Katalog

DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 7 19 EKİM 2020 PAZARTESİ Cumhurbaşkanlığı seçiminin 2. turunda bağımsız aday Akıncı’ya karşı UBP’nin adayı kazandı KKTC’de Tatar dönemi Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde (KKTC) dün ikinci turu yapılan cumhurbaşkanlığı seçiminde ipi göğüsleyen isim Ersin Tatar oldu. Tatar, KKTC’nin Doğu Akdeniz kriziyle birlikte Ankara’nın da yakından takip ettiği seçimde resmi olmayan sonuçlara göre, şu anki Başbakan Tatar oyların yüzde 51.74’ünü aldı. 5. Cumhurbaşkanı seçildi. Doğu Akdeniz gerilimi sürerken gözler Beş yıl KKTC’de siyasi kriz eşliğinde gidilen cumhurbaşkanlığı seçimlerindeydi. KKTC Yüksek Seçim Kurulu dün ilk açıklamasında Ulusal Birlik Partisi (UBP) Genel Başkanı Ersin Tatar’ın yüzde 51.74 oy aldığını, bağımsız aday Mustafa Akıncı’ya desteğin görev yapacak Tatar’ın destekçileri sonuçları kutladı. ise 48.26’da kaldığını duyurdu. KKTC basınına yansıyan haberlere göre Başbakan Tatar, sonuçların ardından UBP genel merkezi önünde taraftarlarına seslendi. “Öncelikle halkımıza teşekkür ederim. Gerilim artık geride kalmıştır, KKTC’yi ileriye nasıl taşırız, ona bakacağız” dedi. Türkiye’ye KKTC’ye verdiği des dan vazgeçmeyeceğiz... Bu anlamlı gece reç siyasi hayatım bakımından 45 yıllık bir tekten dolayı teşekkür ettiğini söyleyen de Birleşmiş Milletler ve Avrupa Birliği’ne dönemin sonudur. Sonucu kabullenerek Tatar, “Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a sesleniyorum: Adil olunuz.” hayırlı olmasını diliyorum” dedi. ve yardımcısı Fuat Oktay’a da teşekkür et Açıklamasında KKTC’nin egemenliğine Seçimlere katılımın bir önceki tura gömek istiyorum” ifadesini kullandı. DHA’nın vurgu yapan Tatar, “Tüm dünyaya seslen re arttığı, yüzde 67.30 olduğu aktarıldı. haberine göre sonuçları yazılı açıklama mek istiyorum. Kıbrıslı Türkler vardır, var İlk turda katılım yaklaşık yüzde 58’di. Bu, ile değerlendiren Tatar, “Türkiye ile iliş olacaklardır ve egemenliklerini haykıra KKTC tarihinde en düşük katılım olarak kilerimizin daha da ileri taşınmasına, Do caklardır” ifadelerini kullandı. dikkat çekmişti. Geçen hafta ilk turu yağu Akdeniz’deki haklarımızın korunmasına Yerel basına göre bağımsız aday ve gö pılan seçimlerde en yüksek iki oyu alan önem vereceğim. Kıbrıs Rum halkına ba revini devredecek olan Cumhurbaşkanı adaylar Tatar ile Akıncı olmuştu. rış, dostluk elini uzatıyorum” dedi. Akıncı da “Sayın Tatar’a hayırlı olsun. Bu Hafta içinde siyasi pazarlık ve görüşme ‘Hakkımızdan vazgeçmeyiz’ sonucun çıkmasında rol oynayanları da tebrik ederim. Bundan sonraki sütrafiği hızlanmıştı. İlk turda üçüncü olan Tufan Erhürman’ın genel başTatar’ın açıklamasında şu görüşleri yer aldı: “Eğer RumYunan dostlarımız bölgemizdeki, stratejik, ekonomik ve sosyal dengeleri geleceği göz önünde tutarak doğru okurlarsa ben masaya oturup bir anlaşmaya varmaANKARA’DAN KUTLAMA Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, KKTC Cumhurbaşkanı seçilen Ersin Tatar’ı tebrik etti. kanı Erdoğan, olduğu Cumhuriyetçi Türk Twitter hesabından “Türkiye, Kıbrıs Türk halkının hak ve hukukunun korunması için gereken her türlü çabayı göstermeyi sürdürecektir” dedi. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğmızın zor olmayacağına inanıyorum. Yok lu da “KKTC’nin Doğu Akdeniz’deki meşru hak ve çıkarlarını hep birlikte koruyacaöyle yapmayacaklar, uzlaşmaz tavırlarığız” ifadesini kullandı. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu da Tatar’ı kutladı. “Sayın nı sürdüreceklerse bilsinler ki, haklarımız Akıncı’ya da bugüne kadar sürdürdüğü görev nedeniyle teşekkür ediyorum” dedi. Partisi (CTP), ikinci turda Akıncı’yı destekleyeceğini duyurmuştu. Akıncı ile CTP’nin, Kıbrıs sorunuyla ilgili tezleri federal çözüm noktasında birleşiyor. Tatar ise müzakelerin sonuçsuz kalması halinde iki devletli çözüme de işaret ediyor. İlk turda yüzde 5.41 oranında oy alan Erhan Arıklı’nın partisi Yeniden Doğuş ile yüzde 4.17 oranında oy alan Serdar Denktaş’ı destekleyen Demokrat Parti, Tatar’ı destekleme kararı almıştı. İlk turda yüzde 5.74 oranında oy alan Kudret Özersay’ı destekleyen Halkın Partisi ise üyelerini serbest bırakmıştı. Bu arada KKTC’nin güçlü ekonomik örgütlerinden Tatar’a destek gündeme yansımıştı. İlk turun hemen öncesinde Tatar’ın Ankara ziyaretiyle eşzamanlı olarak Kapalı Maraş’ın kısmi açılması kararını duyurması KKTC’de siyasi krize yol açmış, Halkın Partisi bu adımın kendilerine danışılmadan atıldığını belirterek koalisyondan çekildiğini duyurmuştu. Öte yandan Serdar Denktaş da hafta arasında partisiyle bağlarını kopardığını açıklamıştı. Gözler hükümette Ankara’nın tam desteği arkasında olan Tatar’ın kazanmasıyla KKTC’de gözler Kıbrıs sorununda nasıl bir yol izleneceğiyle birlikte hükümet krizinin nasıl şekilleneceğine çevrildi. Halkın Partisi koalisyondan çekildiği için hükümetin çöktüğü yorumları daha önce gündeme yansımıştı. Mevcut parlamento içinde çoğunluğu sağlayacak yeni bir hükümet formülü bulunamazsa erken genel seçime gidileceğine işaret ediliyor. Tatar’ın cumhurbaşkanlığı koltuğuna gelmesiyle birlikte UBP’nin yeni başkanını seçmesi bekleniyor. İran: Silah ambargosu sona erdi ABD’nin baskısını sürdürdüğü Tahran yönetimi, 13 yıldır İran’a uygulanan Birleşmiş Milletler silah ambargosunun süresinin dolduğunu, artık her türlü konvansiyonel silahı alıp satabileceğini duyurdu. İran’ın Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) daimi üyeleri ve Almanya ile 2015’te imzaladığı nükleer anlaşma uyarınca, 2007’de başlayan BMGK silah ambargosu ile bazı İranlı yetkililere yönelik getirilen uluslararası seyahat yasağı dün itibarıyla sona erdi. İran Dışişleri Bakanlığı açıklamasında, “İran, bugün itibarıyla her türlü kaynaktan herhangi bir hukuki kısıtlama olmaksızın, yalnızca kendi savunma ihtiyaçları doğrultusunda gerekli silah ve teçhizatı tedarik edebilir ve kendi siyasetleri doğrultusunda savunma silahlarını ihraç edebilir” denildi. İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif de Twitter hesabından “İran’ın bugün dünyayla savunma işbirliğinin normalleşmesi, bölgemizde çokseslilik, barış ve güvenlik açıİran’a BMGK sından bir kayaptırımları 2007’de zanımdır” mebaşlamıştı. sajı paylaştı. ABD, 2018’de uluslararası toplumla İran arasında varılan nükleer uzlaşıdan tek taraflı olarak çekilmişti. Tahran’ı yeni bir anlaşmaya zorlamak için İran’a yönelik “tarihin en ağır yaptırımlarını” uygulamaya başlamıştı. İran ise ABD’nin yaptırımlarına karşılık Avrupa ülkelerinden beklediği ekonomik desteği alamayınca anlaşmadaki taahhütlerini geçen yıl kademeli olarak durdurmuştu. Bolivya’da kritik seçim Güney Amerika’da 11 milyon nüfuslu Bolivya dün sandığa gitti. Seçimde yeni devlet başkanı, yardımcısı, 36 senatör ve 130 milletvekili belirlenecek. Seçim öncesi kimi ankette, ülkeyi terk etmek zorunda bırakılan eski Devlet Başkanı Evo Morales’in liderliğini yaptığı Sosyalizm Hareketi Partisi’nden Luis Arce Catocora favori görülüyordu. Geçen yıl düzenlenen ve Morales’in yüzde 45’le kazandığı seçimler hile yapıldığı gerekçesiyle iptal edilmiş, Morales’in baskılar üzerine genel seçimin yenilenmesini kabul etmesi de ülkedeki tansiyonu düşürmemişti. Morales ordunun, sağ cephenin baskısı üzerine istifa etmek zorunda kalarak Arjantin’e sığınmıştı. Gence’de önceki günkü ölümcül Ermenistan ateşinde onlarca ev harabeye döndü... Ateşkes yine tutmadı Ermenistan işgali altındaki Dağlık Karabağ üzerinden Baku ve Erivan güçleri arasında çatışmalar sürüyor. Ermenistan ve Azerbaycan, birbirlerini önceki gece yarısından itibaren ilan edilen ve üç haftadır süren çatışmaları durdurmayı amaçlayan ikinci ateşkesi ihlal etmekle suçladı. Bir hafta önce üzerinde anlaşmaya varılan bir önceki ateşkes de ihlal edilmiş, taraflar yine birbirlerini suçlamıştı. SU25 düşürüldü Yeni ateşkes anlaşması, önceki gün Azerbaycan’ın ikinci büyük kenti Gence’de, aralarında çocukların da bulunduğu 13 sivilin yaşamını kaybettiği Ermenistan güçlerinin saldırısından sonra ilan edilmiş, tutuklu ve naaş değişimini de içeren anlaşma “insani ateşkes” olarak değerlendirilmişti. Ancak Ermenistan Savunma Bakanlığı, Azerbaycan kuvvetlerinin ateşkesi dün sabah saatlerinde Ermenistan’a top ateşi açarak ve roket atarak ihlal ettiğini iddia etti. Azerbaycan Savunma Bakanlığı da Ermenistan’ı ateşkesi ihlal etmekle suçladı. Ermeni güçlerinin top ve havan atışıyla cephe hattı boyunca saldırılar düzenlediğini belirtti. Öte yandan ateşkes kararına karşın bölgede alçak uçuş yapan Ermenistan’a ait bir savaş uçağının Azerbaycan ordusu tarafından düşürüldüğü dün gündeme yansıdı. AA’nın haberine göre Azerbaycan Savunma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, dün yerel saatle 12.30’da Ermenistan ordusuna ait Su25 savaş uçağının, Cebrail yönünde Azerbaycan ordusuna saldırı girişiminde bulunduğu bildirildi. Açıklamada, uçağın Azerbaycan hava savunma güçlerince imha edildiği belirtildi. Azerbaycan ordusu önceki gün aynı yönde Ermenistan ordusuna ait bir Su25 savaş uçağını düşürdüğünü duyurmuştu. Ancak bu Ermenistan tarafından reddedilmişti. Hudaferin Köprüsü’ne bayrak dikildi Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, askerlerin tarihi Hudaferin Köprüsü’ne Azerbaycan bayrağı diktiğini açıkladı. Aliyev, Twitter hesabından “Yaşasın Azerbaycan halkı. Karabağ Azerbaycan’dır” paylaşımında bulundu. İranAzerbaycan sınırında Aras Nehri üzerinde yer alan ve 11. yüzyılda inşa edilen Hudaferin Köprüsü, Azerbaycan ordusunun kent merkezini ve bazı köylerini işgalden kurtardığı Cebrail ili sınırları içerisinde bulunuyor. Azerbaycan bağımsızlığını kutladı Azerbaycan’da bağımsızlığın ilan edilmesinin 29. yıldönümü kutlandı. Kutlamalara Türkiye de katıldı. TBMM Başkanı Mustafa Şentop ve beraberindeki heyet, resmi ziyaret için dün Azerbaycan’a gitti. Bugün Cumhurbaşkanı İlham Aliyev tarafından kabul edilecek olan Şentop yarın da Azerbaycan Milli Meclisi’ne hitap edecek. Türkiye Milli Savunma Bakanlığı da Azerbaycan’ın 18 Ekim Bağımsızlık Günü nedeniyle klip hazırladı. TRT Genel Müdürlüğü’nün katkılarıyla hazırlanan klibin üstünde “Canım, gözüm, Azerbaycan. İnanıyoruz ki gelecek yıl bağımsızlık gününüzü zafer alkışlarıyla ve daha coşkulu kutlayacağız” notu yer aldı. Klipte, MSB Yönetim Hizmetleri Genel Müdürlüğü bünyesinde faaliyet gösteren Türk Armoni Yıldızları Orkestrası tarafından çalınan, sözleri Ahmed Cavad, müziği Emin Sabitoğlu, orkestra düzenlemesi Bando Yüzbaşı Aziz Diker’e ait “Can Azerbaycan” adlı eser, Azerbaycanlı sanatçı Azerin’in seslendirmesiyle yer aldı. Klipte ayrıca, Türkiye ile Azerbaycan silahlı kuvvetleri tarafından müşterek yapılan tatbikat görüntüleri ile Nuri (Killigil) Paşa komutasındaki Kafkas İslam Ordusu’nun 1918’de Baku’ya giriş görüntülerine yer verildi. Erdoğan ve Kılıçdaroğlu’ndan mesaj Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan da Twitter hesabından, “Can kardeşimiz, can dostumuz Azerbaycan’ın 18 Ekim Bağımsızlık Günü’nü tebrik ediyorum. ‘Tek Millet, İki Devlet’ anlayışıyla, Azerbaycan’ı her alanda desteklemeye ve vatan mücadelelerinde kardeşlerimizin yanında olmaya devam edeceğiz” mesajını paylaştı. Erdoğan, paylaşımında Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile fotoğrafına da yer verdi. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu da sosyal medya hesabından, Azerbaycan’ın bağımsızlık günü dolayısıyla videolu paylaşımda bulundu. İşgal edilen toprakları için mücadele eden Azerbaycan’ı saygıyla ve sevgiyle selamladığını belirten Kılıçdaroğlu, “O yiğit insanlar kendi ülkelerinin, insanlarının haklarını koruyorlar. Sadece bizim değil aslında bütün demokrat dünyanın Azerbaycan’a destek vermesi lazım” dedi. l Dış Haberler /ANKARA/Cumhuriyet İHA’nın haberine göre, Sinop’ta test atışlarını tamamlayan S400 hava savunma sistemini taşıyan askeri araçlar dün Ankara’ya dönmek üzere yola çıktı. NATO’dan S400 tepkisi Türkiye’nin Rusya’dan satın aldığı S400 hava savunma sisteminin Sinop’ta denendiğine ilişkin haberler üzerine ABD’den sonra NATO’dan da tepki geldi. NATO Sözcüsü, S400’lerin test edildiğinin Türkiye tarafından teyit edilmesi halinde, bunun “üzücü olacağını” söyledi. DW’nin haberine göre, Alman Haber Ajansı’na (dpa) konuşan NATO sözcüsü, “Bu sistem müttefik hava araçları için bir risk oluşturabilir ve müttefikler arasındaki ilişkileri zedeleyebilir” dedi. “Türkiye’nin diğer müttefiklerle alternatif çözümler bulmak için çalışması önemli” vurgusu yaptı. Sözcü, kararın Türkiye’nin ulusal meselesi olduğunu ancak S400 sisteminin NATO’nun hava ve füze savunma sistemine entegre edilemeyeceği görüşünü savundu. Türkiye’nin geçen hafta ilk kez S400 hava savunma sistemini Karadeniz’de Sinop yakınlarında test ettiği haberleri yankı bulmuştu. ABD Dışişleri Bakanlığı, “Türkiye sistemi harekete geçirirse, bunun ilişkilerde çok ciddi sonuçları olacağı” çıkışı yapmıştı. ‘Aramakurtarma alanı’nda gerilim Türkiye, Ege ile Doğu Akdeniz’de arama ve kurtarma sorumluluk alanını genişlettiğini ilan etti. Bu adıma Yunanistan’dan tepki geldi. Yunanistan Dışişleri Bakanlığı, Ankara’nın “kafa karışıklığı yarattığı ve insan hayatını tehlikeye attığını” ileri sürdü, kararın yasadışı olduğunu savundu. Ankara’dan buna karşı çıkış geldi. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy, “Aramakurtarma alanları egemenlik değil, hizmet sahalarıdır. Bu bakımdan kendi kara sularını kapsamayan, insan hayatının kurtarılmasına ve korunmasına yönelik bu alanı, egemenliğini ihlal olarak gören Yunanistan’ın bu iddiası hukuktan ve insani mülahazalardan uzaktır” dedi. ‘İşbirliğine yanıtsız’ Aksoy, yapılan düzenlemenin Türkiye’nin halihazırda fiilen arama kurtarma hizmetleri verdiği alanlarda bugünün şartlarına göre güncelleme olduğunu belirtti. Aksoy, “Ülkemizin aramakurtarma sorumluluk sahası, Doğu Akdeniz’deki kıta sahanlığımızdaki faaliyetlerimizin emniyetini de sağlamak için genişletilmiştir. Yunanistan, Ege ve Doğu Akdeniz’de kıyıdaş iki ülkenin örtüşen aramakurtarma sorumluluk sahaları hususunda 1979 Hamburg Uluslararası Denizde Arama ve Kurtarma Sözleşmesi’nin hükümleri uyarınca ülkemizin ısrarlı işbirliği ve eşgüdüm çağrılarını yanıtsız bırakmaya devam etmektedir” dedi. Atina’ya işaretle “Ayrıca, söz konusu sahaların bir egemenlik alanı olduğunu iddia etmek suretiyle Yunanistan insan yaşamının güvenliğini ikinci planda tutmakta beis görmemiş, Ege Denizi’nde zor duruma düşen düzensiz göçmenlere reva gördüğü insanlık dışı muamele ile bu tutumunu gözler önüne sermiştir” ifadesini kullandı. İHA, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu’nun önceki gün, “Mavi Vatanımızda arama ve kurtarma sorumluluk sahamızı, Doğu Akdeniz’de faaliyet gösteren milli gemilerimizin arama sahalarını kapsayacak şekilde genişlettik” yönünde açıklama yaptığını aktarmıştı. l Dış Haberler /ANKARA/Cumhuriyet Sınıra çelik örgü... Yunanistan Meriç Nehri boyunca Türkiye sınırına 27 kilometre uzunluğunda, 5 metre yüksekliğinde çelik örgü inşasına başladı. Üç bölümden oluşacak projenin inşaatına nehrin sığlaştığı Ferecik’te ilk kazma vuruldu. Maliyetinin yaklaşık 62 milyon 900 bin Avro olacağı belirtildi. Yunanistan Başbakanı Kyriakos Miçotakis bölgeyi ziyaret ederken alanda 400 sınır muhafızının görevlendirileceğini söyledi. İzmir Körfezi’nde tatbikat başladı Türkiye’nin ev sahipliğinde İzmir Körfezi’nde “Nusret2020 Davet Tatbikatı”nın başladığı, 27 Ekim’e kadar süreceği bildirildi. İHA’nın haberine göre tatbikata, Deniz Kuvvetleri, Hava Kuvvetleri ve Sahil Güvenlik Komutanlığı ile NATO, Romanya, Bulgaristan ve ABD katılıyor. Tatbikatın amacının iştirak eden birlik ve komutanlıkların mayın harbi icra, planlamaya yönelik eğitimlerini pekiştirmek ve mayın harbi unsurları arasında müşterek çalışabilirliği geliştirmek olduğu kaydedildi.