Katalog

KÜLTÜR 13 7 OCAK 2021 PERŞEMBE Sanatçının büyüğü küçüğü olur mu? ‘GAGA’ dersleri KONUK YAZAR SERFİRAZ ERGUN Füsun Onur ilk kez çevrimiçi! MDTistanbul & Beyhan Murphy ile İstanbul İsrail KonsolosÜnlü kadın sanatçılarımız Alev Ebuzziya, Füsun Onur ve Fulya Erdemci, “Büyük Kadın Sanatçılar” kitabıyla ilgili görüşlerini bildiriyor. luğu işbirliğinde, Türkiye’de ilk defa çevrimiçi Gaga dersleri yapılıyor. Gaga, Batsheva Dans Topluluğu’nun artistik eski artisİ Akbank Sanat’tan açıklama ngiliz editörlerin seçip sanat eleştirmenlerine yazdırdığı 400 kadın sanatçının hayatının paylaşıldığı, Hatik direktörü ünlü koreograf Ohad Naharin tarafından uzun yıllar boyunca geliştirilmiş bir hareket lisanı. Naharin’in dansçılarıyla iletişim kurma amacı ve hareket araştırmacılığı üzerine süregelen bir kaynaktan doğdu. İsrail Konsolosluğu tarafından ücretsiz olarak sağlanan dersler, hepsi dünyaca ünlü Batsheva Dans Topluluğu’nda çalışmış olan Gaga eğitmenleri Guy Shomroni, Beatrice Larriveé, Rani Lebzelter ve Hillel Kogan tarafından verilecek. 9 10 Ocak ve 16 17 Ocak’ta Zoom üzerinden yapılacak olan atölyeler, profesyonel dansçılar için Gaga/dancers (45 dk.) ve herkese açık olan Gaga/people (30 dk.) olarak iki ayrı gruplama şeklinde yapılacak. san Bülent Kahraman’ın çevirisini yapıp önsözünü yazdığı ve Türkiye’de de referans kitap olarak bastırılıp armağan yapılan “Büyük Kadın Sanatçılar” kitabının tanıtımını dün yapmıştık ve bir soru sormuştuk: Bu kitapta niye hiç Türk kadın sanatçı yok? Türk kadın sanatçılar yeterince “büyük” mü değil, büyük kadın sanatçı ne demek, bunu kadın sanatçılara soracağız. Tabii ki kitabın çevirmeni Hasan Bülent Kahraman ve yayıncılarına da sayfamız açık. İlk aşamada kültür sanat yazarı Serfiraz Ergun’un aldığı üç görüşü paylaşıyoruz. Ergun, dünyaca ünlü sanatçımız Alev Ebuzziya’ya Paris’te ulaştı; yine ünlü sanatçımız Füsun Onur ve küratör Fulya Erdemci’den görüş aldı. Pandemi olmasaydı 2021 yılında 59. Venedik Sanat Bienali Türkiye Pavyonu’nda Türkiye’yi temAkbank Sanat, gazetemize kitapla ilgili bir açıklama yaptı. Açıklamada şu ifadeler kullanıldı: “Akbank Sanat olarak konserlerimiz, etkinliklerimiz, seminerlerimiz ve sergilerimizin yanı sıra her yılın başında sanatın farklı dallarında bilgilendirici ve aynı zamanda görsel zenginliği olan kaynak bir kitabı da yayımlıyoruz. Yayımladığımız kitabı da yeni yıl vesilesiyle dostlarımıza ve gençlerin faydalanabilmesi için de üniversite kütüphanelerine armağan ediyoruz. 2004 yılından bu yana Türkiye’de çağdaş sanattan mimariye, fotoğraftan resme kadar sanatın faklı disiplinlerinde 16 kitap yayımladık. 2014 yılında yayımladığımız ‘Contemporary Art in Turkey’ kitabımızda birbirinden değerli çağdaş sanata emek veren 200’ü aşkın Türk sanatçı ve eserlerine yer verdik. Her bir kitabı belirlerken de çağdaş sanata hizmet eden, daha önce Türkçe yayımlanmamış, görsel dünyası zengin bir eser olması konusuna hassasiyet gösterdik. Fulya Erdemci Bu yıl yayımladığımız ‘Büyük Kadın Sanatçılar’ kitabı da 2019 yılında yayımlanmış bir çeviri kitap. Sizin de çok iyi bildiğiniz üzere kurum olarak bir müdahalemiz olamıyor. Her sene yayımladığımız söz Alev Ebuzziya konusu kitaplarımız ile ilgili bizim için çok değerli olan farklı görüş ve yorumları titizlikle değerlendiriyor, özgün, daha önceden yayımlanmamış eserleri sanatseverler ile buluşturmak için özenle çalışmalarımızı sürdürüyoruz.” sil edecek olan, Altan Gürman’la birlikrarası olur, yerlisi olur ama Dışişleri Bakanı, Venedik Bienali sanatte Türkiye’de çağdaş büyük ve küçüğünü hiç çımız Ayşe Erkmen’le bizzat görüşmek sanatın öncüsü Füduymadım.” istedi. Çünkü Münster Limanı projesiyZORLU PSM’NIN ‘DIJITAL SAHNE’SI BAŞLIYOR Zorlu PSM’nin hayata geçirdiği “Dijital Sahne” serisi 7 Ocak’ta başlıyor. “Dijital Sahne”de tiyatronun kültleşen eserlerinden kesitler, günümüz perspektifinden yorumlanarak İbrahim Çiçek yönetmenliğinde Zorlu PSM YouTube kanalında izleyicilere sunulacak. İlk gösterim bugün yapılacak. Shakespeare’in dünyada en çok sahneye konan eseri “Hamlet”ten kısa bir bölümü Cem Yiğit Üzümoğlu ve Damla Sönmez oynasun Onur: “Büyük kadın sanatçı ne demek, küçük kadın sanatçı da mı var? Büyüklük nasıl bir kavram? Anlamamışlar kadın sanatçıları ya da bizleri sanatçıdan saymamışlar. Umurumda da değil.” Paris’te yaşayan ve Danimarka Kraliyet Porselen Fabrikası’nın bile “Bizi biz yapan 5 kadın sanatçıdan biridir” dediği seramik sanatçısı Alev Ebüzziya: “Fahrelnissa Zeid tabii ki bir Türk sanatçıdır ama onu da koymasalardı bari başka bir Türk kadın sanatçı da yokKüratör görüşü 2008 Yeni Zellanda Bienali küratörü, 2011 Venedik Bienali Türk Pavyonu küratörü, 13. İstanbul Bienali küratörü, Danimarka’nın Kos Museum of Art in Public Spaces direktörü Fulya Erdemci ise şunları söyledi: “Hasan Bülent Kahraman, çok bilgili ve entelektüel bir yöneticidir ama çağdaş sanat konusunda bilgisi derin değildir. Küratör değil, idarecidir o. Bir Ayşe Erkmen, Nil Yalter, Füsun Onur, Nilbar Güreş, Hera Büyüktaşçıyan neden yok kitapta? Neden küle şehir planlaması sorununa dikkat çekip ödül almıştı. Nil Yalter, video sanatını gündeme getiren ilk sanatçılardandır. Henüz 1969’da Fransa Çağdaş Sanat arşivine girdi. MOMA, Nil Yalter sergisi yaptı. Nilbar Güreş, dünyanın ünlü kurumları tarafından sürekli davet ediliyor. Hera Büyüktaşçıyan’ın eseri Paris’te Tuileries Sarayı’nda sergileniyor. Hasan Bülent Kahraman yıllar önce küratörlerle ilgili yazdığı bir kitapta da bana yer vermemişti, beni arkadaşlarım arayıp bilgilendirdiler. Burada ben tabii bir kadın düşmanlığı (misogyny) da seziyorum. Hasan Bülent Kahraman, kenyacak. Based Istanbul işbirliği ve sa. Saçma sapan bir iş yapmışlar. Sonra tüphanelere girecek kalıcı bir sanat ki disi iyi bir yönetici olabilir ama elindeki Türk Tuborg AŞ katkılarıyla klasik ‘Büyük Kadın Sanatçı’ da ne demek. Sa tabı değil de çeviri bir kitap yapmaya maddi gücü iyi kullanmamış. Yazık kaç tiyatro eserlerine natçının iyisi olur, kötüsü olur, ulusla karar vermişler? 2017 yılında Alman kitap basılıyor ki zaten.” modern bir bakış sunan proje kapsamında her hafta farklı bir kült metin hayat bulacak. “Dijital Sahne” serisi, her perşembe Zorlu PSM YouTube kanalı üzerinden ücretsiz olarak izlenebilecek. Turgut’un takvimi çıktı Yılbaşı geceniz nasıl geçti? Edip Akbayram ve kızı Türkü Eskiden yılbaSerhan Asker, salonun şı gecesini nereadından yola çıkıp büyük de geçireceksişair Yahya Kemal’i andı ve niz sorusunu evonun “Sessiz Gemi” şiirini Güzel günler de geçirecekler, amblematik bir sözcükokudu: “Artık demir almak günü gelmişse zamandan/ Meçhule giden bir gemi kalgöreceğiz... le “Divan”da biçiminde yanıtlardı. “Divan” ise bir eğlence yeme içme mekânı değil, evdeki koltuk kanepeydi. Bu yılbaşı korona yüzünden yılbaşı gecesini sanırım hepimiz divanda geçirdik! Gecenin heyecanla beklenen zamanı, tarih değiştirme saati olan 24.00’tü. O an, televizkar bu limandan”... 2020’yi de bu şiirin yansıttığı “sessiz gemi”ye benzetti. Sözü sanatçı Edip Akbayram’a bıraktı. O da yeni yılla ilgili dileklerini sıralayıp güftesi Nâzım Hikmet’in şiiri olan “Güzel günler göreceğiz” şarkısıyla yeni yılı selamladı: “Güzel günler göreceğiz çocuklar/Güneşli günler göreceğiz./Motorları maviliklere süreceğiz çocuklar/Işıklı maviliklere süreceğiz...” yonlardan dünyanın dört bir köşesinden yansı Akbayram, yeni yılla ilgili umudunu çok yan alkışlar, sarılıp öpüşmeler, kucaklaşmalar, coşkulu bir biçimde seslendirdi. Ardından sağlığa mutluluğa kalkan kadehler, çığlıklarla “Eşkıya dünyaya hükümdar olmaz” ve “Bayeri göğü inletirdi. Zaten olayın en önemli yanı şın öne eğilmesin” şarkılarını okudu. Halk da buydu. Bir tarih değişikliğine tanık olmak! TV izleyicilerini coşturdu. Sözü, kızı TürHer şeye “yeni baştan” umutla başlamak, yıla kü Akbayram’a bıraktı. Kızı da babası gideme gelir ve Cumhuriyetin ilanından sonradır. Miladi takvimin ilk kullanılması 1 Ocak 1926’da başlar. Tarihte ilk kutlamalarsa, günümüzden 4 bin yıl öncesine dayanır. Yılbaşı, bir tarih değişikliği, bir yeniden başlama, umut ve enerji tazeleme olarak algılanmaktadır. Bu takvim, uygar ulusların, Batı’nın kullandığı gelişmiş bir takvimdir. Dünya’nın kendi ve Güneş çevresinde dolanımı sonucu elde edilmiştir. Bu kutlamaların 24 Aralık’ta kutlanan Noel’le falan ilgisi yoktur. Ocak, genel değerlendirmeler için de bir fırsattır. Bu arada elime yeni geçen Kartal Belediyesi’nin ücretsiz, edebiyat kültür sanat dergisi KE’nin Kasım/Aralık 2020 sayısının yine zengin bir içerikle yayımlandığını duyurmak; imzalı olarak son günlerde gelen kitaplar için de yazar dostlarıma teşekkürlerimi sunmak isterim: Oktay Ekşi “Beyefendi” “Suat Hayri Ürgüplü’nün Anıları”, Atilla Dorsay Hayatımızı Değiştiren Filmler, Onur Öymen Baskılara Direnirken, Ahmet Köklügiller Şair ve Yazar Mektupları, Gonca Özmen Bile İstiye, Ramis Dara Hayatı Şiirleştiren Kitaplar, Meliha Akay Pelitya, Cafer ilk adımı atmak... Her şeyin değişmesini, yeni bi, büyüleyici bir sesle Âşık Mahsuni Şerif’in Hergünsel 1940’lardan Yükselen Nazizm’in leşmesini, güzelleşmesini istemek... “Tanrı bana bir can vermiş/Boşu boşuna/Vü Türk Edebiyatına Etkileri, Gülçin Sahilli MaŞair ve fotoğraf sanatçısı MahYeni yıla tüm dünya gibi Türkiye de sessiz cuduma bir can girmiş/Boşu boşuna boşu girdi. Ama Türkiye’de yılbaşı kutlamalarına ge boşuna” diye başlayan dokunaklı bir türkü sumiyet Cambazı, Nuray Gök Aksamaz Güneşin Yaprakları, yeni Türkçeye çeviren Prof. mut Turgut, kendi objektifinden ünlü sanatçıların portrelerine yer verdiği 2021 yılı için hazırladığı takvimini yayımladı. 2006 yılında ilk duvar takvimini yatirilen baskılar yüzünden insanlar eski yaşama enerjilerini zaten yavaş yavaş yitirmişlerdi. Birkaç televizyonda eski yılbaşı kutlamalarından yapılan seçmeler yayımlandı, o kadar. Ben yeni yıla Küçükçekmece Belediyesi Yahya Kemal Beyatlı Gösteri Merkezi’nden canlı olarak Halk TV’de yayımlanan Serhan Asker’in sunduğu Görkemli Hatıralar Yılbaşı Özel Programı’nı izleyerek girenlerdenim. seslendirdi. Coşkuyu artırdı. Böylece Halk TV’yi izleyenler olarak yeni yıla umutla, sevinçle, dirençle, yaşam enerjisiyle adım attık. Cumhuriyetin bir kazanımı Yılbaşı kutlamaları, Cumhuriyetin kazanımlarından olan uluslararası saat, takvim ve uzunluk ölçülerinin benimsenmesiyle günDr. İdris Güven Kaya Süreyya Akif/İttihat ve Terakki’de Hükümet Oyunu. Güzel günler güneşli günler görmek de okumaya, bilinçlenmeye, demokrasiyi içselleştirip başarıya odaklanmaya bağlı değil mi? O zaman yeni yılda da hep birlikte kitap okuyalım, edebiyatın ışığında çağdaş bir ülke olma yolculuğumuzu tüm gücümüzle sürdürelim... yımlayan sanatçı, 2021 yılı için hazırladığı “Mahmut Turgut’un Objektifinden Sanatçılarımız” isimli takDAYANIŞMA DAYANIŞMA vimde Ozan Sağdıç, Erdal Erzincan, Onur Can Özdemir, Aytül Akal, Nalan Tuntaş, Necati Tosuner, Behiç Ak, Basın İlan Kurumu’nun ilan kesme kararını kınıyor, C Basın İlan Kurumu’nun belgel haberler neden yle Cumhur yet Gazetes ’ne uyguladığı resm lan Osman Şahin, Feyza Hepçilingirler, Ali Cengizkan, İnci Gazetesini destekliyoruz.. kısıtlamasını kınıyoruz. Basın özgürlüğünü Aral ve Abdülkadir yok sayan kararı Budak’ın portreleri yer alıyor. 1978 yılında “At Dağları Sırtından” şiir kitabını yayımlayan ÇETIN ARDIÇ • FATMA ARDIÇ SUAT ÖZBILGI • GÖNÜL ÖZBILGI ÇETIN ÖZÇELIK • ANIL ÖZÇELIK ALI GÜNDOĞU • KURTULUŞ OLGUN protesto ed yoruz. Haber alma özgürlüğümüz ç n C’ n Mahmut Turgut otografik sergileriyle de biliniyor. SABRI KURU • ALI GÜVEN ENLER AKAN EVREN • REMZI ÇOMAKÇI yanındayız. Takvime “www. mahmutturgut. com” aracılığıyla ulaşılabiliyor. ZÜBEYDE ÇOMAKÇI • SADI CAVAŞ BEYHAN KURU • ELIF GÜVENENLER AV.BURAK ÖZDEMIR KANDİLLİ KIZ LİSESİ 1966 MEZUNLARI Hepimiz aynı gemide değiliz! Boğaziçi Üniversitesi’ne rektör atanan Melih Bulu, ilk konuşmasında “Hepimiz aynı gemideyiz!” diye buyurdu. Hayır, değiliz Melih Bulu. Gemi var, gemicik var, yat, kotra, taka, kayık var… Demokrasiye inancı olanlarla olmayanlar aynı gemide değil. Geleceğini iktidara biat etmeye bağlayanlar; sadaka ekonomisinden medet umanlar, tamam sizinle gemideler… Üniversitelerin özerkliğini ve bağımsızlığını savunanlarla, siyasetin yaşamın her alanını ele geçirmesini alkışlayanlar, aynı gemide olamaz. Çağdaş, evrensel, laik eğitimden yana; ilme, bilime saygılı olanlar “elitist, terörist” suçlamalarından korkmazlar. Direnme ve protesto hakları olduğunu bilirler. Bakmayın bugün bu hakların çiğnendiğine, bunlar da tıpkı o fotoğraf gibi tarihe geçecek... “Bozuk kapıyı kelepçeyle tutturma” açıklamanız... İntihal suçlamasına, “tırnak işareti kullanmayı unutma” yanıtınız... “2009’dan sonra aktif politikayla ilgilenmediğiniz” beyanına karşın 2015’te AKP milletvekili aday adaylığınızı “önemsiz” diye geçiştirmeye çalışmanız... Geçelim. Bana asıl şoku yaşatan, iki gencin sorularını yanıtladığınız bir videonuz oldu. Onca yıl İngilizce eğitim, tezler, profesörlük derken nasıl bir dil, nasıl bir sığlık! Pes! Derhal kaldırıldı “YouTube”dan... Benim ‘Boğaziçi’m Herkes kendi Boğaziçi yıllarını anlatıyor şimdilerde. Ben orada hiç okumadım. Ama mesleğe başladığım ilk günden beri kültürümün bir parçası oldu. Herhangi bir konuda araştırma mı yapacağım? Soluğu doğru üniversitenin kütüphanesinde alırdım. (Unutmayın o zaman internet yok!) 1975’ten başlayarak sevgili Evin İlyasoğlu’nun başlattığı Albert Long Hall konserleri, öğrencilere beş on kuruşa dünya çapında solistleri dinleme fırsatı verdi: Alfred Brendel, Martha Argerich, Shlomo Mintz ilk akla gelenler. İleride zirveye tırmanacak birçok solist ilk resitalini orada verdi. Örneğin Can Çakmur! Tiyatro kültürü Boğaziçi Üniversitesi Oyuncuları (BÜO) dendi mi, yüreğim bir başka çarpar! Bakmayın 1971’de kuruldu dediğimize... Onlar Robert Kolej’in, Boğaziçi Üniversitesi’ne dönüşmesiyle beraber 1923 yılında kurulan Robert Kolej Oyuncuları geleneğini devralıp var oldular. Mucizeler yarattılar. Engin Cezzar, Beklan Algan, Haldun Dormen, Genco Erkal, Can Gürzap, Özdemir Nutku, Çiğdem Selışık, Ülkü Tamer, Meral Taygun, Tunç Yalman, Oya Başak, Sermet Çağan, Cevat Çapan, Göksel Kortay, Nevra Serezli, Ali Taygun gibi isimler bu geleneğin kurucularıdır. Shakespeare uzmanı Prof. Oya Başak, hâlâ tüm kültürel alanlarda dinamo etkisini sürdürmektedir. BÜO, 12 Eylül faşist darbe döneminde çölde bir vahaydı... Sivil darbe döneminde de faaliyeti sürdürmekte hâlâ! Sinema kültürü BÜ’nün sinema bölümü yok; ancak Nuri Bilge Ceylan, Derviş Zaim, Emin Alper, Ezel Akay, Zahit Atam, Mehmet Açar gibi pek çok yönetmen, sinema eleştirmeni, akademisyen yetişmesine katkıda bulundu. Daha 1962’de kurulan Sinema Kulübü Türkiye’nin en eski sinema kulüplerindendir. 60’lı ve 70’li yıllarda Hisar Kısa Film Yarışmaları, sinema rahlesinden geçmiş, herkes bilir. 2000 yılında ise Boğaziçi Üniversitesi Mithat Alam Film Merkezi kuruldu. 17 bin filmi geçen DVD arşivi ve referans kütüphanesiyle önemli bir çekim merkezi. Bugüne dek 450 etkinlikle sinema ve akademi buluşmaları gerçekleştirildi. Barış kültürü 2007 yılında ise “Barış Eğitimi Uygulama ve Araştırma Merkezi kuruldu.” Bu sayfanın okurları bilir, Türkiye Yunanistan Kadın Barış GirişimiWINPEACE’i kurduğumuzda barış eğitimi de başlatmıştık... İşte bu barış eğitimine ilk kucak açan BÜ oldu. Sivil toplum kuruluşlarıyla işbirliği içinde empati, sosyal adalet ve insan haklarına saygının artırılması, çatışma/uzlaşmazlık çözümü için çalışma, araştırma ve uygulamalar yapıldı ve yapılmakta. Müjdat Gezen, Cem Yılmaz’dan Gülse Birsel’e... Sanatımızın, kültürümüzün, her düşünceye açık, ayrılmaz bütünlüğüdür BÜ. “Elitist, terörist” öyle mi! İnanmayın yalanlara! Olsa olsa “insanist”tir onlar. Direnmeleri de bundandır! DAYANIŞMA Basın İlan Kurumu’nun belgel haberler neden yle Cumhur yet Gazetes ’ne uyguladığı resm lan kısıtlamasını kınıyorum. Basın özgürlüğünü yok sayan kararı protesto ed yorum. Haber alma özgürlüğümüz ç n C’ n yanındayım. CEMAL GİRGİN CUMHURİYET OKURU