Katalog

8 22 ARALIK 2019 PAZAR PAZAR YAZILARI Belçika’da ‘Neşeli Günler’ Belçika ve diğer Avrupa ülkelerinde çam ağacı ve hediye paketleri gibi Noel ile özdeşleşen “The Sound of Music” (Neşeli Günler) filmi Noel’den önceki son pazar olan 22 Aralık’ta (bu akşam) son kez normal televizyonda gösterilecek. Her yıl ailece izlenen sevgi, dostluk ve dayanışmanın önemini vurgulayan tüm zamanların en popüler müzikali Noel klasiği, Von Trapp ailesinin gerçek hayatöyküsüne dayanıyor. Nüfusun yüzde 77’sinin hayatında en az bir kez çocuklarına Noel hediyesi almak için borçlandığı yüzde 7’sinin ise kredi kartı ile hediye aldığı Belçika’da çam ağacı süsleyen Müslümanların sayısı artıyormuş. “Peygamber eğlenmeyi yasaklamaz” diye verilen haberde kimi uzman “ağaç süslemenin dinle değil eğlenmekle ilgili olduğu” görüşünü dile getiriyor. Karnaval denince Belçika’da Binche bölgesiyle birlikte ilk akla gelen dünyaca ünlü Aalst karnavalı “ırkçı ve Yahudi karşıtı betimlemelerin tekrarlanması üzerine”, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Teşkilatı (UNESCO) tarafından somut olmayan kültürel miras listesinden çıkarıldı. Son karnavalda Ortodoks Yahudileri gaga burunlu ve altın dolu torbalara otururken canlandıran geçit töreni tepki çekmiş, ırkçılık suçlamalarını reddeden Aalst Belediye Başkanı Christoph D’Haese, Aalst’ın “alaycılığın ve hicvin başkenti” olduğunu söylemişti. UNESCO hemen 1549’da İspanya İmparatoru Charles V ve oğlu Philippe II’nin Brüksel’e gelişi onuruna Grand Place’ta düzenlenen görkemli ro kâr yaptıkları halde sadece tören ve geçit alayının as yüzde 4.2 oranında vergi lına uygun olarak canlan ödüyor..! dırıldığı Brüksel Omme Belçika’da hastane gang Festivali’ni listeye al ler aynı ameliyat için çok dı. Miras listesindeki sayı ERDİNÇ UTKU farklı ücretler talep edi aynı kaldı en azından! Om liyor. Tek kişilik odada megang 2020’de, 13 Tem kalmak, iki ya da daha muz arasında yapılacak. Brüksel folk fazla kişinin kaldığı odada kalmaktan 6 lorü haline gelen festivalde ortaçağ kat daha pahalı.... atmosferini yansıtmak için 1400 figü Brezilya dizisine dönen babalık da ran, folklorik ve tarihi gruplar, at ara vasında Delphine Boël, eski Kral Al baları, devler, bayraklar, kukla tiyatro bert II’ye karşı davayı kazanmada son su aklınıza gelen ne varsa kullanılıyor. viraja girdi. Eski kral da olsan adalet Aziz Nesin’lik vaziyetler... ten kaçış yok! Anvers Belediye Başkanı Bart De Wever’in uyuşturucuya savaş açtığı Brüksel’de belediyeden “resmi kayıt nı ilan ettiği günden bu yana Anvers’te lara göre öldüğünü” bildiren bir mek arabalar yakılıyor, silahlar patlıyor, tup alan 57 yaşındaki Véronique L. el bombaları atılıyor. Son olarak 19 hayatının şokunu yaşadı. İptal edilen Aralık’ta De Wever’in sokağında silah kimliğini ve belgelerini tekrar çıkara lar ve bombalar patladı. Sanki savaşı bilmek için yaşadığını ispatlaması ge uyuşturucu mafyası belediye başkanı rekti. Ölen annesi ile kimlik numara na açmış gibi. Polis şefi “Belediye baş sı karıştırılmış, annesi Andrée yeri kanı da mahalle sakinleri gibi aynı sı ne Véronique ölü ilan edilmişti. “Yaşar kıntıları yaşıyor” dedi... Ne Yaşar Ne Yaşamaz”ın Belçika versiyonu!.. Brüksel çevre yolunda saatte 213 AB’nin çalışma dili: Bozuk İngilizce km. hız yapan Belçikalı’nın mazereti il Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başka ginç “sıkışmıştım, tuvalete yetişmem nı, eski Belçika Başbakanı Charles gerekiyordu”. Sürücü 1200 Avro ce Michel’in başkan olarak katıldığı ilk AB za ödemekten ve ehliyetinin 2 ay iptal doruğuna birliğin 2050 yılına kadar kar edilmesinden kurtulamadı... bondioksit salımlarını sıfırlama hede Çevreyi en çok kirleten 5 çokulus fi ve Brexit gölgesi ile siyasete girdiğin lu şirketin enerji faturalarına destek den bu yana tartışmaların merkezinde amacıyla Flaman hükümetinden 10 ki baskın Fransızca aksanlı İngilizcesi milyon Avro mali destek aldığı orta damga vurdu. Önceki Belçikalı konsey ya çıktı. 5 şirket toplam 10 milyar Av başkanı Herman Van Rompuy boşuna “Bozuk İngilizce AB’nin çalışma dilidir” dememişti. Korkarım yasal olarak İngiltere AB’den çıktığında bile İngilizce birliğin resmi dili olmaya devam edecek ve Michel bir müddet daha aksanlı İngilizcesiyle esprilere konu olacak. Bu arada Brüksel’in simgesi haline gelen işeyen çocuk Manneken Pis heykelciği 400. yaş günününde doğum günü pastasının üzerindeki mumları işeyerek söndürdü. İşeyen çocuk 16 Aralık 1619 tarihinde dikilmişti. Belçika Savunma Bakanlığı Afganistan ve Irak gibi yurtdışı operasyonlarında kullandığı, 20 yıllık 44 zırhlı askeri aracını günün koşullarına uygun hale getirmek için 30 milyon Avro ödeyerek yeni zırh ve havalandırma da dahil bir dizi iyileştirme yaptırdı. Ancak askerlerin zırhlı araçları sürmesi ya da durdurması araçların içindeki alanın küçülmesi nedeniyle riskli hale geldi. Tek çözüm var: “Sadece 1.70 metre boyundan kısa askerlerin sürücü ve nişancı olarak seçilmesi”. Bakanlık, üretici İsveç şirketi ile çözüm arıyor. 2021 yılında Mali’de olması gereken zırhlı araçlar 2022’den sonra kullanılabilecek. Savunma Bakanlığı daha önce de yangın söndürme sistemlerindeki sorun nedeniyle 122 tank ve zırhlı aracı kullanımdan çekmişti. Sürrealizmin başkenti Brüksel’de neşeli vaziyetler say say bitmez... Bizim tüm günlerimiz “Neşeli Günler” burada. Filmini izleyemesek de olur. Dur nereye gidiyorsun, daha federal hükümet kurma çalışmalarını anlatacaktım!.. [email protected] Evsizler trajedisi... Dünyanın gerek ekonomik gerekse askeri en güçlü ülkesi. TEVFIK DALGIÇ Bazılarına göre fırsatlar ve rüyalar ülkesi. Avrupa’ya göre yabancıya daha dost insanların ve göçmenlerin ülkesi. İnsan hakları, basın ve düşünce özgürlüğü, kuvvetler ayrımının en güçlü olduğu yetenek ve rekabetin teşvik gördüğü bir ülke. Yenilikler teknolojik sıçramalar, en başarılı araç ve gereçleri üreten, 310 milyonluk en batıdan en doğuya üç saat farkı olan bir dev toprak. Üstünde hemen hemen her ırktan, milletten, inançtan insanların barındığı, kişi başına milli geliri 55 bin dolar olan bir ülke... Ocak 2018’de yayımlanan bir istatistiğe göre, bu ülkede 550 bin insan evsiz... Sokaklarda, parklarda, otellerin girişinde, köprü altlarında, tren istasyonlarında yaşıyorlar... Yani her 10 bin kişiden 17 si evsiz. Evsizlerin çoğunluğu dilenerek yaşamaya çalışıyor, bazıları bir enstrüman çalıyor, bazıları ellerinde yardım çağrılı kartonlar taşıyor, bazıları da kedi ve köpekleri ile birlikte insanların vicdanına ve acıma duygularına seslenerek para topluyor. Evsizlerin yüzde 67’si bireylerden olurken geriye kalan yüzde 33’ü de çoluk çocuğu olan ailelerden. Yetişkinlerin yüzde 70’i erkek, yüzde 30’u kadın. Erkeklerin çoğunluğu savaşlara katılmış gaziler (veteran), diğerleri de kronik evsiz diye tanımlanan ve bir yıldan fazla evsiz kalanlar. Kimi araştırmaya göre, bu kişilerin bir çoğunun ruhsal dengeleri bozulmuş, uyuşturucu ve alkol bağımlısı/kurbanı. Gençlerin sayısı da az değil. Kadınlarda ise evsiz olmalarının temel nedenleri arasında işsizlik, kötü evlilik, uyuşturucu, alkol bağımlılığı ve ruhsal sorunlar da gösteriliyor. ABD’de 38 eyalette 2007’den beri evsiz sayılarında bir azalma eğilimi görülürken 12 eyalette bu sayı artıyor. Evsizlerin en yoğun olduğu yerler New York, Oregon, Hawaii ile Kaliforniya ve District of Columbia (ABD başkenti) eyaletleri. Bu eyaletlerde ev fiyatları inanılmaz rakamlara ulaşmış durumda, kiralar da çok yüksek. Evsizlere karşı her eyalette hem gönüllüler tarafından hem de bölge yönetimlerince yurtlar ve geceleme merkezleri yapılıyor. Bazı eyaletlerde yine gönüllülerden oluşan sivil toplum örgütleri aşevleri de açıyor, gıda paketleri toplayıp evsizlere dağıtıyorlar. Çabalar sürüyor ama evsizliğin kökü kazınamıyor.... Benzer manzaraları Avrupa’da bazı kentlerde de görmek mümkün ama ABD bu konuda liderliğini sürdürüyor.... [email protected] KAVURUCU SICAKLAR Avustralya aylardır söndürülemeyen orman yangınları ile boğuşuyor. Geçen ağustosta başlayan ve kavurucu sıcakların etkisiyle yayılan yangında bugüne kadar en az 10 kişi hayatını kaybetti, 3 milyon hektarlık alan kül oldu, 800’den fazla ev oturulamaz hale geldi. Ülke çapında ısı ve duman nedeniyle hastanelere başvurular artmış durumda. Sıcaklıkların yükselmesiy le halk plajlara da akın etti. Başbakan Scott Morrison’ın, bu felaket sırasında ABD’nin Hawaii eyaletine tatile gittiği ortaya çıkmıştı. Büyük tepki çeken Morrison tatilini yarıda kesip ülkesine dönmüş ve özür dilemişti. Paris’te eylem ruhu Fransa, Macron yönetiminin tartışma sek satışlarını bu ayda gerçekleştirirdi. Şim lı emeklilik reformuy di her yer oldukça sa la birlikte son yılla kin. Her yıl olduğu gi rın en geniş kapsam bi torunlarının ellerin lı grevlerine sahne oluyor. Yaklaşık üç hafta önce başlayan grev SÜLEYMAN TOSUNOĞLU den tutarak pazarda hediyeler, oyuncaklar satın alan büyükanne, ler ülkede günlük ya büyükbabaları pek gö şamı adeta felç etti. Elektrik sektö remiyoruz. ründe çalışan sendikacılar ülkenin Paris’te kurulan Noel pazarların çeşitli bölgelerinde sanayi üretimle dan biri Eyfel Kulesi’nin tam yanın ri yapan bazı fabrikaların elektrikle da. Pazarda daha çok turistlerin ol rini kesti. Fabrikaların elektriğini ke duğu göze çarpıyor. sen çalışanlar diğer taraftan ise halkın elektrik borcunu da siliyor. Grev ‘Satışlar düşse de lere yüksek yargı organlarından tarladaki çiftçilere kadar toplumun bütün kesiminden katılım var. Halkın bir kısmı temel ihtiyaçlarının dışında evlerinden dışarı pek çıkmamayı tercih ederken diğer taraftan Macron hükümeti ile sendika temsilcileri arasındaki görüşmeler oldukça gergin geçiyor. Grevin günlük yaşamı etkilediği yerlerin başında başkent Paris geliyor. Paris’teki toplu taşıma hizmetleri yüzde 10’a kadar düşünce uzun araç trafiği kenti etkiliyor. Devlet kurumları ile birlikte özel sektörde de faaliyetler azaldı. Paris aşklar şehrinden çıkıp ade destekliyoruz’ Pazarcılarla sohbete başlıyoruz, evlerinden her gün buraya gelmek için sabah saat 4 gibi kalktıklarını, buna rağmen saatlerce trafikte beklediklerinden yakınıyorlar. Ama çoğu Cumhurbaşkanı Macron’un emeklilik reformuna karşı olduğunu vurguluyor. Bir çoğu “Bu yıl satışlarda düşüş yaşansa da her şeye rağmen grevleri ve eylemleri desteklemeyi sürdüreceğiz” diyor. Paris’in soğuk havasında kilometrelerce uzağa bıraktığımız aracımıza yürüyoruz. Geçtiğimiz caddelerde işyerlerinin neredeyse yarısına yakı ta çileli bir yaşam şeh rine dönüşmüş du rumda. Şehirde bir ye re gitmeniz neredey se bütün gününüzü alı yor. Grevler toplumun geneli tarafından des teklense de yaşanılan bu zorluklar karşısın da halkın sitemleri de yok değil. Katolik dünyasının önemli bayramı No el kutlamaları önce sinde başkentteki ha reketlelilik de grevler den haliyle etkilendi. Noel Pazarları bu yıl insan seli görüntüsün den şimdilik uzak... Mağazalar en yük nı kapalı... Geçenlerde Paris Ticaret Odası, grevler ve eylemlerden dolayı mağaza satışlarında yüzde 40’a kadar varan bir düşüş yaşanırken turizm sektöründe ise bunun yüzde 10 gibi olduğunu açıkladı. Fransa’da Noel kutlamalarında genellikle aileler bir araya gelerek yemek yiyor. Bu kutlama geleneği bizlere Türkiye’de çocukluğumuzu yaşadığımız yıllarda kutladığımız bayramları hatırlatıyor. Fransızların yüzde 60’a yakınının ateist olmasından kiliselere pek de fazla giden yok. Fransa’da grevlerin gölgesinde Noel hazırlıkları sürerken diğer taraftan kimi Parisli, çile dolu trafik ve kalabalık ortamdan bir an önce kurtulmak için Noel tatilini dört gözle bekliyor. Ama Fransa Ulusal Demir Yolları’nın bu hafta sonu 850 bin kişinin aylar önce biletlerini aldığını ancak yaşanacak sefer iptalleri sonucu bilet paralarının geri iade edileceği yönündeki açıklaması Parisliler’i endişelendirdi. Grevlerin hükümetin hayata geçirmek istediği yeni emeklilik reformunda geri adım atmaması sonucu gelecek yıl içerisinde de devam edeceği yorumları yapılıyor. [email protected] Ortaçağ esintili kent: Lviv Avrupa Birliği’nin genişlediği ve beraberinde Avrupa’da vize DENİZ BERKTAY siz seyahat edi lecek ülke seçeneklerinin azaldığı şartlar da, Avusturya ve Polonya esintilerini his sedebileceğiniz ve vizesiz gidebileceğiniz bir yer var: Ukrayna’nın Lviv (Lvov) kenti. Ukrayna’yla Türkiye arasında turistik vize lerin 2012 yılında karşılıklı olarak kaldırıl masıyla Ukrayna, Türk turistler açısından giderek daha çok ziyaret edilen bir yer ha line geldi. Yakın yıllara kadar Ukrayna’yı ziyaret eden Türk turist gruplarının büyük çoğunluğunu seks turizmi için gelen Türk erkek grupları oluştururken (Ukraynalı ka dın hareketi FEMEN’in buna karşı başlattı ğı eylemleri hatırlayın), son yıllarda Ukray na, kültür turizmi açısından ideal bir yer olarak ortaya çıktı. Ukrayna’nın farklı kültürleri barındıran, Doğu’yla Batı’nın buluştuğu bir ülke oldu ğunu önceden de burada epey yazmıştım. Şimdiyse, Ukrayna’nın en batısında bulu nan ve eski Sovyet şehirlerinden ziyade, tipik bir Orta Avrupa şehri özelliği taşıyan Lviv’den bahsetmek istiyorum: Polonya sınırının yanı başında yer alan Lviv, 1250’lerde kurulmuş. Normalde, bi zim Anadolu’daki şehirlerle kıyaslandığın da, 1200’lü yıllarda kurulan bir şehre ta rihi demek, zordur. Çünkü, bildiğiniz üze re, Anadolu’daki şehirlerin pek çoğunun binlerce yıllık tarihi var. Ne var ki, biz de son 6070 yılda eski evlerin yıkılıp şe hirlerin dokusunun altüst edilerek birbiri ne benzeyen beton yığınlarının dikilmesi ne karşılık, Lviv’in merkez bölgeleri, 1700 ve 1800’lerdeki halini büyük ölçüde koru muş. Böyle olunca, bizdeki şehirlere gö re çok daha tarihi bir şehir görüntüsü kar şılıyor bizi. Dört yüz elli yıl Polonya egemenli ğinde kalan Lviv, 1700’lerin sonlarında Polonya’nın (bizim tarih kitaplarımızda ki adıyla Lehistan’ın) Almanya (o zaman ki adıyla Prusya), Avusturya ve Rusya ara sında bölüşülmesi sırasında Avusturya’nın payına düşmüş ve 1700’lerin sonların dan, 1. Dünya Savaşı’nın bittiği ve Avus turya Macaristan İmparatorluğu’nun da ğıldığı 1918 yılına kadar, Avusturya Macaristan’ın yönetiminde kalmış. Bu nedenle, Ukrayna’nın diğer yerlerinde ki Rus etkisine karşılık, buraya vardığı nızda, bir Orta Avrupa şehrine geldiğini zi hissediyorsunuz. 1918’e kadar bura sı Avusturya’nın Rusya sınırındaki bölge si olduğu için Avusturya yönetimi, Habs burg Hanedanı’nın ihtişamını Rus sınırının dibinde yansıtmak için elinden geleni yap mış. Lviv gar binası, opera binası, Elizabet Kilisesi, bunlara birkaç örnek. Canlı atmosfer... Nüfusu 720 bin civarında olan Lviv’e, büyük şehir denemez. Fakat şehir merkezindeki kafeleri, barlarıyla, sokağa taşan eğlencesiyle, nüfusuyla kıyaslanmayacak derecede canlı bir atmosfer sunuyor gelenlere. Yaz ayları ve kışın Noel zamanı, Lviv’in tıklım tıklım olduğu dönemler. Yılın diğer zamanları biraz daha tenha olsa da, yine de canlılığını koruyor. Başka bir deyişle, dört mevsim görülebilecek bir şehir. Lviv’de nereler görülmeli derseniz, şehrin ara sokakları ve kiliseleri dışında, Lviv Opera Binası’nda opera seyrertmenizi tavsiye ederim (özellikle, Osmanlı’ya da değinen Zaporojets za Dunayem operasını veya, yine Ukrayna milli operalarından olan Natalka Poltavka’yı seyredin). Lviv’in 70 kilometre kadar dışında bulunan tarihi şatolar, biz Türkler’i de yakından ilgilendiren öğelerle dolu. Bunun dışında, sanat eserlerinin sergilendiği bir köşk olan Pototski Sarayı’nı, Lviv Eczacılık Müzesi’ni tavsiye ediyorum. Peki, Lviv’e giderken ve Lviv’de nelere dikkat etmeli? Öncelikle, burası Polonya sınırının yanı başında olduğu ve pek çok kişi burasını AB üyesi ülkelere atlama tahtası olarak kullandığı için, Lviv Havalimanı’nda Ukrayna’ya ilk kez girenlere, “kimsin, neden giriyorsun” diye uzun sorular sorulabiliyor. Tatsız bir durumdan kaçınmak için, dönüş biletlerinizi ve otel rezervasyon belgelerinizi mutlaka yanınızda bulundurun. İkincisi, Lviv sokaklarında yankesicilik vakaları sıkça görülüyor. Paranızı çaldırırsanız, çoğu kez üzerine bir bardak soğuk su içmekten başka seçeneğiniz yok. O nedenle, sırt çantanızı önünüze asın ve dikkatli olun. Üçüncüsü, maddi durumunuz uygunsa, mutlaka profesyonel rehberlerle yapılan turlara katılın. Müzelerin çoğunda İngilizce açıklamaların bulunmadığını hatırlatmakta fayda var. [email protected]