Katalog

4 16 ŞUBAT 2019 CUMARTESİ EDİTÖR: ALPER İZBUL TASARIM: ŞÜKRAN İŞCAN HABER Türkiye’ye İzmir modeli Bütün iktidar saraya devredildiğinden beri işsizlik hızla artıyor; pahalılık can yakıyor; üretim daralıyor. Kendisinden olmayanı düşmanlaştıran iktidar dili de iyice yerleşti. Türkiye bir çaresizlik sarmalında. Oysa ülkemizin ekonomik ve siyasi bir kurtuluş reçetesine, birleştirici ve halkçı bir modele ihtiyacı var. İzmir tüm sorunlarına ve yıllardır dışlanmasına rağmen, ülkenin kötü yönetilmesine karşı model haline getirilmeye en uygun şehir. Ancak gözlemlerim, muhalefet stratejisinin bunun üzerine kurulmadığı yönünde. Muhalefetin adayı Tunç Soyer, pozitif ve çalışkan bir isim. Türkiye siyasetine hükmeden kavgacı dilin yerine güleryüzlü bir alternatif koymaya çalışıyor. Bu önemli. Ancak fazlası gerek. Nasıl mı? Bir kere ülke böyle ağır bir ekonomik krizden geçerken İzmir’e cinsiyet atfeden, bir kimlik etrafında İzmir güzellemelerine sıkışan kampanya stratejisinden kurtulmak gerek acilen. Somut çözümlere odaklanmak zorunlu. İzmir, tek kimliğe indirilmesi mümkün olmayan bir Türkiye modeli. Asıl görünür kılınması gereken bu. Türk ve Kürt, Alevi ve Sünni, CHP’li bir belediye şemsiyesi altında birlikte yaşıyor. Bilinenin aksine, bugün İzmir’e en çok göç veren Ege dışındaki üç şehir sırasıyla Mardin, Erzurum ve Konya. Bu şehirlerin nüfusuna kayıtlı olup da İzmir’de yaşayanların sayısı yarım milyona yakın. Bu üç şehir aynı zamanda üç farklı siyasal mahalleyi temsil ediyor. Ve dahası, 4 buçuk milyonluk İzmir’de İzmir nüfusuna kayıtlı kişi sayısı sadece 1 milyon 700 bin. Yani azınlıkta. Anadolu bu şehre akıyor yıllardır. İktidarın “İzmir Türkiye sosyolojisinden farklı, o yüzden muhalif” efsanesini de bitirelim böylece. İktidar, kazanamadığı yere bahane arıyor. İzmir’deki bu mozaik doku, referandumda rejim değişikliğine yüzde 69’la Hayır dedi çünkü. İktidarın kutuplaştıran stratejisine karşı Türkiye’nin birlikte yaşam modelini İzmir üstünden anlatmak mümkün. “Beka sorunu mu var? İzmir modeline bakın” dedirtmek de. Mesela hayat pahalılığı canımızı yakıyor. İlk kez İzmir’de 70’lerde uygulanan ve bugün iktidarın sarılmak zorunda kaldığı “tanzim satış” modeli ne güne duruyor? CHP’li efsane başkan İhsan Alyanak’ın bu mağazaları İzmir geneline nasıl yaydığı, stokçuluk ve karaborsa ile halk lehine nasıl mücadele ettiği, üreticiyle tüketicinin dayanışmasını nasıl güçlendirdiği bizzat İzmir deneyimiyle, halkı kuyruklara mahkum etmeden yeniden canlandırılarak aktarılabilir. Kriz daha da derinleşecek. Öyleyse her yerde “pahalılığa karşı İzmir modeli” demek zor mu? Tanzim satış için üretimi canlandırmak, köylüyü kalkındırmak gerek. İzmir bunu da yaptı. Birçok açıdan eleştirilse de, Aziz Kocaoğlu döneminde Bayındır’da, Urla’da çiçek, Tire’de süt kooperatifi desteklenmiş, ihracatın önü açılmış; belediyeyle kırsal kooperatifler işbirliğinde köylü kalkınırken, şehirli de sağlıklı ve ucuz ürünlere kavuşabilmiş. 9 yıldır büyükşehir eliyle çocuklara düzenli olarak süt dağıtılıyor. Prof. Dr. Yaşar Uysal’ın bir çalışmasına göre İzmir’de tarım son 14 yılda yüzde 7.5 oranında büyümüş. Türkiye’de tarım bitirilirken İzmir’de tarım canlanmış. Tire Süt Kooperatifi ile belediye işbirliği sayesinde hayvancılık ayağa kalkmış. Ekonomide tekelleşme mi var, işte kooperatifleşme alternatifi. Buyrunuz kırla kentin, üreticiyle tüketicinin çıkarlarının birlikte korunması modeline. Halk somuta, yapılmışa bakar. “Bir şehirde bunları yapıyorlarsa, ülke genelindeki kaynaklarla çok daha iyisini yapabilirler” dedirtmeden siyaset olur mu? Niye görünür kılınmaz? Mesela bugün dışarıdan tohum alıyoruz. “Yerli ve milliyiz” diyen bir iktidar döneminde çıkarıldı bu Tohum Yasası. Tekellerin, “dış güçler”in isteğiydi. Peki, tekellere, tohum bağımlılığına meydan okuyarak Türkiye’de ilk yerli tohum şenliğini, tohum takası kampanyasını Seferihisar’dan kim başlattı? Bildiniz, muhalefetin İzmir adayı Tunç Soyer. Öyleyse iktidarın ve Soyer’e milliyetçilik üstünden yüklenen ortağının “yerlilikmillilik” masalını geçim için yapılanlarla sarsmak, ellerindeki kozu halkın en çok konuştuğu konu olan ekonomi aracılığıyla almak mümkün. “Yerli ve milli ekonomi mi? İzmir modeline bakın” demek zor mu? Bu şehrin geçmişinde tanzim satış var; kooperatifçilik var; yerli ve milli tohum politikası var. Evet, eksikleri çok, ama geliştirilecek zemin burası. Halkçı belediyecilik bildiriyle niye anlatılır ki? Muhalefet güçlerinin bir modeli, izledikleri bir ana strateji yok bugün. İzmir kazanılır; ama bu saydıklarım genel siyasi strateji içinde model olarak sunulursa gündem değişir, Türkiye de kazanılır. Yapılmıyorsa, suçlusu seçmen mi? Topuz yoğun bakımda Eski bakan ve eski CHP milletvekili Ali Topuz’un geçirdiği beyin kanaması nedeniyle Girne’de tedavisi sürüyor. Topuz, 8 Şubat’ta KKTC’de rahatsızlanarak hastaneye kaldırılmıştı. Beyin kanaması geçir diği belirlenen Topuz ameliyat edildikten son ra müşahade altına alınmıştı. Topuz’un tedavisine yoğun ba kımda devam ediliyor. Topuz’un beyin tomografisinin çekilme sinin ardından doktorların uy gun görmesi halinde uyandırı Ali Topuz lacağı ifade ediliyor. Topuz’u ziyaret eden ve doktorlardan bilgi alan CHP Milletvekili Haluk Koç, “Umuyorum ki her şey yolunda gider. Uygun görülmesi halinde Topuz’un Türkiye’ye nakli olabilir” diye konuştu. CHP’nin simge isimlerinden olan Topuz; 15, 16, 18, 20 ve 22. dönemlerde İstanbul milletvekili olarak görev yaptı. 15. dönem’de İmar ve İskân Bakanlığı, 16. dönemde Köyişleri ve Kooperatif ler Bakanlığı görevlerini yürüttü. l ANKARA CHP’de DSP sıkıntısıKüskünlerin DSP’den aday olması CHP için yerel seçimlerle ilgili endişe yarattı CHP’nin kaleleri olarak görülen bazı il ve ilçelerde aday gösterilmeyen isimlerin DSP’ye geçerek aday olması, oyların bölünmesi kaygısını da beraberinde getirdi CHP’de aday belirleme sürecinde yaşanan tartışmalar ve aday gösterilmeyenlerin küskünlüğü ile yeniden siyaset sahnesinde ye rini alan alan DSP, şimdiye kadar 24 ilde 46 aday ile seçimlere katılacağını açıkladı. DSP’nin özellikle CHP’de olan Avcılar, Marali maris, Kırklareli gibi mevaçar cut belediye başkanlarını aday göstermesi dikkat çekerken, birçok ilçede kilit rol oynayacağı görülüyor. 19 Şubat’ta Yüksek Seçim Kurulu’na listelerin teslim edilmesi için verilen süre dolarken, DSP 9’u büyükşehir belediye başkanlığı, 3’ü il belediye başkanlığı olmak üzere toplamda 46 adayla seçimlere giriyor. İstanbul Avcılar’da mevcut Belediye Başkanı Handan Toprak Benli, 2014 seçimlerinde 106 bin 500 oy alırken bu seçimde DSP’den aday olmasıyla birlikte kritik bir hamlede bulundu. Cumhur İttifakı’nın 2014 seçimlerine göre bölgedeki oyu 121 bini bulurken, CHP ve DSP’nin ayrı ayrı adaylarla seçime girecek olması ilçenin durumunu kritik hale getiriyor. Yine Adalar’da eski belediye başkanı Coşkun Özden ile CHP’nin adayı Erdem Gül’ün ayrı ayrı yarışacak olması geçen seçimlerde MUHARREM ERKEK: Arkasında bir şeyler olabilir Erkek, CHP’den DSP’ye geçişlere ilişkin dikkat çeken açıklamalar yaptı. Erkek, DSP’nin 24 Haziran’da YSK tarafından seçime sokulmadığını anımsattı CHP Genel Başkan Yardımcısı Muharrem Erkek, aday gös lere sokulmamıştı ama şimdi sokuluyor. Bunun arkasında bir şey terilmeyen CHP’lilerin DSP’den mi var? Ben artık seçmenin gerçe aday olmasına ilişkin, “Belli bir ği gördüğünü düşünüyorum” dedi. proje gerçekleştiriliyor olabilir. 24 DSP’nin yerel seçimlerde CHP’yi Haziran’da YSK tarafından seçime zayıflatmak için kullanıldığı ima sokulmamış DSP, ne oldu da şim sında bulunan Erkek, seçmenin di seçime giriyor, bunun arkasında bu durumu göreceğini belirterek, bir şey mi var” diye sordu. “Bunlar bu süreçlerde oluyor. Çok Bir televizyon programında can etkileyeceğini düşünmüyoruz. Ama lı yayına konuk olan CHP’li Erkek, isterdik ki DSP de bu demokrasi aday belirleme sürecinde parti için mücadelesine dahil olsun” dedi. Er den yükselen tepkilere, “Eleştirileri kek, tartışma yaratan Şanlıurfa Si saygı ile karşılıyoruz ama ‘Ben var verek adayı Mehmet Fatih Bucak’a sam parti var’ anlayışı yanlış. Aday ilişkin ise “O aday tam kesinleş olsak da olmasak da parti için ça medi” açıklaması yaptı. Bucak’ın lışmalıyız” karşılığını verdi. adaylığının yeniden değerlendiri Erkek, aday gösterilmeyen isim leceğini söyleyen Erkek, “Urfa ve lerin DSP’ye geçmesine ilişkin ise Siverek örgütünün görüşü oluştu. dikkat çekici bir çıkış yaptı. Erkek Genel Merkez’de yeniden değerlen “Belli bir proje gerçekleştiriliyor dirilecek” ifadelerini kullandı. olabilir. 24 Haziran’da DSP seçim l ANKARA/Cumhuriyet 800 farkla kazanan CHP açısından seçimin kaybedilme riskini beraberinde getiriyor. DSP’nin Silivri’de Selami Değirmenci’yi aday göstermesi de CHP’ye karşı ciddi bir hamle olarak görülüyor. Şişli’de Mustafa Sarıgül ile Muammer Keskin’in yüzde 61.6 olan CHP oylarını yarı yarıya bölüşmesi ha linde ise Cumhur İttifakı’nın 2014 seçimlerinde aldığı yüzde 31.6’lık oyla küçük de olsa sürpriz yapma ihtimali bulunuyor. Bakırköy’de ise iş insanı Ali Fatinoğlu’nun seçime girecek olması CHP, AKP ve İYİ Parti arasında geçmesi beklenen seçimde kritik önem taşıyor. l İSTANBUL Murat Hazinedar CHP’den istifa etti Eski Beşiktaş Belediye Başkanı Murat Hazinedar CHP’den istifa ettiğini duyurdu. Hazinedar yaptığı açıklamada, “CHP yönetiminin, şahsıma parti içinden yapılan kumpasa karşı; başta Parti Genel Başkanı’nın bilgisi olmasına ve buna dair gereğini yapacağına ilişkin söz, tavır ve taahhütlerine rağmen, bırakınız siyasi etiği, hak, hukuk, adalet duygusuna ve her türlü dürüstlük kuralına aykırı tutumunu kınıyorum” diyerek istifa ettiğini açıkladı. l İç Politika Maltepe’den Ankara’ya yürüyüş sürüyor Maltepe Belediye Başkanı Ali Kılıç’ın, yeniden aday olarak açıklanmasının ardından Ankara’ya yürüyüş başlatan CHP’liler 1 haftayı geride bıraktı. “Temiz toplum, temiz siyaset” pankartı açarak yürüyen CHP’liler sık sık “Hak, hukuk, adalet” sloganı attı. CHP Parti Meclisi üyesi İlhan Cihaner da sosyal medya hesabından yürüyüşe destek verdiğini açıkladı. Cihaner yaptığı açıklamada “Temiz toplum, temiz siyaset diyerek yürüyen Maltepeli arkadaşlarımızın teleplerinin meşruluğu ve partimize aidiyetleri tartışmasızdır. Yoldaşlarımızın MYK’ce muhatap alınıp bir çözüm bulunması en doğru hareket olacaktır” dedi. l İç Politika PM olağanüstü toplansınÖzellikle Siverek ve Maltepe adayına itiraz eden muhalifler imza toplayarak dilekçe verdi: CHP’de muhalif üyeler Parti Meclisi’nin olağanüstü toplanmasını talep etti Ekrem İmamoğlu: 4 buçuk yılda 4 bin kişiye iş imkânı sağladık CHP İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) başkan adayı Ekrem İmamoğlu, Beylikdüzü Belediyesi Kariyer Merkezi’nde gazetecilerin gündeme ilişkin sorularını yanıtladı. İmamoğlu, “5 yılda 150 bin istihdam vaadiniz var ama Binali Yıldırım, ‘Belediyelerin böyle bir gücü de yetkisi de yok. Bazıları istihdam sözü veriyor’ diyerek isim vermeden sizi eleştirdi. Bu vaadinizi nasıl gerçekleştireceksiniz” şeklindeki soruya, “Sayın Yıldırım’ın açıklamasına hiç şaşırma dım. Bugün TÜİK verileri açıklandı. Ben, ‘5 gençten biri’ diyordum ama neredeyse 4 gençten biri işsiz bu ülkede. Genel anlamda 4 buçuk milyona varan işsiz var. Bu işsizlik yaratan ortamın en yetkili ve değerli makamlarından birinde şu anda o (Binali Yıldırım) var” yanıtını verdi. 350 bin nüfuslu Beylikdüzü’nde 4 buçuk yılda 4 bine yakın insana iş imkânı sağladıklarını aktaran İmamoğlu, “İsterlerse gelip incelerler. Bunun çok az mik tarı belediye üzerinden yarattığımız iş imkânından faydalandılar, büyük bir kısmı ise görüştüğümüz iş kaynağını uygun istihdam yaratan firmalarla buluşturma kabiliyetimizle işe kavuşturduk. Bunun içinde kadına ve engellilere özgü çalışmalar da var. İstanbul’da 39 ilçe var. Karşılığındaki ölçeği, çarpanıyla siz bulun” diye konuştu. İmamoğlu, daha sonra Nuri Çolakoğlu Kitaplığı’nın açılışını gerçekleştirdi. l İç Politika CHP, ‘Sokak Ekonomisi Çalıştayı’ düzenledi: Sosyal devlet değiliz CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Türkiye’nin sosyal bir devlet olmadığını belirterek, “Hak arayanların terörist ilan edildiği bir sürecin içerisindeyiz” dedi. CHP’nin düzenlediği ‘Sokak Ekonomisi Çalıştayı’nın yapıldığı salon bir sokak gibi düzenlenirken; salonda ayakkabı boyacısı, çiğ köfteci, simitçi, midyeci ve çiçekçi gibi sokak satıcıları ve sokak sanatçıları da yer aldı. Çalıştayın açılışında konuşan Kılıçdaroğlu, özetle şunları dile getirdi: Sokak ekonomisinde 6 milyon kişi var: Sokak ekonomisinin aktörleri faaliyetlerini sürdürürken dayandıkları bir siyasal güç yoktur. Hortumcu piyasa ekonomisinin aktörlerinin arkasında siyasi otorite vardır. Bunun en somut örneği “Hırsız bizim hırsızımızdır” söylemidir. Sokak ekonomisinin aktörlerinin sayısının 6 milyon kişi olduğu söyleniyor. Hortumcu piyasa ekonomisinin aktörlerinin sayısı çok sınırlıdır. Rant gelirlerinin ve ihalelerin yüzde 90’ını bunlar elde eder. Sokak ekonomisinin aktörlerinin dertlerini dile getirecek medya organları sınırlıdır. Ama hortumcunun emrinde medyanın yüzde 90’ı vardır. Türkiye sosyal bir devlet değil: Burada sosyal adalet kavramı var mı? Simit satan da 754 lira yatıracak. Milyar dolar lık ihaleler alan kişi de 754 lira prim yatıracak. Sokak ekonomisi aktörlerinin yüzde 90’ının sosyal güvenliği yoktur. Zaten zor geçiniyor. Tablo şudur: Türkiye sosyal bir devlet değil. O kadar ciddi farklılıklarımız var ki; gelirler arasında o kadar büyük uçurumlar var ki. Ülkeye aile sigortası lazım: 6 milyon kişinin aileleriyle birlikte 2025 milyon bireyi ilgilendiren sokak ekonomisinde hayata tutunmaya çalışanları düşünün. Hak arama gibi bir kavramı unuttuk. Hak arayanların terörist ilan edildiği bir sürecin içerisindeyiz. 1 milyonu emeklilik hakkını kazandı diyelim, 5 milyon kişi ve aileleri ne olacak? Onların sosyal güvencesi ne olacak. Ülkeye aile sigortası lazım. Kılıçdaroğlu daha sonra CHP’nin Ankara Büyükşehir Belediyesi başkan adayı Mansur Yavaş ve Yenimahalle Belediye Başkanı Fethi Yaşar ile birlikte Ankara Kulübü Derneği’nin düzenlediği toplantıya katıldı. Kılıçdaroğlu, belediyecilikte “ötekileştirmeme ve halka hesap verme” olmak üzere iki kırmızı çizgilerinin olduğunu belirterek “Her yer yükselen betonlar. Beton ormanları değil kent ormanları ile Ankara’yı süsleyeceğiz. Ankara kültür, sanat, spor merkezi olacak” dedi. l ANKARA/Cumhuriyet Soyer: İzmir’e Barcelona modeli CHP’nin İzmir adayı Tunç Soyer, kentteki spor kulüpleri yöneticileriyle bir araya gelirken spor politikasına ilişkin açıklamalarda bulundu. Karşıyaka yöneticileriyle birlikte Selçuk Yaşar Spor Tesisleri’ne konuk olan Soyer, kulübün yaşadığı mali sıkıntılarla ilgili, “Dünyadaki uzun vadeli spor tesisi borçlanmalarını araştırabiliriz. Hatta Barcelona Kulübü ile bu konuda yazışma yapabiliriz. Çünkü onlar bu modelden yararlandı. Mesele kendi finans sistemi üzerinde kendi ayakları üzerinde durabilmek. Bunun için çalışacağız” diye konuştu. Soyer, daha sonra Altay yöneticileriyle bir araya geldi. l İZMİR/Cumhuriyet MAHMUT LICALI CHP’de yerel seçimlerde yarışacak adaylara ilişkin listelerin 19 Şubat’ta Yüksek Seçim Kurulu’na (YSK) teslim edilmesine yönelik hazırlıklar sürerken; muhalif 12 Parti Meclisi (PM) üyesi “yetki devrinin ardından Siverek ve Maltepe adaylarının rahatsızlık yarattığı” gerekçesiyle PM’nin olağanüstü toplanması için dilekçe verdi. YSK’ye aday listelerinin teslim edileceği 19 Şubat tarihine kısa bir süre kala muhaliflerin olağanüstü toplantı çağrısı yapması CHP’de tartışma yarattı. CHP’de dün toplanan MYK’de yerel seçimlerde yarışacak bazı adayların belirlenmesi, belediye meclisi ve il genel meclisi adaylarına yönelik listelerin onaylanması yapılarak adaylarla ilgili sürece son noktanın konulması amaçlanıyordu. 2 Şubat’taki PM’de geri kalan adayların belirlenmesi için MYK’ye yetki devri yapılmış, MYK de bu yetkiyi Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu’na vermişti. Kılıçdaroğlu’nun doğrudan belirlediği ilk gruptaki 16 aday arasında Mehmet Fatih Bucak’ın Siverek adayı olması parti içinde tartışmalara neden olmuştu. Kılıçdaroğlu’nun doğrudan belirlediği adaylar arasında Maltepe Belediyesi başkan adayı olarak Ali Kılıç’ın aday gösterilmesi de özellikle İstanbul örgütünde tepki çekmişti. CHP’de dün MYK toplantısı henüz başlamadan CHP İzmir Milletvekili ve PM üyesi Selin Sayek Böke sosyal medya üzerinden “MYK’ye yetki devri sonrası yaşananlar, başta Maltepe ve Siverek olmak üzere bazı adaylıklar örgütümüzde ve parti kamuoyunda rahatsızlık yaratmıştır. Bu tartışmalara son vermenin yolu PM’nin toplanmasıdır. PM’nin toplanması dilekçemizi 12 imza ile genel merkezimize vereceğiz” diye açıklama yaptı. PM üyesi Erdal Aksünger de “Çağrıdır... Vicdanların kanadığı yerleri değiştirmek için son 3 gün. Gelin onur, gurur ve yenilmişlik duygusuna kapılmadan, düzeltmek için olağanüstü toplanalım. Adalet, liyakat ve vicdan hiç öksüz kalmamalı” mesajını paylaştı. Genel Merkez’de dilekçenin dün işleme alınarak PM’nin olağanüstü toplanmasının ise aday listelerinin YSK’ye teslim edileceği 19 Şubat sonrasına kalacağı yorumu yapılıyor. Tartışmalara neden olan Bucak konusunda da gelecek MYK toplantısında bir karar alınabileceği kaydediliyor. Bu arada CHP’nin dünkü MYK toplantısında belediye meclis ve il genel meclisi üyelikleri için genel başkan yardımcıları görevlendirildi. Genel başkan yardımcılarının hafta sonu yapacağı yoğun mesainin ardından pazartesi günü tekrar toplanacak MYK’nin ana gündemi listelerin onaylanması olacak. l ANKARA C MY B