Katalog

EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 13 25 NİSAN 2021 PAZAR Türkiye KamuSen’e göre bu yıl iftar sofraları 2020’ye kıyasla 728 TL pahalandı Maaş iftara yetmiyor Rezerveritmenin Türkiye KamuSen Araştırma Geliştirme Merkezi, her yıl olduğu gibi bu yıl da iftar sofralarının maliyetini hesapladı ve çarpıcı sonuçlara ulaştı. Araştırmada, günlük ortalama 16 saate varan oruç ibadetini yerine getiren bir kişinin, sağlıklı bir şekilde aktivitelerini sürdürebilmesi için günlük yaklaşık 3 bin kaloriye ihtiyacı olduğu vurgulandı. Geleneksel ramazan yemekMUSTAFA ÇAKIR lerinden yola çıkılarak hazırlanan tabloda, 4 kişilik bir ailenin günlük iftar bedelinin 140.36 TL, ramazan ayı boyunca oruç açmanın maliyetinin ise 4 bin 211 TL olduğu belirtildi. Yüzde 21 zamlandı Buna göre oruç ibadetini yerine getiren bir kişinin yalnızca günlük iftar maliyeti 35.09 TL, aylık ise 1053 TL olarak hesaplandı. Türkiye İstatistik Kurumu’nun EPDK’DEN YÖNETMELİK Akaryakıt lisansı şartları yenilendi Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), mevzuata aykırı olarak ÖTV’siz satışlardan veya kanuna karşı hile veya yalan beyanda bulunulduğunun tespit edilmesinden dolayı, lisansı iptal edilen tüzelkişilerle ilgili yönetmeliğini yeniledi. Buna göre lisans iptaline konu fiilin işlendiği tarihte bu tüzelkişilikte doğrudan veya dolaylı yüzde ondan fazla paya sahip ortaklara, yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile temsil ve ilzama yetkili olanlara ve bu kişilerin doğrudan veya dolaylı ortak, yönetim kurulu başkan veya üyesi olduğu ya da temsil ve ilzama yetkili olduğu tüzelkişilere petrol piyasasında faaliyete ilişkin lisans verilmeyecek. l Ekonomi Servisi 1 MAYIS’TA BAŞLIYOR Araç lastiklerinde karekod dönemi Lastiklerde yeni etiket uygulamasının 1 Mayıs 2021’den itibaren Avrupa Birliği ile eşzamanlı olarak yürürlüğe gireceği açıklandı. Kategori ve seviyelendirmelerde sadeleşmeye gidildiğini aktaran Lastik Sanayicileri ve İthalatçıları Derneği (LASİD) Genel Sekreteri Erdal Kurt, lastik satın almak isteyenlerin, lastik bilgilerine ve lastik etiketinin dijital kopyasına sağ üst köşedeki karekod (QR) ile ulaşabileceğini kaydetti. Kurt, “Araç sahiplerinin lastik satın alırken doğru ve güvenli lastik seçimi yapabilmek için bu etiketleri dikkatle incelemesi çok önemli, doğru lastik seçimi ortak trafik bilincimizin bir parçasıdır” diye konuştu. l Ekonomi Servisi KISA... KISA... n Bimeks’le ilgili davayı sonuçlandıran İstanbul Anadolu 3. Asliye Ticaret Mahkemesi, bu şirketin iflasına karar verdi. Sektörün önemli oyuncularından olan şirketin mağaza sayısı 200’e kadar çıkmıştı. n TESK Genel Başkanı Bendevi Palandöken, okul servislerinin 1.5 yıldır çalışmadığını belirterek bu araçlar için 1 Temmuz’da dolacak 12 yaş sınırı kuralının salgın bitinceye kadar kaldırılmasını istedi. n Prof. Dr. Yaman Akdeniz, sosyal medyadan açıklama yaparak Google, TikTok ve Twitter’ın geçen hafta limited şirketler kurduklarını ve bunlarla ilgili bilgilerin Ticaret Sicili Gazetesi’nde yayımlandığını duyurdu. Geleneksel ramazan yemeklerinden yola çıkılarak yapılan çen yıla göre oruç açmanın maliyesiyaseti... hesaplamaya göre 4 kişilik bir ailenin günlük iftar bedeli ti yaklaşık yüzde 21 oranında yük140 TL, ay toplamında ise 4 bin 211 TL’ye ulaştı. seldi” diye konuştu. Kahveci, bu yıl memur maaşlaGün geçmiyor ki ekonomide dalgalandırıcı bir haber olmasın, insanlar daha ne olduğunu fark etme(TÜİK) resmi verileri ile piyasa ra günlük 116.09 TL, ramazan ayı bo rına enflasyon farkı hariç yüzde 3 den başka bir garip ve olumsuz bir haber kamlarından yola çıkılarak yapılan yunca ise 3 bin 483 TL olarak he yani ortalama 134 lira gibi son de ortaya çıkmasın. araştırmada bir vatandaşın, oruç saplamıştı. Ayrıca bu yıl 2 bin 825 rece yetersiz bir zam yapıldığını, Merkez Bankası rezervlerinin nasıl erituttuğu süre boyunca ihtiyaç duyduğu enerji, vitamin ve minerallerin sağlanabilmesi için gerekli olan gıda ürünleri ve miktarları tespit edildi. Raliraya yükseltilen asgari ücretle çalışan birinin aylık kazancı, bu yıl da iftar sofrasını karşılamaya yetmiyor. Araştırmayı değerlendiren Türkibu zammın zaten geçen üç ayda eridiğini, alım gücünün 2020’nin bile gerisine düştüğünü söyledi. Salgından korunmak için bağışıklığın güçlü tutulması gerektiğini belirten Kahveci, şöyle devam etti: İkramiye verilmeli tildiğinden tutun, faize tamamen karşı fikirle başkan olan birinin piyasaların gerektirdiği ortama uyup, faizi düşürmeyi planlamıyoruz yaklaşımlarına kadar tüm gariplikler ortaya saçılıyor. Para Piyasası Kurulu (PPK) metninde makyajlarla uygulanmaya çalışılan para politikasının faiz, döviz kuru ve istihdamla olması gereken bağı ortadan kaldırılıyor. kamlar, bu yıl ye KamuSen “Bağışıklığı güçlü tutmanın tek Basit anlamıyla bankaların bankası iftar sofralaGenel Başka yolu ise yeterli ve dengeli beslenolan Merkez Bankası’nın sanki tek amarına geçen yını Önder Kah mekten geçiyor. Bu sürede oruç cı dövizi baskılamak, bunu da yaparken la göre yüzde veci, ortalama ibadetini yerine getiren vatandaşrezerv eritmek gibi bir görünüm oluştu 20.9 zam geldiğini gösterdi. Böylece bir yılda iftar sofraları toplam 728.13 lira zamlandı. Türkiye KamuSen Araştırma Geliştirme Merkezi, aynı ürünler üzerinden 2020 yılında yaptığı araştırmada 4 kişilik bir ailenin iftar maliyetini memur maaşının 4 bin 806 TL olduğunu belirterek “Yalnızca oruç açmak için bir memur, maaşının yüzde 87.6’sını ayırmak zorunda. Çalışanların kazançları gıda ihtiyacına dahi zor yetiyor, diğer ihtiyaçlar için ise para kalmıyor. Gelarımızın çok daha dikkatli beslenmeleri, hastalık riski yaşamamaları için son derece önemli. Ayrıca önümdeki dönem de maliyetlerin daha da artacağını görüyoruz. Yeni zamlar gelecek. Bu nedenle kamu çalışanlarına bayram ikramiyesi verilmedir.” l ANKARA son dönemde. Eritilen rezervlerin akıbetini soran ekonomist ve halka verilen yanıtlarda da çok açıkça görüyoruz bunun ipuçlarını. Tüm bunları aslında bir çıkmaz sokağa giren ekonomi politikalarının bir sonucu olarak yorumlamak gerekir. Sokağın içindeki görüntü ise gelinen durumu çok iyi özetliyor. 2021 yılında ortalama memur maaşının 4 bin 663 lira, memur emekli maaşının 3 bin 300 li1 MILYON ADET ra, SSK emekli maaşının da 2 bin 400 lira olduğu, işsiz üniversite mezunu enfTürkiye’de yıllık ortalama lasyonunun yaşandığı bir yerde, daha libisiklet satışı se mezunu bile olmayan genç yaştaki insanların milyon liraları bulan bir varlık içinde resimlendiği bir durum bu. Ulusal gelirin normal zamanlarda yüzde 6065’ini oluşturan tüketim harcamalarının temel kaynağı olan ortalama ücretlerin 500 $’ı geçmediği bir ekonomide, Merkez Bankası para politikasının etkinliği ancak ve ancak dövizi baskılamak için rezerv eritme gibi garip bir nedenselliğe indirgeniyor... Bunun örneğini en son Merkez Bankası Başkanı Sayın Şahap Kavcıoğlu’nun televizyon ekranlarında yaptığı yorumlarda hissettik. Temel olarak yeni ve doyurucu bir söylemin olmadığı yorumlarda, belki de ilk defa bir para otoritesinin ekonomik krizi kabul ettiğini ve rezervlerin de bu kapsamda, iflasların önlenmesi ve yurtdışı özel sektör borçlarının ödenmesi amacıyla harcandığını ya da yer değiştirdiğini duyduk. Tüm bu söylemlerde, amaçları ve neSalgın etkisiyle bisiklet satışları yüzde 40, fiyatlar da yüzde 50 yükseldi denleri bir arada tarttığımızda, Merkez Bankası tarafından vurgulanan para politikasının ekonomik teoride önemli bir deTalep arttı, fiyatlar uçtu ğeresahipolmadığınıbelirtmeksanırım yanlış olmaz... Ekonomik teori ile bağdaşmayan ve hâlâ inatla uygulanan para politikasının rezervleri, faiz oranlarını ve döviz kurunu nereye getirdiği çok açık. Yapılan ve yaALİ CAN POLAT yetimizde çok büyük artışlar oldu. leti satıcılardan 2 bin TL’ye aldıkla pılması gerekenleri kabaca sıraladığımızDoğal olarak perakendede satışlar rını söyleyen Bisikletliler Derneği da, halkı güvensizliğe iten konular şu haSalgınla birlikte toplu taşımadan kaçan yurttaş, otomobil ve motoda yüzde 4050 arasında bir zam ya Başkanı Murat Suyabatmaz ise yapıldı. Gelecek yıl bir bu kadar daha şananları şöyle anlattı: liyle karşımıza gelmektedir: l Merkez Bankası’nın asli görevi belirsiklet fiyatlarındaki artışın da etkisiyle bisiklete yöneldi. Ancak hem bu talep hem maliyet artışları nedeniyle fiyatlarda hızlı bir yükseliş oldu. İstanbul’da hem Sirkeci hem Haşim İşcan Geçidi’nin altındaki bisikletçiler çarşısında faaliyet gösteren bisiklet satıcıları, özellikle geçen yıl talep patlaması yaşandığını belirtirzam bekliyoruz. Bizim endişemiz şu ki insanların satın alma kabiliyeti belli, fiyatlarımız bu kabiliyetlerin üstüne çıkarsa doğal olarak satışlarımız düşecek.” KDV düşürülmeli Ayrıca yüzde 18’lik KDV’nin düşürülmesi için de girişimleri oldu“Dünyada bisiklete yönelim var. Talep yüzde 40 arttı. Durum böyle olunca da üretici firmalarımız ihracata yöneldiler. Döviz kurlarından dolayı ihracat daha kolay olduğu için üretici ihracata yönelince iç piyasada bisiklet bulmak zorlaştı. Bisikletler toptancılara bile 5’er 10’ar tane geliyor artık. Kimse aratildiği gibi döviz talebini karşılamak değil, fiyat istikrarını sağlamak için para politikası araçlarını en uygun bir şekilde kullanmaktır, l Ekonomiyi siyasete/slogana bağlamak zayıflığın en önemli göstergesi olur, bu durum ise spekülasyona ve/veya manipülasyona yol açar. l Banka, para politikası araçlarını bir protokol ile devlet bankalarına devretmiş, ken buna paralel fiyatlarda da yüz ğunu söyleyen Emanet ancak bun dığı modeli bulamıyor.” Geçen yıl keyfiliği artırmış, paralel merkez bankade 50’ye yakın bir yükseliş olduğu ların sonuçsuz kaldığını, oysa satış 890 TL’ye satılan 15.4 kg. ağırlığın sı yaratılmıştır, bu ise verileri gizlemenin nu dile getirdiler. ların artması ve halkın bisiklete teş da 28 inç jantlara sahip 6 vitesli bir metodu haline gelmiştir. Hammadde sıkıntısı yaşadıklarını belirten Bisiklet Endüstrisi Derneği Başkanı Esat Emanet şu noktaya dikkat çekti: “Üretimde dışa bağımlıyız. Navlun fiyatları absürt şekilde arttığı için hammadde maliviki için bunun yapılması gerektiğini vurguladı. Bisikletçiler ayrıca kira yardımlarının da çok yeterli olduğunu belirtti. Kullanıcılar açısından durumu değerlendiren ve fabrikadan 1600 TL’ye çıkan bir bisikşehir bisikleti bu yıl 1500 TL’ye satışa sunuluyor. 2020 yılında 1100 TL’ye satılan 15.4 kg. ağırlığında 27.5 inç jantlara sahip 21 vitesli bir dağ bisikleti ise bu yıl 2 bin TL’ye alıcı bekliyor. l Anlamsız bir para politikası ile bile bile döviz eritilmiştir. l Serbest kur rejiminin anlamını bilmeyen bir yapılanma mevcut, bu eksikliğin giderilmesi elzemdir. l Veri açıklamaları söylendiği gibi şeffaf değildir. l Banka analitik bilançosunun yetkiÇocukların yüzde 67’sine BITEXEN VE PARİBU Kripto platformları lilerce iyi anlaşılması ve bu kapsamda açıklama yapılması zorunludur. l Merkez bankalarını yöneten karar vericiler sadece ekonomi politikalarını konuşur; uzun dönem enflasyon beklentigöre tasarruf, güven arayışında si, üretim açığı ve enflasyon açığını vurgulayarak istihdam yaratıcı uygulamalaharcamaların kısıtlanması anlamına geliyor. Son günlerde Thodex‘teki “2 milyar dolarlık vurgun” iddialarıyla gündeme gelen kripto para borsalarıyla ilgili hem ekonomik hem adli gelişmeler devam ederken, bu sektörde faaliyet gösteren şirketler yaşanan güven sorununu aşmak için birbiri ardına açıklamalar yapıyor. Bu kapsamda açıklama yapan şirketlerden Bitexen, “Platformumuz, Türk Tira yön verir. Daha da önemlisi, paranın patronu olan bankanın halka güven vermesidir. Askeri harcamaları döviz rezervine bağlayan bir görüş ise sadece bu güveni, rezervlerde olduğu gibi eritir. ‘Yenileyici tarım’da 1115 yaş harçlığı savuruyor! hedeflerini büyüttü caret Kanunu’na uygun bir şekilde kurulmuştur ve tüm yasal mevzuatlara tabidir. Hedeflerimiz gereğince, tüm dünya Çocuklara “tasarruf nedir” sorusu sorulduğunda, yüzde 67’si “harcamaların kısıtlanması” yanıtını veriyor. Kuveyt Türk’ün Xsights ile yürüttüğü “Para ve Tasarruf Algısı Araştırması”na göre yüzde 49’u “kullanılmayan elektriğin veya suyun kapatılması” derken yüzde 47’si “para biriktirmek” yanıtını veriyor. Çocukların yüzde 42’si harçlıklarını biriktirmeyi tercih ederken, yüzde 56’sı bilarda arasında yüzde 80’le kırtasiye, yüzde 51 ile giyim de öne çıkıyor. Çocukların yüzde 93’ü hayallerini gerçekleştirmek için eğitime ihtiyaç duyduğunu ifade ederken yüzde 43’ü paraya, yüzde 32’si kendine inanmaya ve yüzde 14’ü çok çalışmaya ihtiyaç duyduklarını belirtiyor. 1115 yaş grubunda paraya ihtiyaç duyma oranı yüzde 53, 610 yaş grubunda yüzde 33. Ayrıca araştırmaya katılan çogenelinde yaşananları sıkı bir şekilde takip etmekle birlikte teknolojik, hukuksal, her türlü gelişmeyi verimli, etkin ve en hızlı şekilde uygulamaya almaktayız” derken, Paribu, şu vurguyu yaptı: “Öncü ülkelerdeki regülasyonları titizlikle takip eden lider platform olarak kullanıcılarımızın veri ve varlıklarını kesintisiz uyguladığımız güvenlik protokol ve prosedürleriyle koruyoruz. Kullanıcılarımızın tüm kripto varlıkları iç denetim prosedürleriyle teminat altındadır.” PepsiCo, “Pozitif Tarım” projesi kapsamında, 2030’a kadar yenileyici tarım uygulamalarını, tüm tarımsal ayak izine eşdeğer olacak şekilde 28.3 milyon dönüme çıkarmayı hedefliyor. Böylece şirketin, 3 milyon tondan fazla sera gazı salımını azaltması, tarımsal tedarik zincirinde yer alan 250 binden fazla kişinin geçim kaynaklarını iyileştirmesi ve kullanılan temel bileşenlerin yüzriktirmiyor. Bu kapsamda 1115 yaş cukların yüzde 91’i banka kartı sahiŞirketler, kullanıcıların diledikleri anda TL de 100’ünü sürdürülebilir yollardan tedarik etgrubunun harçlık biriktirmeme oranı bi olmayı isterken, bu oran 1115 yaş ve dijital varlıklarıyla ilgili işlemleri platmesi bekleniyor. PepsiCo Türkiye Genel Müdüyüzde 66, 610 yaş grubunun ise yüz çocuklarda yüzde 98’e kadar çıkıyor. formlar üzerinden yapabileceğini de rü Ece Aksel ise Türkiye’de damla sulama ve mide 48. Temel harcama alanı ise yüzde 610 yaş grubunda ise bu oran yüzde vurguladı. l Ekonomi Servisi ni yağmurlama gibi uygulamalarla 13 milyon ton 99 ile gıda tüketimi/yiyecek. Yanıt 84. l Ekonomi Servisi su tasarrufu sağladıklarını belirtti.