Katalog

DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 7 18 MART 2021 PERŞEMBE ABD Başkanı, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’i ‘katil’ olmakla suçladı Biden zehir zemberek ABD Başkanı Joe Biden, 2020 başkanlık seçimlerine Moskova’nın müdahale ettiğine dair istihbarat raporunun ardından Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e adeta ateş püskürdü. ABC News’a konuşan Biden, Putin’in seçimlere mü Biden dahale için “bedel ödeyeceğini” söyledi. “Bunun yakında olacağını” da sözlerine ekledi. Kendisine yöneltilen “Putin’in bir katil olduğunu düşünüyor musunuz?” sorusuna “Evet, düşünüyorum” yanıtını verdi. Biden, “Onu görece iyi tanıyorum. Deneyimlerime göre yabancı liderlerle anlaşırken en önemli şey karşındaki adamı tanımaktır” diye konuştu. Biden bununla birlikte, iki ülkenin de çıkarına olduğu bazı durumlarda Rusya’yla birlikte hareket etmelerinin mümkün olduğu görüşünü paylaştı. ABD Başkanı, buna örnek olarak Rusya’yla nükleer silah kontrolü anlaşmasının süresiBiden, Putin’e sert çıkışlarının yanı sıra Moskova ile açık kapı da bıraktı. ‘Bazı durumlarda Rusya ile birlikte hareket edebileceklerini’ söyledi. nin uzatılmasına ilişkin temasları örnek gösterdi. Büyükelçi çağrıldı Putin Biden’ın “Putin bedel ödeyecek” çıkışının ardından Moskova yönetimi, ABD Büyükelçisi Anatoly Antonov’u istişarede bulunmak üzere Rusya’ya çağırdığını duyurdu. ABC News’a yaptığı açıklamalarda İstanbul’daki Suudi Arabistan Başkonsolosluğu’nda öldürülen gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayetiyle ilgili de konuşan Biden, Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman’a gözdağı verdi. Biden, “Kaşıkçı’nın ölümünün arkasında Selman olduğunu gösteren raporu yayımlayan benim. Trump yönetimi bu raporu kamuoyuna duyurmadı. Ben Suudi Arabistan Kralı’na, ‘işlerin değişeceğini’ açıkça söyleyen kişiyim. Biz o cinayette parmağı olan herkesi tespit ettik fakat veliaht prensi işaret etmedik çünkü müttefik olduğumuz bir ülkenin devlet başkanı ya da yöneticisini cezalandırmadık” dedi. Trump tarafından yapılan Afganistan anlaşmasına dair de açıklamalarda bulunan Biden, 1 Mayıs’a kadar bölgedeki tüm ABD personelinin çekilmesinin oldukça zor göründüğünü belirtti. ABD’de süren yeni tip koronavirüs aşısı tartışmalarına değinen Biden, bu konunun siyasetin bir parçası olmaması gerektiğini savundu. Biden, ABD halkını aşının güvenli olduğuna ikna etmek için kendisinin de koronavirüs aşısı olduğunu kaydetti. Türk hacker’lar suçlandı Biden’ın açıklamaları, 3 Kasım’daki ABD başkanlık seçimleri öncesinde Rusya bağlantılı siber saldırılarla ilgili soruşturmaların ve ABD Ulusal İstihbarat Direktörlüğü’nün önceki gece yayımladığı 15 sayfalık raporun ardından geldi. Kremlin’in seçimin ibresini eski Başkan Donald Trump’a çevirmeye çalıştığı kaydedildi. Raporda Türk hacker’ların milliyetçi içeriklerle ABD başkan adayları için hazırlanan internet sitelerine saldırdığı iddiası da yer aldı. İran’ın “dezenformasyon” yoluyla seçimlere müdahale girişimlerinde bulunduğu öne sürüldü. Rusya’nın seçimlerden önce Biden’a karşı karalama kampanyası düzenlediği kaydedilen raporda Putin’in, seçimlerin Trump lehine manipüle çabasını “bildiği”, hatta “muhtemelen yönettiği” suçlaması yer aldı. İddiaları temelsiz bulduğunu açıklayan Moskova, “Hazırlanan raporda hiçbir bilgi ya da somut kanıt bulunmadığını” bildirdi. Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov da iddiaları yalanlayarak, “Hiçbir kanıt yok. Bu tür hamleler ikili ilişkilere zarar veriyor” diye konuştu. Rus yetkililer, ABD’nin bu istihbarat raporunu kullanarak yeni yaptırımlar uygulayabileceğini de dile getirdi. ABD’den Çinli yetkililere yaptırım Biden yönetiminden Çin ile üst düzey görüşmeler öncesinde yaptırım adımı geldi. ABD Dışişleri Bakanlığı, Pekin’in Hong Kong için uygulamaya başladığı reformlar gerekçesiyle üst düzey Çinli ve Hong Konglu yetkilileri hedef alan yaptırım listesi açıkladı. Listede, Çin Ulusal Halk Kongresi (UHK) Daimi Komitesi Başkanı Li Canşu’nun 14 yardımcısı, Hong Kong Ulusal Güvenlik Departmanı, Hong Kong’un Güvenliğini Koruma Ofisi ile Çin Devlet Konseyi Hong Kong ve Makau İşleri Ofisi’nden toplam 24 kişi bulunuyor. Yaptırıma uğrayan kişiler arasında Çin Komünist Partisi’nin 25 kişilik liderlik kadrosundan bir kişi ile Hong Kong’un UHK’deki delegesi de var. Yaptırımlar, söz konusu isimlerin ABD’ye seyahatlerini yasaklıyor ve Amerikan finans kurumlarıyla ilişkilerini engelliyor. Washington ile Pekin arasında son yaptırımlar nedeniyle gerilimin artması beklenirken bugün ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken ile Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan’ın Çin Komünist Partisi Merkez Komitesi Siyasi Bürosu Üyesi ve Dışişleri Komisyonu Başkanı Yang Jiechi ve Dışişleri Bakanı Wang Yi ile Alaska’da görüşmesi planlanıyor. Atlanta’da silahlı saldırı: 8 ölü ABD’nin Georgia eyaletine bağlı Atlanta kentinde üç masaj salonuna düzenlenen saldırıda altısı Asya kökenli olmak üzere sekiz kişi yaşamını yitirdi. Güney Kore Dışişleri Bakanlığı öldürülen kadınlardan dördünün kendi vatandaşı olduğunu duyururken Seul’deki ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken taziyelerini sundu. Güvenlik güçleri Robert Aaron Long (21) isimli bir kişinin gözaltına alındığını duyurdu. Saldırının nedeni hakkında soruşturma sürerken Asya kökenli Amerikalara yönelik son yıllarda artan saldırılarda eski Başkan Donald Trump’ın yeni tip koronavirüs ile ilgili “Çin virüsü” açıklamalarının etkili olduğu belirtiliyor. LÜBNAN’DA YÜKSEK TANSIYON Para biriminin dolar karşısında bir kez daha üçte iki değer kaybettiği Lübnan’da protestolar şiddetlendi. Bankaların dolar mevduatına erişimi engelledikleri ülkede siyasilerin dış yardımı sağlama konusunda uzlaşamamaları kamuoyunda öfkeye yol açtı. Yoksulluğun hızla yayıldığı ülkenin başkenti Beyrut’ta şiddetli protestolar patlak verdi. Önceki gün öfkeli kalabalıklar başkentin ana caddelerini trafiğe kapattı, lasti yakarak ulaşımı engelledi. Öte yandan hükümetin ödeneksizlikten ötürü ay sonuna kadar tüm Lübnan’ın elektriksiz kalacağını açıklamasının ardından uluslararası alanda kredi arayışına başladı. Ülkenin durumuna ilişkin olarak BM “ekonomik felaket” uyarısı yapmıştı. Londra nükleeri artırıyor Gözler ABD’de yeni yönetimin göreve gelmesiyle İranla 2015’te imzalanan nükleer anlaşmaya dönülüp dönülmeyeceğindeyken İngiltere, nükleer savaş başlığı sayısını artırmaya hazırlanıyor. Savaş başlığı stoklarının artırılması kararı, uzun vadeli bir dış politika revizyonunun parçası olarak kararlaştırıldı. Yeni stratejiye gerekçe olarak “Çin ve Rusya ile casusluk, siber saldırı ve insan hakları konusundaki sıkıntılarda artış yaşanması” gösteriliyor. Buna göre Londra, Rusya’yı “aktif tehdit”, Çin’i ise “sistemli ilerleyen” rakip olarak görüyor. İngiltere Başbakanı Boris Johnson önceki gün yaptığı açıklamada, yeni teknolojik tehditlerle karşı karşıya olduklarını belirterek, daha riskli bir hale gelen küresel ortamda ülkenin güvenliğini sağlamak için nükleer savaş başlığı stoğunu yüzde 40 oranında artıracağını duyurdu. Johnson, İngiltere ve müttefiklerinin güvenliğinin garanti altına alınması için nükleer caydırıcılığının gerekli olduğunu savundu. İngiltere’de savaş başlığında daha Tahran, sık sık füze görüntüleri ile gövde gösterisi yapıyor. önce azaltılma stratejisi uygulanırken, 2010 yılında hükümet, 2020 yılı ortası için 180 savaş başlığı sınırı koymuştu. Ancak Johnson önceki limiti kaldırarak, sayının maksimum 260’a çıkarılacağını açıkladı. Ayrıca, nükleer savaş başlığı kapsamında inşa edilmekte olan ve 2030’ların başında hizmete girecek 4 yeni denizaltının mevcut olanlarla değiştirilmesinin planlandığı kaydedildi. Zarif: İkiyüzlülük Londra’nın nükleer açıklamalarına tepki gecikmedi. İran Dışişleri Bakanı Muhammed Zarif, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda Johnson’ın “İran nükleer programından duyduğu rahatsızlığı ikiyüzlülük olarak” nitelendirdi. Zarif, “Aynı zamanda o bunları söylerken ülkesinin nükleer silah kapasitesini de artıracağını belirtiyor” mesajını paylaştı. “Dünya genelinde tüm nükleer silahların yok edilmesi gerektiğini” belirten Zarif, “İngiltere ve müttefiklerinin aksine biz tüm kitle imha silahların barbarca olduğuna ve yok edilmeleri gerektiğine inanıyoruz” dedi. Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov ise “Bu karar, uluslararası istikrara ve stratejik güvenliğe zarar verir. Nükleer savaş başlıklarının varlığı, dünya çapında barış için tehdittir” diye konuştu. Öte yandan Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu, İran’ın Natanz nükleer tesisinde daha gelişmiş bir tür santrifüj olan IR4 ile uranyum zenginleştirmeye başladığını bildirdi. Çavuşoğlu, Kırgız mevkidaşı ile Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde görüştü. AnkaraAtina görüşme trafiği Doğu Akdeniz’de geçen yıl yaşanan gerilimin ardından masaya oturan Türkiye ile Yunanistan arasındaki öngörüşmelerin yeni turunun ardından iki ülke arasındaki görüşme trafiği hızlanıyor. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Kazak mevkidaşı Muhtar Tileuberdi ile görüşmesinin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında konuştu. Türkiye ile Yunanistan arasında 5 yıl aradan sonra ocak ayında yeniden başlayan ve önceki gün Atina’da 62. turu yapılan öngörüşmelerin olumlu bir havada geçtiğini belirtti. Çavuşoğlu, görüşmelerde Türkiye ve Yunanistan’ın Ege’de anlaşmazlık bulunan konuları ele aldığını kaydetti. Dendias Ankara’ya geliyor İki ülkenin dışişleri bakanlıkları arasında da siyasi istişareler mekanizması bulunduğunu bildiren Çavuşoğlu, Yunan mevkidaşı Nikos Dendias’ın 14 Nisan’da Ankara’ya geleceğini açıkladı. Daha sonra kendisinin de Yunanistan’ı ziyaret edeceğini belirten Çavuşoğlu, temasların faydalı olacağına inandıklarını ve bu çerçevede Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile Yunanistan Başbakanı Kyriakos Miçotakis’in görüşmesi meselesini de Dendias’la ele alacaklarını bildirdi. Çavuşoğlu, Kazakistan’la Dördüncü Yüksek Düzeyli Stratejik Konsey Zirvesi’nin hazırlıklarını başlattıklarını ve bu mekanizma kapsamında kurulan Ortak Stratejik Planlama Toplantısı’nı yaptıklarını kaydetti. Kazak mevkidaşı ile Türk Konseyi, Orta Asya ve Dağlık Karabağ gibi bölgesel konuları da ele aldıklarını belirterek “Türk Konseyi’nin isim değişikliği gündemde. 31 Mart’ta Kazakistan’da Türk Konseyi Gayriresmi Liderler Toplantısı olacak. Yıl sonuna doğru ise Türk Konseyi’nin resmi zirvesi Türkiye’de gerçekleşecek ve pandemiden dolayı devralamadığımız dönem başkanlığını devralacağız” diye konuştu. Kazakistan Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Muhtar Tileuberdi de ülkesinde yürütülen yerli koronavirüs aşısının üçüncü faz denemelerinin yakında tamamlanacağını belirtti. Üretim için yabancı ortaklarla çalışma yürütüldüğünü söyleyen Tileuberdi, “Türkiye’den Atabay şirketi ile müzakereler yürütüyoruz” dedi. 1500 göçmeni geri alma çağrısı Yunanistan Göç Bakanı Mitarakis, AB ile 2016 yılında imzalanan mülteci mutabakatı çerçevesinde Türkiye’ye yaklaşık bin 500 göçmeni geri alma çağrısında bulundu. Fransız haber ajansı AFP’ye konuşan Mitarakis, Ankara’nın “işbirliğine hazır olduğunu” gösterebileceğini söyleyerek “Türkiye ve AB bu mutakabat çerçevesinde bazı yükümlülükleri kabul etti. Her iki tarafın da bunları yerine getirmesi gerekiyor” dedi. l ANKARA ‘Rus şirketler Akdeniz’de petrol arayacak’ Rusya menşeli iki şirketin Akdeniz’de petrol ve doğalgaz arama çalışmalarına başlayacağı iddia edildi. AA’nın Suriye yerel basınına dayandırdığı haberine göre, Şam yönetiminin Petrol ve Maden Kaynakları Bakanlığı, Rus petrol arama firmaları Capital Limited ve East Med Amrit ile anlaşma imzaladı. İddiaya göre Capital Limited Şirketi, Suriye’nin Akdeniz’in doğu kıyısındaki Tartus ili açıklarında 2 bin 250 kilometrekarelik bir alanda petrol arayacak. Haberde, “anlaşmanın 25 artı 5 yıllık yapıldığı, 48 aylık bir keşif çalışmasının planlandığı, gerek duyulması halinde sürenin 36 ay daha uzatılabileceği, petrol veya doğalgaz bulunması durumunda paylaşımının üretilen miktara göre yapılacağı” iddia edildi. Haberde, East Med Amrit’in de Tartus’un kuzey kırsalı açıklarındaki 2 bin 190 kilometrekarelik alanda 3 boyutlu sismik araştırma çalışmaları yapacağı öne sürüldü. Öte yandan Sputnik’in haberine göre Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, “Rusya’nın Türkiye ile farklı alanlarda zor ancak sonuç veren bir işbirliği” olduğunu söyledi. BAŞSAĞLIĞI Yeşil sertifika uygulaması Avrupa Komisyonu, Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkelere gelecek haziran ayından itibaren AB vatandaşlarının yeni tip koronavirüs (Covid19) önlemlerinden etkilenmeden seyahat edebilmesini sağlayacak bir “Dijital Yeşil Sertifika” önerisinde bulundu. Tasarı ile ilgili ayrıntılar, Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen tarafından kamuoyuna açıklandı. BBC’nin haberine göre Avrupa vatandaşlarının özellikle yaz tatili sırasında birlik sınırları içinde serbest dolaşımını amaçlayan belge, mobil telefonlardaki bir QR kodu veya bunun kâğıda basılı değişik bir biçiminden oluşacak. AB’nin tanıdığı aşılar Ücretsiz olan sertifika, 3 ayrı grupta verilecek: AB tarafından tanınan bir aşı uygulanmış kişiler, kısa süre içinde yaptırdığı koronavirüs testi negatif çıkanlar, son 6 ayda Covid 19’a yakalanan ve bu nedenle virüse karşı bağışıklık geliştiren kişiler. AB üyesi ülkelerin kendi ülkelerinde hazırladığı sertifikalar, kısa süre içinde birlik içindeki diğer devletlerin sertifikalarıyla uyumlu hale getirilecek. Örneğin Belçikalı bir turistin aşı ya da test sonucuna ilişkin sonuçları, İtalya’daki bir havalimanı görevlisi tarafından görülebilecek. Ancak Komisyon, bu işlemler sırasında Yeşil Sertifika’daki hassas tıbbi verilerin “yüksek düzeyde korunmasını” istiyor. Gerekli verilerin sağlanması ve saklanmasından AB üyesi ülkeler sorumlu olacak. Tıbbi verilerin AB düzeyinde saklanmasına gerek duyulmayacak. Sertifika, sadece AB üyesi ülkeler ile İsviçre ve İzlanda gibi birlik üyesi olmayan ülkelere yönelik seyahatler için geçerli olacak. Merhum Kenan Beyik’in sevgili eşi, canımız teyze’miz, EMOŞ BEYIK’I (01.07.193213.03.2021) Dersim/ Mazgirt/Riçik köyü kaybetmenin derin üzüntüsü içerisindeyiz. Tüm ailemize ve sevenlerine başsağlığı diliyoruz. Işıklar içinde uyusun. YEĞENLERI IBRAHIM HALIL TEKIN • NAZIME TEKIN ŞIRIN GÖK BESIME ÖNCÜ • CAFER TEKIN YETER AÇIKGÖZ • SAIME KAYA • ŞAKIRE ÖNCÜ DÜZGÜN TEKIN • ZAIDE BAKIŞ