Katalog

DUNYA İSİM GERİLİMİ DİNMİYOR Makedonya Cumhurbaşkanı Gjorge Ivanov, ülkenin Yunanistan’la süregiden isim sorununu çözen anlaşmanın kabulüne ilişkin pazar günü gerçekleşecek olan referandumu boykot çağrısı yaptı. Ivanov, Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu’nda dün yaptığı konuş mada, daha önce Makedonya Anayasası’na aykırı olduğunu belirterek imzalamayı reddettiği anlaşmanın, ülkeyi “tarih intiharına” sürüklediğini savundu. Yunanistan ile Makedonya arasında uzun yıllardır yaşanan “isim sorununun” çözümüne ilişkin tarihi anlaşma 17 Haziran’da imzalanmıştı. ‘Yandaşlık’ koltuktan ettiCuma28Eylül2018 dishab@cumhuriyet.com.tr EDİTÖR: DOĞAN ERGÜN TASARIM: İLKNUR FİLİZ 7 Avustralya’da devlet tarafından finanse edilen ABC adlı yayın kuruluşunda çalışan deneyimli bir gazetecinin, hükümeti rahatsız eden haberleri nedeniyle kovulmak istendiği iddiaları, kuruluşun genel müdürünün istifasıyla sonuçlandı. Günümüzde dördüncü güç olarak kabul edilen medyanın iktidar karşısında editoryal bağımsızlığı, gelişkin bir demokrasi kültürüne sahip olduğu iddia edilen ülkelerde de her geçen gün daha çok tehdit altında. ABD’de Başkan Donald Trump’ın basına yönelik sert çıkışlarına, Macaristan’da Orban yönetiminin muhalif medyaya baskısına ilişkin tartışmalar sürerken bu kez Avustralya’da ABC krizi patladı. doğu çin denizi’nde TANSİYON Pekin’e karşı nükleer uçak hamlesi ABD ticaret savaşında olduğu Çin’e, ordusu ve müttefikleriyle de gözdağı veriyor. ABD Hava Kuvvetleri’ne bağlı B52 nükleer kapasiteli bir bombardıman uçağı, iki Japon savaş uçağı eşliğinde Çin’in “Hava Tanımlama Sahası” olarak ilan ettiği Doğu Çin Denizi’ndeki adalar üzerinde gövde gösterisi yaptı. Çin, ABD uçağının, Doğu Çin Denizi üzerinde uçuş yapmasını “provokatif eylem” olarak nitelendirdi. Savunma Bakanlığı Sözcüsü “Haklarımızı ve çıkarlarımızı korumak için tüm gerekli önlemleri alacağız” ifadelerini kullandı. Tokyo da sahada Öte yandan, Japon ve İngiliz savaş gemilerinin, yaptıkları ortak tatbikat çerçevesinde ihtilaflı Güney Çin Denizi suları yönünde seyrettikleri bildirildi. İngiliz savaş gemilerine Hint Okyanusu’nda katılan Japon donanmasının komutanı Kenji Sakaguchi, İngiltere ve ABD ortaklığındaki tatbikatın işbirliğini güçlendireceğini söyledi. Bu arada geçen salı günü BM Genel Kurulu’nda bir araya gelen ABD Başkanı Donald Trump ile Japonya Başbakanı Şinzo Abe’nin iki taraflı serbest ticaret anlaşması müzakerelerine başlama konusunda anlaşmaya vardıkları duyuruldu. afganistan’da şiddet Gani’nin Gazne ziyaretine füze Afganistan’da Taliban militanlarının düzenlediği kanlı baskınların ardından hükümetin geçen ay yeniden kontrol sağladığı Gazne kentinde dün Devlet Başkanı Eşref Gani’nin ziyareti sırasında terör saldırısı paniği yaşandı. Reuters’in Gazne polisine dayandırdığı habere göre, Gani’nin kente ziyaret gerçekleştirdiği sırada 3 füze saldırısı düzenlendi. En az iki roketin, Gani’nin yerel yetkililerle toplantı yaptığı valilik binasının 300 metre yakınına düştüğü, saldırıda en az üç roketin fırlatıldığı belirtildi. Olayda can kaybının olmadığı duyuruldu. Riyad’ın Kızıldeniz açılımları sürüyor Petrol dışı gelirlerini artırma çabasındaki Suudi Arabistan’ın, ülkenin kuzeybatısında “Amaala” adı verilen ultralüks bir sahil turizm projesi başlattığı bildirildi. Kızıldeniz’de daha önce başlatılan iki ayrı projeden farklı olarak sağlık, tedavi ve dinlenme odaklı projenin 3 bin 800 kilometrekarelik bir alanı kapsayacağı belirtildi. devam etmek doğru olmaz” ifadelerini ilişkileri ortaya serildi. Milne’nin dö kullanan Milne, gazetecinin kovulma nemin başbakanıyla temaslarının ar sı talimatı veren bir eposta gönderdi dından idare amirine, kıdemli gaze ği iddiasını ise reddetti. teci Alberici hakkında “Ondan nefret İç soruşturma hazırlığı ediyorlar, ABC’yi korumak zorundayız Emma’yı değil. Ondan kurtul. Gelecek Milne ABC Genel Müdürü Justin Milne, iktidarın ABC’NİN MÜDÜRÜ ‘HÜKÜMET KARŞITI HABERLERİ ENGELLEDİ’ İDDİASI Avustralya’nın neredeyse bir asırdır faaliyette olan yayın kuruluşu ABC’deki tartışma, idare amiri Michelle Guthrie’nin görevden alınmasıyla başladı. seçimlerde koalisyonun kaybedeceğinin garantisi yok” şeklinde bir eposta gönderdiği iddiası ise tepkilerin şiddetlenmesine neden oldu. Başbakan Scott Morrison, sele şikâyetçi olduğu Em Guthrie’nin işten çıkarılmasının arka fi Turnbull’un medya kuruluşunda nu ma Alberici adlı gazeteci için sında hükümetle ilişkilerinin zayıf ol füzunu kullandığı iddialarını reddeder amirine “Ondan kurtul” şeklinde tali duğu iddiaları da bulunuyordu. Görev ken hükümet konuyla ilgili iç soruş mat verdiği yazışmasının ortaya çık den almanın ardından Milne’nin, ge turma başlatılacağını duyurdu. Basın ması sonucunda istifa etti. Açıklama çen ay başbakanlık koltuğunu kendisi örgütleri de, editoryal bağımsızlığı ve sında “Amacım kurumun çıkarlarını gibi Liberal Parti’den Scott Morrison’a gazetecilerin haklarını savunan açıkla korumak. Bu öfke fırtınası eserken işe devreden Malcolm Turnbull ile yakın malarda bulundu. Kaossever... ‘Öngörülemez’ çıkışlarıyla ABD Başkanı Trump, bu kez de BM Genel Kurulu sahnesindeydi... ‘Önce Amerika’ derken hedefinde İran’dan Venezüella’ya, Çin’e, Kanada’ya kadar pek çok ülke vardı Birleşmiş Milletler’in (BM) 73. Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada kendi yönetiminin propagandasını yapmasının yanı sıra pek çok ülkeye eleştirilerde bulunan ABD Başkanı Donald Trump’ın önceki günkü demeçleri de tartışmalara neden oldu. İran’dan Kuzey Kore’ye, Çin’den Kanada’ya, Suriye’den İsrailFilistin sorununa pek çok bölgeye ilişkin değerlendirmelerinde gelgitli ifadeler kullanan, yeni kaoslara zemin hazırlayan Trump’ın, ABD Anayasa Mahkemesi üyeliğine aday gösterdiği yargıç Brett Kavanaugh hakkındaki çelişkili sözleri de dikkat çekti. ‘Aydın biri ama...’ Dünya liderlerinin, kendi yönetimini övdüğü sözleri karşısında gülmesi nedeniyle çok konuşulan BM kürsü konuşmasından iki gün sonra yaptığı kapsamlı basın toplantısında Trump’a en fazla Kavanaugh hakkında soru yönetildi. Üç kadının cinsel saldırı iddiasında bulunduğu Kavanaugh için “aydın biri” ifadesini kullanan Trump, ısrarlı sorular karşısında adayı hakkındaki yargı sürecinin işleyişine göre yeni bir aday gösterebileceğini de ekledi. Övgü dolu sözler kullandığı Kavanaugh hakkında ortaya atılan iddiaları, Demokratların “üçkâğıtçılığı” olarak nitelendirdi. ‘Gülmediler, eğlendik’ Trump, 1 saat 20 dakika süren ve yazılı bir metne bağlı kalmadan yaptığı basın toplantısında, BM Genel Kurulu’ndaki konuşmasında yaşanan gülüşmelerle ilgili medyayı suçladı ve “Bana gülmediler, benimle birlikte güldüler, eğlendik. Yalan haberciler ‘Güldüler’ diye verdi” şeklinde konuştu. Trudeau’ya ret Geçen hazirandaki G8 toplantısında ve sonrasında gümrük tarifele ri konusunda tartışma yaşadığı Kanada yönetimiyle ilgili bir kez daha sert ifadeler kullanan Trump, bu ülkenin Başbakanı Justin Trudeau’yla BM Genel Kurul aralarında görüşmeyi reddettiğini söyledi. Kanada’yı Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması (NAFTA) çerçevesinde ABD’ye kötü muamele etmekle suçlayan Trump “NAFTA’yı sevmiyorum” dedi. Trudeau, Trump’ın sözlerine “Kanadalılar sıkı müzakerecidir” sözleriyle yanıt verdi. Selman oldu Süleyman Öte yandan Trump, İsrail ve Filistin arasındaki gerginliklere ilişkin değerlendirme yaparken “Suudi Arabistan Kralı Süleyman harika adam” ifadelerini kullandı. Ancak Trump’ın aslında söz etmek istediği kişi, Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdulaziz ya da kısaca ‘Kral Selman’dı. “Kral Süleyman” isminin ise İsrail’i yönetimi altında bulunduran üçüncü Yahudi lider için kullanıldığı biliniyor. İdlib’i sonradan öğrenmiş Çin’le yaşanan ticaret savaşını, haksız anlaşmalar nedeniyle tica Maduro ile İran Cumhurbaşkanı Ruhani New York’ta görüştü. ‘Maduro devrilebilir’ Trump, geçen ay suikast girişimine uğrayan Venezüella Devlet Başkanı Maduro yönetiminin askeri müdahaleyle kolayca devrilebileceği iddiasında da bulundu. “Asker karar verirse, ordu tarafından çok hızlı şekilde devrilebilecek bir rejim” ifadelerini kullandı. ‘İKİ DEVLET DE OLUR TEK DE’ Kudüs’ü İsrail’in başkenti ilan etmesi ne deniyle Ortadoğu barışını baltalamakla eleştirilen Trump’ın “iki devletli çözüm” hakkındaki sözleri de yankı buldu. Basın toplantısından önce İsrail Başbakanı Netanyahu ile bir araya geldiğinde “iki devletli çözüme” açık olduğunu belirten Trump, basın toplantısında ise “İki devletli çözüm bence olacak. Kararı onlar verecek. İki ya da tek bana uyar” dedi. Netanyahu, Filistin devletini ancak “güvenliği İsrail tarafından alınması halinde onaylayabileceğini” söylemişti. Bu demeçlerin ardından ise İsrail Savunma Bakanı Liberman’dan “Beni ilgilendiren şey Yahudi devletidir”, Eğitim Bakanı Benet’ten de “Filistin devletinin kurulamayacağı” çıkışı yükseldi. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ise dün BM Genel Kurulu’nda ABD’nin Kudüs kararına tepkisini yineledi, tek taraflı arabuluculuk rolünü dışladı. rette milyarlarca dolar açık oluştuğunu söyleyerek gerekçelendiren ABD Başkanı, Pekin’e kasımdaki ara seçimlere müdahale ettiği suçlamasında bulundu. Çekildiği İran nükleer anlaşmasını da “aptalca” sözleriyle tanımladı. İdlib’e ilişkin ise bu sorundan Suriyeli bir kadın vasıtasıyla haberdar olduğunu, sonrasında da “Sivillerin ölmesine izin vermeyelim” mesajını paylaştığını aktardı. Trump yaptığı açıklamada “Türkiye’ye de teşekkür etmem gerekiyor” dedi. “Türkiye çok iyiydi. Çok yardımcı oldu” ifadelerini kullandı. ‘Bay Kürt’ Basın toplantısında IŞİD sonrası dönemde, ABD’nin Kürtlerle ilişkisi de gündeme geldi. “Kürtler iyi savaşçı. Harika insanlar. Bizimle öldüler, biz unutmayız” diyen Trump, IŞİD sonrası döneme ilişkinse net ifadeler kullanmaktan kaçındı. Trump, Kürt gazeteciye iki defa “Bay Kürt” şeklinde hitap etti. ‘Kayıp’ öğrenciler için adalet çağrısı Aralarında öğrenci ve “kayıp” yakınlarının da yer aldığı binlerce kişi önceki gün Mexico City’de eylemdeydi. Devlet başkanlığı koltuğuna oturmaya hazırlanan Obrador, “kayıp” yakınlarıyla dayanışmadaydı. Uyuşturucu kartellerinin etkin olduğu, yıllardır şiddet döngüsündeki Meksika’nın başkenti Mexico City’de binlerce kişi, güneyde ki Guerrero eyaletine bağlı Iguala kentinde 43 öğrencinin “kay bedilmesinin” dördüncü yılında sokaklara çıktı. Önceki gün düzenlenen yürüyüşte aralarında çok sayıda öğrencinin de bulunduğu protestocular, çoğunun cenazelerine dahi erişilemeyen 43 öğrencinin akıbetinin aydınlatılmasını talep etti. Diğer yandan, devlet başkanı seçilen ve aralık ayında göreve başlayacak Andres Manuel Lopez Obrador, kayıp öğrencilerin aileleriyle buluştu. Obrador, yeni kurulacak bir Hakikat Komisyonu’nun bu konuyu araştıracağını belirterek soruşturmanın takipçisi olacağı sözünü verdi. Dönemin Valisi Abarca Valezquez’in talimatıyla gözaltına alındığı ortaya çıkan öğrencilerin uyuşturucu karteline satıldığı ve yakılarak öldürüldüğü iddia ediliyor, ancak aileleri bu iddiayı yeterli bulmuyor. Aileler ve hak savunucuları, polis ile ordunun yanı sıra hükümetin de olaydaki sorumluluğuna işaret ediyor. MOTORCANKURTARAN İdlib’in kimi bölgesinde dar alanlarda kurtarma çalışmalarında kullanılmak üzere seyyar motosiklet cankurtaranlar devrede. İdlib’de HTŞ bilmecesi Suriye’nin İdlib bölgesinde silahtan arındırılmış bölge oluşturulması için Rusya ve Türkiye arasında varılan mütabakat kapsamında en geç 15 Ekim’de sonlandırılması planlanan, cihatçı örgütlerin “ılımlılardan” ayrıştırılması konusundaki belirsizlik sürüyor. Reuters ajansının konuştuğu, İdlib’deki si lahlı muhalif örgütlerden bir yetkili, Nusra bağlantı lı Heyet Tahrir el Şam’ın da (HTŞ) aralarında olduğu “rakip” cihatçı grupların mutabakata uyma yönünde sinyaller verdiğini savundu. Başka bir yetkili, İdlib’in yüzde 6065’ini elinde tutan örgütün üçüncü kişiler aracılığı ile bölgede ki Türk askeri yetkilileri ile temas kurduğunu iddia ederken ‘Golan kapısı açılabilir’ “Her şey iyi gidiyor. HTŞ mutabakata uyacağını vaat etti. Ancak bunu kabul ettiğini açıklamayacak” di İsrail, Suriye’de işgali altındaki Golan Tepeleri’ne uzanan, Rusya destekli Şam güçlerinin yaklaşık iki ay önce cihatçı örgütlerin ye konuştu. elinden aldığı Kuneytra’da Diğer yandan, ki geçiş kapısını yeniden Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın, silahlı grupların İdlib’i terk ettiği şeklindeki açıklamasına Suriye ordusundan yanıt geldi. El Masdar’a konuşan açmaya hazır olduğunu duyurdu. Golan Tepeleri’ni ziyaret eden İsrail Savunma Bakanı Avigdor Liberman, “Top artık Suriye tarafında’’ dedi. Karşılıklı tehdit askeri kaynak, ateş Bu arada, Şam’ın müttefiki kes mutabakatına İran’dan İsrail’e Suriye’ye rağmen cihatçı grup yönelik saldırıları nedeniy ların bölgede saldırılarını sürdürdüğünü öne sürdü. ÜtoçplülaSnutırsiyı e Bu arada, BM Genel Kurulu için New York’ta bulunan Astana ortakları Türki le yeni bir çıkış yükseldi. İran Ulusal Güvenlik Konseyi Sekreteri, “Eğer İsrail saldırılarına devam ederse pişman olacağı reaksiyonlarla karşılaşacaktır” dedi. Buna İsrail’den sert tepki gelirken Başbakan Binyamin Netanyahu da dün bir kez daha İran’ı uluslararası nükleer uzlaşıyı çiğne ye, Rusya, İran’ın dı mekle suçladı. Tahran’da şişleri bakanlarının, gizli bir nükleer depo ol İdlib’deki durumu duğu iddiasını dile getirdi. değerlendirmek üze re bir araya geldiği bildirildi. Toplantıda Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın Soçi’deki zirvede İdlib’e ilişkin terörle mücadele ve sivillerin korunması kararının olumlu olarak değerlendirildiği iran yerine israil askeri! İran’ın Şiraz kentinde İranIrak savaşının yıldönümü dolayısıyla belediye tarafından İran askerleri diye kullanılan afişteki resmin orijinalinde İsrail askerinin yer aldığı ortaya çıktı. Fotomontaj büyük tepki yaratırken olayla il kaydedildi. gili soruşturma başlatıldı. Merkel için ‘topal ördek’ dediler Alman basını, liderliğindeki Hıristiyan Birlik (CDU/CSU) partilerinin Meclis Grubu Baş kanlığı için desteklediği adayın seçilmemesi üze rine Başbakan Angela Merkel için “topal ördek” benzetmesi yaptı. Federal Meclis Grubu’nda yapı lan seçimde 13 yıldan beri CDU/CSU’nun Meclis Grubu Başkanlığı’nı yapan, Merkel’in desteklediği Volker Kauder ile yardımcısı Ralph Brinkhaus ya rıştı. Brinkhaus 125 vekilin oyunu alarak başkanlı ğa seçilirken Kauder ise 112’de kaldı. Frankfurter Allgemeine Zeitung’da yer alan bir makalede, 13 yıldır bu gö revi yürüten Kauder’in yarışı kaybet mesi, “Merkel’in artık partiye hâkim olamaması” olarak değerlendirildi. “Topal Ördek Merkel” başlıklı yazı Merkel da, şu ifadeler yer aldı: “Kauder’in gidişi, Merkel’in Hıristiyan Birlik par tilerine artık eskisi kadar hâkim olamadığını gös teriyor. Bir lider görev süresinin sonuna yaklaştı ğında otoriteleri kaçınılmaz olarak sarsılır. ABD’de bir başkanın son iki senesine denk gelen bu duru ma, ‘topal ördek sendromu’ adı verilir. Merkel, bu nu 2017 seçimlerinden önce de görmüştü. Son ye nilgi, bu sakatlığın daha ne kadar dayanabilece ği tartışmalarını yeniden başlattı.” Muhalefetteki aşırı sağcı Almanya için Alternatif (AfD) partisi ise “Merkel’in otorite kaybı” yorumu yaptı. Kuciak suikastında İtalyan mafya izi Slovakya polisi, yolsuzluk haberleriyle tanınan araştırmacı gazeteci Jan Kuciak cinaye tinin şüphelilerinin gözaltına alındığını açıkladı. Siyasetçilerin İtalyan mafyasıyla ilişkisini incele yen Kuciak, şubat ayında nişanlısı Martina Kusni rova ile evinde vurulmuş halde ölü bulunmuştu. Yolsuzluk haberleriyle kamuoyunda ses getiren gazetecinin öldürülmesi basın özgürlüğüne sal dırı olarak görülmüş, dönemin başbakanı Robert Fico’yu istifaya zorlayan hükümet karşıtı göste rilere yol açmıştı. Cinayetin İtalyan mafyası ile ilişkisi ni doğrulayan özel polis timi NAKA şüphelilerle ilgili detay vermezken TV kanalı Markiza ise Kolarovo kentinde sekiz kişinin gözaltına alındığını kaydetti. Kuciak ile nişanlısı Kusnirova için anma törenleri düzenleniyor. C MY B