Katalog

EkonoMi DOLAR avro sterlin FAİZ ekonomi@cumhuriyet.com.tr TASARIM: SERPİL ÜNAY BORSA 1125 OCAK 2020 CUMARTESİ ALTIN CUMHURİYET ALTIN 24 AYAR 5.9390 0.7 kuruş 6.5500 1.9 kuruş 7.7990 0.1 kuruş 10.06 0.07 puan 122.142 399 puan 2006.03 4.11 lira 298.04 1.09 lira Metal işçisi 2010’da asgari ücretin yüzde 91’i üzerinde ücret alıyordu. Bu 2020’de yüzde 20’ye düştü İşçi hakkını istiyor Avrupa ülkeleri arasında metalde işçilerin ürettikleri değerden en az pay aldığı ikinci ülke yüzde 4.7’lik oranla Türkiye oldu. 130 bin metal işçisi greve hazırlanırken, Birleşik Metal İşçileri Sen 6.9’luk oranla sondan üçüncü, Yunanistan yüzde 7.4’le sondan dördüncü oldu. dikası tarafından açıklanan Avrupa’da ana metal sana “Metal işçisinin gerçeği” baş yi için ücret ayarlı işgücü ve lıklı raporda çarpıcı veriler rimliliğinin en yüksek olduğu yer aldı. Rapora göre, Türki ikinci ülke ise Türkiye oldu. ye, Avrupa ülkeleri arasında Bulgaristan’da işgücü verim Bulgaristan’ın ardından ana liliği yüzde 390 olarak tespit metal sanayi işçilerinin üret edilirken, Türkiye yüzde 372’lik tikleri değerden en az pay al oranla ikinci sırada yer aldı. dığı ikinci ülke konumun Buna göre bir işçi Bulgaristan da yer alıyor. TÜİK ve Avru ve Türkiye’de ücretinin yakla pa İstatistik Ofisi (Eurostat) şık 4 katı büyüklüğünde artı 2017 yılı verileri kullanıla değer üretiyor. rak hazırlanan ve personel Ücret ayarlı emek gücü ve maliyetlerinin toplam üretim rimliliği, ortalama personel değerine bölünmesi ile el maliyetlerine göre görünür de edilen oranlara göre İsviç emek verimliliği olarak ta re yüzde 22.5’lik oranla, işçi nımlanıyor. Söz konusu de lerin üretimden aldığı payın ğer, katma değerin (ücret en yüksek olduğu ülke olur li çalışanların toplam çalışan ken, Türkiye’de bu oran yüz sayısı içindeki payı ile ayar de 4.7’de kaldı. Bulgaristan lanan) personel maliyetleri listede yüzde 2.7’lik oran ne bölünmesi ile elde edili la sonuncu, Portekiz yüzde yor. Bu değerin yüksek olma Birleşik Metal Genel Başkanı Adnan Serdaroğlu (soldan ikinci) grevde kararlı olduklarını söyledi. sı bir açıdan da sömürü düzeyinin yüksekliğini gösteriyor. Ücret asgarileşti Toplusözleşme görüşmelerinin başında masaya yüzde 6’lık zam teklifiyle oturan Metal Sanayicileri Sendikası (MESS), Türk Metal ile yaptığı son görüşmede yüzde 10 teklif etti ancak bu oran 2019 sonu itibarıyla yüzde 11.8’lik resmi enflasyonun bile gerisinde. Ayrıca veriler, metal sektöründe de ücretle rin asgari ücrete çok yaklaştığını gösteriyor. 2010 yılında metal işçilerinin 1393 TL olan ortalama ücreti, 729 TL olan asgari ücretin yüzde 91 üzerindeydi. Bu oran 2020 yılına dek sürekli düştü. 2011 yılında metal işçisi asgari ücretten yüzde 83 fazla ücret alıyordu. Bu oran 2012’de yüzde 72, 2014’te yüzde 66, 2016’da yüzde 33, 2018’te yüzde 48, 2019’da yüzde 38, 2020’de ise yüzde 20’ye geriledi. l Ekonomi Servisi Fabrikalar ısınacak Grev tarihini 5 şubat olarak açıklayan Birleşik Metal İşçileri Sendikası, 27 Ocak3 Şubat haftası eylem takvimini açıkladı. Buna göre, 27 Ocak Pazartesi günü işyerlerine grev uygulama kararları asılacak ve bir saat üretimden gelen güç kullanılacak. 28 Ocak Salı günü, tüm vardiyalarda işçiler alkışlarla ve sloganlarla hep birlikte yemek paydosuna çıkacak, yemeği birlikte yiyecek ve birlikte işbaşı yapacak. 29 Ocak Çarşamba günü yemek paydosu bittikten sonra bir saat üretimden gelen güç kullanılacak. 30 Ocak Perşembe günü vardiya girişlerinde servislerden inilecek, tüm işçiler toplandıktan sonra fabrikalara kadar alkış ve sloganlarla yürünecek. Bir sonraki haftanın eylem planı 31 Ocak Cuma günü duyurulacak. l Ekonomi Servisi Emine Erdem Kadın girişimciler İstanbul’a geliyor Küresel düzeyde 5 milyon üyeye sahip olan Dünya Girişimci Kadınlar Birliği’nin (FCEM) 68’inci Dünya Kongresi 46 Kasım arasında KAGİDER’in (Türkiye Kadın Girişimciler Derneği) ev sahipliğinde İstanbul’da yapılacak. Toplamda 700 milyon Avro’ya yakın sermayeyi temsil eden girişimciler Türkiye’deki kadın girişimcilerle bir araya gelecek. KAGİDER Yönetim Kurulu Başkanı Emine Erdem şunları söyledi: “Bu toplantıya tüm dünyadan güçlü kadın girişimciler katılacak. Kongrenin girişimcilerimizin uluslararası bağlantılar kurması, yeni iş fırsatları elde etmesi açısından çok verimli ve yararlı geçeceğine inanıyorum.” l Ekonomi Servisi TÜROB ve Jet2 işbirliği başlattı Thomas Cook’un iflasından en çok etkilenen Türk turizmcilerden, bu iflasın yaralarını saracak yeni bir adım geldi. Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB), İngiltere’nin önde gelen tur operatörü ve havayolu şirketlerinden Jet2.com ve Jet2holidays ile İstanbul tatil paketleriyle ilgili çalışma yapacaklarını duyurdu. TÜROB’dan yapılan açıklamada “2020 yaz sezonunda Dalaman, Bodrum, Antalya ve İzmir’e iki kat artışla yaklaşık 850 bin kişilik uçak kapasitesi planlaması yapan İngiliz şirketin Türkiye planları konuşuldu. Toplantıda, İstanbul için kısa şehir turları ve tatil paketleri ile uçak seferleri düzenlemesi konusunda çalışma başlatılması kararlaştırıldı.” l Ekonomi Servisi Şahenk’ten 40 milyonluk satış Doğuş GYO mevcut kredi borçlarının kısmen kapatılması ve finansal giderlerin azaltılması amacı ile İstanbul’daki DOfis Maslak gayrimenkulunun 40 milyon Avro’ya “sat ve geri kirala” yöntemiyle satılması ve sözleşme vadesi sonunda geri alınması için Kuveyt Türk ile finansal kiralama sözleşmesi imzaladı. Açıklama KAP’a yapıldı. Türkiye ve yurtdışındaki otellerini geçen dönemde satan Doğuş Grubu’nun sahibi Ferit Şahenk, en önemli işlerinden birini de Avrupa’nın ünlü fonlarından CVC Capital’e geçen hafta satmıştı. Krizin nee2tt0lk1e9ilşe’aiyrior Şirketler kapanıyor senetler ödenmiyor Bireysel işletme azaldı Geçen yıl bireysel işletmelerde de önemli sorunlar yaşandı. 2019’da kurulan gerçek kişi işletme sayısı 2018 yılına göre yüzde 30.34 düşerek 24 bin 459 adede indi. Kapanan bu tür işletme sayısı da yüzde 0.36 artarak 19 bin 44 adet oldu. Geçen yıl kapanan şirket sayısı yüzde 5 artarken, kurulan şirket yüzde 1.4 azaldı. 21.1 milyar liralık senet ise protesto oldu. Son iki yıldır yaşanan ekonomik krizin sonuçları, 2019 yılının tümüyle ilgili açıklanan her yeri veri de daha fazla görünür hale geliyor. Özellikle ticari hayattaki etkileri dikkat çekiyor. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin (TOBB) dün açıkladığı verilere göre, geçen yıl kurulan şirket sayısı 2018’e kıyasla yüzde 1.4 azalışla 84 bin 102 adet olurken, kapanan şirket sayısı yüzde 5.04 artarak 13 bin 197 adede ulaştı. 916 bin adet 2019 Aralık ayında ise 2018’e göre kurulan şirket yüzde 23.49, kapanan şirket yüzde 7.42 arttı. Ayrıca 2019 yılında tasfiye edilen şirket sayısı 2018’e göre yüzde 4.64 artarak 13 bin 20 adet oldu. Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Risk Merkezi’nin verilerine göre 2019 yılında 21.1 milyar liralık senet protesto oldu. Bu rakam 2018’de 18.7 milyar liraydı. Protestoslu senet sayısı ise 938 bin 198 adetten 916 bin 169 adede düştü. Yine geçen yıl çek kullanımı ciddi oranda azalırken, karşılık çek tutarı 27 milyar lirayı aştı. Bankalara ibraz edilen çek adet bazında yüzde 19.5 düşerek 16 milyon 871 bin 987 olurken, tutar bazında yüzde 2.5 düşerek 916.4 milyar lira oldu. Karşılıksız çek de, adet bazında yüzde 8 düşerek 542 bin 133, tutar bazında yüzde 7.3 düşerek 27.3 milyar lira oldu. l Ekonomi Servisi Levent Çakıroğlu Dijitalleşme için dönüşüm şart Koç Holding Üst Yöneticisi (CEO) Levent Çakıroğlu, dijital dönüşüme dikkat çekerek “Dijital teknolojilerdeki hızlı değişimin yıkıcı etkileri sadece uyum değil tam anlamıyla bir dönüşümü şart koşuyor” dedi. Çakıroğlu, Davos Zirvesi sırasında, “Neden Milyonlarca İnsan Dördüncü Endüstri Devrimi’nden Mahrum Kalabilir?” başlıklı panelde konuştu. Çakıroğlu, şunları anlattı: “Her bir şirketimiz uzun vadeli iş hedeflerine paralel olarak kendi dönüşüm yol haritalarını ve uygulama projelerini oluşturdu. 4 yılda 640 projeyi devreye aldık. Sayısı 100 bine yaklaşan çalışma arkadaşımız, 8 bini aşkın bayimiz ve tedarikçilerimizle, topluluk olarak çok geniş bir ekosisteme etki ediyoruz. Her seviyedeki çalışma arkadaşlarımıza yatırım yapıyor, veriye dayalı karar verme disiplinini kültürümüzün vazgeçilmez unsuru haline getiriyoruz.” l Ekonomi Servisi İş dünyası kurumsallaşamadı Başta bankacılık olmak üzere, otomotiv, perakende, medya gibi sektörlerde uzun yıllar üst düzey yöneticilik yapan Aclan Acar, iş hayatındaki deneyimlerini “Tam Zamanı” adlı kitapta topladı. Kitap tanıtımıyla ilgili önceki akşam yapılan toplantıda iş dünyasının güncel durumuyla ilgili değerlendirmeler de yapan Acar, şu noktaya dikkat çekti: “Türkiye’de iş dünyasını hâlâ kurumsallaşmadan çok uzak görüyorum. Ne yazık ki, birçok insan böyle bir ihtiyacın farkında bile değil. Yine önemli eksiklerimizden birisi; insanlar genelde şekil şartlarını yerine getirince sorunu çözmüş gibi görüyor. Yasa gereği yönetim kurullarında bir bağımsız üye olması buna en güzel örnek. Yönetim kurullarında bağımsız bir üye var. Ama çoğu şirkette bu üyenin sözünün bir önemi yok.” Kitabıyla ilgili “Bu bir anı kitabı değil. Örnek ve deneyimlerle iş hayatına yönelik bir kitap“ yorumu yapan Acar, bugün dünyanın çok ciddi bir dönüşüm yaşadığını, Türkiye’nin de bu dönüşümün dışında kalmasının mümkün olmadığını, değişim yönetiminin de ortada kriz yokken, olasılığı görüp yapılması gerektiğini hatırlattı. Ayrıca Acar’a göre, önümüzdeki dönemde banka genel müdürleri, bilgi teknolojileri alanında uzmanlaşmış yöneticiler arasından çıkacak. l Ekonomi Servisi Aclan Acar, yönetişimin bir bilim dalı olduğunu belirterek “Bilimden uzak kalmamayı da son tavsiyem olarak kabul edin” dedi. Georgieva: Para politikası tek kurtarıcı değil IIMF Başkanı Kristalina Georgieva Davos’ta artık para politikasının tek kurtarıcı olamayacağını söyledi. Dünyada yeni normalin ‘belirsizlik’ olduğunu söyleyen Georgieva “Ticaret gerilimleri geçen yılın bir numaralı belirsizliğiydi, Avustralya’da iklim şokları oldu, Orta Doğu’da gerilim vardı, şimdi de bir virüs için endişeleniyoruz” diye konuştu. Georgieva, bu ortamda hükümetlerin de adımlar atması gerektiğini, küresel büyüme için artık para politikasının tek kurtarıcı olamayacağını söyledi. Georgieva, ABDÇin ticaret geriliminin azalması, 49 Merkez Bankası’nın senkronize faiz indirimleri gibi etkilerle geçen yıla kıyasla ekonominin bu yıl başında çok daha iyi yerde olduğunu söyledi. Blin: Türkiye’de pazar inişli çıkışlı Renault Trucks Dünya Başkanı Bruno Blin, Türkiye’de bir ağır vasıta üretim tesisi kurmayı düşünmediklerini söyledi. Yıllık değerlendirme toplantısı için İstanbul’da bulunan Blin, “Türkiye inişli çıkışlı bir pazara sahip. Dünyada bir kapasite fazlası var. Ayrıca üretimi destekleyici bir durum yok. Tesis kurmayı düşünmüyoruz” dedi. Renault Trucks Türkiye Başkanı Sebastien Delepine da, 2019’da ağır kamyon pazarının yüzde 39 daralarak 10 bin 737 adetle Türkiye tarihindeki en düşük seviyeye geldiğini söyledi. Delepine, bu sayının 2025 bin adet arasında olması gerektiğini belirterek, şu vurguyu yaptı: “Türkiye gibi dinamik bir ülkede lojistik ihtiyacı var. Pazar geri dönecek.” l Ekonomi Servisi Kruvaziyerde umutlu bekleyiş Türkiye’deki operasyonlarını 2016’da durduran MSC Cruises, 2021’de Türkiye’ye dönüyor. Ege, Adriyatik ve Doğu Akdeniz’e gidecek gemiler için İstanbul ve Kuşadası iniş ve biniş limanı olarak belirlendi. Şirket, Türkiye’ye 212 bin 500 yolcu taşıyıp, 10 bin misafir ağırlamayı hedefliyor. Bu kapsamda İstanbul’a 25, Kuşadası’na da 23 sefer düzenlenecek. MSC Cruises Türkiye Genel Müdürü Necla Tuncel, “Farklı ülkelerden gelecek yolcular, İstanbul ve Kuşadası’nı günübirlik gezmek yerine, Türkiye’ye uçarak, gemiye direkt buradan katılma imkânı elde edecek” diye konuştu. l Ekonomi Servisi Necla Tuncel TEB ‘AkılFikir’ için başvuru bekliyor Türk Ekonomi Bankası (TEB) tarafından finans alanında yenilikçi ve yaratıcı fikirleri ödüllendirmek için düzenlenen 13’üncü TEB Akıl Fikir Yarışması’na son başvuru tarihi yaklaşıyor. Katılmak isteyenler, 31 Ocak’a kadar yarışmanın web sitesi www.icatcikar. com üzerinden başvuru yapabilecek. “Üniversite Öğrencisi Yeni Mezun”, “Müşteri” ve “Teknolojik Girişimci” olmak üzere üç ayrı kategoride düzenlenen yarışmanın para ödülleri 1025 bin lira arasında değişiyor. Ayrıca ödüller arasında TEB Girişim Evi’ne öncelikli katılım ve Fransa Açık Tenis Turnuvası’na gidiş hakkı da bulunuyor. l Ekonomi Servisi Tekstil ihracatçısı ABD’de arayışta Uludağ Tekstil İhracatçıları Birliği (UTİB) Başkanı Pınar Taşdelen Engin, ABD’de 2122 Ocak’ta yapılan Premiere Vision New York Fuarı’nın Türk tekstil sektörü için önemli olduğunu söyledi. Türk tekstilinin moda ve tasarımda geldiği noktayı yenilikçi ve inovatif ürünlerle ABD vitrininden dünyanın beğenisine sunduklarını anlatan Engin, “2018 yılsonu itibarıyla dünya tekstil ithalatçı ülkeleri arasında da toplam 13.2 milyar dolar ithalat ile ABD, 3’üncü sırada yer alıyor. ABD Türkiye’nin tekstil ihracat pazarları arasında da 5’inci. Bu sebeple ABD, Türkiye’nin tekstil ihracatındaki önemli pazarları arasında bulunuyor” dedi. l Ekonomi Servisi ‘Depremden korkmak yerine hazırlanmalıyız‘ Manisa’da 5.4 büyüklüğünde meydana gelen depremin korkuya yol açtığını belirten Isı, Su, Ses ve Yangın Yalıtımcıları Derneği (İZODER) Başkanı Levent Pelesen, “Türkiye’nin bir deprem bölgesinde olduğu bilinciyle hareket etmeliyiz. Her depremin ardından korkuya kapılmak yerine, bir yapının ana unsurları demir ve betonu koruyan su yalıtımına sahip binalarla depreme hazırlıklı olmalıyız” dedi. l Ekonomi Servisi