Katalog

4 29 NİSAN 2020 ÇARŞAMBA EDİTÖR: ALPER İZBUL / ASLAN YILDIZ TASARIM: ŞÜKRAN İŞCAN HABER Kalkınma Bankası Genel Müdürü’ne 139 bin lira maaşı yalanlamayan Albayrak ‘yasa’yı işaret etti Feda edilebilenler Arka arkaya haberler, farklı kaynaklardan biriktiriyorum bir süredir. Fransa’da bir yaşlı bakımevindeki test ihmalinin onlarca kişinin hayatına mal olduğu yazıldı Euronews’te. İngiltere’de de benzer bir skandal gündeme gelmişti: The Guardian gazetesi, virüsten en fazla etkilenen kesimin yaşlılar olduğunun bilinmesine rağmen gerekli tedbirlerin alınmamasını eleştiriyordu. Gerekçe, yaşlı bakımevlerindeki ölümler ve virüsün bu evlerdeki hızlı yayılımıydı. Yine gazetenin 9 Nisan tarihli haberine göre, yaşlı bakımevlerinde hayatını kaybeden yüzlerce kişi henüz ölüm istatistiklerine eklenmemişti. ABD’de Teksas vali yardımcısı, ekonomiyi düze çıkarmak için yaşlıların ölmeye hazır olduğunu belirtiyordu. Kanada’da ise Quebec bölgesindeki yaşlı bakımevindeki ölümlerin ihmalle ilgili olduğu suçlamaları basına yansıyordu. BBC Türkçe’nin haberine göreyse Belçika’da virüs bağlantılı kayıpların yüzde 48’ini huzurevi kaynaklı ölümler oluşturuyordu. Yine ABD’nin Alabama eyaletinde, engellilere dönük solunum cihazı temininde ayrımcılık yapıldığı iddiası gündeme geliyordu. Bakıma muhtaç durumdaki yaşlılarla sınırlı mı? Geçen yazıda da belirtmiştim. ABD’de özellikle nüfus yoğunluğuna göre virüse yakalananlar içinde asıl ağırlık siyahilerde ve Latin Amerika kökenlilerde. Gerekçesi belli: Yoksulluk, sıkışık mekânlarda kalabalık yaşam, çalışma zorunluluğu. Yani ekonomik zorunluluklar. Bu kesimler içinde virüsün yayılımını durdurabilecek gerekli kaynakların yaratılmaması, tedbirlerin alınmaması örtülü ya da açık bir “feda edilebilenler” anlayışının uzantısı değil mi? Bizde de bu “feda etme” pratiği, epeyce sınıfsal bir nitelik kazandı. Ekonominin öncelikleri özellikle vurgulandı, tam karantinaya geçişin imkânsızlığı ekonomik gerekçelerle açıklandı. Bu yüzden tatil günlerinde evdeyiz, diğer günlerse virüs tatilde! Market işçileri, kargo çalışanları, fabrikalarda, inşaatlarda, atölyelerde çalışmaya devam eden, daha doğrusu çalışmaya mecbur bırakılan yüz binler var. Ekonominin öncelikleri karşısında işçi sınıfı, “feda edilebilenler” kapsamında. Olağan dönemlerde mülteciler için geçerli olan tüm “feda etme” pratikleri, şimdi çaresiz, kırılgan, zorunlulukların esiri durumundaki her kesime doğru genişlemiş durumda. Virüsün bir etkisi de bu. Bütün bu yaşananlar bana, Kamerunlu filozof Achile Mbembe’nin “Nekro Politika” adını verdiği teorik açıklama tarzını yeniden düşündürüyor. Mbembe’nin dilimizde, İletişim Yayınları’ndan çıkan, Zenci Aklın Eleştirisi başlıklı bir kitabı var. Nekro Politika henüz çevrilmedi, ancak tam zamanı. 2003’te aynı başlıklı bir makaleyle bu tezini gündeme getirmişti Mbembe. Batı düşüncesinde Biyopolitika anlayışıyla bağlantılı teorisyenlerin izinde, ama onların da ötesine geçerek yeni durumu açıklayan bir egemenlik teorisi inşa etmeye çalışıyordu. Özetle egemenliğin nihai ifadesini, kimin yaşayıp kimin öleceğine (feda edilebileceğine) karar verme, bunu dayatabilme iktidarında, kapasitesinde görüyordu Mbembe de. Ülkeler, hikâyeler farklılaşıyor. Gelişmiş ülkelerde zenginler ikinci evlere, korunaklı bölgelere kaçıyor. En zengin mahallelerde herkes test yaptırabiliyor. Özel adalara giriş çıkışlar yasaklanıyor. Bloomberg’in haberine göre, zengin Amerikalılar, pandemiden kaçmak için Yeni Zelanda’da sığınak satın alıyor. Jetler havalanıyor, ekonomi tıkırında! Diğer yandaysa feda edilebilenler var: Yaşlılar, yoksullar, farklı ırk ve kökenden gelenler, geçinmek zorunda olan emekçiler, mülteciler. Liste uzun. Parası olanların yaşayabildiği, olmayanlarınsa “feda edilebilir” görüldüğü bir düzen bu. Kaynakların nasıl kullanılacağı, kimlerin kurtarılıp kimlerin feda edilebileceği konusundaki kararı, bu karardan olumsuz etkilenenlerin vermediği ortada. Önümüz 1 Mayıs, dünya genelinde emeğiyle geçinenler açısından tablo böyle. Ne yani, bu tablonun suçlusu virüs mü? Eski HDP Eş Genel Başkanı Demirtaş: ‘Kardeş Aile’yi birlikte büyütün Eski HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, partisinin başlattığı “Kardeş Aile Kampanyası”na katılım çağrısı yaptı. Edirne Cezaevi’nde tutuklu bulunan Demirtaş, avukatları aracılığıyla mesaj gönderdi. Yaşanan salgın sürecinde dayanışmanın önemine dikkat çeken Demirtaş, “İnsanlığın karşı karşıya olduğu bu zorlu zamanlarda dayanışmanın ne kadar önemli olduğu bir kez daha ortaya çıkmıştır. Siyasi çıkarları, iktidarları, koltukları uğruna insanların hayatını hiçe sayan kirli siyaset zihniyeti elbette günü geldiğinde halka hesap verecektir. Ayrımcı, kamplaştırıcı, kutuplaştırıcı politikalar moralimizi bozmasın. Öfkenizi kurulacak ilk sandığa kadar saklayın. Dayanışmayı büyütün ve insan olmanın erdemlerini yüceltin. Bu vesileyle HDP’nin Kardeş Aile kampanyası yaygınlaştırılmalıdır. Tüm dostlarımızı dayanışmayı büyütmeye, Kardeş Aile kampanyasına katılmaya çağırıyorum” dedi. l İç Politika Alıyorsa yasası var! Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Türkiye Kalkınma ve Yatırım bin lira, genel müdür yardımcılarının da 73 bin lira olduğu iddialarını anımsatmıştı. Bulut, ay Bankası Genel Müdürü’nün ay rıca bu rakamların 2020 zamla lık gelirinin 139 bin lira, genel MUSTAFA rından önceki tutarlar olduğunu müdür yardımcılarının da 73 ÇAKIR belirterek, yaklaşık 35 fiili hiz bin lira olduğu iddialarına “ya met yılı sonrasında emekli ol sa ve banka esas sözleşmesine” dik mak zorunda kalan uzman personelin kat çekerek yanıt verdi. maaşının ortalama ayda 3 bin 300 li CHP Adana Milletvekili Burhanettin ra olduğu bankada genel müdürün uz Bulut, Hazine ve Maliye Bakanı Berat man personelin tam 42 katı aylık ge Albayrak’ın yanıtlaması istemiyle ver lir elde ettiğini vurgulamıştı. Bulut, diği soru önergesinde, asgari ücretin Albayrak’a genel müdür ve genel mü 2 bin 324 lira olduğu ülkede, serma dür yardımcılarının ücretleri başta ol yesinin yüzde 99.08’i kamuya ait olan mak üzere dile getirilen iddiaları sor Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası muştu. Albayrak önergeye tek cümle Genel Müdürü’nün aylık gelirinin 139 ile yanıt verdi. Yanıtta genel müdürün uzman personelden 42 kat daha fazla maaş aldığı iddiası yalanlanmazken, şöyle denildi: “Soru önergesinde belirtilen hususlar, https://kalkinma.com.tr/bizitaniyin/kurummevzuati/kuruluskanunu ve https://kalkinma.com.tr/bizitaniyin/kurummevzuati/bankaesassozlesmesi adreslerinde yer alan mevzuat çerçevesinde düzenlenmektedir.” Albayrak’ın dikkat çektiği kuruluş yasasında, “Personelin aylık ücret ve diğer mali hakları Banka Genel Kurulu’nca tespit olunur. Genel Kurul bu yetkilerini Yönetim Kurulu’na devredebilir. Personel istihdamına ilişkin diğer hususlarda karar almaya Yöne tim Kurulu yetkilidir” hükmü yer alıyor. Yine yasada bankanın yeniden yapılanma sürecindeki ücret düzenlemelerine ilişkin geçici madde de bulunuyor. Banka esas sözleşmesinde de banka personelinin aylık ücret ve diğer mali haklarının banka genel kurulunca belirleneceği belirtiliyor. Genel kurulun bu yetkilerini yönetim kuruluna devredebileceği kaydediliyor. Banka esas sözleşmesinde yönetim kurulu üyelerinin ücretleri konusunda ise “Yönetim Kurulu üyelerine, genel kurul tarafından belirlenen miktarda aylık ücret, ikramiye, huzur hakkı ve/veya yıllık kârdan pay ödenir” deniliyor. l ANKARA İmamoğlu, Altun’u tanımadığını, Kuzguncuk’taki evin ona ait olduğunu sonradan öğrendiğini söyledi: Kişiye göre işlem olmaz ÜNİVERSİTE HASTANELERİ Ek ödemelerini alamadılar SENA YAŞAR Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, koronavirüsle mücadelede ön safta yer alan sağlık çalışanlarının performans fark etmeksizin 3 aylık döner sermaye ek ödeneklerinin yüzde 100 oranında tavandan ödeneceğini açıklamıştı. Buna göre, hastanelerin döner sermayelerinde yeterli para olmasa da, bütçeden aktarılacaktı. Sağlık Bakanlığı’na bağlı kamu hastanelerinde görev yapan çalışanlar için ek ödemeler geçen hafta yapılırken, üniversite hastanelerine yeterli ödenek gönderilmediği için, üniversite hastanesi personeli ek ödemelerini alamadı. Bakanlığın ödenek göndermemesine karşın, bazı üniversiteler kendi bütçelerinden personel ödeneklerini karşıladı. Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Hastanesi yönetiminin “ödeneksizlikten” dolayı sağlık personeline 7 ay geriden gelerek ek ödeme yaptığı ortaya çıktı. Bu kapsamda, hastanedeki sağlık çalışanlarına nisan ayında, Eylül 2019’un döner sermaye ek ödemeleri yatırıldı. Ayrıca, bulunulan kıdem ve uzmanlığa göre 600 TL ile 14 bin TL arasında yapılan ek ödemelerin de, en alt seviyeden yatırıldığı belirtildi. Ayrıca, ödenek yetersizliğinden dolayı hastane birimlerine tıbbi ve koruyucu malzeme de alınamadığı belirtilirken, ödeme yapılmadığı için firmaların hastaneye malzeme getirmediği de öne sürüldü. l ANKARA İYİ PARTİ LİDERİ AKŞENER: Tek kişinin fikrine mahkumuz İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, koronavirüs sürecinde Cumhurbaşkanlığı sisteminin tıkandığını söyledi. Akşener, dün akşam katıldığı bir televiyon kanalında, tedbirler anlamında çok iyi olmadıklarını belirterek “Çünkü, biz bütün bu kararlarda bir tek kişinin fikrine kanaatine mahkum durumdayız. O da sayın Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı makamı sebebiyle. Bizde kontrol ve denge mekanizmalar ortadan kalktı. Böyle olduğu için her konunun sonuçta tek karar vericisi Sayın Erdoğan oldu. Ben burada Sayın Erdoğan’ı da kötülemiyorum. Ben burada sistemin ne kadar tıkandığını söylüyorum. Mesela sokağa çıkma yasağını Hıfzıssıhha Kurulu’nun ilan etmesi lazımdı. İçişleri Bakanlığı ilan etti kaos oldu. İçişleri Bakanı, bu yönetimsizliği itiraf etti ve istifa etti” diye konuştu. Günlük 10 hastanın altına düşüldüğünde normalleşme olması gerektiğini belirten Akşener, “Sağlık Bakanlığı’na rastgele taramanın, hazır insanlar evlerde iken kapılar çalınarak yapılmasını öneriyorum” dedi. l Haber Merkezi RTÜK ÜYESİ İLHAN TAŞCI: Türüt’ün sözleri yasaya aykırı SARP SAĞKAL RTÜK üyesi İlhan Taşcı, şarkıcı İsmail Türüt’ün katıldığı sahur programında CHP’ye yönelik siyasi eleştirilerde bulunmasının RTÜK gündemine taşınmasını istedi. Taşcı, kuruma verdiği dilekçede, Türüt’ün sözlerinin RTÜK Yasası’ndaki “yayınların toplumu kin ve düşmanlığa tahrik edemeyeceği veya toplumda nefret oluşturamayacağına” ilişkin hükmüne aykırı olduğunu belirterek “Söz konusu şarkıcının belli çevrelere yaranma duygusu ve uzunca süredir popülerliğe dayalı yitirdiği ‘maddi’ gelirlerini yeniden kazanma güdüsüyle hareket ettiği açıktır. Bu kişinin amacı, ülkenin kurucusu ve kurtarıcısı CHP’yi hedef alarak, kendisine yeni bir kariyer planlaması yapmaktır” dedi. Türüt, katıldığı bir “sahur” programında “Şu dönemde Allah’tan başımızda CHP gibi bir iktidar yok. Yoksa size yemin ediyorum bu milletin yarısı ölürdü” demişti. l ANKARA IĞNELI FIRÇA ZAFER TEMOÇIN İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun’un Kuzguncuk’taki evinin önüne yaptığı izinsiz şömine ve çardağın yıkılmasına ilişkin, “Fahrettin Altun Bey’i tanımam. Bir eve yapılan bir işlem, kişiye göre de yapılmaz” dedi. İmamoğlu dün akşam katıldığı bir televizyon kanalında Altun’un evi ile ilgili, “Zaten tesadüftür. İşlem yapıldığı gün bu iş basında da yer bulundu. Kendileri hatalarını kabul ettiler. Hatta kendileri yıkım yapacaklarını ifade ettiler. Arkadaşlarımızın bana ulaştırdığı rapor da bu yönde. Olgun bir şekilde, karşılıklı tutanak tutulduğunu ifade ettiler. Bir ihbar üzerine arkadaşlarım oraya tespite gittiler. Medyaya yansıdıktan sonra ben de oranın Fahrettin Bey’e ait olduğunu öğrendim” diye konuştu. ‘Bakanın dediği doğru değil’ İmamoğlu İstanbul’daki koronavirüs ölüm sayısıyla ilgili, şunları söyledi: “Bizdeki veri, ‘normal ölüm’ ve ‘bulaşıcı hastalık’ diye. Hangisinin kovid19 olduğunu bilemiyoruz. Son iki üç yılın ölüm rakamlarına baktığımızda, bu yıldan, yüzde 3035 arası daha az ölüm var. Bu da günde yaklaşık 100 civarında ölüm farkı var. Bakan Koca’nın bu farkı cenazelerin İstanbul dışına çıkamamasına bağlaması doğru değil. Çünkü biz defin istatiği değil ölüm istatiği yapıyoruz. Ölen sayısını veriyoruz.” Gelirlerde 6,5 milyar lira daralma olduğunu söyleyen İmamoğlu “Yurtdışı kaynaklı 60 milyon Euro onaylanmış bir kredimiz var. Meclis onayı olamadığı için kasaya girmedi. Belediyeler Birliği bu süreçte sınıfta kalmıştır. Kamu bankaları bize sırtını dönüyor, kınıyorum. İBB’ye 650 bin yardım ihtiyacı başvuru yapıldı. 230 bin aileye nakdi yardım yaptık. 100 bin dağıttık, 500 bin kolinin de dağıtımına başladık. Filtre verecekler 153’ü arayabilir” dedi. l Haber Merkezi Fitre, asgari ücretin KAÇRACALHIBŞPIMY’LIAİKS’IIN: düşüklüğünü gösterdi MAHMUT LICALI tutarının bir kişi için ay lık 810 TL tutarında ol CHP Genel Başkan Yardımcısı Lale Karabıyık, Diya duğunu kaydeden Karabıyık, 4 kişilik bir ai net İşleri Başkanlığı’nın bir ki le için ise aylık 3 bin 240 şinin temel gıda ihtiyaçları için TL olarak hesaplandığına bir günlük belirlediği 27 TL tu dikkat çekti. Karabıyık, tarındaki fitre oranının 4 kişi Diyanet’in hesabına göre lik bir ailede aylık 3 bin 240 4 kişilik bir ailenin asgari TL’yi bularak asgari ücreti geç Karabıyık gıda harcamasının 2 bin tiğine dikkat çekti. Karabıyık, 324 TL olan asgari ücreti “Diyanet’in asgari ihtiyaç miktarı, mil geçtiğini ifade etti. yonlarca kişinin gelir yetersizliğini gös Karabıyık, temel tüketim ürünlerine teriyor” diye konuştu. yapılan zamlar nedeniyle iftar sofra CHP’li Karabıyık, “İş ve Gelir Kaybı larının maliyeti göz önüne alındığında Haneleri Mağdur Ediyor” başlığıyla ha salgın krizi nedeniyle iş ve gelir kaybı zırladığı çalışmada, ramazan ayı do yaşayan bir ailenin sofrasını bile borç layısıyla belirlenen fitre tutarını asga la kurar hale geldiğini dile getirdi. Ka ri ücretle karşılaştırdı. Diyanet’in fitre rabıyık, şunları söyledi: “Diyanet’in temel gıda ihtiyacı için belirlediği tutar dikkate alındığında asgari ücret kira, fatura ve diğer harcamaları karşılamıyor. Cep yakan iftariyelik fiyatları nedeniyle sadece peynir, zeytin, domates, salatalık ve çay ile kurulan iftar sofraları bile dört kişilik bir aile için günlük 20TL 25TL’ye mal oluyor. Vatandaş, temel ürünlere gelen zamlar nedeniyle sofrasını geçen yıla göre yaklaşık yüzde 25 zamlı kuruyor.” Aile sigortası uygulamasının yaşama geçirilmesi gerektiğine işaret eden Karabıyık, “Bugün, aile sigortası olsaydı, güvencesiz ve yoksul vatandaş kalmayacaktı. Vatandaş, barınma, yeme içme ve zorunlu ihtiyaçlarını karşılaması için asgari düzeyde bir destek alacaktı” dedi. l ANKARA HDP’DEN İBRAHİM GÖKÇEK’E ZİYARET: İbrahim’i yaşatalım HDP İstanbul Milletvekili Hüda Kaya ve HDP Parti Meclisi Üyesi Ferhat Encü, konser yasaklarının kalkması talebiyle ölüm orucunu sürdüren Grup Yorum üyesi İbrahim Gökçek’i önceki gün ziyaret etti. Görüşmede ölüm orucu nedeniyle hayatını kaybeden Helin Bölek ve Mustafa Koçak da anıldı. Bölek ve Koçak’ın ölümünün engellenebileceğini kaydeden İbrahim Gökçek, “Helin Bölek, Mustafa Koçak hayatını kaybetti. Bu çok acı bir şey. Kabul edilecek bir şey değil. İnsanlar ölmeyebilirdi. Mustafa hapishane ortamında çürümeyebilir di. Acı çeke çeke hayatlarını kaybettiler. Bunlar çok acı şeyler. Bunların hesabını kim verecek” dedi. “Senin ayakta olmanı istiyoruz” diyen Hüda Kaya ise “Senin yaşama tutunman, toplumun umudunun büyümesi demek. Ne olursa olsun umudunu kaybetme, kendini bırakma. Diliyorum ki her birimiz girişimlerimizden sonuçlar alalım. Sonuç almak için çabalıyoruz” diye konuştu. l İç Politika CHP’Lİ İNCE’DEN ERDOĞAN’A: Beceriksizliğini kavgayla ortadan kaldıramazsın CHP’nin eski cumhurbaşkanı adayı ve eski Yalova Milletvekili Muharrem İnce, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın önceki gün ulusa sesleniş konuşmasında CHP’yi hedef almasına tepki gösterdi. Sosyal medyadan açıklama yapan İnce, “Böylesine büyük bir bela ile uğraşırken, millet çaresizlik, işsizlik, yoksulluk içinde iken ‘Ulusa sesleniş’ adı altında muhalefetle kavga ederek Türkiye’nin birlik ve beraberliğini sağlayamazsınız, maske bile dağıtamamış olmanın beceriksizliğini ortadan kaldıramazsınız” dedi. l İç Politika