Katalog

13 EKİM 2019 PAZAR Gramı 30 TL Safran, üreticisinin yüzü 12 çiftçi tarafından ağustosta ekimi yanü güldürdü. İlaç, kozmetik gibi birçok pılan safranın hasadı yapılmaya başlanalanda kullanılan safranın kilosu 30 bin dı. 80 bin çiçekten sadece yarım kilogliradan satılıyor. Karabük Safranbolu’da, ram üretilebiliyor. l İHA hazal.ocak@cumhuriyet.com.tr SAYISAL LOTO 5621273746 6 BİLEN: 7. Devir / İkramiye tutarı: 13.600.971.21 TL 5 BİLEN: 6.453.50 TL 4 BİLEN: 90.85 TL 3 BİLEN: 13.25 TL ikramiye kazandı TASARIM: İLKNUR FİLİZ Zehirsiz yarınlarTürkiye’de doğaya ve insana zarar veren pestisit kullanımı artıyor 14 Ekim 20 Ekim ÇEVRE Hormonlar Kenyalı atlet, maratonu 2 saatin rekorunuKeknırddıialtına düşürdü Kenyalı atlet Eliud Kipchoge, maratonu iki saatin altında koşan ilk sporcu olarak tarihe geçti. Halihazırda rekoru elinde barındıran Kenyalı atlet, Viyana’da rekor denemesi için özel olarak hazırlanan Prater Parkı’nda turu 1 saat 59 dakika ve 40.2 saniye ile bitirdi. Ancak parkur Uluslararası Atletizm Federasyonları Birliği tarafından hazırlanmadığı için rekor resmi olarak tanınmayacak. Park, Kipchoge’nin rekor de nemesi yapması ve sakatlanmasının önüne geçmek için özel olarak hazırlandı; böylece bir maratonun iki saatin altında koşulamayacağına dair genel kanı yıkılmış oldu. 34 yaşındaki sporcu, resmi olarak dünya rekorunu 2018’deki Berlin Maratonu’nda 2 saat 1 dakika ve 39 saniye ile kırmıştı. Kipchoge, “Bunu gerçekleştiren ilk kişi oldum, insanın sınırlarının olmadığını göstermek için insanlara ilham vermek istedim” dedi. l BBC Türkçe Pembe kuleler Galata ve Beyazıt kuleleri, meme kanserine dikkati çekmek amacıyla 14 ve 20 Ekim tarihleri arasında pembe renk ile ışıklandırılacak. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nden yapılan açıklamaya göre, belediye ve Meme Sağlığı Derneği (MEMEDER), 15 Ekim Dünya Meme Sağlığı Günü kapsamında, kadınları etkileyen hastalığa görsel bir etkinlikle dikkati çekecek. Meme kanserine karşı farkındalık geliştirme ayı olan ekim ayı boyunca, tüm dünyada çeşitli etkinliklerle hastalığa dikkati çekiliyor. l AA “Pembe Kurdele” 1993 yılından beri meme kanserinin sembolü olarak kullanılıyor. tİannsaışnmlıkışltaı yeni Yeni maymun türünün nesli Geçen ağustosta keşfedilen marmoset tükenmiş olabilir maymununun yeni tü rünün, Amazon Yağmur daki Pará eya Ormanları’nda yanmaya letinde, yakla devam eden alevler yüzün şık 55 bin kilo den ciddi risk altında oldu metrekarelik bir ğu düşünülüyor. Mico mun alanda yaşıyor. duruku marmoseti, beyaz Bilim insanları, yan kuyruğu ve elleri nedeniy gınların, yeni türün yaşamını le sıra dışı bir tür. Türün doğrudan tehdit etmesinden endi Brezilya’nın güneybatısın şeli. l Independent Türkçe Japonya’da tayfun ve deprem 60 yılın en şiddetlisi Japonya’da Hagibis tayfunu, şiddetli yağış ve güçlü rüzgârla Şizuoka kentinde karaya ulaştı. Tayfunda iki kişi yaşamını yitirdi, çoğu çocuk 60’tan fazla kişi yaralandı. 1958’den bu yana görülmeyen şiddette yağmur getirebileceği uyarısı yapılan tayfun nedeniyle, Tokyo ile Gunma, Saitama, Kanagava, Yamanaşi, Nagano ve Şizuoka’da acil durum ilan edildi. En az 3 milyon kişi tahliye edilecek.Tokyo ve çevresindeki tren seferlerinin bü yük çoğunluğu iptal edilirken çok sayıda havalimanı da geçici olarak kapatıldı. Chiba’da bir evin, tayfunun yol açtığı hortumda yıkıldığı, 50 yaşlarında bir kişinin evin yanında ters dönmüş arabanın içinde ölü bulunduğu bildirildi. Ülke genelinde 50 kişi yaralandı. Diğer yandan tayfun karaya ulaşmadan hemen önce, 5.3 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Deprem, Chiba kıyısının 55 kilometre açığında meydana geldi. Beraberindeki rüzgârların hızı saatte 216 kilometreye kadar varan Hagibis, saatte 35 kilometre hızla Japonya’nın kuzeyine doğru hareket ediyor. Tayfun nedeniyle Dünya Ragbi Şampiyonası maçları, konserler ve çok sayıda etkinlik de iptal edildi. l AA Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), 1945’te kurulduğu tarih olan 16 Ekim’i her yıl Dünya Gıda Günü olarak kutluyor. Gıda günü öncesi Türkiye’de doğaya ve insana zarar veren pestisit kullanımı na dikkat çekildi. Türkiye’de pestisit kullanımı her geçen gün artıyor. 1979 yılında 5 bin olan pestisit kullanımı 2018 yılı itibarıyla 65 bine yükseldi. Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği “Zehirsiz Sofralar” adıyla yeni bir projeye başladı. Proje insan, doğa ve çevreye zarar veren pestisitlerle mücadeleyi amaçlıyor. Proje kapsamında Zehirsiz Sofralar Sivil Toplum Ağı kuruldu. Ağda bulunan 90 kurum, Dünya Sağlık Örgütü tarafından en tehlikeli ve muhtemel kanserojen olarak sınıflandırılan 14 etken maddenin Türkiye’de yasaklanması için önümüzdeki ay bir kampanya başlatacak. Ağ kuruldu Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği’nin, Avrupa Birliği tarafından Sivil Hormonal sistem bozucu pestisit İlaç değil, kimyasal Hormon resettörü Vücut hücresi Hormonal sistem bozucu pestisitlerin molekül yapısı vücudun ürettiği hormonlara benzer. Bu tip pestisitler vücut tarafından bir hormon gibi algılandığı için sağlık sorunlarına yol açar. Dosyada “Pestisit nedir” sorusu ise şöyle cevaplanıyor: “Böcek, mantar, yabani ot gibi canlılara karşı tarımda kullanılan kimyasalların genel adıdır. Tarım ilacı olarak da bilinmektedir, ancak bu ifade doğru değildir. İnsan ve doğaya zararlı olan pestisitler, karaciğer, böbrek rahatsızlıkları ve kansere yol açıyor. Arıların ve birçok canlının ölmesine neden olarak biyoçeşitliliği ve yaşamı tehdit ediyor.” Toplum Diyaloğu V Programı kapsamında finanse edilen ve Avrupa Pestisit Eylem Ağı (PAN Europe) ortaklığında yürüttüğü “Zehirsiz Sofralar” projesi geçen nisan ayında başladı ve hızla sürüyor. Projeyi anlatan dosyada çarpıcı bilgiler de paylaşıldı. Uludağ Üniversitesi’nden iki bilim insanının yapmış olduğu araştırmanın sonucuna göre ise Türkiye’de endüstriyel tarımda 1 armuda 18.3 kez, 1 elmaya 11.3 kez, 1 şeftaliye ise 10 kez pestisit uygulanıyor. Proje, pestisitlerin olumsuz etkileri ve pestisitlere alternatif yöntemler hakkın da üretici ve tüketicilerde farkındalık yaratmayı amaçlıyor. Bu amaçlara ulaşmak için de Zehirsiz Sofralar Sivil Toplum Ağı kuruldu. ‘Adım atılmalı’ Ağ hakkında da bilgi veren Zehirsiz Sofralar Kampanya ve İletişim Koordinatörü Turgay Özçelik, “Türkiye’de pestisit kullanımını azaltmak ve pestisitlerin zararlarına dikkat çekmek için kurulan Zehirsiz Sofralar Sivil Toplum Ağı, pestisit kullanımını bir halk sağlığı problemi olarak görüyor ve bir an evvel adım atılması gerektiğini savunuyor. Çünkü zehirsiz gıda en temel insan haklarından biri. Herkesin zehirsiz sofralarda yemek yiyebilmesi için bu zehirlerin yasaklanması ve alternatif, doğa dostu yöntemlerin desteklenmesi gerekiyor. Türkiye sivil toplum tarihinde ilk kez farklı alanlarda çalışma yürüten sivil toplum örgütleri güçlerini birleştiriyor. Tüketici örgütleri, barolar, sağlık alanında çalışan kurumlar, çevreciler Zehirsiz Sofralar Sivil Toplum Ağı çatısı altında birleşerek çocuklarımıza sağlıklı bir gelecek sunabilmek için harekete geçti. Bu güç birliğinin çok olumlu sonuçlar getireceğine inanıyorum” diye konuştu. Tarım alanı azaldı Özçelik “Türkiye’de pestisit kullanımı bir yandan artarken, diğer yandan da tarım alanları miktarı giderek düşüyor. 2002’de 26 milyon 579 bin hektar olan tarım arazisi, 2017’de 23 milyon 379 bin hektara düşmüş durumda. Bu soframıza ulaşan ürünlerdeki zehir oranının tahmin edilenden daha fazla oldu ğunu gösteriyor. Daha küçük alanlarda, daha çok zehir kullanılıyor. Çünkü pestisitlere bağışıklık kazanan organizmalarla, hastalıklarla baş edebilmek için her seferinde daha fazla, daha yeni, daha etkili pestisitler kullanmak gerekiyor. Yani bu yöntem sürdürülebilir değil, üstelik de insana ve çevreye zararlı” dedi. Jane Fonda gözaltına alındı 81 YAŞINDAKİ OYUNCU, İKLİM EYLEMİNDE REUTERS saros körfezi ‘Balçığa döner’ Ege Denizi’nin en temiz denizlerinden Saros Körfezi’nin doğa harikası Sazlıdere ve Gökçetepe köyleri “Likit doğalgaz taşıma ve yükleme limanı” (FSRU) projesi tehdidi altında. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı projeye “Çevresel Etki Değerlendirmesi olumlu” kararı vermişti. Bölge sakinleri karara karşı dava açtı. Davaya bakan Edirne İdare Mahkemesi 1 Kasım 2019 Cuma günü Sazlıdere köyünde, atadığı bilirkişi heyetinin katılımıyla keşif ve bilirkişi incelemesi yapacak. Saros Gönüllüleri Dayanışma Komisyonu yaptığı açıklamada “Liman yapımı gerçekleşecek olursa Saros Körfezi’nin İzmit, Aliağa, İskenderun veya Bandırma körfezleri gibi balçık haline dönmesi kaçınılmazdır. Çocuklarımıza temiz bir doğa ve deniz bırakabilmek için tüm süreci sonuna kadar takip edeceğiz” diyor. ABD’li Oscarlı oyuncu ve aktivist Jane Fonda (81), iklim krizi protestosu yaptığı Washington’daki ABD Kongresi binası önündeki merdivenlerde gözaltına alındı. Eylemde, Fonda’yla birlikte 16 eylemcinin daha gözaltına alındığı kaydedildi. İsveçli iklim grevi öncüsü, 16 yaşındaki Greta Thunberg’den ilham aldığını ifade eden Fonda, protestolarını her cuma sürdürmeyi ve her hafta gözaltına alınmayı beklediğini söyledi. l Dış Haberler Kömürü 2040’a kadar bırakmak gerekiyor Vakit daraldı Climate Analytics tarafından yayımlanan yeni bir rapora göre, kömürlü termik santrallardan kaynaklanan emisyonların önümüzdeki yıldan itibaren düşüşe geçmesi bekleniyor. Rapor, küresel ısınmanın, uluslararası ölçekte kabul görmüş sınırlar dahilinde kalmasını sağlamak için, 2040 yılına kadar elektrik üretiminde kömürün payının sonlanması ge rektiğine dikkat çekiyor. 2015 yılında hükümetler Paris Anlaşması’yla, sanayi devriminden bu yana artan küresel ısınmayı 1.5oC ile sınırlamaya çalışacaklarını taahhüt etmişti. Bilim, kömürden vazgeçmenin bu hedefe ulaşmak için zorunlu olduğunu gösteriyor. Bu konuda gerçekleştirilen analizler, kömürden çıkış tarihi olarak 2050 yılını belirlemişti. Şehirde ekolojik yaşam Tarımı öğrenecekler Ataşehir Belediyesi, çocuklar ve yetişkinler için “Şehirde Ekolojik Yaşam Atölyeleri” düzenliyor. Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğü ile Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü’nün birlikte hazırladıkları proje kapsamında şehir hayatındaki çocuk ve yetişkinlere basit tarım bilgileri verilecek. Çocuklar için, Kendini Sulayan Saksı, Böcek Oteli, Solucan Kompostu ve Fermante Turşu atölyeleri yer alırken yetişkinler içinse, Kompost Atölyesi, Sıfır Atık, Şehirde Ekolojik Dönüşüm ve Saksıda Bostan atölyeleri hazırlandı. Atölyeler, Ataşehir Belediyesi’nin Mustafa Saffet Kültür Merkezi, İçerenköy Sanat Eğitim Merkezi, Ferhatpaşa Bilim Sanat Merkezi ve Neşet Ertaş Kültürevi’nde yapılacak.