Katalog

DIŞ HABERLER EDİTÖR: BETÜL BERİŞE TASARIM: İLKNUR FİLİZ dishab@cumhuriyet.com.tr AA’nın haberine göre Washington, desteğini kestiği güçleri yeniden eğitmeye başladı ‘ABD’den ÖSO hamlesi’ 718 TEMMUZ 2019 PERŞEMBE S400 hava savunma sistemleri malzemelerinin Türkiye’ye sevkıyatında dün altıncı gündü. Savunma Bakanlığı, iki uçağın Mürted Hava Üssü’ne indiğini açıkladı. Böylece şu ana kadar 14 uçaklık sevkıyat yapılmış oldu. Sevkıyatın yaklaşık bir hafta daha süreceği belirtiliyor. Eğitimlerde, IŞİD karşıtı uluslararası koalisyon üyesi danışmanların da görev aldığı öne sürüldü. Suriye’deki askeri varlığını azaltma kararını halen uygulamayan ABD’nin, 2016’da desteğini büyük oranda çektiği, Türkiye destekli Özgür Suriye Ordusu’na (ÖSO) yeniden eğitim vermeye başladığı iddia edildi. Anadolu Ajansı’nın (AA) yerel kaynaklara dayandırdığı haberine göre, Washington, Suriye’nin güneyinde ABD kontrolündeki Tanf Üssü çevresindeki ve Ürdün’deki ÖSO gruplarına, IŞİD’e ve İran bağlantılı güçlere karşı yeniden destek vermeye başladı. Habere göre, SuriyeIrakÜrdün sınırı yakınındaki Tanf çevresinde ÖSO’ya bağlı grup çok sayıda Arap savaşçıyı bünyesine kattı. ABD subayları ve istihbarat görevlilerinin verdiği eğitimlerde, IŞİD karşıtı uluslararası koalisyon üyesi danışmanların da görev aldığı öne sürüldü. Buna göre, ÖSO militanlarına hava indirme operasyonları, çölde ve zor şartlarda hayatta kalma, belirli noktalara saldırı gibi özel eği İdlib’in Maar Şurin bölgesinde Rusya destekli Suriye ordusunun önceki gün düzenlediği hava saldırılarında 12 kişinin yaşamını yitirdiği bildirildi. timler verildi. AA’ya konuşan kaynaklar, eğitim projesinin bölgedeki gizli IŞİD hücrelerinin yanı sıra, sınır boyundaki İran güçlerine yönelik olduğunu aktardı. ABD, Suriye’de iç savaşın başladığı 2011’in hemen ardından Suriye ordusuna karşı muhalif güçlerin oluşturduğu ÖSO’nun kuruluşuna destek vermişti. Türkiye ile ABD arasında 2015 yılında yapılan bir anlaşmayla yılda yaklaşık 5 bin silahlı gücün eğitdonat progra mına dahil edilmesi planlanmıştı. Buna göre, Türkiye, Ürdün ve Suudi Arabistan’dan silahlı güçlerin üç yıl boyunca eğitilmesi öngörülmüştü. Ancak söz konusu plan, henüz bir yıl geçmeden başarısızlığa uğramış, ABD’nin Ankara’nın terör örgütü gördüğü YPG’nin ana omurgasını oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri’ne destek vermesi iki ülke arasındaki gerilimin artmasına neden olmuştu. Öte yandan, ABD Başkanı Donald Trump tarafından Savunma Bakanlığı için aday gösterilen Mark Esper, Senato üyelerinin sorularına verdiği yanıtta, askeri birliklerin “şimdilik” Suriye’de kalmaya devam edeceğini söyledi. Sputnik’in haberine göre Esper, “ABD ordusunun bakiye kuvvetleri, IŞİD’e karşı operasyonu sürdüren çokuluslu bir gücün parçası olarak şimdilik Suriye’nin kuzeydoğusunda kalacak” ifadelerini kullandı. Operasyonun güvenliği adına asker sayısını ve son tarihleri vermeyeceğini de sözlerine ekledi. Trump, geçen ocak ayında ABD birliklerinin Suriye’den çekilmesine karar verdiğini açıklamıştı. 2 ila 4 bin arasındaki askerin çekilme takvimine ilişkin herhangi bir açıklama yapılmazken Rusya Dışişleri Bakanlığı bu ay ABD güçlerinin ülkeden çıktığına dair bir emare olmadığını duyurmuştu. Askerlere saldırı Bu arada, Suriye’nin güneyindeki Deraa vilayetinde bir askeri konvoya saldırı düzenlendiği bildirildi. Muhaliflere yakın Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, patlama sonucunda 6 Suriye askerinin öldüğünü duyurdu. Rum yönetiminden Türkiye’ye işbirliği mesajı Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) Dışişleri Bakanı Nikos Hristodoulidis, Türkiye ile iş birliği yapılmasının Doğu Akdeniz’de tüm tarafların yararına olacağını söyledi. Hidrokarbon kaynaklarının yönetimi konusunda Kıbrıslı Türklerin teklifini reddeden Rum kesiminin Dışişleri Bakanı Hristodoulidis, dün Economist dergisinin geleneksel olarak Yunanistan’da düzenlediği konferansta konuştu. Hristodoulidis, Güney Kıbrıs’ın çözümü amaçladığını ifade ederek, “Türkiye ile iş birliği tüm tarafların faydasına olur” diye konuştu. Kıbrıs sorununun çözümüne ilişkin konuşan Hristodoulidis, “Bir çıkmaza girdiğimizi düşünmüyorum. Türkiye’nin faaliyetleri Crans Montana’da kalınan yerden diyaloğun devam etmesine engel teşkil eden bir durum oluşturuyor” iddiasında bulundu. Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki sondaj faaliyetlerinin yarar getirmediğini öne süren Hristodoulidis, “Bölgedeki tansiyon düşürülmeli. Türkiye’ye iş birliği mesajı gönderiyoruz. Yalnızca Türkiye ile diyalog yoluyla bölgedeki sorunlara nasıl çözümler oluşturacağımıza karar verebiliriz” ifadelerini kullandı. Rum Enerji Bakanı Yorgos Lakkotripis ise başka panelde yaptığı konuşmada, Türkiye ile deniz yetki alanlarının belirlenmesi konusunda müzakereye açık olduklarını vurgulayarak, “Türkiye’yi bir rakip değil ortak olarak görmek isteriz” dedi. l AA Temsilciler Meclisi’nden Trump’a ırkçılık kınaması ABD Temsilciler Meclisi, Başkan Donald Trump’ın göçmen asıllı dört kadın kongre üyesini hedef alan ırkçı sözlerini, onayladıkları karar tasarısıyla sembolik olarak kınadı. Kararda, Trump’ın tweetleri için “Yeni Amerikalılara ve beyaz olmayanlara yönelik nefret ve kaygıları meşrulaştıran ırkçı yorumlar” denildi. Kadın kongre üyelerine “geldikleri ülkelere geri dönmeleri gerektiğini” söyleyen Trump ırkçılık ve yabancı düşmanlığı yapmakla suçlanmıştı. Demokratların kontrolündeki Temsilciler Meclisi’nde 187’ye karşı 240 oy ile kabul edilen tasarıda, “göçün Amerikan tarihinin her bir aşamasını tanımladığı” belirtilirken “ABD yerlileri ve esir edilen Afrikalı Amerikalılar dışında tüm ABD’lilerin göçmen olduğu veya atalarının Tasarı 187’ye karşı 240 oy ile kabul edildi. göçtüğü” vurgulandı. Trump ise dün Twitter hesabın dan bir kez daha sözlerini savundu. Temsilciler Meclisi’nin tasarıya karşı oy veren Cumhuriyetçi üyelerine teşekkür eden Trump, suçlanması gerekenin kendisi değil, “ABD ve İsrail konusunda korkunç şeyler söyleyen” Demokrat kadın vekiller olması gerektiğini savundu. Trump’ın, “Sevmiyorsanız bu ülkeyi terk edip geldiğiniz yere dönebilirsiniz” de diği kadın kongre üyeleri Alexandria OcasioCortez, Ilhan Omar, Ayanna Pressley ve Rashida Tlaib, önceki gün düzenledikleri ortak basın toplantısında Trump’ın sözlerinin gündemi saptırma çabası olduğunu söylemişti. Kaşıkçı tasarısı Öte yandan Temsilciler Meclisi’nin oturumunda, Cemal Kaşıkçı cinayetinin sorumlularının açığa çıkarılmasının talep edildiği ve ayrıca Suudi Arabistan’ın insan hakları ihlallerinin kınandığı iki tasarı daha geçti. Aynı zamanda Washington Post gazetesi yazarı olan Suudi gazeteci Kaşıkçı’nın katledilmesinde sorumluluğu olan veya ölüm emrini verenlerin açığa çıkarılmasını talep eden yasa tasarısı 7 hayır oyuna karşı 405 evet oyu ile kabul edildi. “Sevdiklerinizi eğitim bursuyla yaşatın!” CUMHURİYET’TEN YENİ BİR ATILIM... Cumhuriyet Vakfı’nda eğitim bursu için fon oluşturduk. CUMHURİYET GELECEĞİN ÖNCÜSÜ GENÇLERE DESTEK OLUYOR. Gazeteniz Cumhuriyet’te yayınlanan vefat ve başsağlığı ilan gelirlerinin %20’sini Atatürk Cumhuriyeti’nin ilerici gençleri için Cumhuriyet Vakfı tarafından oluşturulan eğitim fonuna aktarıyoruz. Başarılı ve ihtiyaç sahibi gençlerimizin eğitim masraflarına destek olmanız acınızın bir parça dinmesine ve sevdiğinizin adının yaşamasına yardımcı olacaktır. C ANKARA : 0312 442 30 50 İSTANBUL : 0212 343 72 74 İZMİR : 0232 441 12 20 Sudan’da uzlaşı imzalandı Sudan’da 30 yıllık diktatör Ömer el Beşir’in haftalar süren halk isyanının ardından ordu tarafından görevden alınması sonrası, iktidardaki askeri konsey ile muhalefet arasında uzlaşma sağlandı. Taraflar, Afrika Birliği’nin arabulucularının da katıldığı önceki gece boyunca süren müzakerelerin ardından, dün sabah bir iktidar paylaşımı anlaşmasına imza attı. Taraflar ay başında prensipte bir uzlaşma sağlamıştı. Buna göre, iktidarın en tepesinde oluşturulacak bir konseyi, muhalefet ile ordunun dönüşümlü ola rak kontrol etmesi, konseyin ilk 21 ay askerin kontrolünde kalması, sonrasındaki 18 ay boyunca sivillere geçmesi ve ardından seçimler düzenlenmesi öngörülüyordu. Tarafların dünkü anlaşmanın ardından anayasa üzerine de yarın bir uzlaşmayı ilan etmesi bekleniyor. Anlaşmanın imzalanmasından sonra muhalefet liderlerinden İbrahim el Amin, “İstikrarlı bir vatan istiyoruz çünkü çok acı çektik” derken, askeri konseyin başkan yardımcısı Muhammed Hamdan da “Tarihi bir an” açıklaması yaptı. Körfez’de gemi gerilimi sürüyor Tahran yönetimiyle Batı arasında İran’ın petrol satışına ilişkin kriz sürerken Basra Körfezi’ndeki hareketlilik de artıyor. İran’a ait bir petrol tankerini, Suriye’ye uygulanan yaptırımları ihlal ettiği gerekçesiyle bu ay başında Cebelitarık Boğazı’nda alıkoyan İngiltere’nin Körfez’e üçüncü savaş gemisini gönderme hazırlığında olduğu bildirildi. İngiltere Savunma Bakanlığı’ndan önceki gün yapılan açıklamada, bölgeye HMS Kent adlı fırkateynin rutin faaliyet kapsamında gönderileceği duyuruldu. Bakanlık, gemi sevk kararının Körfez’de süregiden gerilimle ilgisi olmadığını belirtti. Londra hükümeti, geçen hafta bölgedeki bir İngiliz tankerini engelleme girişimin de bulunan İran gemilerini savuşturduklarını açıklamıştı. Öte yandan, Basra Körfezi’nde geçen cumartesiden bu yana haber alınamayan Birleşik Arap Emirlikleri’ne (BAE) ait petrol tankerine ilişkin Tahran’dan açıklama geldi. İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Abbas Musevi, ülkesinin gemiye el koyduğu iddialarını reddetti. Musevi, yabancı bir ülkeye ait petrol tankerinin bölgede teknik arıza yaptığını, İran güçlerinin de talep üzerine uluslararası yasalara göre gemiye yardım ettiğini dile getirdi. Uluslararası ajanslara konuşan ABD’li yetkililer ise söz konusu gemiye İran’ın el koymuş olabileceği şüphesinin ortadan kalkmadığını söyledi. PENTAGON VE BEYAZ SARAY’DAN PEŞ PEŞE AÇIKLAMALAR Türkiye’nin F35 programına katılımı askıya alınıyor Türkiye’nin Rusya’dan aldığı S400 hava savunma sisteminin sevkıyatının başlaması üzerine ABD Başkanı Donald Trump’ın önceki gün “Türkiye’nin F35’leri alamayacağı” yönündeki sözlerinin ardından dün de Beyaz Saray ve ABD Savunma Bakanlığı’ndan (Pentagon) Türkiye’nin F35 programına katılımına yönelik açıklamalar geldi. Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, “Türkiye’nin Rusya’dan S400 hava savunma sistemi satın alma kararı Türkiye’nin F35 programına katılımını imkânsız kılmaktadır” denirken, Pentagon, “Türkiye’nin F35 programına katılımını askıya alma sürecini başlatıyoruz” açıklamasında bulundu. Beyaz Saray’dan NATO vurgusu Beyaz Saray’dan yapılan yazılı açıklamada, “S400’lerin kabul edilmesi bütün NATO müttefiklerinin Rus sistemlerinden uzaklaşma konusunda birbirlerine verdikleri taahhüde zarar vermektedir. Bunun Türkiye’nin İttifak içinde birlikte çalışılabilirliği üzerinde olumsuz etkileri olacaktır. ABD hâlâ Türkiye ile stratejik ilişkisine büyük değer vermektedir. NATO müttefikleri olarak ilişkimiz çok katmanlıdır ve sadece F35’e odaklı değildir. Türkiye’de S400 sisteminin varlığından kaynaklanan kısıtlamaları gözeterek Türkiye ile kapsamlı şekilde işbirliği yapmaya devam edeceğiz” ifadeleri kullanıldı. ‘Açığı doldurmaya odaklandık’ ABD Savunma Bakanlığı Pentagon, Türkiye’nin F35 programına olan katılımının askıya alınma sürecinin başlatıldığını duyurdu. Pentagon’un Satın Alma ve İdame İşlerinden Sorumlu Müsteşar Yardımcısı Ellen Lord, yaptığı açıklamada, “Türkiye’nin F35 programına katılımını askıya alma sürecini başlatıyoruz. Türkiye F35 projesini riske etti. Türkiye ile stratejik ortaklığımız devam edecek” ifadelerini kullandı. Türkiye’nin S400 alma kararından dolayı iş imkânlarını ve ekonomik fırsatları kaybedeceğinin vurgulandığı açıklamada, “F35 programıyla bağlantılı 9 milyar dolarlık bir kayıp olacak. Türkiye ile ilişkimiz çok katmanlı ve F35 ortaklığının ötesine uzanıyor. Şu an Türkiye’nin programdan çıkarılması ile oluşan parça açığını doldurmaya odaklanmış durumdayız” denildi. Öte yandan “ABD’nin Türkiye’ye F35 satmayacağına” ilişkin görüşü sorulan Rusya Başbakan Yardımcısı Yuri Borisov, yaptığı açıklamada, Türkiye ile Rus yapımı savaş uçakları teslim edilmesini içeren bir anlaşma için görüşmeler yapılmasının olası olduğunu belirtti. l Haber Merkezi CNN: Başkan Trump oyalama taktiğinde AnkaraWashington hattında gerilim yaratan Rus yapımı S400 hava savunma sisteminin Türkiye’ye teslimatının başlaması üzerine gözlerin çevrildiği ABD’de Başkan Donald Trump’ın, yaptırım sürecini ağırdan aldığı savunuldu. CNN’in geçen hafta sonu Oval Ofis’te gerçekleştirilen toplantının perde arkasına dair haberinde, Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ve Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton’ın Türkiye’ye yaptırım uygulanması için baskı yaptığı, ancak Trump’ın Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile ilişkisini korumak istediği için “ayak dirediği” öne sürüldü. Haberde görüşlerine yer verilen, Ankara ile Patriot pazarlığı yapan eski NATO ve Avrupa’dan sorumlu ABD Savunma Bakan Yardımcısı James Townsend, “Trump’ın çalışanları ya hiçbir şey bilmiyor ya da ona anlatmaya korkuyorlar. Üçüncü bir ihtimal ise Trump, Erdoğan tarafından yanlış yönlendiriliyor olabilir” yorumunu yaptı. ‘İncirlik’te nükleer silah var’ iddiası NATO Parlamenter Asamblesi için hazırlanan bir ra porda, aralarında Türkiye’nin de bulunduğu altı ülkede ABD’nin nükleer silahlarının saklandığı iddiası yer aldı. AFP, bu ülkelerdeki askeri üslerde çoğu B61 tipi olmak üzere 150 Amerikan nükleer silahının saklandığı bilgisinin yer aldığını bildirdi. Kanadalı Senatör Joseph Day tarafından hazırlanan raporda nükleer silah bulunan üsler Türkiye’deki İncirlik, Belçika’daki KleineBrogel Almanya’daki Büchel, İtalya’daki GhediTorre ile Aviano ve Hollanda’daki Volkel olarak sıralandı. Nisan ayında yazılan rapordan geçen hafta üs isimlerinin çıkarıldığı, ancak nükleer silahların bulunduğu ülkelerin kaldığı belirtildi. “Nükleer Caydırıcılıkta Yeni Dönem Modernizasyon, Silahlanma Kontrolü ve Müttefik Nükleer Güçler” adlı rapordaki bilgilerin, ABD’nin nükleer başlıklarının konumlarıyla ilgili bir araştırmaya yer veren bilim dergisi Bulletin of the Atomic Scientists’e dayandırıldığı düşünülüyor. Ancak NATO yetkilileri, söz konusu rapora mesafe koyarak raporun resmi bir NATO belgesi olmadığını ve ittifakın nükleer meselelerle ilgili yorum yapmayacağını belirtti. Almanya’nın savunma koltuğuna sürpRiz isim Ursula von der Leyen’in Savunma Bakanlığı görevinden ayrılarak AB Komisyonu başkanlığına seçilmesinin ardından Hıristiyan Demokrat Birlik (CDU) Genel Başkanı Annegret KrampKarrenbauer, Almanya’nın yeni Savunma Bakanı oldu. DW’nin haberine göre daha önce kabinede yer almayacağını ve genel başkanlık görevine yoğunlaşmak istediğini açıklayan KrampKarrenbauer’in bu göreve getirilmesi Berlin’de sürpriz bir gelişme olarak yorumlandı. KrampKarrenbauer’in yeni görevini değerlendiren CDU’nun Bavyera eyaletinde örgütlü kardeş partisi Hıristiyan Sosyal Birlik’in (CSU) genel başkanı Markus Söder, “yeni bakanın hükümete yeni ivme kazandıracağını” söyledi. Muhalefetteki FDP’nin Meclis Grup Başkanı Alexander Graf Lambsdorff ise KrampKarrenbauer’in dış politika, güvenlik ve savunma politikaları konusunda hiçbir deneyimi olmadığını savundu.