Katalog

KÜLTÜR EDİTÖR: ÖZNUR OĞRAŞ ÇOLAK TASARIM: ŞÜKRAN İŞCAN 13 16 HAZİRAN 2020 SALI Elini yıka, yüzünü kapa, KONFERANSTABUHAFTA KALABALIĞA GIRME Yigit Bener ev sahipliğinde Doç. Lale Özcan ile “Hekimliğinden vazgeçemeyen yazar: Louis Ferdinand Céline” temalı konferans yer alacak. Amasyalı Hekimbaşı Institut Français Şerefettin Sabuncuoğlu 15. yüzyılda da salgın Türkiye edebiyat serisi hastalıktan korunmanın Institut Français Türkiye’nin çevrimiçi edebiyat konferansı serisi, Salon Edebiyat başlığı altında ve yazar Yiğit Bener’in yollarını aynı bugünkü ev sahipliğinde devam ediyor. 1617 Haziran akşam saat 19.00’da Doç. Lale Özcan ile “Hekimliğinden vazge yöntemlerle hastalarına önermiş. Günümüzde koronavirüs yüzünden kitabının yeniden gündeme gelmesi ve bizim ilgimizi çekmesi hemşerisi Amasyalı emekli öğretmen Mevlüt Kaleli’nin sayesinde. Minyatürleri ve altında yazılanları göndererek hekimin değerine dikkat çekiyor. Minyatürlerde Şerefettin, karşısına oturttuğu hastasına tane tane anlatıyor. çemeyen yazar: Louis Ferdinand Céline” temalı konferansı yer alacak. Zoom uygulamasında canlı olarak yapılan, ücretsiz konferanslara katılım için web sitesinden etkinlik sayfasına girerek kayıt yaptırmak gerekiyor. Konferans 16 Haziran Üç ay önce değil, 620 yıl önce bir hekim, hastasına şu öğütleri veriyor: Ellerini güzelce yı hasta isen yat; dışarda yüzünü kapa” Yani, MASKE; SOSYAL MESAFE ve HİJYEN! Ek tedbirler ise yine günü di bölümden oluşan kitap, Süleymaniye Kütüphanesi’nde bulunuyor. Bu kitapta ilaçların hazırlanışı ve kulla latıyor. Örneğin sıkça rastlanan yılan zehirlenmelerine karşı geliştirdiği panzehiri önce hayvanlarda deni Salı günü Fransızca, 17 Haziran Çarşamba günü Türkçe olarak canlı yapılacak. ka; uzaktan selamlaş; kalabalığa gir müzde söylenenler, hastaysan izolas nılışı ayrıntılı olarak anlatılıyor. Sa yor, başarılı olunca kendini bir zehir me; iyi ye, iyi iç; hasta isen yat; dışar yon, dinlenme, iyi beslenme. buncuoğlu Şerefettin İstanbul’a da li yılana ısırtıp geliştirdiği panzehir Pekin’de sinemalar da yüzünü kapa! Çünkü salgın hasta Dünyada salgın hastalıklar hep var giderek âlimlere, bilginlere çok de den alıyor ve zehirlenmediğini göstelık o zaman da var ve o zaman da sal olmuş, ancak ulaşım bu kadar yaygın ğer veren ve kollayan Fatih Sultan riyor! Şerefettin, o yıllarda pek cesa açılamıyor gın hastalıktan korunmanın yolla ve hızlı olmadığından bütün dünyaya Mehmet’e deneylerini anlatıp takdi ret edilemeyen cerrahiye de el atmış, rı bu yöntemler! Amasya’da yaşayan bulaşmamış! Yoksa, veba, kolera, İs rini kazanıyor ama nedense Fatih’in Cerrahiyyetü’l Haniyye isimli kita hekim Sabuncuoğlu Şerefettin, 1468 panyol gribi yüz binlerce insanın ölü hocası Akşemsettin’den kitabını Os bında tıp tarihinde ilk defa cerrahi yılında, sade bir Türkçe ile yazdığı ki müne yol açmış. Ama bugün uçaklar manlıca değil de Türkçe yazdığı için müdahaleleri gösteren minyatür tek tabına, döneminde pek rastlanılma ve insanların çok daha fazla hareket sitem alıyor. niğinde yapılmış 138 resim ve 168 yan bir biçimde minyatürler de koya halinde olması virüsleri de hareket rak açıklıyor yapılması gerekenleri. haline sokuyor ve onlarla mücadele Cerrahi aletler alet resmi var. Kitap o kadar çok ilgi çekmiş ki resim sanatı açısından bile Günümüzde koronavirüs yüzünden edecek bir aşı ya da ilaç bulunana ka Dedesi ve babası da hekim olan Şe hakkında pek çok çalışma yapılmış. kitabının yeniden gündeme gelme dar bu kez bütün dünyaya bulaşıyor. refettin, 11 yaşında tıp eğitimine baş Şerefettin geliştirdiği alet ve teknik si ve bizim ilgimizi çekmesi hemşerisi Amasyalı emekli öğretmen Mevlüt Kaleli’nin sayesinde. Minyatürleri ve altında yazılanları göndererek hekimin değerine dikkat çekiyor. Minyatürlerde Şerefettin, karşısına oturttuğu hastasına tane tane anlatıyor: “Ellerini güzelce yıka, uzaktan se Bir bilim insanı Sabuncuoğlu Şerefettin, zamanının çok değerli bir bilim insanı, hekimi. O dönem için yaptığı araştırmalar bugün bile şaşırtıcı. Bulduğu tedavi yöntemlerini ve ilaçları insanlar, hayvanlar ve hatta kendi üzerinde lıyor, 17 yaşına kadar hekimliği öğrenip 14’üncü yüzyılın başlarında kurulan Amasya Darüşşifası’nda çalışmaya başlıyor. Burası adeta bir tıp merkezi, o dönem birçok hekim buradan yetişiyor. Şerefettin kaleme aldığı “Mücerrebname” adlı eseri, “deneysel tıp” kitabında ilaçları nasıl lerle hastalarında rastladığı kanserli urlara bile cerrahi müdahale yapmış bir hekim. Sabuncuoğlu Şerefettin’in hekim olarak görev yaptığı Bimarhane, 2011 yılında Amasya Belediyesi Kültür Müdürlüğü bünyesinde “Sabuncuoğlu Tıp ve Cerrahi Tarihi Müzesi” olarak ziyarete açılmış meraklı Çin’in başkenti Pekin’de, iki ay sonra yeni vakaların ortaya çıkmasıyla “savaş hali acil durumu” alarmı verildi. Normalleşmeye hazırlanan şehirde, bu durumdan dolayı sinema ve tiyatro salonları, bir süre daha kapalı kalacak. Lokanta, kafe ve dükkânların yavaş yavaş işe döndüğü ülkede sinema ve tiyat lamlaş; kalabalığa girme; iyi ye, iyi iç; deniyor. 1468 yılında yazdığı on ye keşfettiğini de ayrıntılı olarak an larını bekliyor. l Kültür Servisi roların da yarından itibaren açılması plan lanıyordu. Kent yönetimi, Pekin’in çiftlik ürünle Seniha Halman hayatını kaybetti Spike Lee’nin eski tadı yok ri tedarikinin önemli bir kısmını sağlayan Şinfadi pazarının kapatıldığını açıkladı. Kentte 56 gün aradan sonra perşembe günü yerel kaynaklı bir vaka açıklanmış, cuma günü de iki yeni vakaya daha rast ABD’de uzun yıllar radyoculuk yapan Seniha Halman (Taşkıranel) 91 yaşında yaşamını yitirdi. Halman, aynı zamanda Kültür Bakanlığı’nı kuran ve 2014 yılında hayatını kaybeden Talât Sait Halman’ın eşiydi. Kızı Defne Halman, sosyal medya hesabından mesaj yayımlayarak şunları söyledi: “Canım annem, çok zor bir hastalıkla büyük bir cesaretle, azimle, inatla mücadele etti, hiç yılmadı. Hayatı boyunca hiçbir engele, acıya, haksızlığa asla boyun eğmedi, yenilmedi. 50’li yıllarda ABD’ye Fulbright bursuyla geldi, Northwestern gibi çok değerli bir üniversiteden mezun oldu ve Birleşmiş Milletler’de çalışmaya başladı. Tüm meslek hayatını orada sürdürdü ve “Da 5 Bloods” Amerikan yakın tarihinin kara sayfalarından biri olan Vietnam Bozgunu konusuna değişik bir bakış açısıyla yaklaşan, müthiş arşiv görüntüleriyle beslenen, ABD yöneticilerinin siyahi halkına karşı haksız tutumunu landığı bildirilmişti. Her iki vakanın da yakın tarihte Şinfadi pazarında bulundukları tespit edilmişti. Dün itibarıyla pazarda çalışan 517 kişinin test edildiği, 46 kişinin testinin pozitif çıktığı açıklandı. Pazarda çalışan veya tezgâhı bulunan yaklaşık 10 bin kişinin teste tabi tutulacağı ifade edildi. YENI FILM GELIYOR Moss’tan ‘Run Rabbit Run’ Avrupa Radyo bölümünün başına geçti. O mevkiye gelen ilk kadındı. 2 çocuğu oldu. Kardeşimi kaybettik, daha 16 yaşındaydı. Sait’in acısını taşıyarak ömrünü sürdürdü. Edebiyat, tiyatro, opera, bale, görsel sanatlar, müzik, sinema âşığıydı. Torunu Melissa’ya büyük emeği vardır. Tüm ailesini, arkadaşlarını sevgiyle donatırdı. Özellikleri, güzellikleri, iyilikleri, başarılarıyla ilgili destan yazılabilir Seniha Halman’la ilgili. Ben bu kadarıyla yetineyim şimdilik...” Vietnam Savaşı imtihanında inatla sürdürdüğünü gözler önüne seren önemli bir film. Afro Amerikan halkının sinema sanatındaki sözcüsü konumundaki Spike Lee, zenci haklarının 7. sanattaki yılmaz savunucusu olduğunu 2018 tarihli “Ka nem atmosferi yaratmadaki becerisini, günümüzün yüz karası ırkçılığının hala sürdüğünü göstermedeki ısrarını “Da 5 Bloods”da tekrar dile getiriyor. Mad Men dizisiyle tanınan, ardından The Handsmaid’s Tale dizisiyle yıldızı parlayan Elisabeth Moss, Run Rabbit Run adlı filmde hem başrolde oynayacak hem de filmin yapımcılığını üstlenecek. Moss’un XYZ Films Elisabeth Moss ETKINLIK BU AKŞAM Festivalde Alejandro Zambra ile söyleşi ranlıkla Karşı Karşıya/ KONUK Blackklansman” ile ka YAZAR nıtlamıştı. Cannes Film VIKTOR APALAÇI Festivali’nden Jüri Ödülü ile dönen film, Spike Lee’ye yıllardır bekledi ği (ve hak ettiği) Oscar Ödülü’nü, En İyi Uyarlama Senaryo da “Blackklansman”ından sonraki filmin Senaryo zayıf Ancak, “DA 5 BLOODS “ S. Lee’nin eski başarılı filmlerinin seviyesini yakalayamıyor. Filmin yumuşak karnı senaryosu. 4 kişi tarafından yazılsa da, Vietnam’a yıllar sonra gömülü bir hazineyi bulmaya giden askerlerin hikâyesi ve Carver Films ile birlikte yapımcılığını üstlendiği filmin yönetmenliğini ise The Handmaid’s Tale dizisinin de yönetmeni olan Daina Reid yapacak. Korku gerilim türündeki filmle Reid, uzun metraj alanında da iyi bir başarı yakalamayı planlıyor. Salgından daha az etkilenen Avustralya’da lında getirmişti. de beklenti çıtamı çok yükseklere çıkar inandırıcı olamıyor. 5 Amerikalı Viet çekimleri yapılacak film, Moss‘un canlan Spike Lee bu yıl pandemi yüzünden mamın bedelini düş kırıklığına uğramak nam gazisini ( S. Lee’nin eski filmleri dıracağı doğum uzmanı Sarah’ın hikâyesini yapılamayan Cannes Film Festivali’nin la ödedim. nin aksine) ünlü oyuncular canlandır Jüri Başkanlığına davet edilmişti. Merak “DA 5 BLOODS” Amerikan yakın tarihi mıyor. En ünlüleri “Black Panther”den konu alıyor. Bir modern zaman hayalet hikayesi olarak tanımlanan filmde, kızı Mia’nın la beklenen filmi “Da 5 Bloods”un dün nin kara sayfalarından biri olan Vietnam tanıdığımız, Norman rolündeki Chad garip davranışlarını anlamaya çalışan bir ya prömiyeri geçen ay bu festivalde ya Bozgunu konusuna değişik bir bakış açı wick Boseman. S. Lee’nin 4 filmin doktor olarak Sarah, kendi düşünceleriyle pılacaktı. Spike Lee’nin Jüri Başkanlığı 2021’e sarktığı festival yönetimince sıyla yaklaşan, müthiş arşiv görüntüleriyle beslenen, ABD yöneticilerinin siya de oynasa da, başroldeki Delroy Lindo’nun ve filmdeki 3 maceraperest de çelişkiye düşüyor. Kızını iyileştirmek için geçmişlerinden bir hayaletle yüzleşmek zo açıklandı. Filmini NETFLİX 12 Haziran’da hi halkına karşı haksız tutumunu Vietnam arkadaşını canlandıran aktörlerin si runda kalıyor. Alejandro Zambra gösterime soktu. Sonda söyleyeceğimi başta söy leyeyim: Hayranı olduğum bu yönet Savaşı imtihanında inatla sürdürdüğünü gözler önüne seren önemli bir film. AfroAmerikan halkının sinemada nemada elle tutulur bir başarıları yok. Fransız aktör Jean Reno,, “Benim bu filmde ne işim var?” Dercesine, renksiz The Good People, Kenny Kola, Burial Rites romanlarını kaleme alan Avustralyalı yazar Hannah Kent kendi orijinal fikrinden yola çı İlk romanı “Bonzai” ile geniş bir okur kitlesine ulaşan Alejandro Zambra, bu ak menin, başyapıt olarak karşıladığım ki sözcülüğüne soyunan Spike Lee, dö performansıyla düş kırıklığı yaşatıyor. karak senaryoya için çalışmalara başladı. EFES ANTIK KENTINE ZIYARETÇI KOTASI şam saat 21.00’de İTEF 2020 ekranında okurlarıyla buluşuyor. Gazeteci, yazar Nilay Örnek’in moderatörlüğünde yapılacak bu canlı yayında, Şilili yazarın deneme ve öykülerinden oluşan “Serbest Kürsü” adlı eseri üzerine sohbet edilecek. İTEF’in internet sitesinden (www.itef.com.tr) bu konuşmaya kayıt yaptırabilecek, ardından kayıtta belirtilen eposta adresine gelen bağlantı ile Zoom üzerinden etkinliğe katılınabilecektir. Simultane tercümenin olacağı etkinlikte izleyicilerin bunun Dünyanın önde gelen antik yerleşimlerinden ve UNESCO Dünya Kültür Miras Listesi’ndeki Efes antik kentini, salgın tedbirleri kapsamında anlık en fazla 650 kişinin ziyaret edebileceği açıklandı. Helenistik ve Roma dönemlerinin görkemli şehri Efes, kapılarını açtı. Geçen yıllarda aynı anda 5 bin zi ğın Anadolu başkenti olan ve tarihte nüfusu 200250 bine ulaşmış Efes’in 650 üzerindeki ziyaretçileri sosyal mesafe kuralları uyarınca bekletilecek. Tüm ören yerlerinde olduğu gibi maskesiz ziyaretçi alınmıyor, girişte ateş ölçümü yapılıyor. Hijyen kurallarının afiş, broşür ve zemin çıkartma için yapması gereken, Türkçe şıkkı olma yaretçinin gezdiği Efes’in larıyla hatırlatıldığı kentte, dığı için Korece seçeneğini seçmek ola ziyaretçi sayısı, giriş bö sosyal mesafenin aşılması cak. Katılım 1000 kişiyle sınırlı. lümlerindeki turnikelerden halinde güvenlik görevlile takip edilecek. Antik ça ri ziyaretçileri uyarıyor.