Katalog

DUNYA PapaFrançesko Vatikan artık idama tamamen karşı Roma Katolik Kilisesi, ölüm cezasıyla ilgili öğretisinde değişiklik yaparak “idamın hiçbir durumda kabul edilemez olduğunu” açıkladı. Kilisenin yönetim merkezi Vatikan’dan dün yapılan açıklamada, idamın insan onuruna bir saldı rı teşkil etmesi ve umuda yer bırakmaması nedeniyle hiçbir koşulda kabul edilemeyeceği belirtildi. Pa pa Françesko’nun daha önce de insanlığa aykırı olduğunu söylediği cezaya ilişkin değişikliğin, farklı dillere de tercüme edilerek Katolik Kilisesi ilmihaline eklenmesi talimatını verdiği bildirildi. Yüzyıllardır “uç noktadaki suçlar için” kabul edilebilir bulunan idam cezasına ilişkin tavır değişikliğinin 2005’te yaşamını yitiren Papa 2. John Paul döneminde başladığı kaydediliyor. İdlib’de kılıçlar çekiliyorCuma3ATğRuUstMosP2’0A18TEPKİ dishab@cumhuriyet.com.tr TASARIM: BAHADIR AKTAŞ 13 TRUMP’A TEPKİ ‘Yargıya müdahale ediyor’ ABD Başkanı Donald Trump’ın, Rusya’nın seçimlere müdahale ettiği iddialarını araştıran soruşturmanın durdurulmasına yönelik çağrısı, “yargı bağımsızlığına müdahale” eleştirilerine neden oldu. Trump, önceki gece Twitter’dan paylaştığı mesajda, Özel Savcı Robert Mueller tarafından yürütülen Rusya soruşturmasıyla ilgili Adalet Bakanı Jeff Sessions’a seslenerek “Bu Hileli Cadı Avı’na hemen şimdi, ülkemizi daha fazla lekelemeye devam etmeden son vermeli. Robert Mueller tarafsız değil ve onun pis işlerini yapan 17 Öfkeli Demokratı, ABD açısından bir utanç kaynağı” ifadelerini kullandı. Trump’ın bu sözleri, Demokrat vekiller tarafından “yargıya açık müdahale” olduğu gerekçesiyle eleştirilirken ABD Başkanı’nın kendi partisi Cumhuriyetçilerden de tepki topladı. Beyaz Saray Sözcüsü Sarah Sanders ise ilgili sorular üzerine “Bu bir talimat değil. Başkan’ın görüşü” açıklaması yaptı. ‘Mueller görüşmek istiyor’ ABD Başkanı’nın bu mesajının, savcının kendisini sorgulamaya hazırlandığı haberlerinin artığı bir dönemde gelmesi dikkat çekti. Mueller’e yakın kaynaklar CNN’e yaptığı açıklamada, Özel Savcı’nın Trump’la yüz yüze görüşmek istediğini aktardı. Habere göre Mueller, eski FBI Başkanı James Comey’nin görevden alınmasına ilişkin adaletin engellenmesi iddiaları hakkındaki soruları azaltma sinyali verse de, sorulara yazılı yanıtı kabul etmeyecek. ABDRusya görüşmesi Öte yandan, Rusya basınında yer alan haberde, ABD ve Rus heyetlerinin 6 Ağustos’ta Moskova’da bir araya geleceği iddiası aktarıldı. ABD heyetine Cumhuriyetçi senatör Rand Paul’ün başkanlık edeceği kaydedildi. Kufa’da yüzlerce kişi eylemdeydi. Irak’ta yüksek tansiyon Irak’ta ekonomik sorunlar ve kamu hizmetlerindeki yetersizliklere tepki nedeniyle başlayan protestolar sürüyor. 12 Mayıs’ta yapılan seçimlerin ardından halen hükümetin kurulamadığı ülkede bu kez de Necef vilayetinin doğusundaki Kufa şehrinde yüzlerce kişi gösteri yaptı. Göstericilerin altyapı hizmetlerinin ve yaşam koşullarının iyileştirilmesini talep ettikleri bildirildi. Öte yandan, Selahaddin vilayetine bağlı Duceyl ilçesinde Hazrec aşireti ile Haşdi Şabi milislerine bağlı Asaib Ehli Hak grubu arasında çatışma çıktığı ve sokağa çıkma yasağı ilan edildiği öğrenildi. bHoumdbeayrddeım’yaen Yemen’de, İran destekli Husilerin kontrolündeki liman kenti Hudeyde’ye yönelik hava saldırısında en az 20 kişinin yaşamını yitirdiği belirtildi. Husi kaynaklar, saldırıdan Riyad liderliğindeki koalisyonu sorumlu tuttu. Bombardımanda bir hastanenin giriş bölümüyle, balık pazarının hedef olduğu, en az 50 kişinin yaralandığı iddialar arasında. Brezilya’da sol ittifak Brezilya’nın hapisteki eski Devlet Başkanı Lula de Silva’nın lideri olduğu İşçi Partisi, ekim ayında gerçekleşecek genel seçimlerde Sosyalist Parti (PSB) ile ittifak kurduklarını açıkladı. İşçi Partisi, PSB ile bazı eyaletlerde rekabet etmeme yönünde anlaşmaya varıldığını duyurdu. İttifakın, sol partiler arasında yaşanacak bölünmenin, merkez sağın sermaye çevrelerine yakın başkan adayı Geraldo Alckmin ve aşırı sağın adayı Jair Bolsonaro’ya yaraması ihtimali nedeniyle gündeme geldiği kaydedildi. Anketler, İşçi Partisi’nin başkan adayının favori olduğunu gösteriyor. Şam’ın bir sonraki operasyon hedefi olarak gösterdiği, TSK’nin de konuşlu olduğu bölgede muhalif gruplar güç birleşiminde Suriye’deki savaşın son ve en kritik cephesi olarak görülen İdlib’de Türkiye’nin desteklediği ÖSO bünyesindeki grupların Şam’a karşı tek bir emirkomuta zinciri altında savaşmak üzere bir araya geldikleri bildirildi. Ahraruş Şam, Nureddin Zengi hareketi, Ceyşül Ahrar, Liva Sukur el Şam ve Cebhet el Şam adlı gruplar tarafından yapılan açıklamada, “Ulusal Özgürleştirme Cephesi (UÖC) çatısı altında savaşılacağı” duyuruldu. Şam hükümetinin, müttefikleri Rusya ve İran’ın da desteğiyle ülkenin güney ve orta bölgelerinde neredeyse tamamen hâkimiyeti sağlamasının ardından gözler cihatçı güçlerin ve silahlı muhaliflerin kontrolündeki tek vilayet olan İdlib’e çevrildi. RusyaTürkiyeİran inisiyatifiyle Astana süreciyle oluşturulan, gerginliği azaltma bölgesi uygulaması çerçevesinde TSK’nin de İdlib’de 12 gözlem noktası bulunuyor. Lavrov: Öldürücü darbe Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad, bir hafta önce yeni hedeflerinin İdlib olacağını söylemişti. Güney Doğu Asya Uluslar Birliği (ASEAN) zirvesi için gittiği Singapur’da basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ise dün kentteki militanlara öldürücü darbe indirilmesi gerektiğini söyledi. y‘TaSpKadcaakn’ışidmdaianslıık Suriye’nin güneyinde ordu büyük çapta kontrolü ele geçirmiş durumda. (HTŞ) grubunun da etkin olduğu biliniyor. Deraa ve Doğu Guta gibi bölgelerden tahliye edilen militanların da yerleştirildiği İdlib’de nüfusun 2.5 milyona ulaştığı belirtiliyor. Olası bir çatışma halinde Türkiye sınırına yeni bir göç dalgası ihtimalinin yüksek olduğu bölgede, Suriye ordusu ve müttefiklerinin müdahalesine ilişkin belirsizlik sürerken ÖSO ile HTŞ arasında da gerilim artmış halde. UÖC’ün bir işlevinin de HTŞ’yle mücadele olduğu yorumları yapılıyor. Öte yandan, İdlib’de dün gerçekleşen bombalı saldırıda, 10’u HTŞ militanı, biri çocuk olmak üzere en az 18 kişinin öldüğü iddia edildi. AA ve AFP’ye konuşan UÖC tem silcileri İdlib ve Hama’daki ÖSO bi leşenlerini tek çatı altında toplama yı amaçladıklarını, öncelikli hedefle rinin Suriye ordusu ve bağlı güçleri nin bölgede ilerleyişini engellemek ol duğunu belirtti. UÖC’nin TSK’den as keri danışmanlık alacağı iddia edildi. Suriye’nin kuzeybatısındaki İdlib vilayetinde ÖSO bileşenlerinin yanı sıra Fransa Dışişleri Bakanı JeanYves le Drian Ürdün temasları çerçevesinde dün Suriyeli El Kaide bağlantılı Heyet Tahrir Şam lerin kaldığı sığınmacı kampını ziyaret etti. Hürmüz resti ABD Başkanı Donald Trump’ın İran’la yapılan nükleer anlaşmadan çekilmesi ve ekonomik yaptırımları ağırlaştırma kararının ardından tansiyonun dinmediği WashingtonTahran hattında, Hürmüz Boğazı ekseninde yaşanan gerilim tırmanıyor. ABD ordusu, Hürmüz Boğazı dahil olmak üzere Körfez bölgesindeki askeri faaliyette artış gözlemlendiğini duyurdu. “Uluslararası sulardaki geçitlerde ticaretin güvenliğini sağlamak için ortaklarımızla çalışıyoruz” açıklaması yaptı. ABD’nin yaptırım kartının ardından Tahran’dan petrol sevkıyatında stratejik önemdeki Hürmüz Boğazı’nı kapatma yönünde çıkışlar gündeme gelmişti. Öte yandan, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ise İran’ı, Kızıldeniz üzerindeki önemli boğazlardan biri olan Babu’l Mendeb’i kapatma girişimine karşı uyardı. “Eğer İran bunu denerse uluslararası bir koalisyonla karşı karşıya kalacağına inanıyorum. Bu koalisyon İsrail devletini ve silahlarını da içinde barındıracak” dedi. İsrail’in Aden Körfezi’ne açılması için tek yol olan Bab’ul Mendeb Boğazı’ndan geçen gemilerin son dönemde Yemen’deki İran destekli Husilerin saldırısının hedefi olduğu iddiaları daha önce basına yansımıştı. GolaRgnue’sdzaegcüdeceküvriye Suriye’nin güneybatısında İsrail’in işgali altındaki stratejik Golan Tepeleri’nin çevresine Rus askeri polisinin konuşlandırılacağı belirtildi. Rus Genelkurmayı “Golan Tepeleri’nde tahriklerin önlenmesi amacıyla askeri polisin konuşlandırılacağı 8 gözlem noktası oluşturulacağı, bölgenin istikrara kavuştuktan sonra bu noktaların Şam’a teslim edileceği” açıklamasını yaptı. Rusya ile İsrail arasındaki görüşmelerin ardından İran destekli Şii milislerin Golan’dan 85 km. geriye çekildikleri bildirilmişti. Rus askeri polisinin konuşlandırılacağına ilişkin haber, “İsrail’in Golan Tepeleri’nde düzenlediği operasyonda 7 cihatçıyı öldürdüğünü” duyurmasının ardından geldi. Bölgede Ürdün’ün de IŞİD’e karşı operasyon yaptığı aktarıldı. Lieberman’dan Esad’lı dönem vurgusu Öte yandan, Suriye savaşının başından bu yana Şam karşıtı tavır sergileyen İsrail hükümeti, sahada son dönemdeki gelişmelerin ardından tutum değiştirdi. İsrail Savunma Bakanı Avigdor Lieberman, Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad’ın ülkenin genelinde dizginleri yeniden ele aldığını, Golan’ın artık daha sakin olacağını söyledi. “Bizim perspektifimizden durum iç savaş öncesi nasıldıysa ona geri dönüyor, yani gerçek bir muhatap, sorumlu biri ve merkezi yönetim var’’ dedi. Gaamzzbea’yregoysaukıt İsrail, Hamas yönetimindeki Gazze’ye yönelik ablukasını daha da sertleştiriyor. Savunma Bakanlığı, Gazze Şeridi’ne Kerm Ebusalim Sınır Kapısı üzerinden yapılan gaz ve yakıt sevkıyatına izin verilmeyeceğini duyurdu. Kararın, Gazze tarafından İsrail’e gönderilen “yanıcı balon ve uçurtma terörüne” cevap olarak alındığı savunuldu. Ordu sokağa indi Zimbabve’de geçen pazartesi günü gerçekleşen seçimlerin ardından gerilim dinmiyor. Robert Mugabe’nin 38 yıllık iktidarının ardından geçen yıl darbeyle devlet başkanlığı koltuğundan indirildiği ülkede Yüksek Seçim Kurulu’nun Devlet Başkanı Emmerson Mnangagwa liderliğindeki iktidar partisi ZANUPF’nin kazandığını duyurması, hile yapıldığı iddiasındaki muhalefetin protestolarının merkezinde. Başkent Harare’de önceki gün sonuçlara itiraz eden göstericilere yönelik güvenlik güçlerinin sert müdahelede bu lunduğu haberleri gelirken şiddet olaylarında yaşamını yitirenlerin sayısının altıya yükseldiği, onlarca kişinin yaralandığı bildirildi. Polisin destek istediği ordu birliklerinin sokaklara inmesinin ardından başkentte birçok dükkân kepenk indirdi, uluslararası ve yerel örgütlerden “aşırı güç kullanılıyor” eleştirileri yükseldi. Muhalefet partisine kilit Mnangagwa cephesi ise ordunun devriye gezmesi yönünde kendilerinden bir talimat gitmediği iddiasında bulundu. Seçimleri kazananın kendisi olduğu iddiasın daki muhalif Nelson Chamisa’nın partisi Demokratik Değişim Hareketi (MDC) yandaşlarının eylemleri dün de yer yer sürerken polisin partinin ana merkezini mühürlediği, içerde 27 kişinin kilitli kaldığı haberleri gündeme yansıdı. BM ve AB’den taraflara sağduyu çağrısı yinelendi. Ülkede genel seçimlerle birlikte aynı gün devlet başkanlığı için de sandığa gidilmişti. Gözler Mnangagwa ile 7 partinin bir araya gelmesiyle oluşturulan MDC ittifakı adına Chamisa’nın favori olduğu, 22 adaylı devlet başkanlığı seçimlerinin sonuçlarında. MadridBarselona Yeniden masaya dönüş İspanya’da haziran ayında Sosyalist Parti tarafından kurulan azınlık hükümeti, Katalonya Özerk Yönetimi’yle müzakereleri 7 yıl aranın ardından yeniden başlattı. İlk görüşmenin ardından açıklama yapan Madrid hükümetinin Bölgesel Yö netim Bakanı Meritxell Batet, “Ciddi görüş ayrılıklarımız var ancak bunu normal bir şekilde söyleyebilmek dahi çok önemli” dedi. Katalan yönetimi geçen ekimde tek taraflı olarak yapılan bağımsızlık referandumunun ardından tutuklanan veya yurtdışına çıkan Katalan siyasilerin serbest bırakılmalarını ve yeni bir halk oylaması yapılmasını talep ediyor. Madrid ise referandumun anayasaya aykırı olduğunu, siyasilerin durumuna ise mahkemelerin karar vermesi gerektiğini savunuyor. Şu Magnitsky T ürkiye adeta tarihi ironiler üretme makinesine dönüştü! Ankara’daki siyasal İslamcı yönetimin Batı’dan koptuğu, yüzünü Avrasya’ya çevirdiği iddialarının tozu dumanı arasında, yeni rejimin ABD yönetimiyle ‘ilk’ kapışması bile Rusya Federasyonu’nu hedef almış bir yasa üzerinden vuku bulmakta. Şu meşhur Magnitsky Yasası. 2012 tarihli bu yasa, Amerikan hükümetine insan hakları meselelerindeki tutumlarından ötürü yabancı ülkelerin yönetim kademelerindekiler dahil yetkililerine yaptırımlar uygulama fırsatı sunuyor. Trump yönetimi rahip Brunson’ın davası üzerinden Adalet Bakanı Abdülhamit Gül ile İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’ya yaptırımları da bu yasaya dayandırarak devreye sokmuş durumda.   HHH Magnitsky Yasası’nın kaynağı ‘Rus devletinin büyük çaplı yolsuzluklarını ortaya serdiği’ iddia edilen ‘ilkeli bir avukat olduğu’ gerekçesiyle tutuklanıp hapiste öldürüldüğü öne sürülen Sergey Magnitsky. Hikâyenin aslı astarı bir parça karışık elbette. Magnitsky, 2009’da yargılanmadan yasal olarak tutulabileceği bir senelik gözaltı süresinin nihayete ermesine bir hafta kala hapishanede ölü bulunmuştu. Gizemli ölümü Rusya Federasyonu tarafından soruşturulurken, Magnitsky, ABD’de birkaç sene içinde dış politika aygıtı olarak yaptırımları yasal çerçeveye oturtmanın vesilesi kılındı. HHH Magnitsky ‘avukat’ diye sunuluyor. Oysa değil. Moskova’da Plekhanov Enstitüsü’nden mezun bir maliyeci. Patronu da Rusya’da vergi suçlarından aranan bir yatırım fonu yöneticisi olan William (Bill) Browder’dı. Yani Magnitsky onun muhasebecisi ve temsilcisiydi. Amerikan doğumlu Britanyalı Browder, Hermitage Capital’in CEO’su ve kurucusu olarak Rusya’da bir zamanlar en büyük dış portföye sahip isimdi. Amerikan vatandaşlığından da vergi ödemekten kaçınmak için vazgeçmişliği var. Ancak Rusya’da iş yaptıktan sonra ‘ulusal güvenlik sebepleriyle’ 2005’te kendisine giriş yasağı konuldu. Browder’ın iddiası, muhasebecisi Magnitsky’nin Rus devletinin 230 milyon dolarlık vergi kaçakçılığını ortaya serdiği. Ruslar ise asıl kendisinin yolsuzluk yaptığını, Magnitsky’nin de ‘ilkeli bir avukat’ değil, ‘Browder’ın hesaplarını kitabına uyduran suç ortağı bir muhasebeci olduğunu’ söylüyor. Browder, Rusya’da gıyabında yargılandı ve dokuz yıl hapse çarptırıldı. Ancak Interpol, Rusya’nın tutuklanması talebini ‘çok siyasi olduğu’ gerekçesiyle reddetti. Tabii bu Avrupa Parlamentosu’nun Magnitsky vakası üzerinden Rus yetkililere yaptırım kararı ile gayet ‘siyasi davranmasını’ engellemedi. Kanada kendi ‘Magnitsky yasasını’ geçen sene çıkardı. HHH Browder’ın lobi çalışmaları 2012’de meyvesini verdi ve ABD Kongresi’nde Magnitsky Yasası Obama döneminde çıktı. ABD ve Avrupa ülkeleri, Rusya’nın gözaltı süresince gerekli önlemleri almadığını söyleyerek sorumlu bürokratların cezalandırılmasını istediler. HHH Tabii Magnitsky Yasası tümüyle Browder’ın anlatımına dayanıyor. Rusya’da Putin’e eleştirileriyle nam salmış yönetmen Andrei Nekrasov’un ürettiği ‘The Magnitsky Yasası: Perde Arkası’ başlıklı belgesel ise son birkaç senedir çok tartışma yarattı. Ancak ne enteresandır ki özgür Batı’da yasaklı. Zira ‘Rus hükümetinin ağır yolsuzluklarını ortaya seren avukat’ temasını biraz boşa düşürmekte. Adamın aslında avukat olmamasından tutun da, annesi ve şirket çalışanlarına dayalı tanıklıklarıyla dikkat çekici olmasına rağmen... Öyle ki Browder, belgeselin gösterimini yasal tehditlerle yasaklatmış vaziyette. Kendisi ‘Putin propagandası’ söylemiyle savunuyor tutumunu. İfade özgürlüğü icabı yol açacağı tartışmaları pek hayırlı bulmasa gerek. Belgesel sadece ünlü araştırmacı gazeteci Seymour Hersh’ün modere ettiği bir tartışmada bir seferliğine gösterildi. HHH Velhasıl, Magnitsky ABD/AB ile Rusya’nın jeopolitik kapışmasının ürünü. Şimdi TürkAmerikan ilişkilerinde bir ‘başlık’ olup çıkıverdi! Detaylarını dün sevgili arkadaşım Özgür Mumcu’nun yazdığı rahip Brunson’la ilgili ithamlara bakınca, insan ‘Magnitsky’nin yerli yerine oturduğunu’ düşünmeden edemiyor. Neyse ki ‘emperyalistlerle mücadelede’ dün itibarıyla diyalog sürecine girildiği haberleri vardı. Hayırlısı… Kâbil’de vahşet Afganistan’ın başkenti Kâbil’de dün uluslararası bir şirket için çalışan biri Makedon, biri Hint, biri Malezyalı üç kişinin kaçırılıp katledildiği bildirildi. Gözler IŞİD, Taliban bağlantılı gruplara çevrildi. Bölgede fidye amaçlı insan kaçırma vakalarının da yaşandığına dikkat çekildi. C MY B