Katalog

ŞEKERLEME YAPACAK GÖNÜLLÜ ARANIYOR ABD’de bir uyku araştır araştırmaya katılacak kişilere 1500 dolar ödeneceğini açıkladı. Araştırmada uyku ve maları şirketi, şekerleme yapmanın etkilerini gözlemlemek üzere iyi İngilizce bilmek “şekerlemenin” motivasyon, hafıza ve üretkenlik üzerinde etkileri incelenecek. Kaşartıyla katılımcılar aradığını açıkladı. “Each Night” şirketi bir ay boyunca uyuyarak tılımcıların uykudan önce ve sonra bir video görüşmesine katılmaları da gerekecek. 11 MAYIS 2021 SALI [email protected] YUMURTA DONDURMA ILE ILERI YAŞTA ANNE OLMAK MÜMKÜN Nurefşan Kurt, Erzincan, yaş 10 Çocuklar Pınar Çocuk Resim Yarışması sonuçlandı çevre için çizdi Bu yıl 40. kez düzenlenen Uluslararası Pınar Çocuk Resim Yarışması’na Türkiye’nin her bölgesinin yanı sıra KKTC, Azerbaycan ve Almanya’dan geniş bir katılım oldu. Alanlarında uzman bir jüri tarafından ön elemeye Cemre Korkut, Gaziantep, yaş 13 EMRAH tabi tutuKOLUKISA lan 12 bin 578 eserden 417’si finale kaldı ve 9 kişilik bir jüri (ki aralarında ben de vardım) her bölceye giren eserlerin önemli bir bölümü tüm jürinin ortak beğenisini kazanan eserlerden oluştu. geden birer asil ve birer yedek eseri dereceye layık buldu. Eğitim bursu, tablet Yaş grupları ayırt edilmeksiPınar Süt Yönetim Kurulu Başzin yapılan yarışmada çocukla kanı İdil Yiğitbaşı’nın da katıldığı rın belli temaları öne çıkardığı, çevrimiçi bir toplantıyla kazananbelli kompozisyonları ise özel ların belirlendiği yarışma sonucu likle çalışmayı tercih ettikleri dereceye giren 11 çocuğa tablet gözlenirken doğa ve çevre ko ve profesyonel resim malzemenusuna olan yoğun ilgileri gele lerinden oluşan çanta armağan cek için umut vericiydi. Sanatçı edildi. 11 yedek kazanan da prove akademisyen Prof. Dr. Müm fesyonel resim malzemelerinden taz Sağlam başkanlığındaki jü oluşan çanta ile ödüllendirildi. ri, değerlendirmelerini yapar Jüri değerlendirmesi sonucunda ken hem renk seçimlerine hem Yaşar Eğitim ve Külkompozisyon bilgisine hem de tür Vakfı aracılıdesen ustalığına dikkat etti ve ğıyla bir yıllık eğitüm bunları bir yandan da ya tim bursu verilerışmacıların yaşlarını göz önün cek üç öğrenci de bulundurarak yaptı. Dere de belirlendi. 310 MTEAMYMISUZ PPEARZŞAERMTBEESI 213 BIN 863 13 BİN 604 1734 282 26 BİN 953 49 MILYON 604 BIN 4 43 BIN 311 % 4.0 5 MILYON 44 BIN 936 2 BIN 983 4 MILYON 743 BIN 817 Pandemi döneminde erken ergenlik arttı Pandemi döneminde yapılan çalışmalarda bir yıl içinde kız çocuklarında erken ergenlik vakalarının çok artığı ortaya konuldu. İtalya’da bilim insanlarının araştırmasına göre pandemi döneminde çocuklarda evde hareketsiz yaşam ve yoğun teknoloji kullanımına bağlı olarak erken ergenlik vakaları arttı. Araştırmacılar bu durumu, tam kapanmaya giden İtalya’da evde kalınan süre boyunca çocukların vücut kitle indeksinin artmasına ve teknoloji aygıt kullanma sürelerinin artmasına bağladı. Erken ergenlik, ergenlikle ilgili semptomların kızlarda 8, erkeklerde ise 9 yaşından önce gözlemlenmesidir. Nedenleri arasında obezite, hormonlu gıdaların tüketimi, plastik ve kokulu temizlik maddelerine maruziyet olarak düşünülüyor. İstanbul Gelişim Üniversitesi Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Doç. Dr. Canan Tanıdır, “Burada iki önemli etken var. Bedende yağ dokusunun artması, obezite erken ergenlik için risk faktörü sayılıyor. Pandeminin en önemli etkisi budur. Evlerde olduğumuz için hareketsiz bir yaşamımız var. Çocuklar evde kaldıkça atıştırmalıklar, yağlı gıdalar, abur cubur ve paketli ürünlere yöneldi. Hormonlu gıdalar, erken ergenliğe neden oluyor” dedi. l DHA Türkiye’nin C40 üyesi tek şehri İSTANBUL İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, C40 Büyük Kentler İklim Liderlik Grubu’nun düzenlediği çevrimiçi toplantıya katıldı. “Yeşil ve Adil İyileşme Çabalarını İyileştirmek” konulu toplantıda dünyanın 21 farklı şehrinin yerel yöneticileri, ABD Başkanlığı İklim Özel Elçisi, eski ABD Dışişleri Bakanı John Kerry’e çeşitli sorular yöneltti. İmamoğlu, Türkiye’nin C40 üyesi tek şehrinin İstanbul olduğunu belirterek “C40 içerisinde çok daha güçlü pozisyonlarda temsil edilmek arzusundayız. İstanbul, raylı sistemler inşasında dünyada ilk 5 şehir içerisinde. Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası ile ‘Yeşil Şehir Aksiyon Planı’ mutabakatına imza attık” dedi. Kerry, Türkiye’den sadece İstanbul’un C40 bünyesinde yer almasına şaşırdığını belirterek kent yönetimlerinin ve hükümetlerin hesap verebilir olmasının önemine dikkat çekti. l İç Politika TEKNOLOJIK GELIŞMELER VAR Son yıllarda adını sıkça duyduğumuz yumurta dondurma işlemi, kariyer planlaması, sağlık nedenleri veya başka gerekçelerle anne olmayı ertelemek zorunda kalan kadınların bir seçeneği olarak karşımıza çıkıyor. Günümüzde gelişen laboratuvar koşulları ve teknolojileri işlemin başarılı bir şekilde gerçekleşmesini sağlıyor. Yumurtalıktan toplanan yumurtalar dondurularak saklanıyor ve istendiği zaman çözülerek kullanılabiliyor. Zamanı durdurun Yumurta dondurma yöntemi son yıllarda pek çok kadın tarafından tercih IŞLEM ÖNCESI YAPILANLAR ediliyor. Kariyer önceliği olan, n Yumurta dondurma işlemi önlaşık 36 saat sonra genel anestezi kısa vadede ancesi neler yapılır? altında yumurta toplama işlemi uyne olmayı düYumurta dondurma işlemi öncesi gulanır. Toplanan yumurtaların çevSAĞLIK Sibel BAHÇETEPE şünmeyen ya da erken menopoz riski taşıyan kadınlar, bu yöntemle erken yaşlarda yumurtalarını donduruyor. Yumurta cilt altına uygulanan günlük iğne tedavisi ile büyümeye aday çok sayıda follikül (yani içerisinde yumurta bulunduran küçük kesecikler) büyütülmeye çalışılır. Başlangıçta 59 mm olan bu folliküllerin 17 18 mm olana kadar büyümesi 34 günde bir yapılan ultrasonografik muayene ve kan tahlilleri ile takip edilir. Yumurta takiresindeki hücrelerin ayıklanmasını takiben izlenen olgun yumurtalar uygun yöntemle dondurularak saklanır. Toplanan yumurtaların yaklaşık yüzde 7080’i olgun yumurta olarak izlenir ve dondurulur. Vitrifikasyon yöntemi ile tecrübeli ellerde yapılan dondurma işlemi sonrasında çözülen yumurtaların dondurma işlebi olarak bilinen bu süreç ortalama canlılık oranları yüzde 8085’tir. Bu mi gelecekte an 10 12 gün sürer. Folliküller yeterli bü işlem özel klinikler dışında teknik ne olma şansını korumaya yardımcı oluyor. Kadın Hastalıkları ve Tüp Bebek yüklüğe geldiğinde yumurtaların olgunlaşması için gereken yeni cilt altı iğneleri yapılır. Bu iğnelerden yakdonanımı yeterli tüp bebek ünitesi bulunan kamu hastanelerinde de yapılabilmektedir. Uzmanı Prof. Dr. Ebru Öztürk yumurta dondurma işlemine daha anne karnında 20 haftalık her 100 kadından birinde sebebi ilişkin merak edilenleri anlattı. fetüs halindeyken sahiptirler. bilinmeyen nedenlerden dolayı Yaşla birlikte azalır Yenidoğan bir kız çocuğunun yumurtalıklarında yaklaşık iki çok daha erken yaşlarda yumurtalık rezervi azalabilir. Hatta ern Yumurta dondurma nedir? milyon olgunlaşmamış yumurta ken menopoz görülebilir. Yumurtalıktan toplanan yumurtalar ileride kullanılmak bulunmaktadır. Ergenlik aşamasına gelindiğinde yaklaşık 400 Sınırsız saklama üzere dondurularak saklanır bin olgunlaşmamış yumurta yu n Dondurulan yumurta kaç ve istendiği zaman çözülerek murtalıklarda bulunur. Meno yıl saklanabiliyor? kullanılabilir. Bu şekilpoza kadar olan süreçDondurulan yumurtaların de kişiye daha sonte bu yumurtalardan saklanma süresi başlangıçta ra tüp bebek yönteyaklaşık 400 tanesi yasal olarak beş yıl ile mi ile gebelik şanolgunlaşarak yu sınırlandırılmıştır. Günümüzde sı verilir. Sıklıkmurtlama ile atı ek onam belgeleri alınması ile la yumurtalık relır ve gebelik şan bu süre sınırsızdır. zervi azalmış ya sı verir. Sağlıkn Yumurta dondurma işlemi da üreme çağında lı bir kadında bu sonrası kişi neler yaşayabilir? kanser tedavisi geazalma 35 yaşınİşlem sonrası kişi günlük hareken kadınlara uyProf. Dr. Ebru Öztürk dan sonra artar, bu yatına dönebilir. Bir kanser gulanır. Yine yumuryaştan sonra gebelik hastasının gebelik şansını kaytalık alınması gibi cerraşansında azalma; yumur betmemesi hayata tutunmahi işlem gerektiren durumlarda talık rezervi ve yumurta kalite sı açısından ciddi moral ve mocerrahi öncesi yapılabilir. sindeki azalmadan dolayı belir tivasyon katarken, yumurtan Kadınlarda yumurtalık ginleşir. 35 yaşından sonra don lık rezervi azaldığı için kariyer rezervi ne zaman azalmaya durulan yumurtalar ile oluşacak planlarından vazgeçmek istebaşlar? gebelik şansı azalmaya başlar meyenler için yumurta dondurKadınlar yumurtalıklarında ken 3738 yaşlardan sonra kırıl ma işlemi kariyer planlarını taki maksimum yumurta sayısına ma çok daha belirginleşir. Yine mamlama şansını verir. ‘KAN BAĞIŞINDA BULUNUN’ Türk Kızılay, Türk Hematoloji Derneği, Türk Pediatrik Hematoloji Derneği ve Nobel İlaç işbirliğiyle “1 kişi kan verir, 1000'lerce kişiye umut olur” sloganıyla "1kişi1000kişi" projesi başlatıldı. Projede, bağıştaki azalmaya işaret edilerek, kan bağışında bulunmak isteyenleri Türk Kızılay Kan Bağışı Merkezleri'ne davet etmek ve kan bağış sayılarında artış sağlamak amaçlanıyor. Sosyal medyada yayımlanan farkındalık filmleri ve uzman bilgi videolarıyla farkındalık oluşturularak kan bağışı sayılarının artırılması amaçlanıyor. Türk Pediatrik Hematoloji Derneği Başkanı, Prof. Dr. Namık Yaşar Özbek, “Salgın döneminde, ülkemizde kan bağışı sayılarının azalması, kan nakli olmadan hayatını devam ettiremeyecek hastalarımızın zor günler geçirmesine neden olmakta. Düzenli kan bağışı sayesinde kan ürünlerinin kesintisiz olarak temini kanser ve kalıtsal kan hastalıklarına sahip erişkin ve çocuk hastalar için hayati önem taşımaktadır” değerlendirmesini yaptı. Kriz anında acil tıbbi yardım çağırmak hayatta kalma şansını artırıyor Kalp krizi sırasında yapılması gerekenler Kalp krizi sırasında hızlı hareket etmenin ve vakit kaybetmemenin önemli olduğunu belirten Kardiyolog Doç. Dr. Yaşar Turan, “Kalp krizi geçirdiğinizden şüphelendiğinizde, hızlı hareket etmek ve acil tıbbi yardım çağırmak hayatta kalma şansını büyük ölçüde artırıyor” uyarısında bulundu. Turan, kriz anında yapılması gerekenleri şöyle özetledi: n Yanınızda başkaları varsa, ambulans size ulaşana kadar yanınızda kalmalarını isteyin. Birinden sizi arabasıyla hastaneye götürmesini istemenin aksine, 112'yi aramak genel olarak acil bakım almanın en hızlı yoludur. n Yalnızsanız gelenlerin sizi kolayca bulabilmesi için kapıya yakın güvenli bir yerde, sağlam bir yere yaslanarak rahat bir şekilde oturun. n Araç kullanıyorsanız uygun bir şekilde aracınızı kenara çekin ve yardımın ulaşmasını bekleyin. Sakin kalın ve gereksiz hareket etmeyin. Ağrı hissi Doç. Turan, kalp krizi belirtilerini “Klasik belirtisi göğüste, özellikle orta noktada, birkaç dakikadan daha fazla süren ağrıdır. Bu rahatsızlık, basınç, gerginlik, sıkışma veya ağrı gibi hissedilebilir. Ağrı boyun, kollar, sırt, çene veya mideye yayılabilir. Göğüste yeri tam tarif edilemeyen genel bir rahatsızlık hali olarak hissedilebilir” diye anlattı. SAĞLIK REHBERİ ÖDEM içeceklerine dikkat! Gerek pandemi sürecinde gerekse kışın alınan kilolar yaz yaklaştıkça can sıkıcı olmaya başladı. Pek çok kişi hızlı kilo vermenin arayışına girerken ilk başvurulan yöntemler arasında ödem çayları da yer alıyor. Ancak dikkat! Beslenme ve Diyet Uzmanı Nur Ecem Baydı Ozman, “Ödem çayları veya ödem içecekleri genel olarak farklı bitki, sebze veya meyve türleri karıştırılarak hazırlanıyor ancak bu karışımlar kişide tam bir kilo kaybı sağlamazken zaman zaman faydadan çok tehlike saçabiliyor” diyerek doğru bilinen yanlışları sıraladı. u Ödem içecekleri zayıflatır: YANLIŞ! DOĞRUSU: Ödem içecekleri zayıflatmaz. Zayıflamak her ne kadar tartıda azalma ile ölçülse de aslında burada hedeflenen yağ kaybı olmalıdır. Oysa zayıflama sürecine girerken ilk hedeflenen ödem atmak oluyor. Ödem içecekleri dokularda fazla biriken suyun atılmasına yardımcı olur ancak beden değişimi sağlayan asıl olarak yağ kaybı olduğundan kilo verme sürecinde ödem kaybından çok yağ kaybına odaklanmalısınız. u Ödem içeceklerini herkes tüketebilir: YANLIŞ! DOĞRUSU: Ödem içecekleri herkes için tüketilebilir değildir. Kalp hastaları, yüksek tansiyon hastalığı olanlar, diyabet veya reaktif hipoglisemisi olan kişiler, gebe ve emziren kişiler bu içecekler konusunda özellikle dikkatli olmalı. Özellikle riskli grupta bulunan kişilerin ödem söktürücü karışımları kullanırken çok daha fazla dikkatli olması gerekir. u Tansiyonu etkilemez: YANLIŞ! DOĞRUSU: Tansiyon hastaları özellikle dikkatli olmalı. Sıklıkla ödem atma amacıyla kullanılan mısır püskülü, kiraz sapı gibi diüretik yani idrar söktürücü bitki veya bitki karışımları halihazırda ilaç kullanan bazı hipertansiyon hastalarında olumsuz sonuçlara yol açabilir. Çünkü bazı hipertansiyon ilaçlarının da diüretik yani vücuttan su attırma etkisi mevcuttur, bu kişilerde su tüketimi de yetersiz ise ödem amaçlı alınan bitki karışımları bu hastalar için olumsuz sonuçlar doğurabilir. u İlaç kullanımını etkilemez: YANLIŞ! DOĞRUSU: Bitki veya bitki karışımları kullanarak ödeme yardımcı çaylar veya içecekler hazırlarken çok dikkatli olmak gerekmektedir. Çünkü bu bitkiler fazla miktarda veya sıklıkla kullanıldıklarında bazı ilaçlarla etkileşime girebilirler. Örneğin; ödem atıcı olarak ya da ödem içecekleri yapım aşamasında sıklıkla kullanılan yeşil çay, kan sulandırıcı ilaç kullanan hastalarda bu ilaçlarla etkileşime girerek ilacın etkinliğini azaltabilmektedir. u Doğal olduklarından böbreklere zarar vermez: YANLIŞ! DOĞRUSU: Ödem içecekleri veya ödem çayları böbreklere ciddi zarar verebilir. Ödem sökmenin en iyi yolu yeterli su içmektir. Suyun yeterli içilmesi vücutta fazla suyun tutulmasını engeller. Ödem söktürücü içecekleri tüketirken su tüketiminiz yetersiz kalırsa böbreğin kanlanmasında azalma meydana getirerek akut böbrek yetmezliğine neden olabilir.