Katalog

28 EYLÜL 2020 PAZARTESİ VAN GÖLÜ’NDE YENI CANLI Van Gölü’ne dalan dalgıçlar, farklı bir balık türüne rastladı. Tuzlu ve sodalı yapısı nedeniyle incikefali dışında başka bir balığın yaşamadığı bilinen Van Gölü’nde bulunan yeni tür SONUÇLARI 05 07 08 35 37 44 araştırılıyor. Dalış eğitmeni ve rehber Serkan Ök, sualtı kameralarına yansıyan türün kendilerini çok he 6 BİLEN: 23 milyon 768 bin 217 TL (Devretti) 5 BİLEN: 25.224.45’er TL yecanlandırdığını söyledi. Ök, “Gördüğümüz incikefali değildi. Tek olduğunu düşünmüyoruz” dedi. l DHA 4 BİLEN: 467.10’ar TL 3 BİLEN: 24.05’er TL 2 BİLEN: 2.80’er TL Herkese Bilim Teknoloji dergisinin katkılarıyla hazırlanmıştır. Ege ormanları ALEV ALEV AYDIN BALIKESİR İZMİR ÇANAKKALE Aydın Söke’deki yangın kontrol altına alındı. Yangında tarım arazileri de zarar gördü. Aydın, Balıkesir ve İzmir’de önceki gün çıkan orman yangınlarında yüzlerce hektar alan kül oldu. Yangınlarda önlem amaçlı 90 ev boşaltıldı. l AYDIN Söke’de, Güllübahçe yolundaki eski atış poligonu yakınlarında makilik bölgede başlayan, rüzgârın etkisiyle zeytinlik alana, oradan da ormana sıçrayan yangınla ekipler saatlerce mücadele etti. 90 ev boşaltılırken ekipler, yangının ormanın devamındaki Kalamaki Milli Parkı’na yönelmemesi için büyük çaba harcadı. Arıcıların yoğun olduğu bölgede yüzlerce arı kovanı yandı. Yangının kontrol altına alındığı, bölgedeki 90 haneden tahliye edilenlerin evlerine geri dönmeye başladığı bildirildi. 8 saat yandı l İZMIR Bergama’da Madra bölgesinde henüz belirlenemeyen bir nedenle yangın çıktı. Ormanlık alanda çıkan yangın, sert rüzgârın da etkisiyle Balıkesir il sınırına dayandı. İvrindi ilçesinde yangına karşı önlem alınırken arazinin sarp olması ve sık ormandan oluşması söndürme çalışmalarını zorladı. Yangın 8 saat sonra kontrol altına alındı. Bergama’da başlayıp Balıkesir’e uzanan yangın dün sabaha karşı söndürüldü. Yangında en az 20 hektarlık alan küle döndü. l ÇANAKKALE Gelibolu’da otluk alanda henüz belirlenemeyen nedenle yangın çıktı. Sert rüzgârın etkisiyle çamların bulunduğu ormana sıçrayan yangına, Gelibolu itfaiye ekipleri müdahale etti. Yazlık evlerin bulunduğu bölgeyi tehdit eden alevler, ekipler tarafından kontrol altına alındı. l İZMİR / Cumhuriyet Engebeli arazide mücadele Dr. Dicle Dövencioğlu Doç. Dr. Dilek Dündar Erbahar Dr. İdil Yet Dr. İrem Durmaz Şahin Dr. Nazar İleri Ercan Doç. Dr. Nazife Erkurşun Özcan L’Oréal’in ‘Bilim Kadınları İçin’ programı 2020 kazananları açıklandı Dr.Dicle DÖVENCİOĞLU Doç. Dr. Dilek DÜNDAR ERBAHAR Dr. İdil YET Hacettepe Üniversitesi Dr. İrem DURMAZ ŞAHİN Dr. Nazar İLERİ ERCAN Doç. Dr. Nazife ERKURŞUN ÖZCAN Orta Doğu Teknik Tübitak Marmara Biyoinformatik Koç Üniversitesi Boğaziçi Üniversitesi Hacettepe Üniversitesi Üniversitesi Araştırma Merkezi Tıp fakültesi Kimya Mühendisliği Matematik Bölümü Bu 6 genç bilim PsikolojiBölümü Malzeme Enstitüsü kadınına dikkat Biri zehirli gazları tespit eden sensörler üzerine çalışıyor; diğeri dokunmatik ekran yerine hissetmatik ekranlar üzerine; destek almaya hak kazanan bilim kadınlarımız: Sanala dokunmak tik Anabilim Dalı öğretim üyesi. Araştırma alanı özellikle karaciğer kanseri üzerine. n Dr. İrem Durmaz Şahin bir diğeri 70 yıldır çözülemeyen ÖZLEM n Dr. Dicle Dövencioğlu Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğmatematik problemine yanıt arıYÜZAK Orta Doğu Teknik Üniversitesi retim Üyesi “Epitel yumurtalık (over) yor. 3’ü sağlık alanında, kanser ve Psikoloji Bölümü öğretim görevli kanseri, dünya çapında görülme sıklıromatoid artrid... Onların çalışmaları si dokunduğumuz dünyayı ekrana taşı ğı açısından 7. sırada ve kansere bağlı insanlık için pek çok yeniliğin kapısı mayı hedefliyor. Malzemeleri nasıl al hayat kayıpları sıralamasında ise 5. sını aralayacak bir ağın parçaları olacak. gıladığımızı anlarsak belki de yakın ge rada yer alıyor. Epitel over kanseri hasTıpkı L’Oréal’in “Dünyanın bilime, bili lecekte robotlar sadece sert metallerle talarının ilk 3 yılda tekrar etme oramin kadınlara ihtiyacı var” sloganının araba yapmayacaklar, yumuşak malze nı maalesef yüzde 70 gibi yüksek bir ulaştığı diğer bilim kadınları gibi... melerle de çalışacaklar. Hatta belki do oranda ve platin dirençli veya refrakHer zamankinden çok... kunmatik ekranların yerini hissetmatik ekranlar aldığında internetten siter hastalarda optimal tedavi yöntemi hâlâ tam olarak bilinmiyor” diyen ŞaL’Oréal’in UNESCO işbirliğiyle yürüt pariş ettiğimiz gömleğin kumaşına do hin Over kanserinde gelişen ilaç direnç tüğü “Bilim Kadınları İçin” programı kunmak mümkün olacak. mekanizmalarının daha iyi anlaşılması dünyada 22. ve Türkiye’de 18. yılını geride bıraktı. L’Oréal Türkiye Genel Mü Kimyasal sensörler üzerine çalışıyor. n Dr. Nazar İleri Ercan dürü Laurent Duffier, “Dünyanın karn Doç. Dr. Dilek Dündar Erbahar Yaygın görülen ve tedavisi olmayan şılaştığı tüm bu zorluklardan sonra, biTÜBİTAK Marmara Araştırma MerRomatoid Artrit hastalığı için nalime her zamankinden daha fazla ihti kezi Malzeme Enstitüsü Senno ilaç geliştiriyor. Boğaziyacımız olduğunu artık biliyoruz. Önü sör Teknolojileri Proje çi Üniversitesi Kimya müzdeki 15 yıl içinde bilim daha da önemli hale gelecek. Gıda güvenliğinden sağlığa, hijyenden enerjiye, ekosistemden iklim değişikliğine kadar her Grubu’nda başuzman araştırmacı. Zehirli gazlara karşı yüksek algılama hassasiyeMühendisliği Bölümü Yükselen Yetenek Öğretim Üyesi. Ödülü’nü kazandı n Doç. Dr. Nazife konuda bilime ihtiyaç duyuyoruz. Tek tine sahip, üstün nolojiye, yeniliğe ve daha fazla bilim performanslı, sen Dr. Serap ERKEK Erkurşun Özcan insanına ihtiyaç duyduğumuz böyle bir dönemde bilim kadınlarının potansiyellerini ortaya çıkarmak en büyük hedefimiz” diye konuştu. Türkiye’de 18 yılda 108 bilim kadınına burs verildi. 4’ü art arda olmak üzere, 5 Türk bilim kadını Uluslararası Yükselen Yetenek seçilerek uluslararari üretime uygun, ekonomik, düşük güç tüketimiyle çalışan, kompakt kimyasal sensörler geliştirilmesini amaçlıyor. n Dr. İdil Yet 2019’da “Bilim Kadınları İçin” programında ödül kazanan Dr. Serap Erkek, mesane kanserine yön veren epigenetik mekanizmaların araştırılması projesiyle şimdi de “2020 Uluslararası Yükselen Yetenek Ödülü” almaya hak kazandı. İzmir Biyotıp ve Genom Merkezi’nde epigenetik mekanizmalarını araştıran Dr. Serap Erkek kanser oluşumunda rol oynayan meHacettepe Üniversitesi Fen Fakültesi Matematik Bölümü’nden. 70 yıldan uzun süredir çözülemeyen “Kakutası alanda Türkiye’nin adını duyurdu. Hacettepe Üniverkanizmaları çözmek amacıyni Sanısı” mate2020 ödülünü kazanarak araştırma sitesi Sağlık Bilimlela önemli araştırmalar matik problemine larında kullanılmak üzere 75 bin TL ri Enstitüsü Biyoinformayapıyor. yanıt arıyor. İstanbul Pendik’te dün Kurtdoğmuş Mahallesi’nde ormanlık alanda belirlenemeyen nedenle yangın çıktı. Rüzgârın da etkisiyle yangın kısa sürede yayıldı. Engebeli arazi nedeniyle itfaiye ekipleri yangına müdahale etmekte zorluk yaşadı. İş makinelerinin yardımıyla ekiplere yol açıldı. Söndürme helikopterlerinin de yardımıyla yangın kontrol altına alındı. l AA Fatsalılar madene karşı yalınayak kitap okuyor Ordu Fatsa’da kapasite artırımına gidilecek Altıntepe Altın Madeni İşletmesi’nin Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) raporu olumlu sonuçlanınca, Fatsalılar Cumhuriyet Meydanı’nda yalınayak kitap okuma eylemine başladı. Raporun ‘olumlu’ çıkmasıyla aktivist Onur Güngör’ün tek başına başlattığı yalınayak kitap okuma eylemine dokuzuncu gününde yaklaşık 200 kişi katıldı. Siyanürle altın aramaya karşı olan Fatsalılar, her akşam saat 17.1517.45 arasında Cumhuriyet Meydanı’nda bir araya geliyor. l Haber Merkezi ‘OKULU AHIR YAPTILAR’ CHP Çorum İl Başkanı Mehmet Tahtasız, Ortaköy ilçesi Aşdağul beldesine yapılan Şehit Doğan Mutlu Yatılı İlköğretim Bölge Okulu’nun ahıra dönüştürüldüğünü söyledi. Berabe Mehmet Tahtasız, okulda inceleme yaptı. rindeki heyetle okulda inceleme yapan Tahta halkın parasıyla yapılmıştır, sız, “36 bin metrekare alana heba edilemez” diyen Tahsahip eğitim kompleksi 7 yıl tasız, “Talebimiz bölgeye kullanıldı, sonra kapatıldı. hizmet edecek ve kalkınmaŞu anda atıl durumda, vira sına destek verecek bir prone bir görünüm içerisinde” jeyle değerlendirilmesidir” ifadelerini kullandı. “Bu bina dedi. l Haber Merkezi Genç yunuslar arkadaşlarını iyi seçiyor ABD’de beyin yiyen mikrop uyarısı Doğal ortamlarında yaşayan yunuslarla yapılan yeni bir çalışma, genç yunusların daha sonra onlara avantaj sağlayacak sosyal bağlantılar kurmaya önemli zaman ayırdığını ortaya koyuyor. Behavioral Ecology’da yayımlanan çalışmada araştırmacılar, 10 yaşın altındaki yunusların ileride ihtiyaç duyacakları becerileri geliştirmelerine yardımcı olabilecek akranları ve aktivitelerle zaman geçirmeyi seçtiklerini belirtiyor. Batı Avustralya’daki Köpekbalığı Koyu’nda 1700’den fazla yunusun 1980’lerden beri elde edilmiş kayıtlarının analiz edildiği çalışmada araştırmacılar, erkeklerin ve kadınların farklı şekillerde etkileşim kurma eğiliminde olduklarını gözlemlediler. Erkekler, birlikte dinlenmek ya da yüzgeçleri ovmak, birbirine yakın yüzmek ve birbirlerinin hareketlerini yansıtmak gibi arkadaşlık belirtisi fiziksel aktivitelerde daha fazla zaman harcarken, dişiler daha az sosyalleşiyor ve avlanmada erkeklere oranla iki katı zaman harcıyor. Fazla kilo, beyindeki kan dolaşımını etkiliyor Beden sağlıklı değilse, zihinsel yeti de zarar görüyor. Araştırmalar, şişman gençlerin beyinlerindeki beyaz maddede bile ilk hasarların oluştuğunu ortaya koyuyor. Şişman yaşlılarda demans riski yüzde 30 daha yüksek. Ancak bunu spor ve hareketle önlemek mümkün. Çünkü spor zihinsel yeti kaybına karşı iyi geliyor ve orta yaşta bile düşünce yetisini güçlendiriyor. Fakat fazla kiloların beyni nasıl ve niçin etkilediği kesin olarak bilinmiyordu. Kaliforniya’da Amen Kliniği’nden Daniel G. Amen ve ekibi tek foton emisyon tomografisi (SPECT) çektiren 17 bin kadın ve erkeğin beynindeki kan dolaşımını inceledi. Sonuç: Katılımcıların beden kitle endeksi ve beyindeki kan dolaşımı arasında bir bağlantı bulundu. Kiloların fazlalığına bağlı olarak önemli beyin bölgelerine daha az kan gidiyor. Bu değişim özellikle de Alzheimer hastalığına yatkın beyin bölgelerinde daha belirgin. Yaş ve cinsiyete bağlı olmaksızın, beden kitle endeksinin artmasıyla birlikte bu bölgelerdeki kan dolaşımı da zayıflıyor. 8 kenti besleyen su kaynağında bulundu ABD’nin Teksas eyaletindeki bir su kaynağında beyin yiyen mikroplar bulunmasının ardından Lake Jackson kentinde yaşayanlara musluk suyu içmeme çağrısı yapıldı. Naegleria adlı mikrop, genellikle ölümcül beyin enfeksiyonlarına yol açıyor. ABD’de bu amip nedeniyle 2009 2018 yılları arasında 34 ölüm kaydedildi. 8 ayrı kentte musluk suyunu sifon dışında kullanmama çağrısı yapıldı. MADDEDE DİJİTAL KÜLTÜR TANOL TÜRKOĞLU MOBİL INTERNETİ EN PAHALI 10 ÜLKE (1 Gb internet fiyatı) n Malavi (27,41 ABD $) n Benin (27,22 $) n Çad (23,33 $) n Yemen (15,98 $) n Botsvana (13,87 $) n Güney Kıbrıs (13,56 $) n Küba (13,33 $) n Esvatini (13,31 $) n Ekvator Ginesi (12,78 $) n Kanada (12,55 $) (En ucuz Hindistan 9 cent. Türkiye 72 cent ile en ucuz 20. ülkedir) Kaynak: VisualCapitalist.com