını Mescidi Aksa’da kılan binlerce Filistinlinin, fanatik Yahudi yerleşimcilerin “Kudüs Günü” nedeniyle baskın yapma olasılığına rüldü. İsrailli bir yerleşimcinin aracını Filistinlilerin üzerine sürdüğü, bir kişinin ezildiği de iddia edildi. Dün akşam saatlerinde kalabalık bir grup İsraillinin “Kudüs Günü” çerçevesinde polis korumasında yürümesi de gündeme yansıdı. Aşırı sağcı bir milletvekilinin Şeyh Cerrah Mahallesi yakınırail savaş uçaklarının Gazze’ye bombardımanında 9’u çocuk 20 Filistinlinin yaşamını yitirdiğini, 65 kişinin yaralandığını duyurdu. İsrail ordusu ise bu saldırıda 3 Hamas üyesinin öldürüldüğünü açıkladı. Hamas’a yakın kaynaklar, saldırıda örgütün üst düzey komutanı Abdullah Fayyad’ın öldüğünü aktardı. ğan, İsrail’in Kudüs’teki saldırılarını “terör” olarak nitelendirdi. “Sadece Müslümanların değil, bütün bir insanlığın vicdanını yaralayan alçakça saldırıları ve Filistinlilere yaşatılan zulmü en sert şekilde kınadığını” ifade etti. İsrail’in uyguladığı terörü ve işgali durdurmak için başta Bu kez otobüs ‘Tam işgal planı’ uyarısı İslamâlemiolmaküzeretümdünyayı harekete geçirmek üzere ellerinden geleni yapacaklarını vurgulayan Erdoğan, Türkiye’nin her hedef oldu Afganistan’da geçen cumartesi günü bir okula düzenlenen kanlı saldırıda hayatını kaybedenlerin sayısı 85’e çıkarken, önceki gece de Zabul eyaletinde, yol kenarına yerleştirilen bombanın bir otobüs geçerken patlaması sonucu en az 11 kişi öldü. Filistin yönetimi uluslararası toplumu İsrail’e karşı sorumluluğunu üstlenmeye çağırırken Filistinlilerin evlerinden zorla tahliyesi planları ile İsrail’in Filistinlilere yönelik şiddetine dünyadan tepkiler sürüyor. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, işgal altındaki Doğu Kudüs’te devam eden şiddet olayları ve Filistinli ailelerin Şeyh Cerrah ve Silvan mahallelerindeki olası tahliyelerinden derin endişe duyduğuTürkiye’nin yanı sıra Ürdün’de de Filistin’le dayanışma eylemleri düzenlendi. zaman Filistin davasının destekçisi olmaya, Filistinli kardeşlerinin yanında durmaya ve Kudüs’ün izzetini korumaya devam edeceğini belirtti. Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ise İsrail güçlerinin uyguladığı şiddetin derhal sona ermesi çağrısında bulundu. “GiTaliban’dan ateşkes İçişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, saldırıda aralarında kadın ve çocukların bulunduğu 25 kişinin yaralandığı bildirildi. ABD’nin 11 Eylül’de bütün askerlerini çekeceğini açıklamasından sonra ülkede şiddet olaylarında artış yaşanıyor. Gerek IŞİD gerekse Taliban bağlantılı grupların saldırıları sürüyor. Öte yandan Taliban’dan ise önceki gece Şeker Bayramı nedeniyle üç günlük ateşkes ilan edeceğini bildirdi. nu belirtti. Guterres, İsrail’e uluslararası insan hakları hukuku doğrultusunda yıkım ve tahliyeleri durdurması çağrısı yaptı. Öte yandan Lüksemburg Dışişleri Bakanı Jean Asselborn, Doğu Kudüs’te son günlerde devam eden olayların ardından İsrail’in Doğu Kudüs’te yaşayan Filistinlilerin tamamını evlerinden çıkarma tehlikesi bulunduğunu söyledi. Asselborn, Brüksel’de yapılan AB Dışişleri Bakanları toplantısı öncesinde, İsrail’in saldırganlığının Doğu Kudüs’ün tamamını işgal etme planlarının bir parçası olabileceği endişesi bulunduğunu bildirdi. Hem Arap dünyasını hem de Batılı ülkeleri İsrail’e tepki Şeyh Cerrah Mahallesi’ndeki evlerinden tahliye edilmesinden ciddi endişe duyduğunu aktardı. Sullivan ve İsrailli mevkidaşının, roket saldırıları ve Gazze’den yanan balonların gönderilmesinin de “kabul edilemez olduğu konusunda mutabık kaldığı” belirtildi. ABD Savunma Bakanlığı Sözcüsü John Kirby, “İsrail’in roket saldırılarına karşı kendini savunma hakkı var ve desteğe hazırız” dedi. ABD Kongresi’nin kimi Demokrat üyelerinden ise Biden yönetimine İsrail’e tepki gösterme çağrısı geldi. Senatör Bernie Sanders, rişimlerimiz her düzeyde devam ediyor” dedi. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da “Bu vahşete ses çıkarmayanlar Ortadoğu barış sürecinden bahsetmesin. Filistinli kardeşlerimizin sesi olmaya, haklarını savunmaya devam edeceğiz” ifadesini kullandı. Çavuşoğlu’nun, İran, Cezayir, Pakistan ve Rus mevkidaşlarıyla da telefon görüşmesi yaptığı ve Kudüs’teki son gelişmeleri değerlendirdiği belirtildi. ‘İnsanlık dışı, katliam’ göstermeye çağıran Asselborn, “Biz Avrupa “ABD, hükümetle bağlantılı aşırılık yanlısı İs CHP Genel Başkanı Kemal KılıçdaEnerjide siber lıların sorumluluğu var. Bu konuyu gündemin raillilerin Doğu Kudüs ve Batı Şeria’daki şidüst sıralarında tutmalıyız” dedi. AA’nın habe detine güçlü şekilde karşı çıkmalı ve Filistinrine göre Asselborn ayrıca Doğu Kudüs’ün li ailelerin tahliye edilmesini önlemeli” dedi. roğlu, “İsrail’in yaptığı katliamdır. Erdoğan’a açık çağrı yapıyorum; BM’yi daha etkin olmaya zorlayasaldırı alarmı ABD’de, geçen cuma günü ülkenin en büyük enerji boru hattı sistemine düzenlenen siber saldırının yankıları sürüyor. ABD’nin doğudaki eyaletlerine enerji sağlayan iki devletli bir çözümde Filistin’in de başkenti olmasının öngörüldüğünü hatırlattı. ABD’li vekillerden tepki ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, İsrailli mevkidaşı Meir BenShabbat’la görüşmesinde ABD’nin, Filistinli ailelerin Temsilciler Meclisi üyesi Alexandria Ocasio Cortez, “İnsanlık dışı bu durum karşısında ABD, Filistinlilerin haklarının korunmasında daha fazla liderlik ortaya koymalı” açıklaması yaptı. Filistin asıllı Temsilciler Meclisi üyesi Rashida Tlaib ise “ABD, ırkçı şiddeti ne zaman kınayacak?” ifadesini kullandı. cak girişimleri derhal başlat” mesajını paylaştı. CHP Sözcüsü Faik Öztrak ise “İsrail’in bu insanlık dışı provokasyonları kabul edilebilir değildir. Bu davranışları kınıyor, son bulmasını bekliyoruz” ifadelerini kullandı. lANKARA/Cumhuriyet ‘muhtıra’ çıkışı! Fransa’da geçen ay aralarında emekli generallerin de olduğu bir grup eski askerin, “iç savaş uyarısıyla hükümete vatanperverliği savunma” çağrısının yapıldığı açık mektuba bir yenisi eklendi. Bu kez bir grup muvazzaf asker, yine aşırı sağcı Valeurs Actuelles adlı sitede yayımlanan ortak mektupla, bir önceki metne destek verdi. Aralarında her rütbeden askerin bulunduğu savunulan grup, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron yönetimine, milletvekillerine ve generallere “ülkede iç savaş çıkacağı ve bu durumda ondan isteneceği için ordunun düzeni sağlayacağı” çıkışı yaptı. AFP’nin haberinde mektubun arkasında kaç askerin olduğu, rütbelerinin bilinmediğine işaret edildi. Metnin kamuoyunun imzasına açıldığı, siteye göre dün sabah desteğin 93 bini geçtiği aktarıldı. Sputnik’in haberine göre de mektupta, “Fransa’nın düşmanlarıyla mücadele eden ve 21 Nisan’daki açık mektuba imza atan emekli general, emekli ve muvazzaf subay ile askerlerin, iktidara sorun çıkaran kişiler olarak adlandırıldığı ancak onların tek hatalarının ülkesini sevmek olduğu” savunuldu. “Görevde olan her rütbeden askerlerin, yasa gereği yüzleri açık şekilde kendilerini ifade edemediği ancak sessiz kalmalarının da imkânsız olduğu” kaydedildi. Metinde, “Aramızdan bazıları Afganistan, Mali, Orta Afrika ve diğer yerlerde düşman ateşini gördü... Bizim topraklarımızda ta Macron viz verdiğiniz İslamcılığı yok etmek için canlarını ortaya koydular” denildi. “Birkaç dini topluluğun araçsallaştırma girişimlerine katlandık. Bu dini topluluklar için Fransa hiçbir şey ifade etmiyor, aşağılama ve hatta nefret konusundan başka bir şey değil” ifadesi kullanıldı. Kaos ile şiddetin oluşacağı ve bunun askerlerden değil “sivil ayaklanmadan” geleceği ileri sürüldü. Soruşturma başlatılmıştı Bildiriye İçişleri Bakanı Gerald Darmanin’den tepki geldi. Askerlerin kimliğini açıklamamasına işaretle, bunu “cesaretten yoksunluk” olarak nitelendirdi. Geçen ay yayımlanan mektupta “İslamcılık ve banliyölerde yaşayanların, Fransa’da toplumsal bölünmeye yol açtığı” iddia edilmişti. Başbakan Jean Castex, bildiriyi “Cumhuriyet ilkelerine, ordunun onur ve görevlerine karşı girişim olarak” nitelendirmiş, disiplin soruşturması açılacağı duyurulmuştu. 2022 seçimlerinde Macron’un rakibi olması beklenen aşırı sağcı Marine Le Pen ise askerlere destek vermişti. ABD’li Colonial Pipeline’ın sistemini hedef alan saldırı sonrası şirketin bu yöndeki operasyonlarının çoğu geçici kapandı. Colonial Pipeline, bazı bilgi teknolojisi sistemle‘Normalleşme’ rüzgârı rinin de saldırı sonucu etkilendiğini açıklamıştı. Siber saldırının fidye amaçlı düzenlenmiş olabileceği iddia edildi. ABD Ticaret Bakanı Gina Raimondo, Biden hükümetinin en büyük önceliğinin boru hattının tamir edilmesi olduğunu belirterek şirketle beraber sorunun çözümü için çalışıldığını duyurdu. ‘DarkSide’ iddiası Mısır’la 8 yıldır fiilen donmuş durumda olan ilişkilerin normalleştirilmesi için iki ülke dışişleri bakanlıkları arasında geçen hafta yapılan görüşmelerin ardından Ankara’dan Suudi Arabistan’la da ilişkilerin canlandırılması için adım geldi. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, bugün Suudi Arabistan’ın udi Arabistan, resmen bir ambargo uyguladığını reddetse de Türkiye, bu boykotun kaldırılması için çeşitli kanallardan girişimlerini sürdürüyor. TürkiyeSuudi Arabistan ilişkileri, Riyad’ın öncülüğündeki Körfez ülkelerinin Katar’a 2017’de uygulamaya başladıkları ablukaACILARINIZI PAYLAŞIYORUZ... Vefat ve başsağlığı ilanlarınız için yaptığınız ödemenin yüzde 20’sini Bazı Amerikan medyasında yer alan haberlerde, siber güvenlik uzmanlarının saldırının arkasında “DarkSide” (Karanlık Taraf) isimli Rusya kökenli bir suç örgütünün bulunduğu tahmini aktarıldı. Colonial Pipeline şirketi yaptığı açıklamada, saldırının cuma günü gerçekleştiğini ve bazı bilgi teknolojisi sistemlerini de etkilediğini açıklamıştı. Şirket, ancak tamamen güvenli olduğunun anlaşılması halinde operasyonlara geri dönüleceğini duyurdu. Washington, kimi kesimlerinde ortaya çıkabilecek yakıt sıkıntısının aşılabilmesi için kamyonların fazla mesai yapmasına izin verilmesi dahil, çeşitli önlemler üzerinde çalışıldığını belirtti. Colonial, Teksas’tan New Jersey’e uzanan 8 bin 850 kilometreden fazla uzunlukta boru hattı şebekesi işletiyor. BBC’ye göre, hattan günlük akış 2.5 milyon varil, bu ülkenin doğu sahilinin dizel, benzin ve jet yakıtının yüzde 45’i. başkenti Riyad’da Suudi mevki Çavuşoğlu dün Riyad’a gitti. daşı Faysal bin Farhan ile görüşecek. Dışişleri Bakanlığı’ndan udi Arabistan’da Türk Milli Eğitim yapılan açıklamada, görüşmede Bakanlığı’na bağlı faaliyet göste“ikili ilişkiler ve bölgesel konula ren 8 Türk okulunun kapatılması rın” ele alınacağı kaydedildi. ile Suudi Arabistan’ın Türkiye’ye Dün Riyad’a giden Çavuşoğ yönelik uyguladığı gayri resmi lu, sosyal medya üzerinden zi ekonomik ambargo olacak. Riyarete ilişkin açıklamasında, yad, geçen ay Suudi Arabistan’da “Mescidi Aksa’daki saldırılar ve faaliyet gösteren 8 Türk okuluFilistin halkına yönelik zulüm” nun 20022021 eğitim ve öğrekonusunun da gündemde oldu tim yılı sonunda kapatılacağına ğuna değindi. Çavuşoğlu’nun dair bu okullara sözlü bildirimde Suudi Arabistan ziyareti, Cum bulunmuş, ancak kapatma için hurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın 4 bir gerekçe göstermemişti. Mayıs’ta Suudi Arabistan KraSuudi Arabistan’ın Türk mallalı Selman ile yaptığı telefon gö rına uyguladığı gayri resmi amrüşmesinin ardından gerçekleşi bargo ise iki ülke ticaretini yoğun yor. Ziyaretin, Erdoğan’ın Suudi bir şekilde etkiliyor. Türkiye İhraArabistan Kralı ile yaptığı görüş catçılar Meclisi’nin verilerine gömede kararlaştırıldığı belirtildi. re Türkiye’den Suudi Arabistan’a Okullar gündemde yapılan ihracat nisan ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzÇavuşoğlu’nun ziyaretindeki de 94 oranında düşerek 11 milöncelikli gündem maddeleri, Su yon dolar olarak gerçekleşti. Suda Ankara’nın Katar’a yoğun desteği sonrası gerilmişti. Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın Suudi Arabistan’ın İstanbul Başkonsolosluğu’nda öldürülmesi de ilişkilerde başka bir gerilim unsuru olmuştu. Körfez ülkelerinin Katar’a 3.5 yıl boyunca uyguladıkları ablukayı bu yıl başında kaldırma kararı almasının ardından TürkiyeSuudi Arabistan ilişkilerinde normalleşmenin önü açıldı. 4 yıl sonra ilk Çavuşoğlu’nun bugünkü Suudi Arabistan ziyareti, Haziran 2017’de gerçekleştirdiği Riyad ziyaretinin ardından ilk olacak. Çavuşoğlu, Suudi mevkidaşı Faysal bin Farhan’la son olarak İslam İşbirliği Teşkilatı toplantısı kapsamında geçen yıl kasım ayında Nijer’de görüşmüştü. l ANKARA/Cumhuriyet Cumhuriyet Vakfı Burs Fonu’na aktarıyoruz. Bu fondan, yetenekli, ihtiyaç sahibi öğrencilere burs veriyoruz. Acılarınızı paylaşıyoruz. Yakınlarınızın adı bu burslarla yaşasın. www.cumhuriyetvakfi.org.tr ANKARA: 0312 442 30 50 İZMİR: 0232 441 12 20 İSTANBUL: 0212 343 72 74