Katalog

DIŞ HABERLER EDİTÖR: DOĞAN ERGÜN TASARIM: BAHADIR AKTAŞ dishab@cumhuriyet.com.tr Ateş hattının ortasıTSK’nin İdlib’deki 8 No’lu gözlem noktasının çevresine taciz atışı yapıldı 723 AĞUSTOS 2019 CUMA Tahran, Bavar 373 sisteminin Rus S300’den daha etkili olduğunu savundu. Suriye’nin İdlib vilayetinde, Şam ve müttefikleri tarafından devam eden operasyonda TSK’ye ait gözlem noktalarına ilişkin kaygılar her geçen gün artıyor. Suriye ordusunun, El Nusra bağlantılı Heyet Tahrir Şam (HTŞ) militanlarına karşı İdlib’in güneyinden ilerlediği operasyonda Morik’te bulunan 9 No’lu gözlem noktasının çevrelendiği, bölgenin kuzeydoğusundaki Sarman bölgesinde bulunan 8 No’lu noktanın etrafına ise taciz atışları yapıldığı bildirildi. TSK’nin İdlib’deki gözlem noktaları, Türkiye, Rusya ve İran öncülüğünde Suriye’de gerilimi azaltmak üzere başlatılan Astana süreci çerçevesinde kurulmuştu. TSK’den takviye güç 9 No’lu gözlem noktası, Suriye ordusunun büyük oranda kontrolünü aldığı, kritik önemdeki Han Şeyhun ilçesinin güneydoğusundaki Morik’te bulunuyor. Şam’a bağlı güçlerin, Han Şeyhun merkezini ve çevresini kuşattığı, ilçenin kuzey kesimlerden bağlantısını büyük oranda koparttığı bildirildi. Bölgede yoğunlaşan harekâtın ülkenin orta kesimlerini kuzeye bağlayan M4 ve M5 karayollarının yeniden ulaşıma açılması için başlatıldığı biliniyor. Öte yandan, muhaliflere yakın Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, Maarat el Numan ilçesinin Sarman bölgesindeki 8 No’lu gözlem noktasının 300 metre yakınlarına Suriye ordusuna ait savaş uçaklarından ağır makineli tüfeklerle ateş açıldığını duyurdu. AA, atış Rusya destekli Suriye ordusu, Astana uzlaşısı çerçevesinde TSK’nin de konuşlu olduğu İdlib’de ilerliyor. TSK’nin 8 ve 9 No’lu gözlem noktaları çevresini kuşatıyor. İdlib’de çatışmaların şiddetlenmesiyle birlikte bölgeden çoluk çocuk sivillerin kaçışı ve Türkiye sınırına yönelme çabası da artmış durumda. Bu arada İHA’nın yayımladığı fotoğraflarda Han Şeyhun’a giren Suriye güçleri görüldü. ‘provokasyon olabilir’ Emekli Tümgeneral Ahmet Yavuz, gözlem noktalarının bulunduğu bölgelerde provo kasyon olasılığına işaret ederek bunun, TSK ve Suriye güçlerini çatışmanın eşiğine getirebile ceğini söyledi. Provokasyon olasılığı için “HTŞ veya diğer terörist grup mensupları, ABD ve Batı tarafından kontrol edilen kişi ya da gruplar, Türkiye’nin destek verdiği ÖSO veya Suriye ordusunun yanında yer alan gruplara” dik operasyonun insani boyutu da kaygıyı artırıyor. Muhalif kaynak kat çeken Yavuz, “Türkiye bu alanda çatışma lar, önceki gün yap dan kaçınacak adımlar atmalı. Suriye’nin de tıkları açıklamada son benzer adımları atması sağlanmalıdır” dedi. dört günde yaklaşık neticesinde herhangi bir hasar oluşmadığını kaydetti. TSK’nin dün gözlem noktalarına çok sayı 60 bin kişinin bölgeyi terk ettiğini duyurmuştu. Çıkış koridoru da zırhlı araç, personel, mühim Suriye Dışişleri Bakanlığı’ndan mattan oluşan takviye güç gön bir yetkili ise dünkü açıklamasın derdiği haberi de gündeme düştü. da, HTŞ ve diğer cihatçı grupla İdlib’de yaklaşık 4 aydır devam rın kontrol ettiği bölgelerden çık eden ve son dönemde yoğunlaşan mak isteyen siviller için, çatışma ların arttığı Han ŞeyhunMorik hattının güneyinde bir insani koridor açıldığını duyurdu. Yetkili, Soran bölgesindeki insani koridordan çıkış yapacak sivillere gıda ve sağlık desteği verilebilmesi için hazırlıkların tamamlandığını söyledi. Türkiye ile Rusya arasında, İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesi’nin silahsızlandırılması için Soçi Mutabakatı’nın imzalandığı Eylül 2018’den bu yana bölgede yaklaşık 1 milyon kişinin yerinden edildiği düşünülüyor. Rusya’dan Soçi vurgusu Öte yandan, Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, dünkü basın toplantısında Soçi Mutabakatı’nın önemine dikkat çekti. “İdlib’de hem teröristlerle mücadeleyi sürdürmeyi hem de sivillerin güvenliğini sağlamayı amaçlayan tüm anlaşmalara sıkı bir şekilde uymanın önemli olduğunu düşünüyoruz” ifadelerini kullandı. Zaharova, “Türk tarafı ile anlaşmalarımız var. Onların uygulanmasına bağlıyız. Her şey planlandığı gibi gitmiyor fakat Türk meslektaşlarımızla temas halindeyiz” dedi. Dışişleri Bakanlığı ise Türkiye’de yapılacak Astana liderler zirvesinin tarihini 16 Eylül olarak duyurdu. TRUMP, TÜRKİYE’Yİ DE KATTI ‘IŞİD’le artık siz ilgilenin...’ Suriye’deki askeri birliklerini çekme kararı alsa da tam olarak uygulamayan ABD Başkanı Donald Trump, IŞİD’le mücadeleyi aralarında Türkiye’nin de olduğu ülkelerin devralması gerektiğini söyledi. Beyaz Saray’da gazetecilere konuşan Trump, son dönemde IŞİD’in yeniden güçlenmesi kaygılarına ilişkin bir soruya “IŞİD’i biz yüzde yüz yok ettik. Ama bir noktada IŞİD’in bulunduğu Rusya, Afganistan, İran, Irak, Türkiye gibi ülkelerin kendi mücadelelerini sürdürmeleri gerekecek” yanıtı verdi. Afganistan savaşına göndermede bulunarak “Bir 19 yıl daha harcamak istemiyoruz” dedi. Ayrıca Suriye’nin kuzeydoğusunda tutuklu bulunan IŞİD militanları için de Avrupa ülkelerine çağrıda bulundu. “Bunları almak zorundalar. Eğer almazlarsa onları geldikleri ülkelere göndermekten başka seçeneğim kalmayacak” diyen Trump’ın, “ABD’nin bu kişileri 50 yıl boyunca Guantanamo’ya kapatıp masraflarına katlanmayacağı” sözleri de dikkat çekti. ‘5 milyon dolar ödül’ ABD Dışişleri Bakanlığı, IŞİD liderlerinin tespitini mümkün kılacak bilgiler karşılığında 5 milyon dolar ödül verileceğini açıkladı. Bazı milletvekilleri kararı kutlayarak özçekim yaptı. Meclis feshedildi Kosova’da Başbakan Ramush Haradinaj’ın geçen ay istifa etmesinin ardından dün mecliste yapılan oylamada erken seçim kararı alındı. 120 sandalyeli meclisteki oylamada 88 milletvekili meclisin feshedilmesinden yana oy kullandı. Bu kararla ülkede 45 gün içinde seçime gidilmesinin gerektiği belirtiliyor. Savaş suçu şüphelisi olarak Lahey’de ifadeye çağrılan Haradinaj “sade bir yurttaş” olarak ifade vermek istediğini açıklayarak istifa etmişti. Kosova Savaşı (19981999) sırasında paramiliter Kosova Kurtuluş Ordusu’nun yerel komutanlarından Haradinaj hakkında “Sırp güçlerine karşı savaş suçu şüphesi” bulunuyor. Haradinaj daha önce BM Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi’nce sorgulanmış, delil yetersizliği nedeniyle suçlu bulunmamıştı. İNGİLTERE BAŞBAKANI JOHNSON, BREXIT PAZARLIĞINDA Fransa Cumhurbaşkanı Macron ile Elysee Sarayı’ndaki görüşmesinde Johnson’ın ayağını sehpaya uzattığı anlar objektiflere yansıdı. berlinparis hattı, Macron: Müzakereirlanda sınırı konusunda için zaman yokgeriadım atmıyor İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden (AB) çıkış (Brexit) sürecini sonlandıracak anlaşmaya yönelik tartışmalar sürerken ülkenin başbakanı Boris Johnson, dün Brüksel’i ikna çabaları kapsamında Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’la temastaydı. Paris’teki Elysee Sarayı’nda yapılan görüşmenin ardından basına konuşan Macron, İngiltere’ye yeni bir Brexit anlaşması için zaman olmadığı uyarısında bulundu. Brexit konu sunda 31 Ekim’de anlaşmasız ayrılık dahil her senaryoya hazırlandıklarını söyledi. Macron’un yeni bir müzakereye kapıyı kapatır nitelikteki bu açıklaması, Johnson’ın önceki gün bir araya geldiği Almanya Başbakanı Angela Merkel’in, İngiltere’ye Brexit anlaşmasında yer alan ve İrlanda sınırında oluşturulması planlanan tedbir mekanizmasına alternatif bir plan geliştirilmesi için 30 gün süre tanıdığı yönündeki haberle rin hemen ardından geldi. Merkel, bu açıklamasındaki 30 gün örneğini, “kısa bir süreyi ifade etmesi için” verdiğini söylerken “İki ya da üç yılda ulaşabildiğimiz çözüme 31 Ekim’de neden ulaşmayalım?” diye konuştu. Johnson, selefi Theresa May’in AB ile yaptığı ancak İngiltere parlamentosunun üç kez reddettiği Brexit Anlaşması’ndan, İrlanda sınırı için önerilen tedbir maddesinin tamamen çıkarılmasını istiyor. Çocuklara sınırsız gözaltı! Göçmen karşıtı kararları nedeniyle eleştirilerin merkezindeki ABD Başkanı Donald Trump’ın, ülkenin güney sınırlarından yasadışı yollardan geçen sığınmacılar için 20 yılı aşkın süredir uygulanan yasayı değiştirmesi Meksika yönetiminin tepkisini çekti. ABD İç Güvenlik Bakanlığı, ülkedeki göçmen barınma merkezlerinde 18 yaşından küçük çocuk ve gençlerin 20 günden fazla tutulmasını yasaklayan yasanın yürürlükten kaldırıldığını açıkladı. ABD’ye yasa dışı yollarla gelen çocukları etkileyecek olan yeni düzenlemenin 60 gün içinde süresiz olarak yürürlüğe gireceğini belirten Bakanlık, 1997 tarihli yasanın Orta Amerika’dan gelen göçmen sayısı nın artması nedeniyle artık işlevini yitirdiğini savundu. Düzenlemenin geçerli olmasıyla ABD’de reşit yaşta olmayan çocuklar artık dışarıya çıkmalarına izin verilmeksizin, süresiz olarak bu merkezlerde tutulabilecek. Meksika ise Trump yönetiminin, çocukları da kapsayacak yeni düzenleme sinin kaygı verici olduğunu açıkladı. ABD’deki konsolosluklarının gözaltına alınanlara destek vermeyi sürdüreceğini belirtti. Doğumla vatandaşlık tartışması Öte yandan Trump, ülkede doğan ancak vatandaş olmayan kişilerin çocuklarına ABD vatandaşlığı verilmesi hakkını kaldırmayı düşündüğü konusundaki görüşlerini yineledi. Trump, Beyaz Saray’da gazetecilere yaptığı açıklamada, “Doğum hakkıyla kazanılan vatandaşlık hakkı konusunu ciddi şekilde inceliyoruz. Sınırı yürüyerek geçeceksiniz, burada çocuğunuz doğacak ve tebrikler, bebek Amerika vatandaşı. Bu gerçekten çok garip bir durum” dedi. İran’ın yerli savunma sistemi devrede ABD ve bölgedeki müttefikleriyle Basra Körfezi’nde nüfuz mücadelesi sürdüren İran, yerli üretimi Bavar 373 karadan havaya füze savunma sistemini tanıttı. Tanıtım töreninde bir konuşma yapan İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, savunma sisteminin Rus yapımı S300’den daha güçlü, niteliklerinin S400’e yakın olduğunu belirtti. Bavar 373 sisteminin, 320 km. arama, 260 km. takip ve 200 km. üstünde vuruş menzili olduğu biliniyor. Bavar 373’ün, yine İran tarafından üretilen Sayyad4 füzesini ve çeşitli menzillerde hedefleri vurmak için üç farklı füze türü kullanacağı bildirildi. Törende uluslararası siyasetle ilgili mesajlar da veren Ruhani, ülkesinin üzerindeki ekonomik baskıların ABD’nin uluslararası nükleer anlaşmadan (JCPOA) tek taraflı çekilmesiyle başladığını vurguladı. “JCPOA’dan çıkmak ahde vefasızlık, uluslararası kuralları çiğnemek ve ekonomik terörizmdir” ifadelerini kullandı. Öte yandan, Norveç’te bulunan İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif’in Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’la JCPOA’nın uygulanmasına ilişkin öneriler hakkında bugün Paris’te görüşeceği belirtildi. Oslo’da bir seminere katılan Zarif, “Körfez’de bir savaş olacak mı? Size savaşa başlamayacağımızı söyleyebilirim, ama kendimizi savunacağız” ifadelerini kullandı. Erdoğan: Akdeniz’de çözüm gerçekçi olmalı Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Doğu Akdeniz’deki hidrokarbon arama faaliyetleriyle ilgili “Arama çalışmalarına bizler aynı kararlılıkla devam ediyoruz, edeceğiz. Rum Kesimi, ancak samimi ve gerçekçi bir uzlaşma zeminine gelirse adada herkesin beklediği çözüm yolu açılır” dedi. Erdoğan, dün KKTC Başbakanı Ersin Tatar ile Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda bir araya geldi. Heyetler arası toplantının ardından düzenlenen ortak basın toplantısında konuşan Erdoğan, “Kendi haklarımızı nasıl savunuyorsak Kıbrıs Türklerinin haklarını da savunmaya devam edeceğiz. Doğu Akdeniz’deki arama faaliyetleri sebebiyle sözde tedbirler açıklayan AB kendisine zarar veriyor. Türkiye olarak KKTC ile kendi yol haritamızda uygun adım atmaya devam edeceğiz. Kıbrıs’taki sorunun ortaya çıkışı da bugüne kadar gelişi de tamamen Rumların uzlaşmaz tavırlarından kaynaklanmaktadır. Rum Kesimi, ancak samimi ve gerçekçi bir uzlaşma zeminine gelirse adada herkesin beklediği çözüm yolu açılır” ifadelerini kul landı. Başbakan Tatar ise ”Kıbrıs Türklerinin hak ve çıkarlarını korumak için Türkiye’nin yaptığı fedakârlıklar bize güç vermektedir. Kıbrıslı Türkler, Türkiye’nin tek taraflı müdahale hakkında ısrarcı olacaklardır. Bir anlaşma durumunda Türkiye’nin garantör ülke olarak müdahale hakkının olması gerekir” diye konuştu. Macron’dan Miçotakis’e destek Öte yandan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, dün Paris’te bir araya geldiği Yunanistan Başbakanı Kiriakos Miçotakis’e Doğu Akdeniz’deki yaşanan krizde, AB ve Fransa olarak Yunanistan’ın yanında olduklarını belirterek, Türkiye’nin uluslararası hukuka aykırı davrandığını ileri sürdü. Miçotakis ise Türkiye ile sorunları iyi komşuluk ilişkisi ve uluslararası hukuk çerçevesinde yürütmek istediğini aktararak, “Erdoğan ile ortak konuların çözümü konusunda birlikte çalışmak için sabırsızlanıyorum” diye konuştu. l ANKARA/Cumhuriyet ATKYADATEPBNTİİIKZLAA’DTRE KahirePekin’den askeri işbirliği Mısır ile Çin donanmalarının önceki gün Akdeniz’de ortak tatbikat yaptıkları açıklandı. Tatbikata Mısır’ın Kuzey Filosu’na ait savaş gemileri ile Çin destroyerlerinin katıldığı belirtildi. Mısır’ın MENA ajansının haberine göre, tatbikatla iki ülke donanmaları arasındaki işbirliğinin artırılması hedefleni yor. Tatbikat kapsamında deniz güvenliği, terör ve korsanlarla mücadele yöntemlerine odaklanıldığı duyuruldu. AA’nın haberinde de Mısırlı bir yetkilinin ayrıca ülke birliklerinin Rusya ve Beyaz Rusya ile birlikte Rusya’da yapılacak “Dostluğun Koruyucuları4” tatbikatına katılacağını söylediği aktarıldı. Arap partisi, merkez sola göz kırptı İsrail Parlamentosu’ndaki (Knesset) Birleşik Arap Listesi’nin lideri Ayman Odeh, Filistin işgalini sonlandırma ve iki devletli çözüm gibi temel prensiplerde anlaşıldığı takdirde merkezsol bir koalisyonun içinde yer alabileceklerini söyledi. Odeh’in, Times of Israel gazetesine verdiği bu demeç Birleşik Arap Listesi’nin uzun süredir devam ettirdiği “koalisyonda yer almama” pozisyonunda değişim sinyali olarak yorumlandı. Ancak Odeh’in önerisine, oluşumdaki kimi vekilden “görüşümüz alınmadı, katılmıyoruz” tepkisi geldi. Öte yandan İsrail ordusu dün abluka altındaki Gazze Şeridi’nden düzenlenen roket saldırılarına misilleme gerekçesiyle Hamas hedeflerini vurduğunu duyurdu. Ordudan yapılan açıklamada, Hamas’ın bir hafta içerisinde İsrail tarafına altıncı saldırıyı düzenlediği savunulurken önceki gün atılan iki roketin can kaybına neden olmadığı belirtildi. İsrail’in Hamas’ın askeri kanadı İzeddin el Kassam Tugayları’na ait bir mevziyi hedef aldığı füze saldırısında ise maddi hasar meydana geldiği kaydedildi. Bu arada İsrail güçlerinin önceki gece Tel Aviv işgali altındaki Batı Şeria’da bir Gazze’de İsrail hapishanelerindeki Filistinli tutuklulara destek amacıyla protesto gösterisi düzenledi. İsrail polisi, gözyaşartıcı gaz ve sis bombalarıyla dağıttığı protestoculardan bazılarını gözaltına aldı. den fazla eve baskın düzenlediği, 16 kişiyi “terör eylemlerine katılma şüphesiyle” gözaltına aldığı bildirildi. Öte yandan ABD’nin ardından İsrail büyükelçiliğini Kudüs’e taşıma kararı alan, ancak daha sonra bu adımdan vazgeçen Güney Amerika ülkesi Paraguay’dan Tel Aviv ve Washinton’ı memnun edecek bir hamle geldi. Paraguay, Hizbullah ve Hamas’ı da “terör örgütleri listesine aldığını” duyurdu.